Sudan'da silahlı hareket liderlerinden orduya destek açıklaması

Sudan'da hükümetle 2020'de barış anlaşması imzalayan silahlı hareketlerden Adalet ve Eşitlik Hareketi ile Sudan Kurtuluş Hareketi, orduyla nisan ortasından beri çatışan Hızlı Destek Kuvvetlerine (HDK) karşı olduklarını açıkladı

(AA)
(AA)
TT

Sudan'da silahlı hareket liderlerinden orduya destek açıklaması

(AA)
(AA)

Maliye Bakanı Cibril İbrahim liderliğindeki Adalet ve Eşitlik Hareketi ve Darfur Bölgesi Başkanı Mini Arko Minawi liderliğindeki Sudan Kurtuluş Hareketi, "Cuba Barış Anlaşması'nı İmzalayan Hareketler-Darfur Hattı" adıyla düzenledikleri basın toplantısı sonrası ortak bildiri yayımladı.

Bildiride "Hartum'dan Kurdufan'a, ardından Darfur'a kadar uzanan savaş, genişleyerek Sudan'ın diğer bölgelerini de içine aldı ve ülkenin bölünmesi kapıya dayandı. Bu nedenle HDK milisleri, ona bağlı yabancı milisler ve paralı askerlerin yürüttüğü ülkeyi parçalama ve bölme projesine karşı durma kararı aldık." ifadeleri kullanıldı.

Savaşla Sudan'ın tüm bileşenlerinin ortadan kaldırılmak istendiği değerlendirmesi yapılan bildiride, "HDK milislerinin ihlalleri, silahsız vatandaşların ırk temelinde öldürülmesi ve Hartum ve Darfur'un farklı şehirlerinde uydurma suçlar bahanesiyle tehlikeli gözaltı merkezleri açılması şeklinde arttı." denildi.

Bildiride, "İnsan haklarının açıkça ihlal edilmesi nedeniyle tarafsızlıktan ayrıldığımızı ilan ediyor, bu milislerin gerçekleştirdiği ihlalleri şiddetle kınıyor ve bu uygulamalara karşı güçlü direnişimizi ilan ediyoruz." ifadeleri yer aldı.

"Sudan'a karşı yürütülen savaşta HDK'ye destek veren bazı bölge ülkelerine" Sudan'ın işlerine bariz müdahalelerini durdurmaları çağrısında bulunulan bildiride, derhal kalıcı bir ateşkesin sağlanması, Sudan'ın egemenliği ve birliği dikkate alınarak Sudanlı tarafların geliştireceği çözümün desteklenmesi gerektiği vurgulandı.

Ordu Komutanı Burhan'ın görevden aldığı isimlerden bildiriye itiraz

Ulusal basında yer alan haberlere göre, 3 Kasım'da Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan tarafından Egemenlik Konseyi üyeliği görevinden alınan Sivil Demokratik Güçler Oluşumu Başkanı el-Hadi İdris ve Sudan Kurtuluş Güçleri İttifakı lideri Tahir Hacer ile Hayvancılık Bakanlığı görevinden alınan Sudan İttifakı Başkan Yardımcısı Hafız İbrahim Abdunnebi bildiriye itiraz etti.

Kendilerinin de Cuba Barış Anlaşması'na imza atan Darfurlu Silahlı hareketlerin içinde yer aldığını ifade eden İdris, Hacer ve Abdunnebi, söz konusu bildirinin kendilerini bağlamadığını bildirdi.

Sudan'da Aralık 2018'de hayat pahalılığı nedeniyle başlayan halk ayaklanması sonucunda 30 yıllık Ömer el-Beşir iktidarı devrildikten sonra oluşan hükümet, Ekim 2020'de silahlı gruplarla Güney Sudan'ın başkenti Cuba'da barış anlaşması imzalamıştı.

Silahlı hareketler, savaşın başında tarafsız olduklarını iddia etseler de bir kısmı orduya, bir kısmı da HDK'ye yakın görüntü verdi.



Çin’in kömür merkezi yeşil bir gelecek istiyor

Şansi, Çin'de hava kirliliğinin en yoğun olduğu bölgelerden (AFP)
Şansi, Çin'de hava kirliliğinin en yoğun olduğu bölgelerden (AFP)
TT

Çin’in kömür merkezi yeşil bir gelecek istiyor

Şansi, Çin'de hava kirliliğinin en yoğun olduğu bölgelerden (AFP)
Şansi, Çin'de hava kirliliğinin en yoğun olduğu bölgelerden (AFP)

Hindistan'dann daha fazla kömür üretilen Çin'in Şansi bölgesi, yeşil bir gelecek istiyor.

Guardian’ın haberinde, “Çin’in kömür merkezi” diye nitelenen bölgenin geçen yıl toplamda çıkarılan 1,27 milyar ton kömürle Hindistan’ı geride bıraktığı belirtiliyor.

Çin’in elektrik ihtiyacını karşılamada önemli rol oynayan Şansi, ülkedeki karbon salımının da merkezi konumunda.

Pekin yönetimi 2060’a kadar net sıfır karbon hedefine ulaşmayı amaçlıyor. Bu kapsamda Şansi’de kömür sektöründeki yaklaşık 1,7 milyon işin 2030’a kadar yok olması bekleniyor. Bu durumun da bölge açısından “ekonomik bir saatli bomba” olduğu ifade ediliyor. 

Şansi’nin buna karşı çözüm stratejilerinden biri yeşil enerjiye geçişi hızlandırmak. LONGi şirketi, Datong’da güneş paneli fabrikası açtı, burada çalışanların yarısı eski kömür işçileri.

Meijin Energy de kömürün yan ürünü olan kok gazından hidrojen yakıtı üretmeye başladı. Şirketin hidrojen üretim bölümünden Ma Kai şunları söylüyor: 

Kok işlemi sırasında çıkan gazı eskiden doğrudan yakardık ya da salardık. Bu hem çevreye zararlıydı hem de kaynak israfıydı. Artık bunu değerlendiriyoruz.

Ancak Helsinki merkezli düşünce kuruluşu Enerji ve Hava Temizliği Araştırma Merkezi’nden Lauri Myllyvirta, “Kömürden kimyasal üretimiyle temiz enerji olur mu?” diyerek yönteme karşı çıkıyor. 

Bölgede kültürel turizmin canlandırılması da talep ediliyor. 2024’te Linfen’deki Şiaoşitian ve Guangşeng tapınaklarını ziyaret eden turist sayısı yüzde 335 arttı. Haberde, bu artışta ünlü video oyunu Black Myth: Wukong’un da katkısı olduğuna dikkat çekiliyor. 

Bunlara ek olarak Çin yenilenebilir enerji üretimini hızlandırıyor. Nisan itibarıyla ülkedeki rüzgar ve güneş enerjisi kapasitesi 1,500 gigawatt’a ulaştı. Ancak ülke hâlâ enerji ihtiyacının yüzde 60’ını kömürden karşılıyor. 

Independent Türkçe, Guardian, New York Times