Nelson Mandela'nın mirası ölümünden 10 yıl sonra erozyona uğradı

Güney Afrika eşitlik ve demokrasi açısından dünyanın en alt sıralarında yer alıyor

Güney Afrika'da oy verme sürecine siyasi katılımda düşüş var (AFP)
Güney Afrika'da oy verme sürecine siyasi katılımda düşüş var (AFP)
TT

Nelson Mandela'nın mirası ölümünden 10 yıl sonra erozyona uğradı

Güney Afrika'da oy verme sürecine siyasi katılımda düşüş var (AFP)
Güney Afrika'da oy verme sürecine siyasi katılımda düşüş var (AFP)

Soweto'daki Vilakazi Caddesi, demokrasinin öncüsünün ölümünden 10 yıl sonra mirasının aşınmasıyla ve apartheid'in sonuyla birlikte Nelson Mandela'nın güzelce korunmuş evinin önünde her gün turistler ve sokak satıcılarıyla dolup taşıyor.

Yaşadığı yerden çok da uzakta olmayan Madela, Mandela'nın müzeye dönüştürülen evinin yanındaki masada şapka ve takı satıyor.

Diğer Güney Afrika vatandaşları gibi o da hayal kırıklığı yaşıyor.

47 yaşındaki satıcı, Mandela'nın 16 yıldır bu kasabada bulunmasının turistlerin ilgisini çekmesinden memnun olmasına rağmen, "Mandela'nın demokrasisinin herhangi bir değişiklik oluşturmadığını ve oy vermeye bile gerek görmediğini" belirtiyor.

İlk demokratik oylamadan 30 yıl sonra, başlamasına aylar kalan parlamento seçimleri yaklaşırken, yetkililer Madela gibi kişileri isimlerini kaydettirmeye ve oy kullanmaya zorlamak için çabalıyor.

Seçmen sayıları, demokratik seçimlerin ilk kez yapıldığı 1994'ten bu yana her seçim döngüsünde azaldı ve seçmenler, ülkeyi 1990'lardan bu yana yöneten Mandela'nın Afrika Ulusal Kongresi partisine giderek daha fazla karşı çıkıyor.

Kamuoyu yoklamalarına göre, skandallarla boğuşan Ulusal Parti'ye verilen destek, ekonomideki yavaşlama ve yolsuzlukla birlikte ilk kez yüzde 50'nin altına düşebilir.

Yetişkinler arasında işsizlik oranı yüzde 32 ve bu, dünyadaki en yüksek işsizlik oranlarından biri. Ayrıca ülkede işçi ücretleri de düşük.

Apartheid'in sona ermesine rağmen, Dünya Bankası'na göre Güney Afrika eşitlik açısından dünyada en alt sıralarda yer alıyor.

Hükümetin ve devlet şirketlerinin borçları 300 milyar doları aşıyor ve bu rakam her geçen gün artıyor.

Son 10 yılda ülkenin sokaklarında suçlar ve cinayetler arttı ve Madela ve komşuları bazı günler günde 12 saat elektriksiz yaşamak zorunda kalıyor.
Madela şunları söylüyor:

Sadece çocuklarımızı doyurmaya yetecek kadar paramız var, sürekli elektrik kesintileri yaşıyoruz ve hayat pahalılığı dayanılmaz.

Mandela, beyaz azınlık yönetimini devirmeyi başarması ve çok ırklı bir Güney Afrika vizyonu nedeniyle dünya çapında saygı görüyor.

Ancak eleştirmenler, iktidarı ele geçiren Afrika Ulusal Kongresi temsilcilerinin Mandela'nın mirasını terk ettiğine inanıyor.

Siyasi analist Prens Mashele, Fransız Haber Ajansı AFP'ye yaptığı açıklamada, “Mandela'nın mirasının partisinin yozlaşmış yetkilileri tarafından baltalandığını” kaydetti.

