Eski İsrail Başbakanı Barak: Hamas'ın Gazze Şeridi'nin güneyinde yenilme ihtimali düşük

Eski İsrail Başbakanı Ehud Barak, Hamas Hareketi'nin Gazze Şeridi'nin kuzeyinde gücünü koruduğunu, güneyde de yenilme ihtimalinin düşük olduğunu belirtti

Ehud Barak (AA)
Ehud Barak (AA)
TT

Eski İsrail Başbakanı Barak: Hamas'ın Gazze Şeridi'nin güneyinde yenilme ihtimali düşük

Ehud Barak (AA)
Ehud Barak (AA)

Barak'ın Başbakan Binyamin Netanyahu ve Gazze'deki gelişmelere ilişkin düşüncelerini kaleme aldığı makalesi Haaretz gazetesinde yayımlandı.

İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin kuzeyinde büyük kazanımlar elde ettiğini ancak yaklaşık 2 aylık savaşın ardından keskin bir yol ayrımına yaklaşıldığını kaydeden Barak, "Hamas'ın, Gazze Şeridi'nin güneyinde yenilme ihtimali düşük. Üstelik kuzeyde gücünü henüz koruyor." ifadelerini kullandı.

"Bu işin gerçekleşmesi, aylar belki daha fazla zaman alacaktır." değerlendirmesi yapan Barak, dış baskılara rağmen Hamas'ın askeri ve yönetim becerilerini yok etme görevinin tamamlanması gerektiğini savundu.

Eski Başbakan Barak, "Savaşa uluslararası destek hızla tükeniyor. ABD de dahil kapalı kapılar ardında üst üste biriken endişeler artabilir." sözleriyle uluslararası kamuoyunda İsrail'e desteğin gün geçtikçe azaldığı değerlendirmelerine katıldığını ifade etti.

Netanyahu'ya eleştiriler

Ehud Barak, Başbakan Netanyahu'nun başarısız olduğunu, bu yüzden keskin bir yol ayrımına yaklaştıklarını kaydetti.

Netahyahu'yu "ülkenin hedeflerini gerçekleştirirken ABD'nin önemini görmezden gelmekle" suçlayan Barak, "Beyaz Saray ile güven ilişkisi, İsrail'in hedeflerini gerçekleştirmesi için büyük bir öneme sahip." diye yazdı.

Barak, Netanyahu'ya ilişkin değerlendirmelerinde şu ifadelere yer verdi:

Netanyahu'nun savaşı yönetme başarısızlığının sebebi, savaş sonrası için net pozisyon ve vizyon içeren bir plan olmadan zafere ulaşılamayacağını inkar etmesi. Böyle bir vizyona sahip olmak, ilgili kritik unsurları tanımlamanıza ve zamanı geldiğinde işlevli olmaları için bugün onlarla nasıl çalışacağınızı belirlemenize imkan tanır. Kesin olan şey, bugün Netanyahu'yu tanıyan ve izleyen herkesin kafasında onun bu kadar karmaşık bir hamleyi yürütmeye ehil olup olmadığı konusunda ciddi şüpheleri olduğudur. Destekçilerinin de bir an durup düşünmesi gerekiyor; Netanyahu gerçekten bu görevi yürütecek düzeyde mi?

"Arap barış gücü ve yeni bir Filistin yönetimi oluşturulacak"

Eski İsrail Başbakanı, savaş sonrası döneme ilişkin, "ABD, Hamas'ın yok edilmesi ve geçiş sürecinde güvenlik tedbirleri alındıktan sonra kontrolü İsrail'den devralacak ılımlı ülkelerden oluşan bir Arap barış gücü oluşturulmasını öngörüyor. Bu sınırlı geçiş süreci için ise iki numaralı bir Filistin yönetimi yani, yenilenmiş bir Filistin yönetimi getirilecek." öngörüsünde bulundu.

