Gazze'deki hastane saldırısına birçok ülke ve uluslararası kuruluştan tepki geldi

(AA)
(AA)
TT

Gazze'deki hastane saldırısına birçok ülke ve uluslararası kuruluştan tepki geldi

(AA)
(AA)

İsrail'in, Gazze'deki el-Ehli Baptist Hastanesi'ne düzenlediği ve yüzlerce kişinin hayatını kaybettiği saldırıya birçok ülke ve uluslararası kuruluştan kınama geldi.

Türkiye Dışişleri Bakanlığı, İsrail'in Gazze'deki hastaneye yönelik saldırısına ilişkin yazılı açıklama yaptı.

Açıklamada, "Gazze'de bir hastanenin hedef alınması sonucunda yüzlerce Filistinlinin hayatını kaybetmesinden ve bir o kadarının da yaralanmasından derin bir infial duyuyor, bu barbarca saldırıları en şiddetli biçimde kınıyoruz. Saldırılarda hayatlarını kaybeden Filistinli kardeşlerimize rahmet, yaralılara acil şifalar diliyoruz. Sivilleri doğrudan hedef alan, hastaneleri, okulları vuran bir zihniyetin uluslararası hukuk önünde ve vicdanlarda hesap vermesi kaçınılmazdır." değerlendirmesine yer verildi.

Suudi Arabistan

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, İsrail'in el-Ehli Baptist Hastanesi'ne düzenlediği ve tüm uluslararası yasa ve normların açık bir ihlali olan "vahşi saldırısının" tamamen reddedildiği belirtildi.

Açıklamada, İsrail'in tüm uluslararası çağrılara rağmen sivillere yönelik saldırılarını sürdürmesinin ve Gazze'deki hastaneyi bombalayarak işlediği "menfur suçun" en güçlü ifadelerle kınandığı kaydedildi.

İsrail'in Gazze'deki hastaneyi vurmasının uluslararası toplumu, İsrail söz konusu olduğunda uygulanan çifte standarttan vazgeçmeye zorladığı aktarılan açıklamada, Gazze'de mahsur kalan sivillere gıda ve ilaç ulaştırılması için güvenli koridorların açılması gerektiği vurgulandı.

ABD

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), Sözcü Yardımcısı Sabrina Singh, basın toplantısında, İsrail'in hava saldırısıyla vurduğu Gazze'deki el-Ehli Baptist Hastanesi'ne ilişkin soruları cevapladı.

Singh, ABD'nin İsrail'e verdiği askeri yardımlara hiçbir ön şart koşmadığına işaret ederek, "Kesinlikle İsrail'e, Gazze'deki Hamas'ı etkisiz hale getirmesi ve etkili bir şekilde geri püskürtmesi için ihtiyaç duyduğu güvenlik sistemlerini veriyoruz. Bu, masum sivillerin öldürülmesi anlamına gelmiyor." diye konuştu.

Ürdün

Ürdün Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, İsrail'in Gazze'deki el-Ehli Baptist Hastanesi'ni hedef alan saldırısına tepki gösterildi.

Saldırının sert bir şekilde kınandığı açıklamada, Filistin halkı için uluslararası koruma sağlanması ve savaşın derhal sona ermesi talep edildi.

Katar

Katar Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, hastane saldırısı, "vahşice bir katliam, sivillere karşı işlenen çirkin bir suç ve uluslararası hukukun ihlali" olarak nitelendirildi.

Uluslararası toplumun, Filistinlilere karşı işlenen, insanlığa karşı suçlara, kimi zaman sessiz kalarak, kimi zaman seçici davranarak "suç ortaklığı" yaptığı ifade edilen açıklamada, bunun daha fazla şiddet ve istikrarsızlık ortamına yol açacağı uyarısı yapıldı.

Açıklamada, "İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki saldırılarının hastane, okul ve yerleşim yerlerini de kapsayacak şekilde genişlemesi, tehlikeli bir tırmanış" olarak değerlendirilerek, bunun bölgenin güvenliği ve istikrarı açısından vahim sonuçları olabileceği uyarısında bulunuldu.