Finansal piyasalarda çalışan siyasi analist Nick Boren ise Mandela yıllarıyla ilişkilendirilen ve onu takip eden herkesin işini zorlaştıran "bir tür efsaneden" söz ediyor.

Hükümet ve Ulusal Kongre Partisi, ülkenin ilgisizliğinin yanı sıra borcunu da giderme konusunda büyük bir mücadeleyle karşı karşıya.

Eski başkan Jacob Zuma, yolsuzluk iddiaları nedeniyle görevinden ayrılmak zorunda kaldı ve kötüleşen sağlık durumu ve mevcut halefi Cyril Ramaphosa'nın onayıyla hapisten kurtuldu.

Haziran ayında Yolsuzluk Gözlem Kurulu, Ramaphosa'yı çiftliğinde bir kanepeye saklanan 500 bin dolardan fazla nakit paranın çalındığını bildirmeyerek etiği ihlal ettiği iddialarından temize çıkardı.

Mandela'nın evinin yakınındaki 27 yaşındaki Sifi Jizana, Mandela'nın mirasının "ölmekte" olduğuna inanıyor.

Arkadaşlarıyla bir barda oturan öğretmen, büyük şehirlerin dışında su ve yol sıkıntısı olduğundan bahsederek, "Artık elektriğimiz de yok" dedi.

Sosyoloji mezunu ancak işsiz olan 24 yaşındaki Zandile Kubini ise seçimlerde oy kullanmak için adını kaydetmeyeceğini belirtti.

Mandela'nın mirasının "kusursuz gibi gösterildiğini ve bunun doğru olmadığını" göz önünde bulundurarak, "Akranlarımın çoğu işsiz ve biz herhangi bir yardım almıyoruz" dedi.

Bazıları Mandela'nın mirasının tasvirinde abartılı bir yaklaşım olduğunu düşünüyor.

Örneğin 43 yaşındaki Tobele Cele, şöyle diyor:

Mandela ve diğerlerinin bizim için ne yaptığını gerçekten göremiyoruz. Hala fakiriz.

Sol görüşlü Ekonomik Özgürlük Savaşçıları partisinin milletvekili Leigh-Anne Mathis, “Afrika Ulusal Kongresi iktidarda olduğu sürece artık demokrasiye bile sahip değiliz” diyor.

Mathis, mahkemelerin Kongre Partisi'nin çıkarları doğrultusunda çalışmak üzere "ele geçirildiğini" söyledi.

Mandela'ya sadık olanlar, sakinlerin geleceğe yönelik bir yön belirlemek için isminin ötesine bakmalarını sağlamaya çalışıyor ancak ailesi hâlâ onun uzun kariyeri boyunca başardıklarına inanıyor.

Mandela'nın Ulusal Kongre Partisi milletvekili olan torunu Mandla Mandela, “Partinin pek çok başarıya ve bazı şaşırtıcı başarısızlıklara sahip olduğunu ancak Güney Afrika'da demokrasinin genel olarak sağlıklı kaldığını” söyledi.

Mandela, açıklamalarına şöyle devam etti:

Sömürgeciliğin temel kötülüğü, halkımızın topraklarını yağmalaması. Bu, elde edilen dönüşümün nasıl ölçüleceğine dair gerçek test olmaya devam ediyor.

Independent Arabia - Independent Türkçe



Tayvan’ın Çin stratejisi: Merkeziyetsiz komuta sistemi

Çin ordusu son dönemde Tayvan etrafındaki askeri tatbikatlarını yoğunlaştırdı (AFP)
Çin ordusu son dönemde Tayvan etrafındaki askeri tatbikatlarını yoğunlaştırdı (AFP)
TT

Tayvan’ın Çin stratejisi: Merkeziyetsiz komuta sistemi

Çin ordusu son dönemde Tayvan etrafındaki askeri tatbikatlarını yoğunlaştırdı (AFP)
Çin ordusu son dönemde Tayvan etrafındaki askeri tatbikatlarını yoğunlaştırdı (AFP)

Tayvan ordusu, Çin'in olası saldırılarına "merkeziyetsiz komuta sistemiyle" hızlı yanıt vermeyi planlıyor.

