ABD askeri uçağının Japonya açıklarında düşmesinin ardından kayıp 7 kişiden hala iz yok

Fotoğrafın sağında, denize düşen ABD askeri uçağı V-22 Osprey’e ait olduğu düşünülen bir cisim... Nesne, 30 Kasım 2023’te Japonya’nın batısındaki Yakushima Adası açıklarında bir balıkçı teknesinin yanında yüzüyor (Reuters)
Fotoğrafın sağında, denize düşen ABD askeri uçağı V-22 Osprey’e ait olduğu düşünülen bir cisim... Nesne, 30 Kasım 2023’te Japonya’nın batısındaki Yakushima Adası açıklarında bir balıkçı teknesinin yanında yüzüyor (Reuters)
TT

ABD askeri uçağının Japonya açıklarında düşmesinin ardından kayıp 7 kişiden hala iz yok

Fotoğrafın sağında, denize düşen ABD askeri uçağı V-22 Osprey’e ait olduğu düşünülen bir cisim... Nesne, 30 Kasım 2023’te Japonya’nın batısındaki Yakushima Adası açıklarında bir balıkçı teknesinin yanında yüzüyor (Reuters)
Fotoğrafın sağında, denize düşen ABD askeri uçağı V-22 Osprey’e ait olduğu düşünülen bir cisim... Nesne, 30 Kasım 2023’te Japonya’nın batısındaki Yakushima Adası açıklarında bir balıkçı teknesinin yanında yüzüyor (Reuters)

Japonya Sahil Güvenlik birimi dün gece yaptığı açıklamada, ABD askeri uçağı V-22 Osprey’in çarşamba günü Japonya’nın güneyindeki Yakushima Adası yakınında düşmesi sonucu kaybolan yedi ABD Hava Kuvvetleri mensubu hakkında henüz hiçbir bulguya ulaşılamadığını duyurdu.

Fransız Haber Ajansı’na (AFP) göre, uçak düştükten sonra denizde bir kişinin cansız bedenine ulaşıldı. Ancak uçakta bulunan diğer yedi kişiden hiçbiri bulunamadı.

Sahil Güvenlik, olaydan 24 saat sonra yaptığı açıklamada, ‘kayıp kişilerle ilgili herhangi bir delil bulunamadığını’ duyurdu.

Açıklamada, sonarın su altında bir cisim tespit etmesi üzerine kurtarma ekiplerinin perşembe günü dalış yaptığı, ‘ancak denizin dibinde sadece kayaların bulunduğu’ ve operasyonun bugün de devam edeceği belirtildi.

Uçak çarşamba günü içindeki sekiz kişiyle birlikte düşmüştü. Japonya Savunma Bakanı, ölümcül kazanın ardından ülkedeki ABD kuvvetlerinden Osprey uçuşlarının askıya alınmasını istediğini söylemişti.

ABD Hava Kuvvetleri Özel Operasyonlar Komutanlığı, kaza sırasında uçağın Japonya’daki Yokota Hava Üssü dışında ‘rutin eğitim görevinde’ olduğunu ve ‘kazanın nedeninin şu anda bilinmediğini’ açıkladı.

Sahil Güvenlik tarafından yayınlanan fotoğraflarda, Yakushima açıklarındaki sularda alabora olmuş sarı bir cankurtaran botu ve enkaz parçaları görülüyordu. Daha sonra yayınlanan diğer fotoğraflarda uçağın parçaları olduğu düşünülen cisimler görüldü.

Kagoshima eyaletindeki bir acil durum yönetim yetkilisi, AFP’ye verdiği demeçte “Polis, bir Osprey uçağının sol motorunun yandığına dair bir rapor aldı” ifadelerini kullandı.

Japon NHK kanalı bir tanığın şu sözlerini aktardı:

“Osprey’in Yakushima Havaalanı’na doğru uçarken kendi etrafında bir iki tur döndüğünü gördüm. Daha sonra turuncu ışık söndü… 10 saniye geçmemişti ki okyanusa düştü.”

Yakushima Adası, Japonya’nın en güneyindeki Kyushu Adası’nın güneyinde yer alıyor.

Dünkü büyük arama operasyonuna polis ve yerel kurtarma ekiplerinin yanı sıra altı gemi ve iki uçak katıldı.

