AB, önemli teknolojilerin silah olarak kullanılması risklerini değerlendirecek

Brüksel’deki Avrupa Komisyonu genel merkezinin önünde Avrupa bayrakları dalgalanıyor ( Reuters)
Brüksel’deki Avrupa Komisyonu genel merkezinin önünde Avrupa bayrakları dalgalanıyor ( Reuters)
TT

AB, önemli teknolojilerin silah olarak kullanılması risklerini değerlendirecek

Brüksel’deki Avrupa Komisyonu genel merkezinin önünde Avrupa bayrakları dalgalanıyor ( Reuters)
Brüksel’deki Avrupa Komisyonu genel merkezinin önünde Avrupa bayrakları dalgalanıyor ( Reuters)

Avrupa Birliği’nden (AB) bir yetkili bugün, Avrupa Komisyonu'nun yarı iletkenler ve yapay zeka da dahil olmak üzere dört önemli teknolojinin bloğun değerleriyle aynı fikirde olmayan ülkeler tarafından silah olarak kullanılması risklerini değerlendireceğini ve önümüzdeki yıl bu soruna çözüm bulmak için önlemler alacağını söyledi.

AB’nin yürütme kolunun bu hamlesi, birliğin Haziran ayında açıklanan ekonomik güvenlik stratejisinin bir parçası ve ABD, Avustralya ve Çin'in artan etkisinden endişe duyan diğer ülkeler tarafından alınan önlemlerin benzerini içeriyor.

AB listesindeki diğer iki önemli teknoloji ise kuantum teknolojisi ile aşılar ve genom dizilimi gibi biyoteknolojiler.

İsminin açıklanmaması koşuluyla Reuters’a konuşan yetkili, komisyonun bu dört teknolojinin üye devletleriyle risk değerlendirmesi yapacağını aktardı.

Komisyonun alabileceği önlemler arasında ihracat kontrollerinin uygulanması ve kendi görüşlerini paylaşan müttefiklerle ortaklıklar kurulması yer alıyor.

Geçtiğimiz birkaç yılda Avrupa Birliği, koronavirüs salgınının ve enerji krizine yol açan Ukrayna'daki savaşın neden olduğu tedarik zinciri kesintilerinin ardından temel ürünleri elde etmek için Çin'e ve diğer ülkelere olan bağımlılığını azaltmaya çalıştı.



Zhang Hua: Suudi Arabistan ile ilişkilerin geliştirilmesi Çin'in dış politikasında bir öncelik

Çin'in Suudi Arabistan Büyükelçisi Zhang Hua, Riyad'da basın mensuplarına açıklamalarda bulundu. (Şarku’l Avsat)
Çin'in Suudi Arabistan Büyükelçisi Zhang Hua, Riyad'da basın mensuplarına açıklamalarda bulundu. (Şarku’l Avsat)
TT

Zhang Hua: Suudi Arabistan ile ilişkilerin geliştirilmesi Çin'in dış politikasında bir öncelik

Çin'in Suudi Arabistan Büyükelçisi Zhang Hua, Riyad'da basın mensuplarına açıklamalarda bulundu. (Şarku’l Avsat)
Çin'in Suudi Arabistan Büyükelçisi Zhang Hua, Riyad'da basın mensuplarına açıklamalarda bulundu. (Şarku’l Avsat)

Çin'in Suudi Arabistan Büyükelçisi Zhang Hua, ülkesinin kapsamlı dış politikasında, özellikle de Ortadoğu diplomasisinde Riyad ile ilişkilerin geliştirilmesine öncelik verdiğini vurguladı. Hua, Pekin ve Riyad'ın küresel barış ve istikrarı, kalkınma ve refahı desteklemek için uzun süredir sürekli iletişim ve yakın koordinasyon içinde olduğunu kaydetti.

Riyad'da medyaya konuşan Çin Büyükelçisi, Suudi Arabistan'daki görev süresi boyunca iki ülke arasındaki ikili ilişkileri güçlendirmek ve gelişmesine katkıda bulunmak amacıyla iyi çalışma ilişkileri kurmayı, sürekli iletişim ve alışverişi sürdürmeyi arzuladığını ifade etti.

Suudi Arabistan'ın 2030 Vizyonu ile Çin'in Kuşak ve Yol Girişimi'nin sürekli uyum içinde olduğunu belirten Büyükelçi, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in 2022'de Suudi Arabistan'a gerçekleştirdiği ziyarete ve iki ülke liderleri arasında varılan önemli ortak anlaşmalara işaret ederek, Riyad ve Pekin arasındaki artan ikili ilişkilerden övgüyle söz etti.

Riyad ve Pekin'in yakın iletişim ve koordinasyonu sürdürdüğünü ve Suudi Arabistan-Çin Yüksek Düzeyli Ortak Komisyonu'nun çalışmalarını geliştirmeye devam ettiğini açıklayan Büyükelçi, iki ülke arasındaki ilişkilerin tarihlerine kıyasla en üst düzeyde olduğunu belirtti.

Riyad ve Pekin arasında farklı düzeylerde ve alanlarda sık sık gerçekleştirilen ziyaretlerin iki ülke arasında çeşitli alanlardaki pratik iş birliğinin sürekli olarak genişlemesine ve yeni sonuçlar elde edilmesine katkıda bulunduğunu vurgulayan Büyükelçi, iki ülke arasındaki ticari ortaklıktan bahsederek, Suudi Arabistan'ın Çinli şirketlerin Körfez pazarına girmek için tercih ettiği kapı haline geldiğine işaret etti.