Reuters'ın aktardığına göre Tayvan Savunma Bakanlığı, Meclis'e bu hafta sunduğu raporda, ordunun "üst kademeden emir beklemeden merkezi olmayan bir komuta yapısıyla" hareket etmesi için çalışmalar yürütüldüğünü bildirdi.

Raporda, Çin'in adayı hazırlıksız yakalamak için askeri tatbikatları aniden Tayvan'a yönelik bir işgal operasyonuna dönüştürebileceği uyarısında bulunuluyor.

Savunma yetkilileri, Çin ordusunun neredeyse her gün ada çevresinde çeşitli tatbikatlar düzenlediğini, Tayvan Silahlı Kuvvetleri'ni "sürekli tetikte tutarak yıpratmayı amaçladığını" savunuyor.

Raporda, Tayvan ordusunun Çin'den gelebilecek ani bir saldırıya karşı hazırladığı acil durum planı hakkında şu bilgiler paylaşılıyor:

Düşman aniden bir saldırı başlatırsa, tüm birimler emir beklemeden 'dağıtılmış kontrol' uygulayacak ve 'merkezi olmayan' bir komuta sistemi altında savaş görevlerini yerine getirecek.

Diğer yandan bu prosedürün nasıl koordine edileceğine dair detay verilmiyor.

Savunma Bakanlığı'nın çalışmasında, Çin'in tatbikatlar aracılığıyla muhtemel işgal senaryolarına hazırlık yaptığı iddia ediliyor. Çin'e ait savaş gemilerinin Pasifik'teki alışıldık pozisyonlarının değiştirildiği, bunların Avustralya ve Yeni Zelanda'ya doğru konuşlandırıldığı aktarılıyor.

Çin Savunma Bakanlığı'ndan pazartesi günü yapılan açıklamadaysa Tayvan'ın "savaş çığırtkanlığı" yaptığı savunuldu. Tayvan Devlet Başkanı Lai Ching-te'nin "bağımsızlık için savaş" vurgusuyla halkı paniğe sürüklediği görüşü paylaşıldı.

Pekin, "tek Çin" politikası kapsamında Tayvan'ı kendi toprağı olarak görüyor. Son yıllarda askeri baskıyı artıran Çin, adanın anakarayla yeniden birleşmesi için gerekirse güç kullanabileceğini vurguluyor.

Taipei yönetimiyse Çin tehdidine karşı ABD'nin askeri ve siyasi desteğine güveniyor. ABD'de 1979'da yürürlüğe konan Tayvan İlişkileri Yasası kapsamında Washington, olası bir Çin saldırısına karşı Tayvan'a kendini koruyacak askeri teçhizatı sağlamak zorunda.

Ancak ABD Başkanı Donald Trump, Tayvan'ın kendilerine ödeme yapması gerektiğini savunarak Taipei yönetiminde soru işaretleri yaratmıştı.

Independent Türkçe, Reuters, Taipei Times


Ukraynalıların çoğu Rusya’ya verilecek büyük tavizlere karşı

Rusya, Ukrayna'nın Donbas bölgesinden çekilmesi şartıyla ateşkese yanaşacağını söylüyor (Reuters)
Rusya, Ukrayna'nın Donbas bölgesinden çekilmesi şartıyla ateşkese yanaşacağını söylüyor (Reuters)
TT

Ukraynalıların çoğu Rusya’ya verilecek büyük tavizlere karşı

Rusya, Ukrayna'nın Donbas bölgesinden çekilmesi şartıyla ateşkese yanaşacağını söylüyor (Reuters)
Rusya, Ukrayna'nın Donbas bölgesinden çekilmesi şartıyla ateşkese yanaşacağını söylüyor (Reuters)

Ukraynalıların çoğu barış anlaşması kapsamında Rusya'ya büyük tavizler verilmesine karşı.

