Netanyahu’nun oğlundan orduya darbe girişimi suçlaması

‘Hamas’ın İsrail’e saldırı planının gizlendiği’ söylentisi servis edildi.

Biyamin Netanyahu’nun oğlu Yair Netanuyahu. (Facebook sayfasından)
Biyamin Netanyahu’nun oğlu Yair Netanuyahu. (Facebook sayfasından)
TT

Netanyahu’nun oğlundan orduya darbe girişimi suçlaması

Biyamin Netanyahu’nun oğlu Yair Netanuyahu. (Facebook sayfasından)
Biyamin Netanyahu’nun oğlu Yair Netanuyahu. (Facebook sayfasından)

İsrail aşırı sağı, Hamas’ın İsrail içerisindeki sınır kasabalarına düzenlediği saldırının, Benyamin Netanyahu hükümetine karşı askeri darbe girişiminde bulunmayı amaçlayan bir ordu komplosu olduğu söylentilerine tepki gösterdi. Konuda yeni olan ise Başbakan’ın oğlu Yair Netanyahu'nun da bu fikri açıkça desteklemeye katılması.

İddialar, ordunun ve istihbaratın Hamas saldırısını bildiği ancak bunu engellemek için hiçbir şey yapmadığı, bunun yerine halkın öfkelenip Netanyahu hükümetini devirmesini istedikleri yönünde. İsrail sağı bile bu iddiaları gülünç bulsa da söz konusu durum, konunun tartışılmaya devam etmesine engel olmadı. Tanınmış sağcı aktivist Yossi Shahbar birkaç gün önce, X üzerinden yaptığı açıklamada şunları söyledi:

Bilinsin ki 7 Ekim’de Simhat Tora’da (Tevrat Bayramı) yapılması planlanan saldırıyı Başbakan'a bildirmeyi reddeden Herzi Halevy (Genelkurmay Başkanı) liderliğinde bir askeri darbeye tanık olduk. Darbe henüz bitmedi. Ancak ordu ve Savunma Bakanı Yoav Galant, İç Güvenlik Bakanı’nın ordu kampına girmesini engelliyor. Bu iktidardaki askeri cunta sayesindedir.

sdcsewv
Netanyahu, Savunma Bakanı Yoav Gallant ve Genelkurmay Başkanı Herzi Halevy ile Merkez Tugay üssünde bir araya geldi. (Savunma Bakanlığı)

Genelkurmay Başkanı’nın düşmanca tutumu

Yossi Shahbar, günlük olarak orduya ve muhalefete karşı yazılar kaleme alan sağcı aktivistler arasında. Ayrıca kendisi yazıları eleştiren, eylemlerde bulunan ve tüm hasımların itibarını zedeleyen sağ kışkırtma çemberinin içindeki dev bir işçi ordusunun da askeri. Ancak önemli olan, Başbakan’ın oğlu Yair Netanyahu’nun bu gönderiyi beğenmesi. Bu, Netanyahu Jr.’ın Halevy’ye karşı ilk düşmanca tutumu değil. Geçen ağustos ayında, yani savaştan önce, Yair Netanyahu, Likud aktivisti Erez Tadmor’un X üzerinden yayınladığı mesaja destek verme girişiminde bulundu. Tadmor, “Herzi Halevy, İsrail ordusunun ve İsrail Devleti’nin tarihine en başarısız ve yıkıcı genelkurmay başkanı olarak geçecek” açıklamasında bulunmuştu.

Gözlemciler, bu tutumun bakanlarını Itamar Ben Gvir, Miri Regev ve Dudi Amsalem’i dinleyen baba Netanyahu’nun davranışından kaynaklandığına inanıyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre söz konusu bakanlar, pazartesi günkü güvenlik kabinesi toplantısında Halevy’ye ve orduya sözlü saldırıda bulundular.

assdwev
Gallant, Netanyahu, Halevy ve Hanegbi geçen eylül ayında İbrani Yeni Yılı’nı kutladı. (Hükümet Basın Bürosu)

Sürece yakın kaynaklar, Netanyahu’nun böylece hükümetin iktidar sistemini ve yargıyı devirme planına karşı derin devletin yanında yer alan orduyla hesaplaşmada yeni bir aşamaya geçtiğini söylüyor. Bu savaş önceden önemliyse de artık çok mühim hale geldi. Çünkü aralarında ordunun da bulunduğu güvenlik birimleri, 7 Ekim başarısızlığında kendi paylarına düşenin sorumluluğunu üstlendiklerini belirtiyor. Ancak Netanyahu, şu an kendisini Hamas’a karşı savaşı yönetmeye adadı ve savaştan sonra her türlü hesaplaşmaya hazır olacak.

