İsrail Genelkurmay Başkanı Halevi'den Ulusal Güvenlik Bakanı Ben Gvir'e: Beni tehdit etmeyin

İsrail Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi'nin Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben Gvir'e "Beni tehdit etmeyin" diye bağırdığı bildirildi

Herzi Halevi (AA)
Herzi Halevi (AA)
TT

İsrail Genelkurmay Başkanı Halevi'den Ulusal Güvenlik Bakanı Ben Gvir'e: Beni tehdit etmeyin

Herzi Halevi (AA)
Herzi Halevi (AA)

İsrail Kanal 12 televizyonunun haberine göre, olay, İsrail hükümetinin yaptığı haftalık toplantı sırasında, İsrail askerlerinin bir hafta önce Cenin'de bir caminin mihrabının önündeki mikrofonu alarak Yahudi duası okumasının gündeme gelmesi üzerine yaşandı.

Aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Ben-Gvir, toplantı sırasında askerleri, "Bu nasıl mümkün olabilir? Bir sineği file çevirdiniz, manşetlere çıktınız. Bu, askerlerin canını acıtıyor." sözleriyle savundu.

İsrail ordusunun güney bölgesi komutanı Eliezer Toledano, "Bu bizim sorumluluğumuz ve sadece bizim yetkimizdir" yanıtını verirken, Ben Gvir tekrar "Evet, evet, sizin yetkinizi ve sorumluluğunuzu zaten duyduk." diye karşılık verdi.

- "Beni tehdit etmeyin"

Tartışmaya müdahale ederek, "Yeter, cevabını aldık" diyen Başbakan Binyamin Netanyahu'nun toplantıdan ayrılması sonrası tartışma yeniden başladı.

Ben Gvir, “(Askerleri) Kovarlarsa vay halinize.” derken, bu kez de Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi, “Beni tehdit etmeyin, İsrail ordusundaki değerlerimin ne olduğuna ben karar veririm." diyerek karşılık verdi.

Bakan Ben-Gwir ise "Sizi tehdit etmiyorum, kabine üyesi olarak bu prosedürü eleştireceğim." ifadelerini kullandı.

Eğitim Bakanı Yifat Shasha-Biton'un da tartışmaya katılarak Ben Gvir'e hitaben "Onları sürekli eleştirmeyi bırakın." demesi üzerine Ben Gvir "Askerler zarar gördüğünde eleştiri yapmama izin var. Bu benim görevim." yanıtını verdi.

Halevi de tartışmaya müdahale ederek, "Ben ordu komutanıyım ve askerlerin ahlaki ve mesleki kurallarını ben belirleyeceğim." dedi.

İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant da bu tartışmanın ardından X platformunda yaptığı paylaşımda, "İsrail devleti ve ordusu, zorlu ve karmaşık bir savaş sırasında cesur, ahlaklı ve deneyimli bir genelkurmay başkanı kazandı." ifadesini kullandı.

Gallant, İsrail ordusunun, İsrail geleneği ile hukukuna ve ordunun ahlakına dayanan değer pusulasına uygun olarak kararlılıkla hareket etmeyi sürdüreceğini dile getirdi.

Savunma Bakanı Gallant, Ben Gvir'i işaret ederek, "Savaşın yükünü çeken liderlerin üzerinden siyasi kazanç elde etmeye çalışan sorumsuz politikacılara karşı İsrail ordusunu ve genelkurmay başkanını desteklemeye devam edeceğim." değerlendirmesinde bulundu.

Ben Gvir de X platformundaki gönderisinde ona yanıt vererek, "Yoav, bizim de savaşta kesin bir karar almak için her şeyi veren kahraman ve cüretkar askerlerimiz var. 7 Ekim saldırısından öğrendiğimiz bir şey varsa o da, konu mükemmel askerler olduğunda, üst düzey yönetime de nesnel eleştiri iletmenin izin verilebilir, arzu edilir ve gerekli olduğudur." ifadesini kullandı.

Irkçı Bakan Ben-Gvir'den çirkin saldırıya övgü

İsrail’in ırkçı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, Cenin'deki camiye çirkin saldırıda bulunan askerleri övmüştü.

Ben-Gvir, söz konusu görüntüleri Telegram hesabından paylaşarak, "Kahraman askerlerimizden Cenin'de bir camide Şema İsrael duası." ifadelerini kullanmıştı.

İsrail askerleri işgal ettikleri bir camiye ayakkabılarıyla girmiş; içlerinden biri caminin mihrabının önündeki mikrofonu alarak Yahudi duası okumuştu.

Mikrofonu tutan asker, arkadaşları kendisini videoya alırken, Yahudilerin sabah ve akşam vakitlerinde okuduğu “Şema Yisrael” (Dinle Ey İsrail) duasını seslendirmişti.

Görüntülerde, Yahudi duasının caminin hoparlörlerinden yankılandığı, bu sırada bazı İsrail askerlerinin de güldüğü görülmüştü.