Kurulacağını öngördüğü Arap gücünün görevini "Filistin yönetiminin Gazze Şeridi'ni kontrol altına almasına yardımcı olmak." olarak tanımlayan Barak, "ABD Başkanı Joe Biden'ın iki devletli çözüm yolunda atacağı ilk adım bu. Sonraki adım da İsrail'i Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi ve Lahey'de desteklemek olacaktır." ifadesini kullandı.

"Ben Gvir ve Smotrich Netanyahu'yu kullanıyor"

Başbakan Netanyahu'nun "Batı Şeria'yı ateşe verme konusunda takıntılı olan (Ulusal Güvenlik Bakanı) Itamar Ben Gvir ve (Maliye Bakanı) Bezalel Smotrich ile kutsal olmayan bir ittifakla bağlı olduğunu" savunan Barak, "Bu kişiler (Ben Gvir ve Smotrich) 'Gazze, İsrail kontrolünde olmalı' ideolojilerini empoze etmek için Netanyahu'yu kullanıyorlar." yorumunu yaptı.

Barak, makalesinde şunları kaydetti:

Bu hedef gerçekleşirse İsrail, Gazze batağına saplanacak ve yıllarca sürecek bir mücadeleye sürüklenecek. Öte yandan ABD, Mısır ve Ürdün'le ilişkilerde ciddi krizler, İbrahim Anlaşması ve Suudi Arabistan ile normalleşme sürecinde ciddi tehlikeler meydana gelebilir.

İsrail'in savaştan sonra ABD ve komşularıyla "perde arkasındaki kulislerde güven ilişkileri inşa etmesi gerekeceğini" ifade eden Barak, "Bu, mevcut hükümetle mümkün görünmüyor. Kimse Netanyahu'nun sözlerine inanmıyor. Tabii ki İsrail'in gelecekteki pozisyonlarına ilişkin kapalı kapılar ardında verilen sözler buna dahil değil." diye yazdı.

İsrailli siyasetçi, Netanyahu hükümetinin İsrail'in stratejik konumuna büyük zarar verdiğini ve ülkeyi sonu olmayan bir savaşa sürüklediğini savundu.

Netanyahu, Ben Gvir ve Smotrich'ın yer almadığı yeni bir hükümet

Ehud Barak, İsrail adına yapılması gerekenleri, "Netanyahu'nun başbakanlığına son verilmeli. Şu anki şartlarda yapılması gereken şey, Netanyahu, Bezalel Smotrich ve Itamar Ben Gvir'in yer almadığı bir ulusal birlik hükümeti kurmak." şeklinde sıraladı.

Barak, makalesinde, "Yalnızca sorumlu ve kararlı davranan bir hükümet, İsrail'i savaşın sonuna ve zafere taşıyabilir." yorumunu yaptı.



Taliban’dan Pakistan’a fetvalı güvence

Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)
Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)
TT

Taliban’dan Pakistan’a fetvalı güvence

Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)
Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)

Afganistan’daki Taliban yönetimi, iki ülke arasında günler önce yeniden alevlenen sınır çatışmalarının ardından, Pakistan’a yönelik dolaylı güvence mesajlarını yoğunlaştırdı. Kabil, kırılgan ateşkesi koruma çabalarının sürdüğü bir dönemde hem dinî hem de siyasi bir dizi taahhüdü arka arkaya açıkladı.

Başbakan Ahund ve üst düzey isimlerin katıldığı, binden fazla din adamını bir araya getiren toplantıda yayımlanan fetva, Afgan topraklarının hiçbir ülkeye karşı kullanılmayacağını ilan etti. Siyasi–fiqhî bildiri, sınır ötesi çatışmalara müdahil olanlara karşı yaptırım uygulanacağını vurguladı.

Bildirinin ardından Dışişleri Bakanı Emirhan Muttaki, hükümetin fetvadaki taahhütlere “tam bağlılık” göstereceğini açıkladı. Açıklama, Pakistan içini hedef alan ve sorumluluğu başta Pakistan Talibanı (TTP) olmak üzere çeşitli gruplara atfedilen saldırıların ardından yükselen gerilimi yatıştırma girişimi olarak değerlendirildi.

