ABD’li kaynaklar: Hamas saldırısı zamanlaması ve kapsamı açısından bazı İranlı liderleri şaşırttı

Gazze Şeridi’nde siren sesini duyup yere yatan bir İsrail askeri (AP)
Gazze Şeridi’nde siren sesini duyup yere yatan bir İsrail askeri (AP)
TT

ABD’li kaynaklar: Hamas saldırısı zamanlaması ve kapsamı açısından bazı İranlı liderleri şaşırttı

Gazze Şeridi’nde siren sesini duyup yere yatan bir İsrail askeri (AP)
Gazze Şeridi’nde siren sesini duyup yere yatan bir İsrail askeri (AP)

ABD’li kaynaklar dün, İran’ın Hamas Hareketi’nin “İsrail’e karşı eylemler” düzenlemeyi planladığından muhtemelen haberdar olduğunu söylediler. Ancak ABD istihbaratının ön raporları, bazı İranlı liderlerin hareketin Gazze’den başlattığı benzeri görülmemiş saldırı karşısında şaşırdığını gösteriyor.

İstihbarat bilgilerinden haberdar olan bir kaynağa göre, İranlı yetkililer genellikle Hamas tarafından yürütülen bu tür büyük eylemlerden haberdar oluyor ve Tahran uzun bir süredir bu eylemlere silah ve para yardımı yapıyor. Ancak ABD’li bir yetkili, İran’ın, Hamas’ın İsrail’e karşı bir eylem planladığını muhtemelen bildiğini, ancak hafta sonu “yaşananların kesin zamanlamasını veya kapsamını bilmediğini” söyledi. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John Kirby, MSNBC’ye verdiği röportajda İran’ın Hamas’la uzun süredir devam eden bağları nedeniyle suç ortağı olduğunu vurgulamakla birlikte “Bu spesifik saldırı dizisine özel bir destek verildiğine işaret eden hiçbir şey görmedik” dedi.

İran, cumartesi günü Gazze’deki savaşçıların gerçekleştirdiği ve binden fazla İsraillinin öldüğü ve onlarcasının kaçırıldığı çok yönlü saldırıyı övmekle birlikte bunda payı olduğu yönündeki iddiaları reddetti.

The New York Times, ABD’nin İran’ın önde gelen liderlerinin saldırının gerçekleşeceğini bilmediğini ve buna şaşırdığını gösteren çeşitli istihbarat bilgileri topladığını ilk açıklayan medya kuruluşu olmuştu. İstihbarat bilgilerine aşina olan kaynak Reuters’e verdiği röportajda, ABD istihbarat servislerinin, kanıt bulmak amacıyla eski istihbarat bilgilerini incelemenin yanı sıra, hala İran’ın olaya karıştığını gösteren herhangi bir kanıt aradıklarını söyledi. İsminin açıklanmaması kaydıyla konuşan yetkili, soruşturmanın devam ettiğini ve “nihai bir sonuca varmak için henüz çok erken” olduğunu belirtti.

ABD Başkanı Joe Biden, dün Beyaz Saray’da ABD’de yaşayan Yahudi cemaatinin liderleri önünde yaptığı konuşmada, ABD’nin desteğini göstermek için İsrail’e acil askeri yardım gönderildiğinden, bir uçak gemisinin Doğu Akdeniz’e doğru hareket ettiğinden ve bölgeye daha fazla savaş uçağı gönderildiğinden bahsetti. Biden, “İranlılara çok net bir şekilde şunu ifade ettik: Dikkatli olun” dedi.

ABD Genelkurmay Başkanı Charles Brown dün Brüksel’de yaptığı açıklamada, ABD ordusunun, Hamas saldırısının ardından İsrail’in diğer düşmanlarının kendisine karşı harekete geçmeye hazırlandığına dair henüz herhangi bir sinyal tespit etmediğini söyledi. Brown daha önce İran’ı krize karışmaması konusunda uyarmıştı.