Açıklamada ayrıca uluslararası toplumdan "üzerine düşen sorumluluğu üstlenmesi ve İsrail'i sivillere karşı daha fazla suç işlemekten caydırması" istendi.

Lübnan

Lübnan Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, "İsrail bombardımanına maruz kalan Gazze'deki el-Ehli Baptist Hastanesi'nde yüzlerce şehit ve Filistinli sivilin yaralanmasına yol açan iğrenç savaş suçunu en güçlü şekilde kınıyoruz." ifadelerine yer verildi.

Açıklamada, şunlar kaydedildi:

İsrail bir kez daha uluslararası hukuku hiçe sayıp, kuşatma altındaki, katledilen ve kasten yok edilen bir halka ve insanlığa karşı savaş suçu işliyor. Lübnan, İsrail'in katliamlarını ve saldırılarını durdurmak, Gazze Şeridi'ne insani ve tıbbi yardım ulaştırmak ve yaralıları tedavi etmek için uluslararası topluma bir kez daha acil müdahale çağrısında bulunuyor.

Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri de İsrail'in hastaneye yönelik saldırısına ilişkin yaptığı açıklamada, "İsrail soykırım cinayeti ile insanlığın yüzüne tokat atıyor." ifadelerini kullandı.

Fransa

Fransa Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, "Fransa, Gazze şehrinde çok sayıda Filistinlinin hayatını kaybettiği el-Ehli Hastanesi'ne yönelik saldırıyı sert şekilde kınıyor." denildi.

Açıklamada, tüm tarafların insani hukuka riayet etmesi gerektiği belirtildi.

Uluslararası insani hukukun, sivillerin korunmasını sağlaması gerektiği vurgulanan açıklamada, Gazze Şeridi'ne insani yardım erişiminin derhal sağlanması çağrısında bulunuldu.

Mısır

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, "İsrail'in Gazze'de yüzlerce masum Filistinli vatandaşın ölümü ve yaralanmasıyla sonuçlanan el-Ehli Baptist Hastanesi'ni bombalamasını derin üzüntüyle takip ettim." ifadesini kullandı.

Mısır devleti ve halkının, sivillere yönelik saldırıları reddettiğini belirten Sisi, uluslararası hukukun, uluslararası meşruiyet ve insani kararların açık bir ihlali olan bu kasıtlı bombalamayı en güçlü ifadelerle kınadığını bildirdi.

KKTC

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, İsrail'in Gazze'deki hastaneyi hedef alan saldırısına tepki göstererek, "İsrail'in sivilleri hedef alan saldırılarını endişe ile izliyorum. Bu saldırılar kabul edilemez. Hastaneye yapılan saldırıyı kınıyorum." dedi.

Slovenya

Slovenya Dış ve Avrupa İşleri Bakanlığının sosyal medya hesabından yapılan paylaşımda, "Gazze'de aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu yüzlerce sivilin ölüm haberi karşısında şok olduk, dehşete düştük. Hastane ve okullar asla saldırıların hedefi olmamalı. Slovenya, uluslararası insani hukuka saygı gösterilmesi çağrısında bulunmakta. Siviller hedef alınmamalı, rehine veya kalkan olarak kullanılmamalı." ifadelerine yer verildi.

Norveç

Norveç Dışişleri Bakanı Espen Barth Eide, X sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, söz konusu saldırıdan dolayı derin endişe duyduklarını belirtti.

Eide, "Hastaneler, uluslararası insani hukuk kapsamında korunmaktadır ve buralara yönelik saldırılar hukuka aykırıdır. Siviller ve sağlık kuruluşları korunmalıdır." ifadelerini kullandı.

Almanya

Almanya Dışişleri Bakanlığının sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, "Sivil hedefler, özellikle de hastalar ve sağlık personelinin bulunduğu tam teşekküllü bir hastane, hiçbir koşul altında hiç kimse tarafından saldırıya uğramamalıdır. Çatışmalarda siviller korunmalıdır." değerlendirmesinde bulunuldu.

Açıklamada, "Gazze'deki el-Ehli Baptist Hastanesi'nde yüzlerce kişinin öldüğüne dair haberler karşısında derinden sarsıldık." ifadesi kullanıldı.

