Hayatın yüklerini hafifleten barış simgeleri: Çingeneler

Yerel drama ve sinema, genellikle Çingene karakteriyle ilişkilendirilen renkli giyim ve primitif yaşam tarzı gibi görsel öğelere odaklanıyor

Kuzey Fransa'da bir Çingene (Roman) topluluğu (AFP)
Kuzey Fransa'da bir Çingene (Roman) topluluğu (AFP)
TT

Hayatın yüklerini hafifleten barış simgeleri: Çingeneler

Kuzey Fransa'da bir Çingene (Roman) topluluğu (AFP)
Kuzey Fransa'da bir Çingene (Roman) topluluğu (AFP)

Hişam el-Yetim 

Hollywood başlangıçta, Gypsy (İngilizcede "çingene" anlamına geliyor -ed.n.) karakterinin basit ve saf görünüşünün altında psikolojik karmaşıklıklar aramaya başladı.

İlk olarak, Gypsy karakterini uzun süre suç ve dolandırıcılık dünyasıyla ilişkilendirdi. 

Ancak Hollywood ve diğer sinema yapımcıları, zaman içinde bu Gypsy karakterine yüklenen yanılsama mirasının kökenlerini anladılar.

Bu yanılsama mirası, genellikle bu tartışmalı karakterle ilişkilendirilen suçlamaların kaynağı ve çoğu zaman Nazi dönemi ile II. Dünya Savaşı sonrası dönemde "Fiche" olarak adlandırılan Avrupa siyasi akımlarından kaynaklanıyor.

Karşı sinema dalgası

1983 yılında, bu kalıp fikre karşı çıkan bir dizi karşı sinema filmi dalgası başladı ve bu, eski zulmün merkezi olan modern Fransa'da gerçekleşti.

Bu dalgayı temsil eden filmler arasında Cezayir kökenli Fransız yönetmen Tony Gatlif'in 1983 yapımı "Princes of the Gypsies" (Gypsy Prensesleri) adlı filmi bulunuyordu.

Bu filmin ardından on yıllar sonra "Latcho Drom" (1993) filmi geldi ve sonunda "Mondo" (1995) filmine kadar uzandı.

Mondo, Remy adlı bir karakteri konu alan 1977 yapımı Japon animasyon televizyon dizisi "Rémi"nin bir benzeri olan ve yoksul Gypsy çocuklarını anlatan bir çalışmadır.

Remy veya Mondo, büyük bir haksızlık hissi taşıyan, yoğun endişe ve üzüntüyle başa çıkan ancak başkaları tarafından kabul gören Gypsy serserileri arasından biri.

Faşist kanun

Fransa hükümeti, o dönem Nazi Almanyası'na bağlı olan, 1940 yılında ünlü Holokost'a dayalı olarak bazı ırklara zulmetmeyi yasallaştıran Vichy Yasaları'nı çıkardı.

Bu yasalar, özellikle Çingeneler gibi birkaç etnik grubu hedef aldı ve bu grupları iş bulma veya ikamet konusunda kısıtladı. 

Bu nedenle, Fransız sineması özellikle 1980'lerden 2000'lerin başına kadar Çingenelerin zulmünü anlamak ve "Gypsy Prensesleri" gibi filmlerle yetkililere ve sıkı takip eden polis ve belediyelere meydan okumak için çabaladı.

Batı'da Çingenelerin mağduriyeti, çağdaş zamanlarda özellikle Hitler'in ünlü soykırımı sırasında şekillendi.

O dönemde bazı akademik kaynaklara göre, soykırımda Çingenelerin nüfusunun yüzde 90'ı dahil olmak üzere tüm etnik gruplarının büyük bir kısmı öldürüldü.

Dans eden bir Çingene kadın (AFP)
Dans eden bir Çingene kadın (AFP)

Tarihsel bir bakış

Çingeneler kendilerini ulusal bir grup olarak görürler ve bu grup, dünya genelinde bireyler halinde dağıldı.

Onları benzersiz kılan şey, barışçıl insanlar olmaları ve bunun kanıtı olarak, diğer tüm baskı altındaki etnik gruplardan farklı olarak ne bir ordu oluşturdular. Zira onlar ülkesi olmayan bir halk.

Ayrıca, düzenli bir ordu, askeri bir kol veya örgütlü bir siyasi kanat oluşturmadılar. Bu, onları tarihsel olarak zulme uğramış birçok diğer etnik gruptan ayıran bir özellik.

Bu topluğun yüzde 90'ını Hristiyanlar oluşturuyor, geri kalan kısmı ise Müslüman ya da dinsiz.

Modern tarihleri Hindistan'a kadar uzanıyor; başlangıçta Yunanistan'a ulaştılar, ardından Avrupa'ya yayıldılar ve sonrasında Ortadoğu'ya geldiler.