Kazalar silsilesi

Japonya yakınlarına düşen Osprey uçağı (Balık Kartalı anlamına geliyor) dikey kalkış ve iniş yapabilme yeteneğine sahip. Ayrıca uçağa manevra kabiliyeti kazandırmak için yukarıya doğru yönlendirilebilen veya normal bir uçak gibi yatay olarak uçmak için ileri doğru yönlendirilebilen hareketli kanatları bulunuyor.

Bu uçak, başta nakliye olmak üzere çeşitli görevleri üstleniyor ve Donanma ve Deniz Piyadeleri’nin filosundaki en güzide uçaklardan biri sayılıyor.

Bu kaza, Ağustos ayında kuzey Avustralya’da başka bir Osprey askeri uçağının düşmesinin ardından gerçekleşti. Kaza sonucunda uçaktaki 23 kişiden üç ABD Deniz Piyadesi hayatını kaybetmişti.

Boeing MV-22B Osprey, yerel güçlerin askeri eğitimi sırasında Darwin’in kuzeyindeki Melville Adası’na düşmüştü.

Osprey tip uçakların geçtiğimiz yıllarda yaşadığı çok sayıda kaza nedeniyle seyir güvenliği sicili birçok soruyla karşı karşıya kaldı.

Nisan 2000’de ABD’nin Arizona eyaletinde bir eğitim görevi sırasında meydana gelen başka bir uçak kazasında 19 Deniz Piyadesi hayatını kaybetmişti.

2017 yılında Avustralya’nın kuzey kıyısı açıklarında yüzen bir deniz platformuna inmeye çalışan bir Osprey uçağının bir nakliye gemisinin uç kısmına çarparak düşmesinin sonucunda da üç Deniz Piyadesi hayatını kaybetmişti.

Dün Japonya Savunma Bakanı Kihara Minoru, son olaydan sonra tekrar ABD ordusundan uçuşları askıya almasını istedi.

Bakanın talebi, Japonya’daki ABD Kuvvetleri Komutanı Ricky N. Rupp ile yaptığı görüşmeden önce geldi. Bakan ülkesinin, ABD kuvvetlerinden, ‘arama kurtarma operasyonları hariç, güvenlikleri teyit edilene kadar’ bu uçakların uçuşlarını durdurmalarını istediğini söyledi.

Japonya’da yaklaşık 54 bin asker bulunduran ABD Ordusu, uçuşların askıya alınması talebiyle ilgili henüz bir yorumda bulunmadı.

Japonya hükümet sözcüsü Hirokazu Matsuno, Japon ordusunun Osprey uçağının uçuşlarını ‘güvenliği teyit edilene kadar’ askıya aldığını, kazadan dolayı üzüntü duyduğunu ve başsağlığı dilediğini duyurdu.



Suudi Arabistan'ın ‘NATO üyesi olmayan başlıca müttefik’ olarak tanımlanması ne anlama geliyor?

Askerî geçit töreninde ABD ordusu tankları (AFP)
Askerî geçit töreninde ABD ordusu tankları (AFP)
TT

Suudi Arabistan'ın ‘NATO üyesi olmayan başlıca müttefik’ olarak tanımlanması ne anlama geliyor?

Askerî geçit töreninde ABD ordusu tankları (AFP)
Askerî geçit töreninde ABD ordusu tankları (AFP)

ABD ile Suudi Arabistan arasındaki stratejik ilişkinin derinliğini yansıtan bir adım olarak, ABD Başkanı Donald Trump, Suudi Arabistan’ı ‘NATO üyesi olmayan başlıca müttefik’ (Major Non-NATO Ally – MNNA) ilan etti. Bu kararla Suudi Arabistan, Arjantin, Avustralya, Bahreyn, Brezilya, Kolombiya, Mısır, İsrail, Japonya, Ürdün, Kenya, Kuveyt, Fas, Yeni Zelanda, Pakistan, Filipinler, Katar, Güney Kore, Tayland ve Tunus gibi ülkelerin bulunduğu bu statüyü resmen alan yirminci ülke oldu.

Bu statü, ABD’nin NATO üyesi olmayan bir ülkeye verebildiği en yüksek askeri ve güvenlik iş birliği seviyesini ifade ediyor. ABD Kongresi bu unvanı 1987 yılından bu yana, ABD Yasası’nın 22. maddesi uyarınca tanımlıyor.