Kiev Uluslararası Sosyoloji Enstitüsü'nün (KIIS) 547 kişinin katılımıyla yaptığı ankette, Ukraynalıların yüzde 75'inin Kiev yönetiminin büyük toprak tavizleri vermesine karşı çıktığı belirlendi.

Katılımcılar, ABD ve Avrupa Birliği'nden (AB) net güvenlik garantileri alınmadan anlaşma yapılmaması gerektiğini savunuyor. Ayrıca Rusya'nın Ukrayna ordusunun büyüklüğünün sınırlandırılması talebine de karşı çıkıyorlar.

Diğer yandan yüzde 72'lik kesim, cephedeki mevcut durumun korunduğu bazı tavizler içeren bir anlaşmaya sıcak bakıyor.

Kasım sonuyla aralık ortası arasında gerçekleştirilen ankette, Ukraynalıların yüzde 63'ünün savaşı sürdürmeye hazır olduğu aktarılıyor. Katılımcıların sadece yüzde 9'u savaşın 2026'nın başlarında sona ereceğine inanıyor.

ABD arabuluculuğunda gerçekleştirilen görüşmelerde ateşkese dair somut bir adım henüz atılmadı. Ankete göre Ukraynalıların sadece yüzde 21'i ABD'ye güveniyor. Bu oran geçen yıl aralıkta yüzde 41'di.

NATO'ya duyulan güven de aynı dönemde yüzde 43'ten yüzde 34'e düştü.

KIIS direktörü Anton Hruşetski, sonuçlar hakkında şunları söylüyor:

Güvenlik garantileri net ve bağlayıcı olmazsa Ukraynalılar bunlara güven duymaz. Bu da barış planının onaylanmasına yönelik genel istekliliği etkiler.

Hafta sonu Berlin'de düzenlenen toplantıda ABD'li ve Avrupalı yetkililer, Ukraynalı heyetle bir araya gelmişti.

Almanya, Fransa, Birleşik Krallık, İtalya, Polonya, İskandinav ülkeleriyle AB yönetimi tarafından dün yapılan ortak açıklamada, Avrupa liderliğindeki Gönüllü Ülkeler Koalisyonu çerçevesinde oluşturulacak ve ABD tarafından desteklenen "çok uluslu bir Ukrayna gücü" kurulacağı duyurulmuştu.

Bu güç, Ukrayna savunma kuvvetlerinin yeniden yapılandırılmasına, hava sahasının güvenliğinin sağlanmasına ve denizlerin daha güvenli hale getirilmesine destek verecek.

Ayrıca Ukrayna için NATO'nun 5. maddesine benzer güçlü güvenlik garantileri içeren bir "barış paketi" üzerinde önemli ilerleme sağlandığı bildirilmişi.

ABD Başkanı Donald Trump da dünkü açıklamasında Ukrayna'nın talep ettiği güvenlik garantilerinin Avrupa'yla işbirliği içinde şekillendirildiğini vurgulayarak, "Savaşın yeniden başlamaması için güvenlik garantileri üzerinde çalışıyoruz" demişti.

Cumhuriyetçi lider, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye seçim çağrısı da yapmıştı. ABD Başkanı, Kiev'in "seçim düzenlememek için savaşı bahane ettiğini" öne sürmüştü.

Görev süresi geçen yıl sona eren Zelenski ise Batılı müttefiklerin güvenliği sağlaması halinde 90 gün içinde seçime gitmeye hazır olduğunu söylemişti.

Ancak KIIS anketine göre, Ukraynalıların sadece yüzde 9'u çatışmalar sona ermeden seçim yapılmasını istiyor.

