Beyaz Saray: Kiev'e mali yardım tükeniyor

Rusya, Ukrayna'nın "büyük kayıplar" yaşadığını duyurdu

ABD Başkanı Biden'ın Ukrayna Devlet Başkanı Vlademir Zelenskiy ile geçen eylül ayında Beyaz Saray'da görüşmesi (AP)
ABD Başkanı Biden'ın Ukrayna Devlet Başkanı Vlademir Zelenskiy ile geçen eylül ayında Beyaz Saray'da görüşmesi (AP)
TT

Beyaz Saray: Kiev'e mali yardım tükeniyor

ABD Başkanı Biden'ın Ukrayna Devlet Başkanı Vlademir Zelenskiy ile geçen eylül ayında Beyaz Saray'da görüşmesi (AP)
ABD Başkanı Biden'ın Ukrayna Devlet Başkanı Vlademir Zelenskiy ile geçen eylül ayında Beyaz Saray'da görüşmesi (AP)

ABD Başkanı Joe Biden yönetimi, Kongre'yi Ukrayna'ya on milyarlarca dolar sağlanmasının geciktirilmesinin tehlikeleri konusunda uyardı.

Beyaz Saray Yönetim ve Bütçe Dairesi Direktörü Shalanda Young, Temsilciler Meclisi ve Senato liderlerine gönderdiği mektupta, ABD'nin yıl sonuna kadar Ukrayna'nın silah ve yardım ihtiyaçlarını karşılayacak parasının tükeneceğini belirtti. Young, bunun Ukrayna’yı savaş alanında sindireceğini ve “kritik ulusal güvenlik risklerine” yol açacağını ifade etti. Young, Amerikan silah ve teçhizatı tedarikinin durdurulmasının “Rus askeri zaferi” olasılığını artıracağını ve Ukrayna'ya sağlanan finansmanın devam etmesinin bölgede daha büyük bir çatışmayı önlemenin anahtarı olduğunu vurguladı.

İlgili bağlamda Rusya Savunma Bakanlığı, son gün yaşanan çatışmalarda güçlerinin, Ukrayna tarafında ağır insani kayıplara yol açtığını belirtti. Bir askeri sözcü,, Kiev'in son 24 saat içinde yaklaşık 800 kişiyi kaybettiğini  açıklayarak, bunun günlük en büyük kayıp olduğunu ifade etti. Moskova'nın önceki gün yaşanan çatışmalarda da benzer kayıplar açıklamış olması dikkat çekiyor. Pazar günkü kayıp sayısının 750 Ukraynalı askere ulaştığını belirten yetkililer, bu rakamların doğruluğunun teyit edilmesinin mümkün olmadığını ifade etti.

Voronej Bölgesi Valisi Alexander Gusev'in Telegram uygulamasına yazdığı gibi, Moskova Ukrayna'daki generallerinden birinin öldürüldüğünü “aşırı derecede üzüntü verici” ifadesiyle doğruladı. Gusev,  “Ordunun Kuzey Filosunun 14. Kolordu Komutan Yardımcısı Tümgeneral Vladimir Zavadsky, özel harekat bölgesinde görev başındayken hayatını kaybetti” dedi.



UCM kararı, İsrail'e ambargo uygulanmasını sağlayabilir mi?

STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)
STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)
TT

UCM kararı, İsrail'e ambargo uygulanmasını sağlayabilir mi?

STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)
STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)

Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM), Gazze'de işlenen "savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar" nedeniyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında çıkardığı tutuklama emrinin yankıları sürüyor. 

İsrail'in köklü gazetelerinden Haaretz'in savunma analisti Amos Harel'in kaleme aldığı yazıda, UCM kararının İsrail'e karşı silah ambargosu taleplerini artırabileceğine dikkat çekiliyor.  

Gazetenin görüştüğü Kudüs merkezli düşünce kuruluşu İsrail Demokrasi Enstütüsü'nden Eran Şamir-Borer, UCM'nin kararını eleştirirken, sürecin bu noktaya varmasında Tel Aviv yönetiminin yol açtığına işaret ediyor. 

Analist, İsrail'de Gazze savaşıyla ilgili bağımsız bir inceleme yürütülse UCM'nin böyle bir karar vermek durumunda kalmayacağını savunarak şunları söylüyor: 

Devlet hiçbir şey yapmadı, kafasını kuma gömdü.

Hamas'ın 7 Ekim 2023'teki Aksa Tufanı operasyonuyla patlak veren Gazze savaşında muhalefet kanadı, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu liderliğindeki radikal sağcı koalisyonun kararlarının incelenmesi için defalarca komisyon kurulmasını talep etmişti. Ancak Netanyahu, araştırma komisyonu kurulmasına savaş bitene kadar karşı olduğunu söylemişti. 

İsrail'in ekonomi gazetelerinden Globes'taki analizde UCM kararının, İsrail'in Gazze işgalini eleştirenlerle Tel Aviv'e silah satışının yasaklanmasını isteyenlerin elini güçlendirdiği yorumu paylaşılıyor. 

Haberde, İsrail'in askeri teçhizatının yüzde 30'unun Almanya tarafından gönderildiği hatırlatılıyor. UCM kararının, Berlin hükümetinin İsrail'e silah tedariki konusundaki ısrarcılığının zayıflamasına yol açabileceği değerlendirmesi yapılıyor. 

UCM'nin merkezi Hollanda'nın Lahey şehrinde yer alıyor. Hollanda Dışişleri Bakanı Caspar Veldkamp, mahkemenin tutuklama emrini uygulayacaklarını duyurmuştu. 

Ancak sivil toplum kuruluşları (STK), Hollanda'nın İsrail'e silah gönderen ülkeler arasında yer aldığına dikkat çekerek ambargo talebiyle Lahey'de hükümete karşı dün dava açtı. Mahkeme, talebe ilişkin kararını 13 Aralık'ta açıklayacak.

Diğer yandan Times of Israel, UCM kararından önce de son dönemde İsrail'e silah tedarikinin durdurulması çağrılarının arttığına işaret ediyor. Haberde, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın İsrail'e ambargo talep ettiği mektubu 1 Kasım'da Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliği'ne gönderdiği hatırlatılıyor. Ortak mektupta aralarında Rusya ve Çin'in de yer aldığı 52 ülkenin imzası var. 

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da geçen ayki açıklamasında Gazze savaşının sonlandırılması için İsrail'e silah ambargosu çağrısı yapmıştı. Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Macron'a destek verirken, Netanyahu açıklamaya tepki göstermişti. 

İsrail'in en büyük silah tedarikçisi olan ABD, UCM'yi kuran Roma Statüsü'ne taraf değil. ABD Başkanı Joe Biden, UCM kararını "rezalet" diye nitelerken, Netanyahu mahkemeyi "Yahudi düşmanlığıyla" suçlamıştı. İsrail de üye devletler arasında yer almıyor ve UCM'nin yargı yetkisini tanımıyor.

Independent Türkçe, Haaretz, Globes, Times of Israel, AP