Afrika Birliği

Afrika Birliği Komisyonu Başkanı Musa Faki Muhammed, X hesabından yaptığı açıklamada, İsrail'in Gazze'deki hastaneyi bombalayarak yüzlerce insanın can vermesine neden olduğunu belirtti.

Muhammed, "Uluslararası insan hakları hukuku tarafından güvenli alan olarak kabul edilen bir hastaneyi hedef almak insanlık suçudur." ifadesini kullandı.

Musa Faki Muhammed, uluslararası topluma, İsrail'e karşı derhal harekete geçme çağrısı yaptı.

İran

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani, yaptığı yazılı açıklamada, İsrail'in hastane saldırısını "vahşi bir savaş suçu" ve "soykırım" olarak nitelendirdi.

Kenani, İsrail'in uluslararası hukukun ilke ve kurallarına en ufak bir bağlılığının olmadığını bir kez daha dünyaya ilan ettiğini belirtti.

İran'ın saldırıyı en güçlü şekilde kınadığını aktaran Kenani, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi başta olmak üzere uluslararası toplumdan, Gazze'de işlenen savaş suçunun boyutlarının hızla araştırılması ve olayın sorumlusu İsrailli yetkililerin yargılanması konusunda, sorumluluğunu yerine getirmesini beklediklerini vurguladı.

Pakistan

Pakistan Dışişleri Bakanlığından, AA muhabirinin sorusu üzerine yapılan açıklamada, sivillerin barınma ve acil tedavi arayışında olduğu bir hastaneye saldırmanın "insanlık dışı ve savunulamaz" olduğu belirtildi.

İsrail'in Gazze'de el-Ehli Baptist Hastanesi'ne düzenlediği ve yüzlerce kişinin ölümüyle sonuçlanan saldırının en güçlü şekilde kınandığı açıklamada, sivil nüfusun ve tesislerin ayrım gözetmeksizin hedef alınmasının uluslararası hukukun ağır bir ihlali olduğu ve savaş suçu teşkil ettiği vurgulandı.

Açıklamada, İsrail'in Gazze'ye yönelik bombardıman ve kuşatmasına derhal son verilmesi için uluslararası topluma acil önlemler alması çağırısında bulunuldu.

BM kurumlarından kınamalar

Birleşmiş Milletler (BM) İnsani İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı ve Acil Yardım Koordinatörü Martin Griffiths, Gazze'de bir okula ve el-Ehli Baptist Hastanesi'ne düzenlenen saldırılarla ilgili, "Yüzlerce insan öldürüldü. Gazze zor durumda. Sağlık, su ve hijyen sistemleri çöküyor. İnsanların onurları ellerinden alınıyor." ifadesini kullandı.

Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, X sosyal medya platformu üzerinden yaptığı açıklamada, "İlk haberler yüzlerce ölü ve yaralı olduğuna işaret ediyor. Sivillerin ve sağlık hizmetlerinin derhal korunması için çağrıda bulunuyoruz." ifadelerini kullandı.

Direktör Ghebreyesus, Gazze'nin kuzeyindeki hastanelerin tahliye talebinin (İsrail tarafından yapılan) geri alınmasını talep ettiklerini bildirdi.

Birleşmiş Milletler Nüfus Fonunun (UNFPA) sosyal medya hesabından paylaşılan mesajda, "UNFPA, yüzlerce insanın ölümüne neden olan Gazze'deki el-Ehli Baptist Hastanesi'ne yönelik saldırıyı şiddetle kınıyor." ifadesi kullanıldı.

Siviller ve sivil altyapılara yönelik saldırıların sonlandırılması gerektiğinin altı çizilen mesajda, "Sağlık tesisleri hiçbir zaman hedef olmamalıdır." vurgusu yapıldı.

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonunun (UNICEF) sosyal medya hesabından yapılan paylaşımda, "UNICEF, yüzlerce sivilin ölümüne yol açan Gazze'deki el-Ehli Baptist Hastanesine yönelik saldırıyı şiddetle kınıyor." denildi.