Riyad ve Pekin arasındaki kültürel alışverişe de değinen Zhang Hua, bunu iki ülke arasındaki popüler ve kültürel alışverişte yeni bir ‘parlak nokta’ olarak tanımladı. Hua, Çince’nin eğitim sistemine dahil edildiğinin duyurulması, iki ülkenin eğitim bakanlıkları arasında Çince alanında eğitim iş birliğine ilişkin mutabakat zaptının imzalanması, dört Suudi üniversitesinde Çince uzmanlık alanlarının dahil edilmesi ve Prens Sultan Üniversitesi'nde Konfüçyüs Enstitüsü'nün açılması ve faaliyete geçmesi de dahil olmak üzere aynı alanda iki ülke arasındaki iş birliğinden bahsetti.

Ülkesi ile Suudi Arabistan arasında turizm alanındaki iş birliğine de değinen Büyükelçi, geçtiğimiz Eylül ayında iki ülke arasında imzalanan mutabakat zaptının yanı sıra Cidde, Riyad ve Pekin arasında başlatılan doğrudan uçuşlar ile üç Çinli havayolu şirketinin iki ülke arasında yeni doğrudan uçuşlar başlatmasının ardından Suudi Arabistan’ın resmi olarak Çinli grup turları için önemli bir destinasyon haline geldiğini belirtti.

Pekin ve Riyad'ın aynı stratejileri, benzer kavramları ve kalkınmada birbirini tamamlayan avantajları paylaşmasının onları doğal ortaklar haline getirdiğini vurgulayan Büyükelçi, iki ülke arasındaki ilişkilerin daha geniş ve parlak ufuklar göreceğine ve çeşitli alanlarda pratik iş birliğinin daha zengin sonuçlar elde edeceğine olan inancını vurguladı.


İran Cumhurbaşkanı Reisi’nin bulunduğu helikopterinin düşmesinden sonra neler yaşandı?

İran Cumhurbaşkanı Reisi’nin bulunduğu helikopterinin düşmesinden sonra neler yaşandı?
TT

İran Cumhurbaşkanı Reisi’nin bulunduğu helikopterinin düşmesinden sonra neler yaşandı?

İran Cumhurbaşkanı Reisi’nin bulunduğu helikopterinin düşmesinden sonra neler yaşandı?

İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) Genel Komutanı Hüseyin Selami, arama ve kurtarma ekiplerinin dün öğleden sonra Azerbaycan sınırı yakınlarındaki engebeli bir bölgeye düşen Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'yi taşıyan helikopterin yerini tespit ettiklerini açıkladı. Press TV'nin aktardığına göre Selami, birliklerin bölgeye doğru yola çıktığını belirtti.

Öte yandan İran Kızılayı, Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan'ın da olduğu helikopterin bulunduğunu duyurdu.

Press TV, İran Cumhurbaşkanı Reisi’yi taşıyan helikopteri arama ve kurtarma çalışmaları sırasında kurtulan olduğuna dair herhangi bir bulguya rastlanmadığını aktardı. Reuters haber ajansı ise İranlı bir yetkilinin kazada tüm yolcuların ölmüş olabileceği tahmininde bulunduğunu bildirdi.

İran basınında yer alan bilgilere göre İran Bakanlar Kurulu, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan’ın içinde bulunduğu helikopterin geçirdiği kaza üzerine acil toplandı.

İran'ın resmi haber ajansı IRNA’nın bildirdiğine göre gece geç saatlerde yapılan toplantıya Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Muhbir başkanlık etti.

Muhbir, arama ve kurtarma faaliyetleri için ek tedbirler alırken protokole göre Reisi’nin ölümü halinde yerine Muhbir geçecek.

Arama ve kurtarma ekipleri hava karardıktan sonra da kötü hava koşullarında helikopterin düşmüş olabileceği yeri yaya olarak arama çalışmalarına devam ettiler.

Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’yi taşıyan helikopterin izinin aralarında Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan'ın da bulunduğu bir hükümet heyetiyle birlikte gittiği İran’ın kuzey komşusu Azerbaycan'la sınırdaki bir barajın açılış töreninden dönerken, ülkenin kuzeybatısındaki dağlık bölgede kaybolmasından sonra saatlerce birbiriyle çelişen haberler geldi.

Öte yandan İranlılara ‘endişelenmemeleri’ çağrısında bulunan İran’ın Dini Lideri Ali Hamaney, “Kimse endişe etmesin, ülkenin işlerinde herhangi bir aksama olmayacak. Yüce Allah’a Sayın Cumhurbaşkanı ve yanındakileri milletimize bağışlaması için dua ediyorum” ifadelerini kullandı.

Tebriz'e giden İran Cumhurbaşkanı İdari İşlerden Sorumlu Yardımcısı Muhsin Mansuri, olayla ilgili gelişmeleri takip etmek üzere kendisinin başkanlığında bir hükümet heyetinin kurulduğunu açıkladı. Mansuri, İran devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, “Helikopterin uçuş ekibinden ve yolculardan birinin telefon görüşmeleri yapması, kazanın ciddiyetinin büyük olmadığını gösteriyor” dedi.

