Birleşik Krallık Parlamenteri Layla Moran yazdı: Gazze'de mahsur kalan ailem için korkularım

Filistin asıllı Britanyalı parlamenter Layla Moran'a "Good Morning Britain"da Hamas'ın saldırı planından önceden haberdar olup olmadığı soruldu. Sunuculardan Richard Madeley, daha sonra bu sorudan dolayı özür diledi

Good Morning Britain'dan Richard Madeley, Liberal Demokrat parlamenter Layla Moran'a Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısının önceden "kulağına gelip gelmediğini" sordu (ITV/Good Morning Britain)
Good Morning Britain'dan Richard Madeley, Liberal Demokrat parlamenter Layla Moran'a Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısının önceden "kulağına gelip gelmediğini" sordu (ITV/Good Morning Britain)
TT

Birleşik Krallık Parlamenteri Layla Moran yazdı: Gazze'de mahsur kalan ailem için korkularım

Good Morning Britain'dan Richard Madeley, Liberal Demokrat parlamenter Layla Moran'a Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısının önceden "kulağına gelip gelmediğini" sordu (ITV/Good Morning Britain)
Good Morning Britain'dan Richard Madeley, Liberal Demokrat parlamenter Layla Moran'a Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısının önceden "kulağına gelip gelmediğini" sordu (ITV/Good Morning Britain)

Layla Moran 

Tahminen 500 kişinin hayatını kaybettiği ve sayısız kişinin yaralandığı Gazze'deki el-Ehli Arabi Baptist Hastanesi'nin yıkılması kalbimi tamamen paramparça etti. Bu satırları yazarken, bu iğrenç eylemden kimin sorumlu olduğu belirsizliğini koruyor ancak benim de bir parçası olduğum Birleşik Krallık'taki (BK) Filistin toplumu yas tutuyor. Görünüşe göre gerçekten korkunç bir felaketin eşiğindeyiz.

İsrail halkının ve BK'deki ve dünyanın dört bir yanındaki Yahudi toplumlarının 7 Ekim'de meydana gelen korkunç olayların ardından yaşadıkları acıyı kesinlikle paylaşıyorum. Liberal Demokratlar, bu barbarca yolu seçen her kim olursa olsun daima yaptığımız gibi Hamas'ın saldırılarını kesin bir dille kınıyor. Kadınlar ve çocuklar da dahil rehinelerin kaçırılması ve aşağılanması şüphesiz hem şoke edici hem de kabul edilemez. Rehinelerin hemen serbest bırakılması yönündeki talepleri yineliyor ve pazarlık kozu olarak kullanılmaları fikrinden tiksiniyoruz.

Toplum olarak hepimizi birleştiren şeyin bu derin keder ve kayıp duyguları olması son derece üzüntü verici. Oxford'da yerel Yahudi toplumu tarafından düzenlenen ve bu en zor zamanda birbirimize destek verip tek bir toplum olarak omuz omuza durduğumuz bir anma töreninde konuşmaktan onur duydum.

Gazze Şehri'nde geniş bir ailem var. Evleri İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) tarafından bombalanmış, bu yüzden bir kiliseye sığınmışlar. Korkarım halen oradalar çünkü orayı terk edemeyecek kadar yaşlı ve zayıflar. Bana gidecek yerleri olmadığını söylüyorlar. Yiyecekler tükeniyor ve temiz suları yok.

Gazze'deki insani durum hızla kötüleşiyor. 6 su kuyusu, üç pompa istasyonu, bir su deposu ve bir tuz giderme tesisi bombalandı. Birçok hastanede su basıncı o kadar düşük ki cerrahlar ekipmanlarını düzgün sterilize edemiyor. Refah sınır kapısı üzerinden Gazze'ye yardım malzemesi geçişine izin verilmesi, halkın fena halde ihtiyaç duyduğu temel mallara erişebilmesi için kesinlikle elzem.

Savaş Filistin halkıyla değil, Hamas'la. Uluslararası insani hukuka riayet edilmesi çok önemli. Ailem de dahil bu savunmasız kişilerin Hamas'ın yaptıklarından sorumlu tutulması doğru değil.

Kudüs ve Ramallah'ta yaşayan yakın akrabalarım için de son derece endişeliyim. Batı Şeria'da tecrit altında yaşıyorlar. Yetkililer bir şehirden diğerine gidenleri durduruyor ve şiddet giderek artıyor. Birleşmiş Milletler (BM) İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi'ne göre Batı Şeria'da 7 Ekim'den beri 58 Filistinli öldürüldü ve 1176 kişi yaralandı. Devam eden bu çatışma tüm Filistinli toplulukları etkiliyor: Gazze'dekileri, Batı Şeria'dakileri ve diasporayı.

Şimdi birçok kişi bu noktaya nasıl geldiğimizi ve bunun bir daha asla yaşanmamasını nasıl sağlayacağımızı soruyor. Ama geçmiş bir önsözdür. Burada biraz kendi aile geçmişimden bahsedeceğim.