Çocuklar, siviller ve onların kullandığı altyapıların korunması çağrısı yapılan mesajda, "Acilen ateşkes ve insani yardım erişimine ihtiyacımız var." ifadesi kullanıldı.

Arap Birliği

Arap Birliği Genel Sekreteri Ebul Gayt, X sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, İsrail'in el-Ehli Baptist Hastanesi'ne saldırısını kınayarak, "Hangi akıl hastası, savunmasız insanların olduğu bir hastaneyi kasten bombalar?" değerlendirmesinde bulundu.

"Arap kurumlarının savaş suçlarını belgelediğini ve suçluların yaptıklarının yanına kar kalmayacağını" vurgulayan Ebul Gayt, "Batı bu trajediyi derhal durdurmalı."ifadesine yer verdi.

AB

Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel, AB liderlerinin İsrail-Filistin çatışması gündemiyle yaptığı olağanüstü toplantı sonrasında AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile ortak basın toplantısı düzenledi.

AB liderlerinin İsrail'in kendini uluslararası hukuk ve uluslararası insani hukuk çerçevesinde savunma hakkını teyit ettiğini belirten Michel, AB'nin iki devletli çözüme bağlılığını, Filistin yönetimini desteklemeye devam edeceğini söyledi.

Michel, Gazze'deki hastane saldırısıyla ilgili bilgiyi toplantıdayken aldıklarını belirterek "Çok fazla ölü var. Bu, orada yaşayan insanlar için sahadaki dramatik durumu gösteriyor." ifadelerini kullandı.

Bir gazetecinin hastane saldırısının "uluslararası hukuka uygun olup olmadığı" sorusu üzerine Michel, toplantı sırasında aldıkları bilginin doğrulandığını ifade ederek, "Sivil altyapıya saldırı uluslararası hukuka uygun değil." yanıtını verdi.

Aynı sorunun yöneltildiği AB Komisyonu Başkanı von der Leyen ise, "Olay hakkında henüz bilgilendirildim. Teyide ihtiyacım var. Şu aşamada yorum yapamam." yanıtını verdi.

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, X hesabından yaptığı açıklamada, "Gazze'deki el-Ehli Baptist Hastanesi'nden gelen haberler, günlerdir gözlerimizin önünde gerçekleşen trajediye korku ekledi. Bir kez daha masum siviller en yüksek bedeli ödedi." ifadelerini kullanan Borrell, "Bu suçun sorumlusu ortaya çıkarılmalı. Failler hesap vermeli." değerlendirmesinde bulundu.

Libya

Libya Ulusal Birlik Hükümetine bağlı "Hukumetuna" adlı platformun sosyal medya hesabından Başbakan Abdulhamid Dibeybe'nin İsrail'in Gazze'deki El-Ehli Baptist Hastanesi'ni vurmasına tepki açıklaması paylaşıldı.

Açıklamasında, "İşgalci İsrail güçlerinin Gazze'deki El-Ehli Baptist Hastanesi'ni vurması vahşi bir suç. Her türlü sınırı aşan bu suçu kınıyoruz. Tıbbi ve sivillere ait tesislerin vurulması bir savaş suçudur ve bu saldırganlığa son verilmesi gerekir" ifadelerini kullanan Dibeybe, hastane saldırısında hayatını kaybedenlere Allah'tan rahmet diledi.

Dibeybe ayrıca, başta büyük devletler olmak üzere tüm devletlere İsrail'in suçlarını durdurma ve abluka altındaki Gazze'ye insani yardımların ulaşması için koridor açma çağrısında bulundu.

IKBY

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY), Hükümet Sözcülüğünden yapılan açıklamada, "Kürdistan Bölgesi Hükümeti, Gazze'de 500'den fazla kişinin öldüğü el-Ehli Baptist Hastanesi'ne yapılan saldırıyı kınıyor. Kurbanların ekseriyetini kadınlar ve çocuklar oluşturuyor." ifadelerine yer verildi.