Diğer taraftan DMO, yerel saatle 10.50 (08:20 GMT) sularında helikopterin yerinin tam olarak tespit edildiğini duyurdu. DMO Doğu Azerbaycan eyaleti Komutanı General Abbas Gülizade, helikopterden ve Cumhurbaşkanı Reisi’nin heyetinden birinin telefonundan sinyaller aldıklarını söyledi. DMO Genel Komutanı General Hüseyin Selami’nin kaza bölgesine gitmek üzere yola çıktığını belirten General Gülizade, DMO'nun seçkin kara güçleri olan Sabirin Özel Kuvvetler Birimi’nin de olay yerine sevk edildiği açıkladı.

İran’ın Dini Lideri Hamaney’in ofisine yakınlığıyla bilinen Tehran Times gazetesi, Cumhurbaşkanı Reisi’nin helikopterinin kazaya uğramasının ardından Ulusal Yüksek Güvenlik Konseyi'nin Hamaney başkanlığında acil toplandığını bildirdi. Ancak haber İran'ın yarı resmi ajansı ISNA tarafından yalanlandı.

İran basını bu sabah erken saatlerde olayın meydana geldiği bölgede telekomünikasyon ve telefon iletişiminin kesildiğini aktardı.

İran basını, helikopterin kazaya uğradığı dağlık ve sık ormanlık olan bölgede kötü hava koşullarından bahsederken, can kaybı olup olmadığına değinmedi. İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri, Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'yi taşıyan helikopterin bulunması için hem   ordu hem de DMO’ya ait tüm imkanların seferber edilmesi talimatını verdi.

IRNA haber ajansı, helikopterin Verzigan bölgesine ‘sert iniş’ yaptığı bildirdi. IRNA, Azerbaycan ile İran sınırında Kız Kalesi ve Hudaferin barajlarının açılışı için Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile bir araya gelen İran Cumhurbaşkanı Reisi’nin helikopterinde Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Tebriz Cuma İmamı Ayetullah Ali Haşim ve Doğu Azerbaycan Valisi Malik Rahmeti'nin bulunduğunu aktardı.

Bölgeye 16 arama ve kurtarma ekibinin sevk edildiğini bildiren IRNA, ‘kazanın meydana geldiği engebeli bölgedeki kötü hava koşulları nedeniyle arama ve kurtarma çalışmalarının zaman alacağını’ vurguladı.

xcvdfbg
Cumhurbaşkanı Reisi’nin helikopterin kalkışından sonraki görüntüsü (IRNA)

İran devlet televizyonu, normal yayın akışına ara vererek, ülke genelinde Reisi’nin kazadan sağ salim kurtulması için dua eden insanları ekrana taşıdı. Ekranın bir köşesinde, yoğun sisin ortasında dağlık alanda yaya olarak kazazedeleri arayan arama ve kurtarma ekiplerinden gelen canlı görüntüler yer aldı.

İran İçişleri Bakanı Ahmed Vahidi, Khabar TV'ye yaptığı açıklamada, İran'ın kuzeybatısındaki Doğu Azerbaycan vilayetinin yönetim merkezi olan Tebriz şehrine 65 kilometre mesafede bulunan bölgeye ekiplerin gönderildiğini belirtti.

Vahidi, üç helikopterin yer aldığı konvoyda Reisi ve beraberindeki heyeti taşıyan helikopterin iniş yapmakta zorlandığını ve yetkililerin daha fazla ayrıntı beklediğini söyledi.

İran basınında, helikopterin enkazının bulunduğuna dair yer alan çelişkili haberlerin ardından İran Kızılayı, söz konusu haberlerin yanlış spekülasyonlar olduğunu açıkladı.

Tesnim Haber Ajansı’nın bölge sakinlerinden aktardığına göre bölgedeki sis ve kötü hava koşulları nedeniyle helikopterin durumu halen bilinmiyor. Doğu Azerbaycan vilayetinden bir yetkili, İran merkezli Şark gazetesine yaptığı açıklamada, olası kayıpların sayısının ve kazanın nedenlerinin henüz netleşmediğini söyledi.

ISNA Haber Ajansı, bazı gayri resmi kaynakların Cumhurbaşkanı ve beraberindekilerin öldüğünden bahsettiğini, ancak resmi kaynakların henüz bu haberlerle ilgili bir yorum yapmadığını aktardı.

İran basını, Cumhurbaşkanı Reisi’nin beraberindekilerden bazılarıyla temas kurulabildiğini ve olayın can kaybı olmadan sona ereceğine dair umutların arttığını bildirdi. DMO’ya yakın İran'ın yarı resmi haber ajansı Fars, bazı kişilerin Cumhurbaşkanı Reisi’nin heyetindeki kişilerle temas kurabildiğini kaydetti.

dfvgr
İran Cumhurbaşkanı Reisi ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev, ülkelerinin sınırındaki bir barajın açılış töreni için bir araya geldiler (İran Cumhurbaşkanlığı)

Reuters'a konuşan İranlı bir yetkili, Cumhurbaşkanı Reisi’nin helikopterinin yoğun sisli dağlık bir bölgede uçarken düştüğünü söyledi. Yetkili, İran'ın Azerbaycan sınırına yaptıkları bir ziyaretten dönerken meydana gelen helikopter kazası sonrasında, Cumhurbaşkanı Reisi ve Dışişleri Bakanı Abdullahiyan'ın hayatlarından endişe edildiğini ifade etti.