Çingeneler/Romanlar dünya genelinde yaklaşık olarak 12 milyon insanı kapsıyor ve bu topluluk içerisinde önemli etnik gruplar olan Navar, Kaoliya, Dumar ve Romani gibi farklı gruplar bulunuyor.

1933 yılında kabul edilen bir bayrakları var ve Dünya Romanlar Konseyi olarak da bilinen bir kongresi bulunuyor.

Çingenelerin gelir kaynakları arasında dilenme, dolandırıcılık, astroloji, müzik enstrümanları çalma ve el sanatları ticareti gibi çeşitli faaliyetler bulunuyor.

Çingeneler, genellikle göçebe bir yaşam tarzı sürdüren bir topluluğun üyeleridir ve giyimleri genellikle renkli ve dikkat çekici olur.

Onların efsanelerine göre, atalarından biri olan Kino, bir kardeşini öldürdüğü için tanrılar tarafından sürekli olarak göç etmeye mahkum edildi.

Bu hikâye, tarihsel olarak Habil ve Kabil'in hikâyesinden esinleniyor, ancak aynı zamanda Avrupa dışındaki dünyanın çeşitli bölgelerinde de benzer öyküler bulunuyor.

Çingeneler müziğe olan aşklarıyla tanınıyor (AFP)
Çingeneler müziğe olan aşklarıyla tanınıyor (AFP)

Ortadoğu'da yaşayan bazı Çingenelerin geçmişte yaşadığı savaşlar, bu efsaneyi tekrarlamalarına örnek olarak gösterilebilir.

Özellikle de Kral Klip tarafından öldürülen kuzenleri Jassas'ın tanrılar tarafından yerinden edilmesi cezası olarak verilen "Zeer Salem" hikâyesi.

Diğer büyük mitleri ise ilkel insanların yaşam tarzını, taş devri veya aletlerin ortaya çıkmasından önceki döneme dayandırıyorlar.

Göçebe bir yaşam tarzını benimseyen Çingeneler, moderniteye ve teknolojiye karşı genellikle direnç gösteriyorlar.

Makinelerin ve aletlerin rolünü yaşamlarında sınırlı tutuyorlar, ancak gerektiğinde faydalı buldukları şeyleri kullanıyorlar.

Bu direniş, Çingenelerin tarihî olarak makine ve aletlere duydukları güvensizlikle ilişkilendirilebilir.

Onlara göre, atalarından biri olan sonuncu Kino, İsa'nın çivilerini yaparak onun çarmıha gerilmesine neden oldu.

Bu da aletlerin insan yaşamında taşıdığı potansiyel tehlikeden kaynaklanıyor.

Ayrıca dünya sineması, Çingene ikonunu dolaylı olarak yansıtan birçok eser üretti.

"Çingeneler Sineması" adı altında bu hikâyelere odaklanan bir film türü oluştu.

Ancak birçoğu, yüzeysel kalan bu filmler Çingenelerin yaşamlarının daha geleneksel yönlerini vurguladı.

Bu tür eserler, renkli giysiler, el falı okuma ve geleneksel yaşam tarzı gibi Çingenelerin yaşam biçimini yüzesel biçimde gösterdi, ancak insan doğasının temel özünü incelemeye dair derinlikli bir yaklaşım sunmadılar.

Çoğu zaman bu tür filmler, Çingenelerin insanlık değerleri ve aydınlanma konularına yönelik daha derin bir bakış açısına ulaşmadı.

Independent Arabia - Independent Türkçe



Yahudi tarikatına baskın: 200 çocuk ve kadın kurtarıldı

Polis, yetkililerin Lev Tahor Yahudi tarikatından en az 200 çocuk ve kadını kurtarmasının ardından Guatemala Başsavcılığı'nda nöbet tutuyor (Reuters)
Polis, yetkililerin Lev Tahor Yahudi tarikatından en az 200 çocuk ve kadını kurtarmasının ardından Guatemala Başsavcılığı'nda nöbet tutuyor (Reuters)
TT

Yahudi tarikatına baskın: 200 çocuk ve kadın kurtarıldı

Polis, yetkililerin Lev Tahor Yahudi tarikatından en az 200 çocuk ve kadını kurtarmasının ardından Guatemala Başsavcılığı'nda nöbet tutuyor (Reuters)
Polis, yetkililerin Lev Tahor Yahudi tarikatından en az 200 çocuk ve kadını kurtarmasının ardından Guatemala Başsavcılığı'nda nöbet tutuyor (Reuters)

Stuti Mishra Asya İklim Muhabiri 

Guatemalalı yetkililer, istismar ve insan kaçakçılığı iddialarının ardından bir Yahudi tarikatından en az 160 çocuğu kurtardı.

