Arjantin seçimlerinde yapay zeka savaşları

Adaylar, rakiplerinin görüntülerini farklı bağlamlarda yeniden tasarlıyor

Massa ve Milei'nin seçim ekiplerinin yapay zekayla oluşturduğu görüntüler (Instagram / @ iaxlapatria | Twitter / @JMilei)
Massa ve Milei'nin seçim ekiplerinin yapay zekayla oluşturduğu görüntüler (Instagram / @ iaxlapatria | Twitter / @JMilei)
TT

Arjantin seçimlerinde yapay zeka savaşları

Massa ve Milei'nin seçim ekiplerinin yapay zekayla oluşturduğu görüntüler (Instagram / @ iaxlapatria | Twitter / @JMilei)
Massa ve Milei'nin seçim ekiplerinin yapay zekayla oluşturduğu görüntüler (Instagram / @ iaxlapatria | Twitter / @JMilei)

Arjantin'de devlet başkanlığı seçimleri yaklaşırken, adayların kampanyalarında yapay zekadan faydalanmaları ilginç sonuçlar ortaya çıkardı. 

ABD'nin önde gelen gazetelerinden New York Times (NYT), Arjantin'de ikinci turu pazar günü düzenlenecek seçim maratonunun "yapay zeka için test alanına dönüştüğünü" yazdı.

Merkez soldaki Vatan için Birlik (Union por la Patria / UP) ittifakının adayı Ekonomi Bakanı Sergio Massa'nın kampanya ekibi, bakanın fotoğraflarını yapay zeka tabanlı yazılımlarla Sovyet dönemi propaganda posterlerine benzeterek yeniden tasarladı. 

NYT, ekibin kendi yapay zeka tabanlı yazılımını üreterek Massa'yı, 1984 yapımı Hayalet Avcıları (Ghostbusters) ekibinin bir parçası olarak gösterdiğine de dikkat çekti. 

Massa'nın ekibine ait Instagram sayfasında, bakanın rakibi radikal sağcı Javier Milei'nin fotoğrafları, 1998 yapımı Vegas'ta Korku ve Nefret'in (Fear and Loathing in Las Vegas) afişi içinde paylaşıldı. 

Ayrıca Milei'nin yüzü, 1971 yapımı Otomatik Portakal'ın (A Clockwork Orange) bir sahnesine de yapay zeka aracılığıyla monte edildi.

Özgürlük Gelişimi'nin (La Libertad Avanza / LLA) adayı Milei ise rakibi Massa'nın görüntüsünü yapay zeka aracılığıyla Çin Komünist Partisi'nin kurucusu Mao Zedong'a benzeterek Twitter hesabından paylaştı.

Öte yandan, Massa'nın ekibinin Milei'nin yapay zekayla hazırlanmış bir "deepfake" söyleşisini yayımlaması da tartışma yarattı. Söyleşide Milei, ülkede yeni doğan her çocuğun organ mafyası için bir yatırım olarak düşünülebileceğini söylüyor. Ancak paylaşımda görüntülerin yapay zekayla üretildiği de not düşüldü.

Birleşik Krallık merkezli araştırma kuruluşu Stratejik Diyalog Enstitüsü'nden Isabelle Frances-Wright, yapay zekanın seçim kampanyalarında kullanılmasının ciddi sorunlar yaratacağına dikkat çekerek, "Bu kesinlikle kaygan bir zemin oluşturuyor. Halihazırda çok gerçekçi görünen şeyler, bir yıl sonra artık daha da gerçekçi hale gelecek" dedi.

Arjantin'de seçimler ikinci tura kaldı

22 Ekim'deki genel seçimlerde, UP ittifakının adayı Massa yüzde 36,68 oy alırken, 13 Ağustos'taki önseçimlerde en yüksek oyu kazanan LLA'dan Milei ise yüzde 29,98'de kalmıştı.

Ana muhalefetteki Değişim İçin Beraber (Juntos por El Cambio -Juntos) koalisyonunun adayı Patricia Bullrich de yüzde 23,83'le üçüncü sırada yer almıştı. 

Hiçbir adayın yeterli oy oranına ulaşamaması nedeniyle cumhurbaşkanı, 19 Kasım'da Milei ve Massa'nın yarışacağı ikinci turda belirlenecek.

Arjantin'de ekimde paylaşılan rakamlara göre yıllık enflasyon yüzde 143 artışla, son 32 yılın rekor seviyesine ulaştı. Milei ise Arjantin Merkez Bankası'nı kapatma ve ülkenin para birimini ABD dolarına çevirme vaatleriyle gündem olmuştu.

Independent Türkçe



El Salvador lideri Bukele, ülkede güvenliği ne pahasına sağladı?

Mega hapishanede gardiyanlara ek olarak 600 asker ve 250 polis görev yapıyor (Reuters)
Mega hapishanede gardiyanlara ek olarak 600 asker ve 250 polis görev yapıyor (Reuters)
TT

El Salvador lideri Bukele, ülkede güvenliği ne pahasına sağladı?