Belgeler sızdırıldı

Söz konusu kanat aynı zamanda, Netanyahu’ya hükümetin Filistinlilere yönelik politikasının büyük ve tehlikeli bir güvenlik patlaması tehdidi oluşturduğu ve bu tehlikeyi ortadan kaldıracak şekilde bu politikanın değiştirilmesi gerektiği konusunda kendisini uyaran çeşitli muhtıralar sunduğunu doğrulayan çeşitli belgeleri sızdırdı. Belge, yerleşim faaliyetlerinin artması, Mescid-i Aksa’ya baskınlar, İsrail hapishanelerinde Filistinli mahkumlara zulmedilmesi ve kötü kötü yaşam koşulları gibi uygulamalara gönderme yapıyor. Netanyahu, bu yaklaşımın savaşın başarısızlıklarına ilişkin soruşturmaları yönlendireceğini anlamıştı. Bu da bu başarısızlıkların bedelini tek başına kendisinin ödeyeceği anlamına geliyordu.

Diğer bir gelişme ise Netanyahu’yu orduyla bu şekilde mücadele etme konusunda daha kararlı hale getiren ve Amerikan askeri liderlerinin İsrail’e yoğun ziyaretlerinin sonuçları oldu. Öyle görünüyor ki bu ziyaretler, ABD’nin talepleri konusunda orduyla tam bir anlaşmaya varılmasıyla sonuçlandı.

Ordu, Gazze’de büyük yıkıma yol açmasının ve İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana benzeri görülmemiş bir felakete neden olmasının ardından, savaşın başında kullandığı dilden farklı bir dil konuşmaya başladı. Hamas’ı yok etmek yerine, Hamas’ın yönetme ve savaşma becerisine ölümcül bir darbe vurmaktan bahsetmeye başladı. Herzi Halevy de “Hamas’ın varlığını engelleyebileceğimizi düşünenler, hiçbir şey bilmiyor” dedi.

ascf
İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları büyük bir yıkıma yol açtı. (AFP)

Eski Genelkurmay Başkanı Bakan Gadi Eisenkot’un da söylediği gibi Halevy, intikam ruhuyla halkı harekete geçirmek yerine ordunun savaştaki ahlakından söz etmeye ve aşırı sağcı bakanlarla çatışmaya girmeye başladı. Politika ve Güvenlik İşlerinden Sorumlu Bakanlar Konseyi’nin geçen pazartesi günü yapılan son oturumunda da yaşananlar bu yöndeydi. Oturum sırasında bakanlar, Genelkurmay Başkanı Herzi Halevy’e bağırırken, Bakan Itamar Ben Gvir ise “Beni tehdit etmeyin” uyarısıyla yanıt verdi. Ben Gvir ayrıca, yurt içi ve yurt dışındaki tüm Hamas liderlerine suikast sözü vermek yerine, Usame bin Ladin’e suikastın 10 yıl sürdüğünü hatırlatmaya başladı, ardından askerleri yedek ordudan çıkarmaya başladıklarını açıkladı.

“Kara saldırısının sonuna yaklaşıyoruz”

İsrail ordusu sözcüsü Daniel Hagari’nin, İsrail ordusunun bölgedeki Hamas tugaylarının çoğunu dağıttıktan sonra kuzey Gazze Şeridi’ndeki kara saldırısının sonuna yaklaştığını söylemesi dikkat çekici bir gelişme oldu. Hagari, İsrail ordusunun büyük ölçüde Gazze’nin kuzeyine odaklanan kara saldırısına başlamasından yaklaşık iki ay sonra, ordunun Gazze Şehri'ndeki Şucaiye’ye bitişik ed-Darac ve et-Tuffah mahallelerinde Hamas’la savaşmaya başladığını söyledi.

İsrail ordusunun güney bölgesi komutanı General Yaron Finkelman açıklamasında “Ordu, yeni alanlara yönelik saldırının bir başka önemli safhasında” ifadesini kullandı. Finkelman, 98’inci Tümen komutanı General Dan Goldfus’un da eşlik ettiği Gazze’nin güneyindeki ön cephe ziyareti sırasında “Bu saldırı devam edecek ve henüz harekete geçmediğimiz diğer alanlarda da ilerlenecek” dedi. Ayrıca kuvvetlerinin düşmana aşırı darbe vurduğunu belirtirken, ordunun şiddetli bir direnişle karşı karşıya olduğu itirafında bulundu.