Gizli Irak Savaşı belgeleri: “Washington, Londra pahasına Bağdat’ta rejimi değiştirdi”

Tony Blair, Irak savaşı kararı nedeniyle kendi partisinden büyük tepki çekmişti (Reuters)
Tony Blair, Irak savaşı kararı nedeniyle kendi partisinden büyük tepki çekmişti (Reuters)
TT

Gizli Irak Savaşı belgeleri: “Washington, Londra pahasına Bağdat’ta rejimi değiştirdi”

Tony Blair, Irak savaşı kararı nedeniyle kendi partisinden büyük tepki çekmişti (Reuters)
Tony Blair, Irak savaşı kararı nedeniyle kendi partisinden büyük tepki çekmişti (Reuters)

Birleşik Krallık'ın (BK), ABD'ye Irak işgalinin Tony Blair'ın başbakanlığına mal olabileceği uyarısında bulunduğu belirtiliyor.

Londra'daki Ulusal Arşivler tarafından yayımlanan yeni belgelere göre Blair'ın dış politika danışmanı David Manning, dönemin ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Condoleezza Rice'la 2003'te yaptığı görüşmede şunları söyledi:  

ABD, Londra'da yönetimin değişmesi pahasına Bağdat'ta rejim değişikliğini desteklememelidir.

Guardian'ın haberinde Manning ve Rice arasındaki görüşmenin, Blair'in 31 Ocak 2003'te dönemin ABD Başkanı George W. Bush'u ziyaret etmesinden önce gerçekleştiği aktarılıyor.

Irak işgalinden iki ay önce gerçekleşen bu görüşme sırasında Washington, Irak işgaline yönelik Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nden (BMGK) ikinci bir karar çıkarılması için harekete geçip geçmemeye henüz karar vermemişti. Blair'ın hedefinin, Bush'u ikinci BMGK kararı için ikna etmek olduğu belirtiliyor.

BMGK, 8 Kasım 2002'de düzenlenen oturumda 1441 sayılı kararı kabul etmişti. Bu karar, Saddam Hüseyin yönetiminin silahsızlanma yükümlülüklerini yerine getirmesi için son uyarı niteliğini taşıyordu. Ancak herhangi bir askeri müdahale yetkisi verilmemişti.

BMGK'da veto hakkına sahip Fransa ve Rusya, Irak işgaline yetki verecek olası bir ikinci kararı reddedeceklerini bildirmişti. Haberde, Washington'ın "Fransa ve Rusya'nın isteksizliği nedeniyle gün geçtikçe sabırsızlandığı" yazılıyor.

Blair'ın, BK Parlamentosu ve kamuoyundaki savaş karşıtı seslere karşı işgali meşru kılmak için ikinci kararda ısrarcı davrandığı, ABD'yi diplomatik kanalları açık tutması için ikna etmeye çalıştığı aktarılıyor.

Manning'in 29 Ocak 2003'te Blair'e gönderdiği gizli notta şu ifadeler yer alıyor:

İkinci BMGK kararı, iç siyaset bağlamında sizin için politik bir gereklilik. Bu olmadan askeri harekat için kabine ve Parlamento'dan destek alamazsınız. Rice, böyle bir şey yapmayı denerseniz görevden alınabileceğinizi anlamalı.

Manning, aynı notta Rice'la konuşmasına dair, "Ona, Bush'un kumar oynamayı göze alabileceğini söyledim. İkinci BMGK kararını Bush da istiyordu ama bir açıdan bu onun için o kadar da önemli değildi. Zaten Kongre'den onay almıştı" ifadelerini kullanıyor.

Ancak Bush'ın, Blair'ın ziyaretinden kısa süre önce yaptığı Ulusa Sesleniş konuşmasının, Londra yönetimine manevra yapacak alan bırakmadığı aktarılıyor.

Buna ek olarak BK Savunma Bakanlığı'nın, Bush'la görüşmesinden önce Blair'a şu notu ilettiği belirtiliyor:

Saddam'ın iktidarının zayıflaması ciddi bir iç savaşa yol açabilir.

Bush yönetimi, Irak'ın kitle imha silahlarına sahip olduğunu ve BMGK kararını ihlal ettiğini öne sürmüş fakat buna yönelik kanıt bulunamamıştı. ABD Senatosu İstihbarat Komitesi, 2004'te Irak'ta kitle imha silahları iddialarının yanlış olduğunu kabul etmişti. Irak'ta kurulan bir komisyon da 2005'te yayımladığı raporda ülkede kitle imha silahı olmadığı sonucuna varmıştı.

Bush, Kongre'nin onayladığı Askeri Güç Kullanma Yetkisi'yle (AUMF) 20 Mart 2003'te Irak işgalini başlatmıştı.

İşçi Partili Blair'ın öncülüğünde Parlamento'da düzenlenen oylamada 149'a karşı 412 oyla ülkenin savaşa katılmasına karar vermişti. Ancak karşı oyların 139'unun İşçi Partili parlamenterlerden gelmesi dikkat çekmişti.

BK'de Gordon Brown yönetiminin başlattığı ve 2016'da yayımlanan Chilcot Raporu'nda, Blair'ın Parlamento'ya eksik ve yanıltıcı bilgi verdiği ve Savunma Bakanlığı'nın "iç savaş" uyarılarını görmezden geldiği ortaya konmuştu.

Independent Türkçe, Guardian, Financial Times