Kimliğinin gizli tutulması şartıyla konuşan yetkili, “Henüz umudumuzu kaybetmedik ama kaza yerinden gelen bilgiler çok endişe verici” dedi.

İran Meclisi Tebriz Milletvekili Ahmed Ali Rıza Beygi, Cumhurbaşkanı Reisi ve heyetini taşıyan helikopterden birileriyle iletişim kurulduğuna dair haberleri yalanladı. Arama ve kurtarma ekiplerinin kötü hava koşulları nedeniyle kaza mahalline ulaşamadıklarını söyleyen Beygi, “Arama ve kurtarma güçleri kötü hava koşulları ve yoğun sis nedeniyle Cumhurbaşkanı’nın helikopterinin düştüğü bölgeyi henüz tespit edemedi” diye konuştu.

Gazetecilere yaptığı açıklamada arama ve kurtarma ekiplerinin kaza bölgesini tespit etmeye ve bölgeye doğru ilerlemeye çalıştığını söyleyen İranlı milletvekili, Cumhurbaşkanı'nın helikopterinin dağlık Desmar bölgesindeki bir ormana düştüğünü belirterek, “Helikopterde bulunan kişilerle tüm iletişim kesildi” bilgisini paylaştı. Beygi, başka bir helikopterde bulunan İran Enerji Bakanı Ali Ekber Mehrabiyan ile Yol ve Şehir Planlama Bakanı Mehrdad Bezrpaş’ın güvende olduklarını söyledi.

cdvfbg
Helikopter kazasının olduğu bölgeye doğru yola çıkan arama ve kurtarma ekipleri (Reuters)

İran Cumhurbaşkanlığı'nın internet sitesinde yer alan fotoğraflarda, Cumhurbaşkanlığı Ofisi Başkanı Gulam Hüseyin İsmaili’nin Azerbaycan sınırındaki barajın açılış törenine katılan İran heyetinde yer aldığı görüldü. Ancak İsmaili’nin Cumhurbaşkanı Reisi’ye aynı helikopterde eşlik edip etmediği henüz netleştirilemedi.

Öte yandan Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, İran Cumhurbaşkanı Reisi'nin içinde bulunduğu helikopterin kötü hava koşulları nedeniyle sert iniş yapmak zorunda kaldığı haberlerinden duydukları derin üzüntüyü dile getirdi. Aliyev, “Bugün İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’ye dostane bir şekilde veda ettikten sonra, üst düzey heyeti taşıyan bir helikopterin zorunlu iniş yaptığı haberlerinden derin bir üzüntü yaşadık. Dualarımız Reisi ve beraberindeki heyeti ile. Bir komşu, dost ve kardeş ülke olarak Azerbaycan Cumhuriyeti, gerekli her türlü yardımı sağlamaya hazırdır” ifadelerini kullandı.

İbrahim Reisi (63), cumhurbaşkanlığına 2021 yılında seçildi. Göreve gelmesinin ardından ahlak yasalarının sıkılaştırılması talimatı veren Reisi, hükümet karşıtı protestoların kanlı bir şekilde bastırılmasına nezaret etti. İran ve dünya güçleri arasında yapılan nükleer anlaşma müzakerelerinde güçlü bir baskı uyguladı. İran'ın siyasi sistemi, dini kurumlarla hükümet arasında bölünmüş durumda. Ülkenin önemli politikalarında son sözü cumhurbaşkanı değil, dini lider (rehber) söyler. Birçok kişi de Reisi'yi, temel politikalarını güçlü bir şekilde desteklediği İran’ın Dini Lideri (Rehber) Ali Hamaney'in yerine geçecek güçlü bir aday olarak görüyordu. Reisi'nin 2021 yılındaki genel seçimlerde elde ettiği zafer, Washington'la nükleer anlaşma müzakerelerini sürdüren eski Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin sekiz yıllık iktidarının ardından katı muhafazakârların iktidarı ele geçirmelerini sağladı. Ancak Reisi'nin konumunun, mollaların (din adamlarının) yönetimine karşı düzenlenen kitlesel protesto gösterilerinden ve Batı ülkeleri tarafından uygulanan yaptırımlardan ağır darbe alan ekonomiyi iyileştirmedeki başarısızlığından etkilenmiş olabileceği tahmin ediliyor.


İsrailli Bakan’dan İspanya Başbakanı’na Filistin tepkisi

İsrail Diaspora ve Eşitlik Bakanı Amichai Chikli, İspanya'nın aşırı sağcı Vox Partisi tarafından düzenlenen Europa Viva 24 Konferansı’na katıldı. (Reuters)
İsrail Diaspora ve Eşitlik Bakanı Amichai Chikli, İspanya'nın aşırı sağcı Vox Partisi tarafından düzenlenen Europa Viva 24 Konferansı’na katıldı. (Reuters)
TT

İsrailli Bakan’dan İspanya Başbakanı’na Filistin tepkisi

İsrail Diaspora ve Eşitlik Bakanı Amichai Chikli, İspanya'nın aşırı sağcı Vox Partisi tarafından düzenlenen Europa Viva 24 Konferansı’na katıldı. (Reuters)
İsrail Diaspora ve Eşitlik Bakanı Amichai Chikli, İspanya'nın aşırı sağcı Vox Partisi tarafından düzenlenen Europa Viva 24 Konferansı’na katıldı. (Reuters)

Madrid'i  dün (Pazar) ziyaret eden İsrail Diaspora ve Eşitlik Bakanı Amichai Chikli, İspanya Başbakanı’nı ‘yakında bir Filistin devletini tanıma’ niyetinden dolayı sert bir dille eleştirerek, böyle bir adımın Hamas'a 7 Ekim'de gerçekleştirdiği ‘katliam’ için bir ‘ödül’ olacağını ileri sürdü.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığı habere göre Chikli, “Maalesef şu anki İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, Filistinlilerin katliamları için ödüllendirilmesi gerektiğine ve onlara bir devlet vermenin zamanının geldiğine inanıyor” ifadesini kullandı.