Savaş ve askeri saldırıların çözüm olmadığı vurgulanan açıklamada, "Masum ve sivil vatandaşların tehlikelerden korunması için uluslararası kamuoyuna daha fazla çaba göstermesi çağrısında bulunuyoruz." denildi.

Cezayir

Cezayir Cumhurbaşkanlığından yapılan yazılı açıklamada, "Cezayir, İsrail işgal güçlerinin Gazze Şeridi'ndeki bir hastaneye yönelik kasıtlı saldırısını şiddetle kınıyor." ifadelerine yer verildi.

Açıklamada, İsrail'in açık bir şekilde uluslararası hukuku ve insani normları hiçe saydığına vurgu yapılarak, uluslararası topluma ve uluslararası kuruluşlara İsrail'in bu saldırılarını durdurmak için müdahale etme çağrısı yapıldı.

Sınır Tanımayan Doktorlar

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) tarafından X sosyal medya platformundan yapılan açıklamada, İsrail'in Gazze'de hastaları tedavi eden ve yerinden edilmiş Gazzelilere ev sahipliği yapan hastaneyi bombalaması karşısında dehşete düşüldüğü belirtilerek, "Bu bir katliamdır. Kesinlikle kabul edilemez." ifadesi kullanıldı.

Açıklamada, hiçbir şeyin bir hastaneye, oradaki çok sayıda hastaya, sağlık çalışanına ve oraya sığınanlara yönelik bu şok edici saldırıyı haklı çıkaramayacağının altı çizilerek, "Hastaneler hedef değildir. Bu kanın durması gerekiyor. Artık yeter." ifadelerine yer verildi.



Filistinliler İsrail-İran savaşının bedelini ‘geri plana atılmakla’ ödüyorlar

İran Dini Lideri Ali Hamaney ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (AFP)
İran Dini Lideri Ali Hamaney ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (AFP)
TT

Filistinliler İsrail-İran savaşının bedelini ‘geri plana atılmakla’ ödüyorlar

İran Dini Lideri Ali Hamaney ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (AFP)
İran Dini Lideri Ali Hamaney ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (AFP)

Geçtiğimiz salı günü sona eren ve Kanada'nın Alberta eyaletinin ev sahipliği yaptığı zirvede G7 liderlerinin tartışmalarında İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik savaşı büyük ölçüde yer almadı.

Yedi lider, İsrail ile İran arasında perşembe gecesinden bu yana devam eden savaşta ‘sükûnet’ çağrısında bulunurken, İsrail'in ‘meşru müdafaa hakkını’ yinelediler ve Tahran'ın ‘asla’ nükleer silah edinmemesi gerektiğini vurguladılar.

Liderlerin ateşkes ya da İsrail'in İran'ın nükleer ve askeri tesislerine saldırmasıyla sekteye uğrayan ABD ile İran arasındaki müzakerelere geri dönülmesi çağrısında bulunmaması dikkat çekti.

eru
G7 liderlerinin 16 Haziran'da Kanada'nın Alberta eyaletinde çekilen hatıra fotoğrafı (AP)

G7'nin Tel Aviv ile Tahran arasındaki yeni savaşla jeostratejik sonuçları, ekonomik sonuçları ve yayılma riskleri nedeniyle ilgilenmesi anlaşılabilir olsa da, G7 liderlerinin Ekim 2023'ten bu yana devam eden Gazze savaşını ele almaması, bu konuda herhangi bir açıklama yapılmaması ve dosyanın görüşmelerde masaya dahi gelmemesi anlaşılır gibi değil.

Gazze ve iki devletli çözüm konferansı

Atlanta'da yaşananlar temel bir gerçeği yansıtıyor: Gazze, ‘İsrail'in İran'a yönelik saldırılarının ilk kurbanı’ oldu.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun bir taşla birçok kuşu vurduğu söylenebilir. Askeri operasyonunun sonuçlarından biri de 17-20 Haziran tarihleri arasında New York'ta Birleşmiş Milletler'in (BM) daveti üzerine Suudi Arabistan-Fransa eş başkanlığında Filistin Sorununun Barışçıl Çözümü ve İki Devletli Çözüm için Üst Düzey Uluslararası Konferans’ı sekteye uğratmak oldu.