Sınırdaki son saldırıda, salı günü Afganistan sınırına yakın Kurram bölgesindeki bir güvenlik noktasının hedef alınması sonucu 6 Pakistan askeri hayatını kaybetmişti. İslamabad, saldırıların Afgan topraklarını kullanan silahlı gruplarca planlandığını savunurken, Kabil bu iddiaları reddediyor ve TTP ile operasyonel bağları olmadığını öne sürüyor.

dfgt
3 Aralık 2025'te Afganistan sınırında düzenlenen saldırıda hayatını kaybeden Pakistanlı güvenlik görevlileri için düzenlenen cenaze töreninden bir kare (AFP)

Din adamları kurultayının sonunda yayımlanan bildiride, Afgan hükümetinin ülke topraklarının hiçbir devlete karşı kullanılmaması taahhüdünü “şer’î bir sorumluluk” olarak üstlendiği belirtildi. Açıklamada, bu taahhüdü ihlal edenlerin asi sayılacağı ve gerekli işlemlerin uygulanacağı ifade edildi.

Bildiride, ülke egemenliğini savunmanın dinî bir görev olduğu vurgulanırken, aynı zamanda “Afgan topraklarının başka herhangi bir devlete zarar vermek için kullanılmasının caiz olmadığı” yeniden teyit edildi. Ayrıca Afgan vatandaşlarının sınır ötesindeki askerî faaliyetlere katılmak üzere ülke dışına gitmesinin yasak olduğu, bunu yapanların “muhalif ve asi” kabul edileceği kaydedildi.

Toplantıda Başbakan Ahund’un yanı sıra Yüksek Mahkeme Başkanı, İyiliği Emretme ve Kötülükten Sakındırma Bakanı, Yükseköğrenim Bakanı ve diğer üst düzey isimlerin bulunması, Taliban yönetiminin Pakistan’a hem dinî hem de siyasi nitelikte çift katmanlı güvence sunma çabasının işareti olarak değerlendirildi. Kabil yönetimi, özellikle sınır aşan silahlı gruplar konusunda artan uluslararası baskıyla karşı karşıya.

hyju
Afganlar, 6 Aralık 2025'te Pakistan güçleriyle sınır çatışmalarında öldürülen bir adam için yas tutuyor (AFP)

Dışişleri Bakanı Muttaki, devlet medyasına yaptığı açıklamada, ülke genelindeki din alimlerinin “İslami düzenin korunmasına yönelik birleşik fetvalarını” yenilediklerini belirterek, Afganistan’ın hiçbir ülkeye zarar verecek bir faaliyete izin vermeyeceğini yineledi. Muttaki, “Bu, alimlerin tavsiyesidir ve tüm Müslümanlar için yerine getirilmesi gereken bir görevdir” dedi.

Muttaki, fetvayı ihlal ederek sınır ötesi faaliyetlerde bulunanlara karşı Afgan yönetiminin gerekli adımları atma hakkına sahip olduğunu vurguladı. Bu ifade, TTP’ye katılan Afgan unsurlara yönelik üstü kapalı bir mesaj olarak değerlendirildi.

Açıklamasının sonunda “birlik ve fitneden uzak durma” çağrısı yapan Muttaki, Afgan halkının tarih boyunca din alimlerinin fetvalarına uyduğunu ve bugün de bu çizginin sürdürüleceğini belirtti.

Gözlemcilere göre fetva, siyasi bildiri ve resmî açıklamaların tamamı, son haftalarda tırmanan saldırılar nedeniyle artan Pakistan tepkisini yatıştırmaya ve Kabil’in güvenlik taahhütlerine bağlılık gösterdiğini ispatlamaya yönelik koordineli bir çabanın parçası niteliğinde. Geçen cuma yaşanan ve 4 kişinin ölümüne yol açan sınır çatışması, iki ülke arasındaki gerilimi yeniden tırmandırmıştı.