Likud Partisi mensubu olan Chikli, İspanya'nın aşırı sağcı Vox Partisi tarafından düzenlenen ve yaklaşık on Avrupa partisini bir araya getiren Europa Viva 24 Konferansı’na katılmak üzere Madrid'e gitti.

Sosyalist Sanchez, Madrid'in bir Filistin devletini ne zaman tanıyacağını Çarşamba günü İspanyol milletvekillerine bildireceğini açıklamıştı.

Başbakan başlangıçta Filistin devletini 21 Mayıs'ta tanımayı planlamıştı, ancak Cuma günü İspanya'nın ‘ortak bir deklarasyon ve tanıma’ için diğer ülkelerle istişarelerde bulunduğunu söyledi.

Bu ülkeler arasında ‘ay sonundan önce’ Filistin devletini tanıyacağını açıklayan İrlanda da bulunuyor.

İspanya İsrail'e silah satışını durdurdu ve İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarını eleştiren en yüksek sesli Avrupalı seslerden biri haline geldi.


İran Cumhurbaşkanı’nın helikopterinde kimler vardı?

İran Cumhurbaşkanı’nın helikopterinde kimler vardı?
TT

İran Cumhurbaşkanı’nın helikopterinde kimler vardı?

İran Cumhurbaşkanı’nın helikopterinde kimler vardı?

Kaza sonrası haber ajanslarında İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'ye helikopterinde eşlik eden kişilerin isimleri dolaştı. İran devlet televizyonunun haberine göre, Cumhurbaşkanı’nın helikopteri Azerbaycan devleti sınırında yer alan Culfa kenti yakınlarında kaza kırıma uğradı. Cumhurbaşkanı Reisi’ye eşlik edenler arasında en öne çıkan isimler şunlar:

 Hüseyin Emir Abdullahiyan

25 Ağustos 2021'den bu yana İran Dışişleri Bakanı olarak görev yapıyor ve bundan önce İslami Şura Meclisi Uluslararası İlişkiler Konseyi Başkanı’nın özel yardımcısı görevini üstlenmişti. Aynı zamanda eski dışişleri bakanı Cevad Zarif'in siyasi danışmanı ve Dışişleri Bakanlığı Uluslararası İlişkiler Akademisi'nde profesördü. Dışişleri bakanı pozisyonuna adaylık belgeleri, 13’üncü hükümetin kuruluşu sırasında İbrahim Reisi'nin önerisi ile 11 Ağustos 2021'de İran Şura Meclisi'ne sunuldu.

sxdcefvr
Hüseyin Emir Abdullahiyan (Reuters)

Abdullahiyan, 2011-2016 yılları arasında Arap ve Afrika İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı olarak görev yaptı. Dışişleri Bakanlığı görevini üstlendikten sonra Çin'in arabuluculuğunda Suudi Arabistan ile yapılan anlaşmanın imzalanmasına nezaret etti.

Malik Rahmeti

Geçtiğimiz ocak ayından bu yana Doğu Azerbaycan Eyalet Valisi olarak görev yapan Rahmeti, geçen yıl İran Özelleştirme Kurumu’nun başkanlığını yürütüyordu. Genç vali, 1980'lerde yaşanan Irak-İran savaşı sırasında kimyasal silaha maruz kalmasından kaynaklanan hastalıklar sebebiyle vefat eden eski Devrim Muhafızları komutanı Zeynelabidin Hurram'ın yerine getirilmişti.

sdwcefrv
Malik Rahmeti (sosyal medya)

Doğu Azerbaycan Eyaleti, İran'ın kuzeybatısındaki en büyük ve en kalabalık eyalettir. Eyalet aynı zamanda büyük bir Azeri Türkü nüfusunu da barındırmaktadır.

Muhammed Ali el-Haşim

Cuma imamı ve Doğu Azerbaycan Eyaleti’nde Veliyyi Fakih Temsilcisi görevini yürüten Muhammed Ali el-Haşim, İran Ordusu'nda Manevi Rehberlik Kurumu'nun başkanı olarak görev yaptı. Direnişçi Din Adamları Birliği Merkez Konseyi'nin üyesi idi. Ayrıca Cuma İmamları Konseyi üyesi, Lider Uzmanlar Konseyi üyesi ve İran Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi’nin Azerbaycan İşleri üyesiydi.