NATO üyesi olmayan müttefik olmanın avantajları

NATO üyesi olmayan müttefikler, gelişmiş ABD silahlarına ve askeri teknolojisine öncelikli erişim ve ABD askeri teçhizatını indirimli fiyatlarla veya uygun koşullarda satın alma veya kiralama imkânı gibi birçok önemli avantajdan yararlanıyor. Bu sınıflandırma, NATO üyesi olmayan müttefiklerin ABD ile ortak silah geliştirme programlarına katılmalarına ve askeri araştırma ve geliştirme projeleri için ABD'den finansman almalarına da olanak tanıyor.

Söz konusu sınıflandırma, ortak askeri eğitim ve istihbarat iş birliğini kolaylaştırmanın yanı sıra, müttefik ülkenin topraklarında acil durumlarda kullanılmak üzere ABD askeri teçhizatının depolanmasına izin verdiği için ABD'ye de belirli avantajlar sağlıyor.

Suudi Arabistan, ABD ile uzun süredir devam eden stratejik ortaklığı nedeniyle bu ayrıcalıkların çoğundan onlarca yıldır fiilen yararlanıyor. Ancak resmi olarak bu statüye sahip olması, bu ayrıcalıkların yasal olarak garanti altına alınmasını ve ABD yönetimlerinin keyfi kararlarına tabi olmamasını sağlıyor.

‘Karşılıklı savunma anlaşmasından’ farkı

‘NATO üyesi olmayan başlıca müttefik’ statüsü ile ‘karşılıklı savunma anlaşması kapsamındaki müttefiklik’ kavramları benzer ifadeler taşısa da aralarında önemli bir fark bulunuyor. NATO dışı müttefik statüsünde ABD’nin söz konusu ülkeyi savunma yükümlülüğü bulunmazken, karşılıklı savunma anlaşmaları taraflara karşılıklı ve açık bir yasal savunma taahhüdü getiriyor. Bu yükümlülük, NATO Anlaşması’nın beşinci maddesinde yer alan ve üye ülkelerin herhangi bir saldırıya uğrayan üye devleti savunmasını şart koşan maddeyle benzerlik gösteriyor.

‘NATO dışı müttefik’ sınıflandırmasındaki taahhütlerin niteliği, yakın askeri iş birliğinin ötesine geçmez, ancak karşılıklı savunma anlaşması kapsamında, imzacı devleti savunmak için ABD kuvvetleri gönderme taahhüdüne eşdeğerdir.

Bu nedenle aradaki fark, ‘NATO dışı müttefik’ sınıflandırmasının silahlanma, eğitim ve iş birliği alanlarında ‘çok ileri düzeyde stratejik ortaklık’ olması, ancak ‘savunma ittifakı’ olmamasıdır. ‘Karşılıklı savunma anlaşması’ ise imzacı devlete yönelik herhangi bir saldırının ABD'ye yönelik bir saldırı olarak kabul edilmesi ve ABD'nin yasal olarak askeri müdahalede bulunma yükümlülüğü anlamına gelir.

Suudi yetkililer bu tanımlamanın “kapsamlı bir stratejik ortaklığa doğru atılmış önemli bir adım” olduğunu söylerken, ABD Dışişleri Bakanlığı ise bunun ‘bölgedeki ortak güvenliğe yönelik uzun süredir devam eden taahhüdü yansıttığını’ doğruladı.


BM, Trump’ın Gazze planına ilişkin karar taslağını büyük çoğunlukla onayladı

ABD Başkanı Donald Trump, Knesset'te İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile tokalaşırken, 13 Ekim 2025 (AP)
ABD Başkanı Donald Trump, Knesset'te İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile tokalaşırken, 13 Ekim 2025 (AP)
TT

BM, Trump’ın Gazze planına ilişkin karar taslağını büyük çoğunlukla onayladı

ABD Başkanı Donald Trump, Knesset'te İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile tokalaşırken, 13 Ekim 2025 (AP)
ABD Başkanı Donald Trump, Knesset'te İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile tokalaşırken, 13 Ekim 2025 (AP)

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze için hazırladığı yol haritasını büyük çoğunlukla onaylayarak, 20 maddelik planına uluslararası meşruiyet kazandırdı.

Taslak karar, Rusya ve Çin'in çekimser kalmasına rağmen, pazartesi akşamı BMGK’da 15’e 13'lük çoğunlukla kabul edildi. Bu gelişme, Trump yönetimi için önemli bir diplomatik zafer oldu.