Bu durum karşısında, ertelenen konferansın eş başkanları ve sekiz çalışma grubunun başkanlarının salı günü yayınladıkları bir bildiriyle ‘devam eden gerilimi ve konferansın askıya alınmasını gerektiren son gelişmelerden duydukları endişeyi’ dile getirmeleri son derece doğaldı.

Konferansın akıbetine ilişkin endişeleri göz önünde bulunduran ilgili ülkeler, ‘konferansın amaçlarına tam bağlılıklarını bir kez daha yinelemek, çalışmalarının devamını ve hedeflerinin gerçekleştirilmesini sağlamak’ ve ‘Gazze Şeridi'ndeki savaşın sona erdirilmesi, iki devletli çözümün uygulanması yoluyla Filistin meselesinin adil ve sürdürülebilir bir çözüme kavuşturulması ve bölgedeki tüm ülkeler için istikrar ve güvenliğin sağlanmasına yönelik tüm çabalara sarsılmaz desteklerini sürdürmek’ konusunda istekli olduklarını belirttiler.

Gazze Şeridi’ndeki Sağlık Bakanlığı'na göre, Gazze'de faaliyet gösteren uluslararası kuruluşları devre dışı bırakmak için İsrail tarafından ABD desteğiyle kurulan Gazze İnsani Yardım Vakfı aracılığıyla temel ihtiyaçlarını karşılamaya çalışan Gazzelilere açılan ateş sonucu son 24 saatte 47 kişi hayatını kaybetti.

u7ı8
Bu ayın başlarında Gazze'de gıda yardımı almaya giderken İsrail ateşiyle öldürülen genç bir adamın cenazesi başında ağlayan yakınları (AFP)

Bakanlığa göre vakfın kuruluşundan bu yana 397 Filistinli İsrail ordusu tarafından öldürülürken en az 3 bin kişi de yaralandı. Her halükârda, Gazze savaşına yönelik uluslararası ilgi, Gazze Şeridi'nde olup bitenlere ilişkin haberlerin, her gün en az elli kişiye ulaşan ölü ve yaralı sayısına hızlıca atıfta bulunmaya indirgendiği noktaya kadar azaldı.

Geri plana itme

Paris'teki Avrupalı diplomatik kaynaklar, Netanyahu'nun başlattığı savaşın ‘dikkatleri Gazze Şeridi'nde olup bitenlerden uzaklaştırdığını ve dosyayı geri plana ittiğini, böylece İsrail'in iç ve dış dünyasının dikkatinin İran'la savaşa odaklandığını’ söylüyor.

Netanyahu'nun ‘kırılgan bir siyasi durum içinde olduğunu’ belirten kaynaklar, “Ülke içinde üzerindeki baskı artmış durumda. Gazze Şeridi'ndeki savaş İsrail toplumunu derinden bölmeye devam ediyor” ifadelerini kullandı.

Yurtdışında ise İsrail, İsrail'e desteği tartışmasız olan Kanada, Birleşik Krallık, Avustralya, Yeni Zelanda ve Hollanda gibi ülkelerden siyasi ve diplomatik anlamda bir gerileme süreci yaşadı. New York konferansının duyurulması, Netanyahu'nun istemediği iki devletli çözümü yeniden ön plana çıkardığı için baskıyı daha da arttırdı.

Öte yandan İsrail, Fransa'nın Filistin devletini tanıyacağından korkuyordu. Fransa'nın hamlesinin önemi, eğer gerçekleşmiş olsaydı, Belçika, Lüksemburg, Hollanda, Kanada ve muhtemelen Birleşik Krallık gibi diğer ülkeleri de arkasından sürükleyecek olması ve bunun da İsrail için ‘ek bir diplomatik ve siyasi yenilgi’ teşkil edecek olmasıydı.

Netanyahu konumunu güçlendiriyor

İran'a yönelik saldırıların başlamasıyla birlikte Netanyahu inisiyatifi yeniden ele geçirmeyi başardı. Zira İsraillilerin çoğunluğu ‘varoluşsal düşman’ olarak tanımladıkları İran'a karşı savaşı destekliyor ve İsrail muhalefeti bile eleştirilerini unutarak Netanyahu'ya desteğini ifade ediyor.