İran Cumhuriyeti Haber Ajansı'nın (IRNA) haberine göre helikopterin yolcuları, adı geçen üç şahsiyetle birlikte Doğu Azerbaycan Eyaleti'ne seyahat eden İran Cumhurbaşkanı’na ek olarak, pilot, yardımcı pilot, uçuş görevlisi, güvenlik görevlisi ve Cumhurbaşkanı’nın kişisel korumalarından birinden oluşuyor.

dfvrgtb
Muhammed Ali el-Haşim (sosyal medya)

İran devlet televizyonu, Reisi’nin helikopterinin kötü hava koşulları nedeniyle sert iniş yaptığını ve yolcuların ne durumda (ölü ya da yaralı) olduklarının teyit edilemediğini söyledi. Hükümet Sözcüsü Ali Bahadori Cehromi, Cumhurbaşkanı ve arkadaşlarının helikopter kazası sonrasında hükümetin acilen toplandığını açıkladı. Cumhurbaşkanının Özel Kalem Müdürü ile çok sayıda hükümet üyesinin arama kurtarma çalışmalarını takip etmek üzere Tebriz şehrine gittiğini söyledi.

Yerel basında, 40 kurtarma ekibinin kaza yerine gönderildiği ancak engebeli dağlar, sık ve gür ormanlar, kötü hava koşulları nedeniyle Reisi’yi taşıyan helikoptere henüz ulaşılamadığı bildirildi. İran Acil Durum Merkezi Başkanı, kurtarma ekiplerinin helikopteri, karadan yürüttükleri arama faaliyetleri ile bulmaya çalıştıklarını açıkladı.


İran Cumhurbaşkanı'nın uçak kazasının olduğu bölgede iletişim kesintisi

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin helikopteri İran-Azerbaycan sınırı yakınlarında havalanırken (Reuters)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin helikopteri İran-Azerbaycan sınırı yakınlarında havalanırken (Reuters)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın uçak kazasının olduğu bölgede iletişim kesintisi

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin helikopteri İran-Azerbaycan sınırı yakınlarında havalanırken (Reuters)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin helikopteri İran-Azerbaycan sınırı yakınlarında havalanırken (Reuters)

İran medyası dün (Pazar) geç saatlerde, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin helikopterinin düştüğü bölgede telekomünikasyon ve telefon iletişiminin olmadığını bildirdi.

İran Cumhurbaşkanı, Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ve diğer yardımcılarını taşıyan bir helikopter dün öğleden sonra Azerbaycan sınırı yakınlarındaki engebeli bir bölgeye düşerken, Cumhurbaşkanı ve yardımcılarının akıbetine ilişkin çelişkili haberler geliyor.

İran medyası Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami ve bazı üst düzey Devrim Muhafızları subaylarının Doğu Azerbaycan'ın kuzeybatı eyaletindeki olay yerine gittiklerini bildirdi.


İsrailli yetkililer: Büyük helikopter kazasıyla hiçbir ilgimiz yok

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi Doğu Azerbaycan eyaletinde helikopterde (AFP)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi Doğu Azerbaycan eyaletinde helikopterde (AFP)
TT

İsrailli yetkililer: Büyük helikopter kazasıyla hiçbir ilgimiz yok

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi Doğu Azerbaycan eyaletinde helikopterde (AFP)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi Doğu Azerbaycan eyaletinde helikopterde (AFP)

Arap Dünyası Haber Ajansı'nın (AWP) haberine göre İsrail Kanal 13’ün İsrailli yetkililere dayandırdığı dünkü (Pazar) haberinde, İsrail'li yetkililerin, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin uçak kazasıyla "hiçbir ilişkisinin" bulunmadığını söylediklerini duyurdu.

İran İçişleri Bakanı Ahmed Vahidi, dün erken saatlerde yaptığı açıklamada, Cumhurbaşkanı Reisi'yi taşıyan helikopterin ülkenin kuzeybatısındaki Doğu Azerbaycan Eyaleti'nde kötü hava koşulları nedeniyle düşmesinin ardından akıbeti hakkında henüz bir bilgi bulunmadığını açıkladı.

İran Cumhurbaşkanı dün, Azerbaycanlı mevkidaşı İlham Aliyev ile bir araya geldi ve Azerbaycan ile ortak sınır bölgesindeki barajın açılış töreninden dönüyordu. İran Kızılay Başkanı Babek Mahmudi, ISNA haber ajansına yaptığı açıklamada, Verzigan ve Kaleyber arasındaki bölgede meydana gelen kaza yerine yardım ekiplerinin gönderildiğini söyledi.


İspanya Arjantin Büyükelçisini süresiz olarak geri çağırdı

Madrid’de İspanyol bayrağı (Reuters)
Madrid’de İspanyol bayrağı (Reuters)
TT

İspanya Arjantin Büyükelçisini süresiz olarak geri çağırdı

Madrid’de İspanyol bayrağı (Reuters)
Madrid’de İspanyol bayrağı (Reuters)

İspanyol hükümeti Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei'nin İspanya'ya ve Başbakanı Pedro Sanchez'e "hakaret" etmesinin ardından, Buenos Aires'teki büyükelçisini süresiz olarak geri çağırdığını açıkladı.

Fransız Haber Ajansı AFP’nin haberine göre İspanya Dışişleri Bakanı Jose Manuel Albares, Arjantin Cumhurbaşkanı’nın Sanchez'in eşiyle ilgili yaptığı tartışmalı açıklamaların ardından Milei'den "kamuoyundan özür dilemesini" istedi.