Filistin Yönetimi, kararın onaylanmasını memnuniyetle karşılarken, Hamas ve diğer Filistinli gruplar, bunu ‘Filistin’in milli iradesinin dışında sahada düzenlemeler yapılmasının önünü açan bir karar’ olarak değerlendirerek, ortak ve ayrı ayrı açıklamalarla kararı reddettiklerini bildirdiler. Ayrıca Gazze'ye konuşlandırılacak herhangi bir uluslararası gücün ‘bir tür vesayet veya dayatılan yönetim’ haline geleceğini söylediler. Şarku’l Avsat’a konuşan Filistinli gruplardan kaynaklar, söz konusu uluslararası gücün rolü ve bu grupların üyelerini takip etmek ve tutuklamak için potansiyel olarak kullanılabileceği konusundaki endişeleri dile getirdiler.

Öte yandan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İngilizce olarak Trump ve Gazze planını öven bir blog yazısı yayınlarken, hükümet üyeleri sessizliğini korudu. Bu durum, İsrail'de Trump'ın planından duyulan memnuniyetsizlik ile onu kızdırmamak arasındaki ikilem arasında gerçek bir krizin yaşandığını gösterdi. İsrail televizyonu Kanal 12 muhabiri Barak Ravid, “İsrail-Filistin çatışmasının bir daha asla eskisi gibi olmayacağını söylemek mümkün” ifadelerini kullandı.


ABD, Tayvan'a 700 milyon dolar değerinde hava savunma füzesi satışını doğruladı

Norveç savunma ve uzay silahları fabrikasında üretim aşamasındaki bir Nasams roketatar (AFP)
Norveç savunma ve uzay silahları fabrikasında üretim aşamasındaki bir Nasams roketatar (AFP)
TT

ABD, Tayvan'a 700 milyon dolar değerinde hava savunma füzesi satışını doğruladı

Norveç savunma ve uzay silahları fabrikasında üretim aşamasındaki bir Nasams roketatar (AFP)
Norveç savunma ve uzay silahları fabrikasında üretim aşamasındaki bir Nasams roketatar (AFP)

Amerika Birleşik Devletleri, Ukrayna'da test edilen yaklaşık 700 milyon dolar değerindeki gelişmiş bir hava savunma füze sisteminin Tayvan'a satışını onayladı. Bu, ABD'nin Taipei ile bir hafta içinde yaptığı ikinci silah anlaşması.

ABD, geçen yıl Tayvan'ın 2 milyar dolarlık bir silah anlaşması kapsamında RTX tarafından üretilen üç orta menzilli karadan havaya füze (NASAMS) alacağını duyurmuştu. Bu, Tayvan için yeni bir silah, çünkü şu anda bölgede yalnızca Avustralya ve Endonezya kullanıyor.   

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) pazartesi günü yaptığı açıklamada, şirketin NASAMS üniteleri satın almak için sabit fiyatlı bir sözleşme imzaladığını ve tahminlere göre çalışmanın Şubat 2031'de tamamlanacağını belirtti. RTX henüz yorum talebine yanıt vermedi. 

Ukrayna'da Rus saldırılarını püskürtmek için kullanılan NASAMS sistemi, ABD'nin talebin arttığı Tayvan'a ihraç ettiği hava savunma kabiliyetlerine önemli bir katkı sağlıyor.

ABD, perşembe günü Tayvan'a 330 milyon dolarlık savaş uçağı ve diğer uçak parçaları satışını onayladı. Bu, Başkan Donald Trump'ın ocak ayında göreve gelmesinden bu yana yapılan ilk anlaşmaydı. Bu hamle Pekin'i öfkelendirdi.

Tayvan ordusu, adayı kendi toprağı olarak gören Çin'den gelebilecek herhangi bir saldırıya karşı daha iyi savunma sağlamak için hayati önem taşıyan deniz ikmal hatlarını savunmak üzere, özel olarak tasarlanmış denizaltılar inşa etmek gibi çabalarla yeteneklerini güçlendiriyor.

Resmi diplomatik ilişkilerin olmamasına rağmen, Amerika Birleşik Devletleri'nin Tayvan'a kendini savunması için gerekli araçları sağlamakla yasal olarak yükümlü olması, Pekin'in tepkisini çekmeye devam eden bir tartışma konusu. Tayvan hükümeti, Pekin'in ada üzerindeki egemenlik iddialarını reddediyor.