Savcılar, polisin tecavüz, insan kaçakçılığı ve zorla evlendirme de dahil olmak üzere çocuklara yönelik yoğun istismar şikayeti aldıktan sonra cuma günü başkent Guatemala'nın 78 kilometre güneydoğusundaki Oratorio kentinde yer alan tarikat binasını bastığını bildirdi.

Reşit olmayan en az 160 kişiyi ve 40 kadını koruma amaçlı gözaltına aldılar.

Santa Rosa bölgesindeki operasyonda yaklaşık 480 polis personeli, asker, savcı ve psikolog katıldı; elektronik cihazlara el konularak çocuk pornografisine dair deliller de arandı.

Bölge savcısı Dimas Jiménez y Jiménez, insan kaçakçılığı, 18 yaşından küçüklere kötü muamele ve tecavüz suçlamalarını değerlendirdiklerini söyledi.

Jiménez "Bu suçların, topluluğun bir üyesi tarafından işlendiğinden şüpheleniyoruz" dedi.

İnsan Kaçakçılığıyla Mücadele Dairesi savcılarından Nancy Lorena Paiz García, polisin binada reşit olmayan kişilere ait olduğundan şüphelenilen gömülü cesetler bulduğunu söyledi.

Polis, Guatemala'nın Oratorio belediyesindeki bir çiftlikte çocukları kurtarma operasyonunda yer alıyor (Guatemala Başsavcılığı)
Polis, Guatemala'nın Oratorio belediyesindeki bir çiftlikte çocukları kurtarma operasyonunda yer alıyor (Guatemala Başsavcılığı)

García "Tarikatın yerel mezarlıkları kullandığına dair bir bilgimiz yok" dedi ve "ama reşit olmayanların olası ölümlerini araştırmalıyız" diye ekledi.

Operasyon, Guatemalalı olmayan 4 çocuğun kasımda Yahudi tarikatından kaçarak yetkilileri suiistimaller konusunda uyarmasıyla başlatıldı.

García "Şikayetçilerin ifadeleri, elde edilen kanıtlar ve tıbbi muayenelerden yola çıkarak reşit olmayan bu kişilerin zorla evlendirilme, istismar ve bağlantılı suçlarla çeşitli insan ticareti biçimlerine maruz kaldığını tespit etmek mümkündü" dedi.

İbranicede "Saf Yürek" anlamına gelen Lev Tahor, 1988'de İsrail'de kurulmuştu ve Yahudi hukukunun katı bir yorumunu uyguluyor. Yıllar içerisinde cinsel istismar, insan kaçırma, çocuk evliliği ve fiziksel şiddet iddiaları nedeniyle uluslararası çapta dikkat çekmişti.

Bir Lev Tahor üyesi, yetkililer çocuk istismarı iddialarının ardından Yahudi cemaatinden 100'den fazla çocuk ve genci kurtardıktan sonra Guatemala Başsavcılığının önünde bekliyor (Reuters)​​​​

Bir Lev Tahor üyesi, yetkililer çocuk istismarı iddialarının ardından Yahudi cemaatinden 100'den fazla çocuk ve genci kurtardıktan sonra Guatemala Başsavcılığının önünde bekliyor (Reuters)​​​​

Tarikat, başka yerlerde giderek daha fazla yasal baskıyla karşılaştıktan sonra 2014'le 2017 arasında üssünü Meksika ve Guatemala'ya kaydırmıştı.

2022'de Meksikalı yetkililer, Guatemala sınırı yakınlarındaki bir Lev Tahor kampındaki çocuklar kurtarmış ve reşit olmayanları istismar ettiğinden şüphelenilen kamp üyelerini gözaltına almıştı.

Oratorio'daki operasyonla, tarikatın sorunlu geçmişine bir yenisi daha eklendi. Savcılar, tarikatta genellikle dini öğreti kisvesi altında reşit olmayan kişilerin zorla evlendirildiğini ve sistematik istismara maruz kaldığını iddia ediyor. Soruşturmalar sürerken çocuklar devlet koruması altında.

Guatemala Yahudi Cemaati, Lev Tahor'la arasına mesafe koyarak bu tarikatın, örgütlerine yabancı olduğunu söyledi. Yetkililere desteğini bildiren cemaat, hükümetleri ve diplomatları Lev Tahor'la bağlantısı olan savunmasız bireylerin korunması için işbirliği yapmaya çağırdı.

Örgüt, açıklamasında "Lev Tahor'u oluşturan üyelerin ülkelerinden hükümet ve diplomatik birimler, hakları ihlal edilen kişileri korumak için güçlerini birleştirmeli" diye belirtti.

Guatemalalı yetkililer, tarikatın faaliyetleri ve olası insan hakları ihlallerine ilişkin soruşturmalarını sürdüreceklerini söyledi.

Independent Türkçe- İndependent.co.uk