İsrail Sullivan'ı Gazze'ye yönelik ağır bombardımanla karşıladı

Gıda yardımı almaya giden Filistinli çocuklar (AFP)
Gıda yardımı almaya giden Filistinli çocuklar (AFP)
TT

İsrail Sullivan'ı Gazze'ye yönelik ağır bombardımanla karşıladı

Gıda yardımı almaya giden Filistinli çocuklar (AFP)
Gıda yardımı almaya giden Filistinli çocuklar (AFP)

İsrail dün (pazar) Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan'ı, Gazze Şeridi'ndeki sağlık yetkililerine göre 24 saat içinde 70'ten fazla kişinin ölümüne yol açan yoğun bir bombardımanla karşıladı. Sullivan dün, ABD'nin hedef odaklı askerî harekât çağrısı yaptığı bir ortamda İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile bir araya geldi. Görüşme öncesinde Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada “Sullivan'ın İsrail'e Hamas militanlarının peşine Gazze Şeridi'nin en güneyindeki şehir olan Refah'a geniş çaplı bir saldırıyla değil, hedef odaklı bir şekilde düşmesi için baskı yapması bekleniyor” denildi.

İsrail, Mısır sınırı yakınlarındaki Refah'a saldırılar düzenlerken, Tel Aviv bu kentin Hamas'ın son kalesi olduğunu iddia ediyor. İsrail ordusu ile Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları arasında Gazze Şeridi'nin kuzey ve orta kesimlerinde büyük çatışmalar yaşanmaya devam ediyor.

Bu arada ABD Başkanı Joe Biden, Gazze Şeridi'nde yaşananların ‘trajik ve durdurulması gereken bir insani kriz’ olduğunu belirterek, Gazze Şeridi'nde derhal ateşkes çağrısında bulundu. Biden dün Georgia'da yaptığı bir konuşmada, “Gazze Şeridi'nin yeniden inşası için daha fazla yardım almak üzere uluslararası bir çabaya ihtiyacımız var. Ben ateşkes, kalıcı barışın inşası ve iki devletli çözüme giden bir yol olduğundan emin olmak için gece gündüz çalışıyorum” ifadelerini kullandı.

Bu arada Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini dün yaptığı açıklamada, UNRWA personelinin İsrail tarafından gözaltına alındığını, işkence gördüğünü ve işlemedikleri suçları itiraf etmeye zorlandıklarını bildirdi.


İran: Reisi ve beraberindekiler vefat etti

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi
TT

İran: Reisi ve beraberindekiler vefat etti

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi

İran'ın İdari İşlerden Sorumlu Cumhurbaşkanı Yardımcısı Muhsin Mansuri bugün (Pazartesi) yaptığı açıklamada, Cumhurbaşkanı İbrahimi Reisi'nin dün öğleden sonra Azerbaycan sınırına yakın dağlık bir bölgede helikopterinin düşmesi sonucu hayatını kaybettiğini doğruladı.

İran devlet televizyonu, Reisi ve onunla birlikte Azerbaycan sınırındaki bir barajın açılışından dönen helikopterde seyahat eden Dışişleri Bakanı Emir Abdullahiyan'ın da vefat ettiğini bildirdi.

Helikopterin bulunduğunun açıklanmasından dakikalar sonra, İran Kızılay'ının başkanı devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, kaza mahallinde herhangi bir canlı izine rastlanmadığını söyledi.

İran'ın Mehr haber ajansı ise Cumhurbaşkanı'nı taşıyan helikopterdeki tüm yolcuların öldüğünü teyit etti.

İran medyasında yer alan haberlere göre İran Kabinesi helikopter kazası nedeniyle acil toplantı düzenledi.

İran haber ajansı IRNA'ya göre gece geç saatlerde yapılan toplantıya Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Muhbir başkanlık etti.

Muhbir kurtarma operasyonu için ilave prosedürleri uygulamaya başladı. Protokole göre Muhbir, ülkenin geçici cumhurbaşkanı olacak.


Cumhurbaşkanı Reisi ve Dışişleri Bakanı Emir Abdullahiyan helikopter kazasında öldü

Cumhurbaşkanı Reisi ve Dışişleri Bakanı Emir Abdullahiyan helikopter kazasında öldü
TT

Cumhurbaşkanı Reisi ve Dışişleri Bakanı Emir Abdullahiyan helikopter kazasında öldü

Cumhurbaşkanı Reisi ve Dışişleri Bakanı Emir Abdullahiyan helikopter kazasında öldü

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve beraberindeki yetkilileri taşıyan helikopterin enkazına ulaşıldı.

İran Cumhurbaşkanı yardımcısı Muhsin Mansuri X'ten paylaştığı mesajında, Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ve beraberindekilerin İran'ın kuzeybatısında meydana gelen helikopter kazasında öldüğünü bildirdi.

Reisi'nin ölüm haberi yarı resmi Mehr Haber Ajansı tarafından da doğrulandı.

Bölgedeki olumsuz hava koşulları sebebiyle ekipler helikopter kazasının yaşandığı bölgeye ulaşmakta güçlük çekmişti. İran Kızılay'ının başkanı Reuters haber ajansına Reisi'nin helikopterinin enkazına doğru ilerlediklerini ve durumun iyi görünmediğini söylemişti.

Bu açıklamanın üzerinden çok geçmeden Reuters'a bilgi veren bir yetkili, helikopterin tamamen yandığını ve tüm yolcuların ölmüş olmasından endişe ettiklerini açıklamıştı.

Yaşam belirtisi olmadığı açıklanmıştı

İran devlet haber ajansı IRINN ve yarı resmi haber ajansı Mehr de daha önce , enkazda kazadan kurtulan bir kişinin tespit edilmediğini aktardı.

