BMGK’da kritik gün: BM’nin Sudan'daki siyasi misyonu sona mı erecek?

Sudan'ın başkenti Hartum'un güneyinde, ordu ile HDK arasındaki çatışmalar nedeniyle bölge sakinleri evlerini terk ederken ( Reuters)
Sudan'ın başkenti Hartum'un güneyinde, ordu ile HDK arasındaki çatışmalar nedeniyle bölge sakinleri evlerini terk ederken ( Reuters)
TT

BMGK’da kritik gün: BM’nin Sudan'daki siyasi misyonu sona mı erecek?

Sudan'ın başkenti Hartum'un güneyinde, ordu ile HDK arasındaki çatışmalar nedeniyle bölge sakinleri evlerini terk ederken ( Reuters)
Sudan'ın başkenti Hartum'un güneyinde, ordu ile HDK arasındaki çatışmalar nedeniyle bölge sakinleri evlerini terk ederken ( Reuters)

Diplomatlar, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) bugün örgütün Sudan'daki siyasi misyonuna son verilmesi yönünde oy kullanacağını söyledi. Sudan Dışişleri Bakanı, bu ayın başlarında bu tedbiri talep ettikten sonra, misyonun performansını ‘hayal kırıklığı’ olarak nitelendirmişti.

Sudan’da askeri yönetimden sivil demokratik yönetime geçişin başarısızlığa uğramasının ardından 15 Nisan’da ordu ile paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında artan gerilimle birlikte patlak veren şiddetli savaş devam ediyor.

Geçtiğimiz Salı günü Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, “Halkının çıkarlarını umursamayan iki general var” ifadelerini kullandı.

Çatışmanın Birleşmiş Milletler için mi yoksa Afrika Birliği için mi bir başarısızlık anlamına geldiği sorusuna Guterres, “Buna bir isim vermenin zamanı geldi. Bu, salt iktidar mücadelesi uğruna halkının çıkarlarını ihmal edenlerin hatası” şeklinde yanıt verdi.

Konseyin bu konuda ele alacağı karar taslağı, Birleşmiş Milletler'in Sudan'daki Entegre Geçiş Yardım Misyonu (UNITAMS) adını taşıyan yapının görev süresini 3 Aralık'ta sona erdiriyor ve çalışmalarını 3 Aralık'ta tamamlamasını gerektiriyor.

Ülkeden bir Birleşmiş Milletler ekibi insani yardım ve kalkınma yardımı sağlamaya devam edecek.

BM Sudan Özel Temsilcisi, iki askeri oluşum arasındaki anlaşmazlıkların savaşın fitilini ateşlemesinin ardından geçtiğimiz Eylül ayında görevinden istifa edeceğini açıklamıştı.

Geçtiğimiz hafta Guterres, tecrübeli Cezayirli diplomat Ramtane Lamamra'yı Sudan'a kişisel elçisi olarak atadı.

Taslak ayrıca, Güvenlik Konseyi kararı ile tüm tarafları elçiyle işbirliği yapmaya teşvik ediyor.



ABD ve İsrail’in savaş sonrası Gazze planı ortaya çıktı

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten beri düzenlediği saldırılarda öldürülen Filistinlilerin sayısı 52 bini geçti (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten beri düzenlediği saldırılarda öldürülen Filistinlilerin sayısı 52 bini geçti (Reuters)
TT

ABD ve İsrail’in savaş sonrası Gazze planı ortaya çıktı

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten beri düzenlediği saldırılarda öldürülen Filistinlilerin sayısı 52 bini geçti (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten beri düzenlediği saldırılarda öldürülen Filistinlilerin sayısı 52 bini geçti (Reuters)

ABD ve İsrail, Washington'ın savaş sonrası Gazze'de geçici bir süre için yönetime liderlik etmesi hakkında görüşme yaptı.

Kimliklerinin paylaşılmaması şartıyla Reuters’a konuşan kaynaklar, ABD’li ve İsrailli üst düzey yetkililer arasında yapılan görüşmede, Washington’ın tamamen silahsızlandırılana dek Gazze’yi denetlemesi gündeme getirildi.

ABD'li bir yetkilinin başkanlık edeceği geçiş yönetiminde, Hamas veya Filistin Ulusal Yönetimi’nin söz sahibi olmayacağı fakat Filistinli teknokratların yönetime katılabileceği belirtiliyor. Ayrıca yönetimde yer alması için başka ülkelerin de davet edilebileceği aktarılıyor.

Kaynaklar, görüşmelerin henüz erken aşamada olduğunu ve herhangi bir anlaşmaya varılmadığını söylüyor. Teklifi ABD tarafının mı yoksa İsrail’in mi getirdiğine dair bilgi paylaşılmadı.

ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, görüşmeler hakkında yorum paylaşılmazken, “Biz barış sağlanmasını ve rehinelerin derhal serbest bırakılmasını istiyoruz” dendi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ofisiyse yorum taleplerini reddetti.

İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar, Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) ait Sky News Arabia'ya nisanda verdiği röportajda, savaş sonrasında "ılımlı Arap ülkelerinin" de dahil olduğu uluslararası bir mütevelli heyetinin Gazze'yi denetleyeceğini söylemişti.

Batı Şeria’daki Filistin Ulusal Yönetimi yorum yapmazken Hamas, ABD liderliğinde kurulacak bir geçiş yönetimi fikrini reddettiklerini bildirdi.

Irak’ta 2003’te Saddam Hüseyin’in devrilmesinin ardından ABD öncülüğünde Geçici Koalisyon Yönetimi kurulmuştu. ABD ve Birleşik Krallık’a ek olarak 32 ülkenin daha katkı sağladığı bu yönetim, birçok Iraklı tarafından işgalci güç olarak görülmüştü. Geçici yönetim, ülkede çıkan isyanı kontrol altına alamayınca iktidarı geçici bir Irak hükümetine devretmişti.

Reuters’ın analizinde, Gazze'de ABD öncülüğünde kurulacak bir geçici yönetimin Washington’ı savaşa daha fazla çekeceğine ve ABD’nin Irak işgalinden bu yana Ortadoğu'daki en büyük müdahalesi anlamına geleceğine dikkat çekiliyor.

BAE, ABD ve İsrail'e Gazze'nin savaş sonrası yönetiminin uluslararası bir koalisyon tarafından denetlenmesini ocak ayında önermişti. Ancak bu yönetime Filistin Ulusal Yönetimi'nin dahil edilmesi ve bağımsız Filistin devletinin kurulmasına yönelik adımlar atılmasını şart koşmuştu.

BAE Dışişleri Bakanlığı, Filistin Yönetimi'nin yer almadığı ABD liderliğindeki bir geçici yönetimi destekleyip desteklemeyeceğine ilişkin sorulara yanıt vermedi. Netanyahu hükümetiyse “İsrail karşıtı” olmakla suçladığı Filistin Yönetimi'nin Gazze'de herhangi bir rol üstlenmesini kesinlikle reddediyor.

Netanyahu, pazartesi günü yaptığı açıklamada, Hamas’a saldırıların yoğunlaştırılacağını duyurmuş, bu adımı Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir'in tavsiyesiyle attığını söylemişti. İsrail Güvenlik Kabinesi de Gazze Şeridi’ne saldırıların genişletilmesini pazar günü onaylamıştı. Plan kapsamında Gazze’deki "tampon bölgelerin" genişletileceği, askerlerin de kara harekatlarıyla ele geçirilen bölgelerden geri çekilmeyip işgali sürdüreceği aktarılmıştı.

Independent Türkçe, Reuters, New Arab