Büyük büyükbabam Vasıf Cevheriye, Filistinlilerin Osmanlı ve Britanya yönetimi altındaki yaşamı hakkında kapsamlı anılar kaleme almıştı. Farklı toplulukların yan yana yaşadığı ve geliştiği bir Kudüs tanımlıyordu. 1917'de Britanyalıların gelişini kutlamış ve Britanya mandası için çalışmıştı. Ancak o ve ailesi, bugün Nakba (kelime anlamı "felaket") olarak bilinen ve 750 bin Filistinlinin Filistin'den sürüldüğü ya da kaçtığı olay sırasında göç ettirildi. Anglofil olmasına rağmen, zamanın Britanya hükümetlerini bu konudaki rolleri için asla affetmedi.

Onun oğlu olan büyükbabam, 1946'da sağcı, yasadışı, militan bir Siyonist örgüt olan Irgun'un King David Oteli'ni bombalamasının ardından çocukken ailece Eriha'daki Ayartma Dağı'na nasıl sığındıklarına dair hikayeler anlatırdı. Geri dönüp dönmeyeceklerinden emin değillerdi. Ne yazık ki hiç dönemediler.

İşte böylece annem mülksüzleştirilmiş bir mülteci olarak büyüdü ve sık sık anavatanına dönemeyen bir Filistinli olarak hissettiği zihinsel ve fiziksel acılardan bahseder. Bu acıya kendimi hiç bu kadar yakın hissetmemiştim.

Benim korkum, bu olaylara daha da yakın olanlar arasında acının artan bir bölünmeye dönüşmesi. Gelecek birkaç gün ve hatta birkaç hafta çok zor olacak. Ancak tek çözüm siyasi çözüm olduğu için gözümüzü siyasi ufuktan ayırmamalıyız.

Bizim ve bölge halklarının, iki devletli çözüm de dahil kalıcı bir barış ihtimaline tutunmaya şiddetle ihtiyacı var. Sadece bu, şiddet döngüsünü kıracak ve hem İsraillilerin hem de Filistinlilerin ihtiyaç duyduğu ve hak ettiği güvenliği sağlayacaktır.

Bu amaçla, Britanya'da başta Avrupa ve ABD olmak üzere her yerdeki uluslararası ortaklarımızla birlikte hareket etmeliyiz. Eğer bunu yapmazsak, bugün televizyon ekranlarımızda gördüğümüz dehşet, gelecek yıllarda da sadece ebediyen tekrarlanacak.

İsrail ve Filistin'deki herkes, haysiyetle ve korkudan azade yaşama temel hakkına sahip. Bu olaylardan sonra daha uzun bir yolumuz olabilir ancak bu olayların bize söylediği bir şey varsa o da bu iki halk arasında adil, sürdürülebilir ve gerçek bir barış için çok daha fazla çalışmamız gerektiğidir.

Layla Moran, Liberal Demokrat Parti Oxford West ve Abingdon parlamenteri, Liberal Demokrat Parti Gölge Dışişleri Bakanı ve Uluslararası Kalkınma Sözcüsüdür

Independent Türkçe



Güney Asya'da kırılgan barış

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Güney Asya'da kırılgan barış

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Kaswar Klasra

Hindistan ve Pakistan arasında, Hindistan yönetimindeki Keşmir'de gerçekleşen yeni bir terör saldırısıyla tetiklenen son şiddet patlaması, dünyanın dikkatini Güney Asya'daki gergin cephe hatlarına yeniden odakladı. ABD öncülüğündeki uluslararası arabuluculuk çabaları, iki nükleer silahlı komşuyu savaşın eşiğinden geri çekmeyi başarmış olsa da, bu ihtiyatlı sakinlik kalıcı bir barış olarak kabul edilemez.

İki ülke arasındaki anlaşmazlığın merkezinde yer alan Keşmir anlaşmazlığına bir çözüm bulunmaması nedeniyle, bölge 1 milyardan fazla insanın hayatını tehdit eden bir gerilimi tırmandırma döngüsünün esiri olmaya devam ediyor.

Bu hadise, on yıldan kısa bir sürede yaşanan üçüncü büyük tırmandırma sayılıyor ve her dalga bir öncekinden daha tehlikeli. Hindistan'ın Pakistan topraklarında faaliyet gösteren militanları sorumlu tuttuğu Pahalgam'daki saldırı, her iki taraftaki askeri tesisleri hedef alan bir dizi füze ve insansız hava aracı saldırısını tetikledi. Gerginliğin tırmanma hızı ve yoğunluğu, durumun kırılganlığını ve yarımadanın büyük bir felakete kaymaya hazır olduğunu teyit ederek, tehlike seviyesini yükseltti. Önceki örneklerde olduğu gibi, ABD, krizi kontrol altına almak için arabuluculu olarak müdahalede bulundu. Kendisine duyurulmayan Çin ve Körfez çabaları da destek verdi.