Independent Türkçe, Reuters, NBC


Sırbistan'daki protestoların ardından Trump'ın damadı geri adım attı

Öğrencilerin liderliğindeki aktivistler, Kushner'ın projesini protesto etmişti (AFP)
Öğrencilerin liderliğindeki aktivistler, Kushner'ın projesini protesto etmişti (AFP)
TT

Sırbistan'daki protestoların ardından Trump'ın damadı geri adım attı

Öğrencilerin liderliğindeki aktivistler, Kushner'ın projesini protesto etmişti (AFP)
Öğrencilerin liderliğindeki aktivistler, Kushner'ın projesini protesto etmişti (AFP)

Sırbistan yönetimi, ABD Başkanı Donald Trump'ın damadı Jared Kushner'ın otel yapmasına yeşil ışık yaksa da ardından gelen protestolar ve bir bakana açılan dava, Belgrad'daki projenin iptaline neden oldu.

Pazartesi günü bir özel savcı, aralarında Kültür Bakanı Nikola Selaković'in de olduğu 4 kişi hakkında, Kushner'ın projesiyle bağlantılı olarak düzenlediği iddianameyi açıkladı. 

Organize Suçlardan Sorumlu Kamu Başsavcılığı'nın sitesinde yayımlanan açıklamada bu 4 kişinin görevin kötüye kullanılması ve belgede sahtecilikle suçlandığı bildirildi. 

Bunun üzerine Kushner'ın firması Affinity Partners hızlıca bir açıklama yayımlayarak Belgrad'ın merkezindeki otel ve apartman kompleksi projesinin iptal edildiğini duyurdu:

Anlamlı projeler ayrışmaya değil, birleşmeye neden olmalı. Sırbistan ve Belgrad halkına saygı göstererek başvurumuzu geri çekiyoruz.

Kushner'ın iki yılı aşkın süredir üzerinde çalıştığı projenin 1999'daki Kosova Savaşı sırasında NATO'nun bombaladığı bir bölgede yapılması öngörülüyordu.

Lüks otel Trump markasını taşıyacağı için projede Cumhuriyetçi liderin oğulları Eric ve Donald Jr. tarafından yönetilen Trump Organization da yer alıyordu.

Ancak yarım milyar dolarlık proje, bombalanan Yugoslav Halk Ordusu karargahının yer aldığı anıt bölgesinde inşa edileceğinden ülkede büyük tartışma yaratmıştı. 

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, bölgenin kültürel koruma statüsünü geçen yıl kaldırmıştı. Ayrıca Kushner'ın firması Affinity Partners'la 99 yıllığına kira sözleşmesi imzalanmıştı. Bunun ardından ülkede büyük protestolar patlak vermişti. 

Vucic'in liderliğindeki Sırp İlerleme Partisi, çoğunluğu elinde bulundurduğu Parlamento'da geçen ay geçirdiği yasayla inşaatın önünü açmıştı. 

Muhalefetten hükümetin kararına sert tepkiler gelmişti. Merkez sol Özgür ve Adalet Parti'den parlamenter Marinika Tepic, Belgrad'ın "Donald Trump'ı memnun etmek uğruna ülkenin tarihini yok ettiğini" söylemişti. 

44 yaşındaki damat, ilk Trump döneminin aksine ABD yönetiminde yer almayacağını açıklasa da Gazze ve Ukrayna savaşlarındaki müzakerelerde önemli roller üstleniyor. 

Diğer yandan da çoğunlukla Ortadoğu yönetimlerinin fonladığı bir özel sermaye şirketi olan Affinity'nin başında. 

Şirket, dünyanın en büyük oyun şirketlerinden Electronic Arts'ın (EA) satışında da gündem oldu. 

Önceki aylarda sağlanan 55 milyar dolarlık anlaşmayla EA'i satın alan konsorsiyumda Suudi Arabistan Kamu Yatırım Fonu'yla birlikte Affinity Partners ve bir başka özel sermaye şirketi olan Silver Lake de yer alıyor.

Netflix'in satın alması beklenen Warner Bros. için Paramount'un verdiği teklifte de Affinity'nin adı geçiyor. 

Independent Türkçe, New York Times, Wall Street Journal, AP