Laos'taki mağara kazısı, 50 bin yıllık insan faaliyetlerini gün yüzüne çıkardı

Arkeologlar, Laos'taki Tam Pà Ling mağarasında kazı çalışması yürütüyor (Vito Hernandez, Flinders Üniversitesi)
Arkeologlar, Laos'taki Tam Pà Ling mağarasında kazı çalışması yürütüyor (Vito Hernandez, Flinders Üniversitesi)
TT

Laos'taki mağara kazısı, 50 bin yıllık insan faaliyetlerini gün yüzüne çıkardı

Arkeologlar, Laos'taki Tam Pà Ling mağarasında kazı çalışması yürütüyor (Vito Hernandez, Flinders Üniversitesi)
Arkeologlar, Laos'taki Tam Pà Ling mağarasında kazı çalışması yürütüyor (Vito Hernandez, Flinders Üniversitesi)

Laos'ta ortaya çıkarılan bir mağara alanı, Güneydoğu Asya'nın en eski insan yerleşimlerinden birine dair kanıtlar sunarak, türümüzün kadim bir iklim değişikliği döneminde bölgeyi nasıl kolonileştirdiğine daha fazla ışık tuttu.

Quaternary Science Reviews akademik dergisinde ayrıntıları verilen çalışmada, Laos'taki Tam Pà Ling mağarasında 52 bin ila 10 bin yıl önceki zemin koşulları yeniden yapılandırıldı.

Daha önceki kazılarda mağarada 86 bin ila 30 bin yıl öncesine ait insan fosilleri bulunmuştu ve bu da Homo sapiens'in Güneydoğu Asya'ya düşünülenden daha erken bir tarihte dağıldığını gösteriyordu.

Ancak bu fosilleri çevreleyen çökeltilerin ayrıntılı analizi daha önce yapılmamıştı.

Avustralya'daki Flinders Üniversitesi'nden araştırmacılar, geçmiş ortamlardaki değişiklikleri anlamak için mağaradaki toprağın mikroskobik analizini yaptı.

Bulgular, "Güneydoğu Asya'da bulunan en eski modern insan fosillerinden bazılarının mağaranın derinliklerinde biriktiği kesin koşulların" belirlenmesine katkı sundu.

Analiz, daha önceki kazılarda gözden kaçan insan ve hayvan faaliyetlerinin izlerini ortaya çıkararak, tropikal koşullardaki çevresel değişikliklere adaptasyonları hakkında daha fazla bilgi sağladı.

Araştırmaya göre, mağara 50 bin ila 30 bin yıl önce uzun bir süre boyunca "ıslaktı ama su altında kalmamıştı" ve ılıman iklimden nemli iklime geçiş yapmıştı.

Araştırmacılar, insan fosillerinin zaman içinde biriken gevşek tortularla mağaranın derinliklerine sürüklenmiş olabileceğini tespit etti.

Fosiller muhtemelen yoğun yağış dönemlerinde çevredeki yamaçlardan gelen sularla taşındı.

Ayrıca mağaranın yaklaşık 24 bin yıl önce bir kuraklık dönemi yaşayıp kısa süre sonra ıslak ve ılıman koşullara geri döndüğüne dair işaretler de vardı.

Çalışmada, mağaradaki koşulların sık sık ıslak zemine sahip ılıman bir iklimden mevsimsel olarak kurak hale gelen koşullara kadar büyük ölçüde dalgalandığı belirtildi.

xcdv
Laos'taki Tam Pà Ling mağara kazısı (Vito Hernandez, Flinders Üniversitesi)

Bölge muhtemelen daha kurak dönemlerde orman yangınları da yaşadı. Araştırmacılar, alternatif olarak, mağaraya giren insanların girişte veya yakınında ateş kullanmış olabileceğini söyledi.

Araştırmacılar, "Çökellerde tespit edilen korunmuş ikincil yanma izleri, biri bölgesel kuraklık dönemlerinde küçük orman yangınlarının meydana gelmiş olabileceği ve/veya diğeri insanların mağaraya girdiği iki olası senaryoya işaret ediyor" diye yazdı.

Ancak orman yangınları muhtemelen küçüktü ve orman örtüsündeki açık alanlarla sınırlıydı.

Çalışmanın yazarlarından Fabrice Demeter, "Bu araştırma, ekibimizin Güneydoğu Asya'nın sürekli değişen orman örtüleri arasında ve değişken bölgesel iklim istikrarsızlığı dönemlerinde dağılan atalarımızın dinamikleri hakkında benzersiz bilgiler elde edilmesine olanak sağladı" dedi.

Independent Türkçe