Bu model tanıdık hale geldi; Keşmir'de bir terör olayı gerçekleşiyor, onu Hindistan’ın yanıtı,  ardından Pakistan'ın askeri yanıtı takip ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Al Majalla’dan aktardığı analize göre Son şiddet dalgasını diğerlerinden ayıran husus yalnızca yoğunluğu değil, aynı zamanda kullanılan savaş araçlarının gelişmişliğiydi. Her iki taraf da geleneksel askeri güç kullanımının yanı sıra siber operasyonlara ve insansız hava araçlarına başvurdu. Bu çatışma, yapay zekanın, otonom insansız hava araçlarının ve siber savaşın savaş alanını yeniden şekillendirmeye başladığı Güney Asya'nın askeri tarihinde yeni bir bölümü işaret ediyor. Bununla birlikte, siyasi söylem durgun kaldı ve önemli bir dönüşüme sahne olmadı.

 Hindistan, çok daha büyük olan ekonomisi ve Batı'ya giderek daha yakın hale gelmesi sebebiyle stratejik bir ivmeye sahip olduğunu hissedebilir, fakat devam eden istikrarsızlık büyük hedeflerini tehdit ediyor. Tedarik zincirlerini Hindistan'a taşımayı düşünen küresel şirketler, çalkantılı bir bölgesel tablo karşısında tereddüt ediyor. Kalkınma veya kuzeydeki Çin tehdidi ile yüzleşmede kullanılabilecek kaynaklar kronik sınır krizi tarafından tüketiliyor. Dahası, Keşmir'de devam eden huzursuzluk, yerel halkı devletten daha da uzaklaştırıyor ve Yeni Delhi'nin son vermeye çalıştığı ayaklanmayı körüklüyor.

Pakistan’a gelince, yüksek gerilimin maliyeti onun için daha ağır. Uluslararası kredilere bağımlı ve yakın zamanda terörizm finansmanı artırılmış izleme listesinden çıkarılan kırılgan ekonomisi, her tırmandırmada ağır kayıplar yaşıyor.

Pakistan'ın Pahalgam saldırısıyla ilgili ortak soruşturma teklifi -Hindistan'ın bu tür girişimleri tekrar tekrar reddetmesine rağmen- ciddiye alınmayı hak ediyor. Bu tür konularda şeffaflık ve iş birliği, karşılıklı şüphe döngüsünü kırmaya yardımcı olabilir. Hindistan gerçekten sadece geçici bir ateşkes değil, uzun vadeli bir barışı hedefliyorsa, yanlış değerlendirme riskini azaltacak mekanizmalar kurmak için İslamabad ile ciddi bir diyaloğa girmelidir.

Sadece krizleri yönetmek yerine, iki ülke çatışmanın kökenlerini ele alma gibi daha zor bir göreve girişmelidir. Nükleer silaha sahip iki komşu arasındaki son gerginlik, Keşmir sorununun acilen ele alınması gereken bir nükleer patlama noktası olduğunu teyit etti. Bu kriz Hindistan ve Pakistan'daki 1 milyardan fazla insanın hayatını tehdit ediyor.

Uluslararası aktörler, özellikle de Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa Birliği ve Körfez ülkeleri, doğrudan askeri iletişim kanalları da dahil olmak üzere etkili bir kriz yönetim mekanizmasının kurulması için bu anı değerlendirmelidir

Pakistan, Keşmir sorununun çözümünün ancak diyalog yoluyla mümkün olduğunu kabul ederken, Hindistan askeri baskının siyasi bir çözüme alternatif olmadığını kabul etmelidir. Keşmir'de adil ve kalıcı bir çözüm sadece bölgeyi istikrara kavuşturmakla kalmayacak, aynı zamanda onlarca yıldır arzu edilen ekonomik ve ticari iş birliğinin ve ilişkilerin normalleşmesinin önünü açacaktır.

Dış baskıyla durdurulan son turun sonucu, sahadaki gerçekleri değiştirmedi. Her iki tarafın askeri kuvvetleri halen yüksek alarm durumunda ve resmi bir barış anlaşması imzalanmadı. Ancak, her iki başkent de kısa vadeli taktik hesapların ötesine geçmeye karar verirse, bu tırmandırma bir dönüm noktası olabilir.

Uluslararası aktörler, özellikle de Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa Birliği ve Körfez ülkeleri, doğrudan askeri iletişim kanalları, bağımsız soruşturma organları ve şeffaflığa yönelik karşılıklı taahhütler de dahil olmak üzere etkili bir kriz yönetim mekanizmasının kurulması için baskı yapmak üzere bu anı değerlendirmelidir. Aynı şekilde Pakistan ekonomisini ticaret ve yatırım teşvikleri yoluyla desteklemek, alışılmadık yöntemlere olan bağımlılığını azaltabilirken, Hindistan'ın daha ölçülü bir duruşu Keşmirliler ile genel olarak bölgenin sakinleri arasındaki güveni yeniden inşa edebilir.

Bu ganimet için yapılmış bir savaş değildi ve taraflardan hiçbiri zafer kazanmadı. Aksine bu savaş, Güney Asya'nın uçurumun eşiğinde olduğunun acı bir hatırlatıcısı ve Delhi ile İslamabad liderlerine kalıcı bir barış için gereken sıkı ve zorlu çalışmaya başlamaları yönünde acil bir çağrıydı.