Beyaz Saray, Trump'ın sağ elindeki bandajı "çok sayıda el sıkışması" ile gerekçelendiriyor

Trump, morluğa makyaj yapıyor (Arşiv- Reuters)
Trump, morluğa makyaj yapıyor (Arşiv- Reuters)
TT

Beyaz Saray, Trump'ın sağ elindeki bandajı "çok sayıda el sıkışması" ile gerekçelendiriyor

Trump, morluğa makyaj yapıyor (Arşiv- Reuters)
Trump, morluğa makyaj yapıyor (Arşiv- Reuters)

Beyaz Saray dün, ABD başkanının günlerdir sağ elinde taşıdığı bandajı, yaptığı sayısız tokalaşmaya işaret ederek bir kez daha haklı çıkarmaya çalıştı.

Beyaz Saray sözcüsü Karoline Leavitt dün, "Bununla ilgili size zaten bir açıklama yaptık" dedi. Leavitt'in açıklaması, son zamanlarda ortaya çıkan bandajlarla ilgili bir soruya yanıt olarak geldi. "Başkan sürekli insanlarla el sıkışıyor," diyen Leavitt, birkaç ay önce başkan şişmiş sağ eliyle görüldüğünde yapılan açıklamayı yineledi.

Leavitt ayrıca, "Kalp damar hastalığına karşı önleyici tedavi olarak her gün aspirin de alıyor" diyerek, "bu da gördüğünüz morluklara katkıda bulunmuş olabilir." Beyaz Saray, örneğin pazar günü Washington'daki bir etkinlik sırasında 79 yaşındaki Trump'ın taktığı bandajlar görülmeden önce de bu açıklamayı yapmıştı.

ABD'nin en yaşlı seçilmiş başkanı olan Trump için sağlık hassas bir konu. Demokrat selefi Joe Biden'ı bunama hastalığından muzdarip olmakla ve bu nedenle yönetmeye uygun olmamakla suçladı.

Trump, salı akşamı Truth Social’deki hesabından yaptığı öfkeli paylaşımda, sağlığıyla ilgili medya haberlerini "kışkırtıcı ve muhtemelen vatana ihanet" olarak nitelendirdi.

Trump'ın sağlığı, bir dizi etkinlikte uyanık kalmakta zorlandığı görülmesinin yanı sıra, ekim ayında ek tıbbi testlerin bir parçası olarak MR çektirmesiyle de mercek altına alındı.


Hegseth ve Japon mevkidaşı: Çin'in eylemleri bölgesel barışa hizmet etmiyor

ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth (Reuters)
ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth (Reuters)
TT

Hegseth ve Japon mevkidaşı: Çin'in eylemleri bölgesel barışa hizmet etmiyor

ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth (Reuters)
ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth (Reuters)

Tokyo bugün yaptığı açıklamada, Japonya Savunma Bakanı Shinjiro Koizumi ve Amerikalı mevkidaşı Pete Higseth'in bölgedeki güvenlik konusunu görüşmek üzere yaptıkları telefon görüşmesinde, Çin'in son eylemlerinin "bölgesel barışın sağlanmasına yardımcı olmadığı" konusunda mutabık kaldıklarını duyurdu.

Japonya Savunma Bakanlığı yaptığı açıklamada, iki bakanın "6 Aralık'ta Çin askeri savaş uçakları tarafından Japonya Öz Savunma Kuvvetleri uçaklarının hedef alındığı radar kilitleme olayı da dahil olmak üzere, Hint-Pasifik bölgesindeki kötüleşen ciddi güvenlik durumu hakkında samimi görüş alışverişinde bulunduğunu" belirtti.

Açıklamada, Başbakan Sanae Takaichi'nin geçen ay Tayvan hakkındaki açıklamalarının ardından Japonya ve Çin arasında yaşanan anlaşmazlık ortamında, iki bakanın "Çin'in eylemlerinin bölgesel barış ve istikrara katkıda bulunmadığı gerekçesiyle, bölgesel gerilimleri tırmandırabilecek her türlü eylemden ciddi endişe duyduklarını" ifade ettikleri belirtildi.