ABD'de bir ilk: Colorado saldırganının ailesi sınır dışı edilecek

Soliman'ın, saldırıyı gerçekleştirmek için kızının liseden mezun olmasını beklediğini ifadesinde söylediği bildiriliyor (Lisa Turnquist/AP)
Soliman'ın, saldırıyı gerçekleştirmek için kızının liseden mezun olmasını beklediğini ifadesinde söylediği bildiriliyor (Lisa Turnquist/AP)
TT

ABD'de bir ilk: Colorado saldırganının ailesi sınır dışı edilecek

Soliman'ın, saldırıyı gerçekleştirmek için kızının liseden mezun olmasını beklediğini ifadesinde söylediği bildiriliyor (Lisa Turnquist/AP)
Soliman'ın, saldırıyı gerçekleştirmek için kızının liseden mezun olmasını beklediğini ifadesinde söylediği bildiriliyor (Lisa Turnquist/AP)

ABD'nin Colorado eyaletinde İsrailli rehineler için yapılan eyleme saldıran kişinin ailesi gözaltına alındı. 

ABD İç Güvenlik Bakanı Kristi Noem ve Beyaz Saray sosyal medyada yaptıkları açıklamalarda, ABD Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza Dairesi'nin (ICE) Mohamed Sabry Soliman'ın eşi ve 5 çocuğunu da soruşturma kapsamına aldığını ve saldırıyla bağlantılı olup olmadıklarının araştırıldığını açıkladı.

Beyaz Saray, X'te yaptığı paylaşımda şu ifadeleri kullandı:

SON DAKİKA: Yahudi Amerikalılara yangın bombasıyla düzenlenen antisemitik saldırının şüphelisi olan kaçak yabancı Mohamed Soliman'ın eşi ve 5 çocuğu yakalandı ve hızlı bir şekilde sınır dışı edilmek üzere şimdi ICE gözetimi altındalar.

BU AKŞAM KADAR ERKEN BİR VAKİTTE BİLE SINIR DIŞI EDİLEBİLİRLER.

İç Güvenlik Bakanlığı sözcülerinden Tricia McLaughlin de ailenin turist vizelerinin iptal edildiğini duyurdu. 

Washington Post'a konuşan hukukçular, göçmenlerin hakim görmeden sınır dışı edilmesini öngören mekanizmanın 1996'da yaratıldığını belirtirken bu işlemin ne kadar yasal olduğunu da sorguladı. 

Tecrübeli hukukçu Derege Demissie, "Bu normal değil. Suçla ilişkilendirilen bir kişinin yakını ya da akrabalarının herhangi bir suç eylemiyle ilişkilendirilmedikleri halde ICE tarafından hedef alındığı bir başka örnek hatırlamıyorum" dedi. 

ABD merkezli düşünce kuruluşlarından Cato Institute'ten Alex Nowrasteh de "Bir teröristin akrabası olmak, özgür bir ülkede suç değildir ve öyle görülemez" ifadesini kullandı.

Colorado'daki Boulder kentinde pazar günü İsrailli rehineler için yapılan eyleme düzenlenen saldırı dünyada ses getirmişti. 

"Özgür Filistin" diye bağıran Mohamed Sabry Soliman, göstericilere yanıcı maddeler fırlatmıştı. 

Yaklaşık 20 kişilik gösterici grubundan 12 kişi yaralandı.

Polis, hazırladığı 18 molotofkokteylinden yalnızca ikisini fırlatan Soliman'ın daha önce hiç kimseye böylesi bir zarar vermediği için korkup çekindiğini bildirdi.

45 yaşındaki şüpheli olay yerinde direnmeden gözaltına alınırken FBI "terör soruşturması" başlattı. 

Beyaz Saray, Soliman'ın turist vizesinin süresi dolmasına rağmen ABD'yi terk etmediğini açıklayarak onun için "kaçak yabancı" dedi. 

Cinayete teşebbüs ve nefret suçu suçlamalarıyla tutuklanan Soliman'ın sorgusunda, Mısır'da doğup 17 yıl boyunca Kuveyt'te yaşadıktan sonra 2022'de ailesiyle birlikte ABD'ye geldiğini ve bir yıldır bu saldırıyı planladığını itiraf ettiği bildiriliyor.

Soliman, eşi ya da çocuklarının bu planlardan haberi olmadığını da söylemiş. 

2023'ten beri Uber şoförlüğü yapan Soliman ya da ailesinin iltica başvurusunda bulunup bulunmadığı bilinmiyor. Mülteci adaylığı, sınır dışı edilmelerini güçleştirebilecek bir etken.

Independent Türkçe, Washington Post, AP