Fransa, Birleşik Krallık ve Almanya liderleri ile Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı, İran'a saldıranın İsrail olmasına rağmen, İsrail'in ‘meşru müdafaa hakkının’ arkasında olduklarını ifade etmek için Netanyahu'yu aramakta gecikmedi.

Belki de Avrupalıların İsrail’in yanında yer almalarının ilk nedeni, yaşlı kıtanın İran'ın nükleer programını kıtanın güvenliği için varoluşsal bir tehdit olarak görmesi ve İran'ın nükleer silahlarının gerçeğe dönüşmesi halinde bunun sadece İsrail için değil Avrupa için de bir tehdit oluşturacağı düşüncesidir.

Dolayısıyla İsrail'in meşru müdafaa hakkını desteklediklerini beyan etmek, pratikte İsrail'in İran'a açacağı bir savaşı onaylamak anlamına gelmektedir.

Bu destekle birlikte Batı'nın Gazze Şeridi'ne olan ilgisi azaldı ve liderlerinin İran'a karşı savaşında İsrail'in yanında dururken İsrail'in adımlarını eleştirmeye devam etmeleri zorlaştı.

Almanya Şansölyesi Friedrich Merz, İran'ın nükleer programını ve Tahran'ın füze ve balistik faaliyetlerini ortadan kaldırmak için İsrail'in ‘Avrupalılar adına kirli işler yaptığını’ ilan ederek en açık sözlü kişi oldu.

frgty
Almanya Başbakanı Friedrich Merz (AFP)

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Yönetim Kurulu'nun geçen hafta Viyana'da Tahran'ın ‘Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması'ndan doğan yükümlülüklerini yerine getirmediği’ yönünde aldığı karar, İsrail'e İran'a saldırmak için aradığı bahaneyi sağlamış oldu. Zira UAEA kararı İran'ın nükleer silah peşinde olduğunu ima ediyor.

‘İsrail kervanına bağladı’

Dahası Netanyahu, ABD Başkanı’nı şu ya da bu şekilde savaşın içine çekmeyi başardı. Kısacası Netanyahu, Avrupalıları ve ABD'yi ‘İsrail kervanına bağladı’ ve Filistin meselesi de dahil olmak üzere kendisini eleştirilerden muaf tuttu.

Şarku’l Avsat’ın Alman haber ajansı DPA’dan aktardığına göre Kraliyet Uluslararası İlişkiler Enstitüsü Ortadoğu ve Kuzey Afrika Programı'nda araştırmacı olan Ksenia Svetlova, “Gazze Şeridi'nde savaşın olmaması ve İran'a odaklanılması İsrail için bir başarıdır. Çünkü nükleer meseleyi Gazze Şeridi'ndeki İsrail savaşının Avrupa tarafından reddedilmesinden ayırmayı başarmıştır” şeklinde konuştu.

Sonuç olarak İsrail ve Netanyahu Avrupa kıtasındaki eleştirilerden muaf tutulurken, Gazze Şeridi ve halkı yeni savaşın bedelini ödedi.

defrgty
Filistin yanlısı aktivistler, Gazze Şeridi'ndeki savaşa dikkat çekmek için Paris'te bir gösteri düzenledi, 28 Mayıs 2025. (AFP)

Bu Gazze ve Filistin dosyasının yeniden unutulduğu anlamına mı geliyor? Cevap cuma akşamı Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'dan geldi: “Konferansın ertelenmesi, koşullar ne olursa olsun iki devletli çözümün uygulanması yönünde ilerleme kararlılığımızı değiştiremez.”

Macron'un sözleri Fransa'nın güçlü kararlılığını yansıtıyor. Ancak söz ile uygulama arasında, Fransa Cumhurbaşkanı'nın kontrol edemeyeceği büyük bir boşluk var. Filistinliler pek çok hayal kırıklığı yaşadı ve onları gelecekteki hayal kırıklıklarından koruyacak hiçbir şey yok.