Mega hapishanede gardiyanlara ek olarak 600 asker ve 250 polis görev yapıyor (Reuters)
Mega hapishanede gardiyanlara ek olarak 600 asker ve 250 polis görev yapıyor (Reuters)

El Salvador'da yönetimi eleştirenler, Devlet Başkanı Nayib Bukele'nin "diktatörlük" kurduğunu savunurken, güvenliğin sağlanmasından mutlu olanlar ülkenin özgürleştiğini öne sürüyor.

"Dünyanın cinayet başkenti" diye adlandırılan 6 milyon nüfuslu El Salvador'da 2016'da saatte ortalama bir cinayet işleniyordu. Çete savaşları da Salvadorluların çoğunlukla kuzeye, ABD'ye göç etmesine neden oluyordu.

Ancak Amerikan medya kuruluşu CNN'in haberinde, Bukele'nin sert önlemleriyle cinayet oranlarının ciddi şekilde azaldığına, hatta "ABD'de iyi hayatlar kuran kişilerin bile ülkeye geri döndüğüne" dikkat çekiliyor. 

Diğer yandan Bukele'nin çetelere yönelik savaşta, olağanüstü hal (OHAL) kapsamında yargı süreçlerini askıya aldığına, hapsedilme oranlarında büyük artış yaşandığına ve insan hakları örgütlerinden tepkiler geldiğine işaret ediliyor.

ABD'ye iltica başvuruları olumsuz yanıtlandıktan sonra 6 yıl önce başkent San Salvador'a döndüklerini belirten Victor Bolanos ve eşi Blanca, o dönem "hiçbir yerde güvenlik olmadığını" söylüyor. 

Bukele'nin yönetimiyle durumun değiştiğini savunan Blanca şunları şu ifadeleri kullanıyor: 

Artık güvende hissediyoruz. Ülkemize özgürlük geldi.

ABD Gümrük ve Sınır Koruması'nın verilerine göre 2022'de El Salvador'dan ABD'nin güney sınırına gelen kişi sayısı 97 bindi. Bu rakam, 2023'te 61 bine indi. 

Ancak göçün tek sebebi şiddet ve çete savaşları değil. CNN, pek çok Salvadorlunun ekonomik sıkıntılar ve istihdam sorunları nedeniyle ülkeyi terk ettiğini belirtiyor. Dünya Bankası'na göre Bukele'nin göreve gelmesinden bu yana El Salvador ekonomisi yavaş ve istikrarlı bir büyüme göstermiş olsa da ülke hâlâ vatandaşlarına yeterli fırsat sunmakta zorlanıyor.

48 yaşındaki emlak yatırımcısı Diego Morales, 27 yıldır ABD'de yaşadıktan sonra ülkesi El Salvador'a döndüğünü ve büyük bir değişimle karşılaştığını söylüyor: 

Küçükken uyanıp okula giderken sokakta ölü insanlar görürdüm. Artık burası güvenli ve pek çok kişi geri dönüyor.

Diğer yandan insan hakları grupları, Bukele'nin suç örgütlerine karşı açtığı savaşta çete üyesi olmayanların da tutuklandığına dikkat çekerek, San Salvador yönetimini eleştiriyor. 

Teresa Lilian Gutierrez, ülkedeki güvenliğin arttığını belirtirken, oğlunun çete üyesi olmamasına rağmen iki yıldır hapiste tutulduğunu savunuyor. Oğlunun OHAL kapsamında içeri alındığını belirten Gutierrez, şöyle devam ediyor: 

Hükümetten onu çıkarmasını istiyorum, lütfen... Geçen yıl avukatıyla konuştum çünkü onu serbest bırakacaklardı ama daha sonra onu bana geri vermeyeceklerini anladım.

Adalet ve Güvenlik Bakanı Gustavo Villatoro, ocak ayında yaptığı açıklamada  geçen yıl 154 cinayet işlendiğini söylemişti. Bu rakam 2022'de 495'ti. Resmi rakamlara göre, Orta Amerika ülkesinde 2020 ve 2021'de en az 1000 kişi öldürülürken, bu sayı 2019'da 2 binin üzerindeydi.

Cinayet oranlarındaki sert düşüş, Bukele'nin Mart 2022'de MS 13 ve 18. Cadde (Barrio 18) çeteleri arasında yaşanan çatışmalara karşı olağanüstü hal (OHAL) ilan etmesinin ardından geldi. Halen süren OHAL kapsamında bugüne dek neredeyse 100 bin kişi söz konusu çetelere üye olduğu gerekçesiyle yakalandı. Bunlardan yaklaşık 7 biniyse serbest bırakıldı.

Birleşik Krallık merkezli Af Örgütü ise 2022'deki raporunda, cezaevindeki kişilerin kötü muamele ve işkence gördüğünü iddia etmişti. 

Bukele, Amerika kıtasının en büyük hapishanesi Terör Muhafaza Merkezi'nin (CECOT) açılışını da geçen yıl şubatta yapmıştı. San Salvador'a 74 kilometre mesafedeki Tecoluca kasabasında yer alan hapishane, 166 hektarlık alana inşa edilmişti.

Independent Türkçe, CNN, El Pais