İran devlet televizyonu da İran'ın Doğu Azerbaycan vilayetindeki Tavil köyü yakınlarında bulunan helikopterin enkazında bir yaşam belirtisinin olmadığını bildirdi.

"İnsansız hava aracı Akıncı ısı kaynağı tespit etti"

Türkiye'nin görevlendirdiği Akıncı insansız hava aracının helikopterin enkazı olabileceği düşünülen bir ısı kaynağını tespit ederek koordinatlarını İran makamlarıyla paylaştığı aktarılmıştı.

İran'ın yarı resmi FARS haber ajansına göre, arama-kurtarma ekipleri ısı kaynağının tespit edildiği Tavil bölgesine gönderilmişti.

Helikopterde Reisi dahil 9 kişi vardı

İran'ın Tasnim haber ajansında yer alan bilgilere göre, helikopterde İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emirabdullahiyan dahil dokuz kişi vardı.

İran Devrim Muhafızları'nın kontrolünde olduğu bilinen Sepah adlı yayın organı, helikopterde Doğu Azerbaycan vilayeti Valisi Malek Rahmati, Tebriz imamı Muhammed Ali Alihaşim, pilot, pilot yardımcısı, mürettebat şefi, güvenlik şefi ve koruma bulunuyordu.

Bell 212 tipi helikopter

İran'ın devlet haberi ajansı IRNA'ya göre, Reisi ve beraberindeki heyeti taşıyan helikopter ABD yapımı Bell 212 tipi helikopterdi.

Askeri uzmanlara göre, helikopter ilk olarak ABD'de ve daha sonra da Kanada'da üretildi.

xsdcfvbrg
Helikopterin kalkıştan sonra IRNA tarafından dağıtılan fotoğrafı (EPA)

CNN televizyonuna değerlendirmelerde bulunan bir askeri uzman, yaptırımlar sebebiyle, yedek parçaların bulunmasında yaşanan zorluğun ve kötü hava koşullarının kazada bir rol oynamış olabileceği görüşünü dile getirdi.

Hamaney'den İranlılara mesaj

İran'ın dış politikası ve nükleer programıyla ilgili konularda son sözü söyleyen dini lider Ayetullah Ali Hamaney, devlet işlerinin sekteye uğramayacağını söyleyerek İranlılar'a güvence vermeye çalıştı.

"Millet endişelenmesin, devlette ve devlet işlerinde herhangi bir sorun yaşanmayacaktır" açıklmasında bulunan Hamaney, "Yüce Allah'ın Cumhurbaşkanı ve yanındaki arkadaşlarını millete bağışlamasını umuyoruz. Herkes dua etsin. İran halkı endişelenmesin, ülkenin işlerinde herhangi bir aksama meydana gelmeyecektir" diye konuştu.

Olayın ardından tüm yetkililerin yoğun şekilde çalıştığını söyleyen Hamaney, "Ülke işleri, hem ülkenin güvenliği hem de sınırların güvenliğinin yanısıra, yürütme tarafından ulusal düzeyde yapılması gereken işler düzenli şekilde ilerliyor. Kimse endişelenmesin. İnşallah Cumhurbaşkanı dönecek ve her şey en iyi şekilde yapılacak" demişti.

Hamaney’den Reisi açıklaması: Devlet işlerinde herhangi bir sorun yaşanmayacak

İranlılar, helikopter kazası haberinin ardından başkent Tahran'da toplanarak Cumhurbaşkanı Reisi için dua etti.

Devlet yayın kuruluşu daha önceki tüm programlarını durdurarak ülke genelinde Reisi için yapılan duaları ve yoğun sis altında dağlık bölgeye yaya olarak ulaşan kurtarma ekiplerini canlı yayında verdi.

Helikopterin yerini Türkiye’nin gönderdiği IHA tespitl etti

Arama kurtarma ekipleri, olumsuz hava şartları nedeniyle çalışmaların güçlükle sürdüğünü bildirmiş, İran, Türkiye'den havadan arama çalışması yapmak için insansız hava aracı (İHA) talep etmişti.

Türkiye'nin, İran Cumhurbaşkanı Reisi ve bazı yetkililerin geçirdiği helikopter kazasına ilişkin arama faaliyetlerinde görevlendirdiği Akıncı İHA, helikopterin enkazı olabileceği düşünülen ısı kaynağını tespit ederek koordinatlarını İran makamlarıyla paylaşmıştı.

İran Cumhurbaşkanı Aliyev ile ortak baraj projesinin açılışı için bölgedeydi

İran Cumhurbaşkanı Reisi, Azerbaycan ve İran arasında ortak bir baraj projesinin açılışını yapmak için Azerbaycan sınırındaydı.

xcsdfbg
Reisi ve Azerbaycanlı mevkidaşı İlham Aliyev, iki ülke sınırlarındaki barajın açılışı sırasında (İran Cumhurbaşkanlığı)

İran devlet medyasına bilgi veren ve çalışmalara katılan İranlı bir komutan bölgede soğuk, yağışlı ve sisli hava koşullarının hakim olduğunu ve yağmurun yavaş yavaş kara döndüğünü söyledi.

Reisi Pazar günü erken saatlerde Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile birlikte bir barajın açılışını yapmak üzere Azerbaycan'a gitmişti.

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.