Batı başkentleri Rusya'nın dondurulan 300 milyar dolarına el koymayı tartışıyor

Biden yönetimi daha önce böyle bir hamlenin yasadışı olacağını savunmuştu

Rus merkez bankasının varlıklarına el konulmasının, ABD ve Avrupa'da rezerv saklayan Batılı olmayan hükümetlerde panik yaratabileceğinden endişe ediliyor (Reuters)
Rus merkez bankasının varlıklarına el konulmasının, ABD ve Avrupa'da rezerv saklayan Batılı olmayan hükümetlerde panik yaratabileceğinden endişe ediliyor (Reuters)
TT

Batı başkentleri Rusya'nın dondurulan 300 milyar dolarına el koymayı tartışıyor

Rus merkez bankasının varlıklarına el konulmasının, ABD ve Avrupa'da rezerv saklayan Batılı olmayan hükümetlerde panik yaratabileceğinden endişe ediliyor (Reuters)
Rus merkez bankasının varlıklarına el konulmasının, ABD ve Avrupa'da rezerv saklayan Batılı olmayan hükümetlerde panik yaratabileceğinden endişe ediliyor (Reuters)

Batı ülkeleri Ukrayna savaşının ardından el konulan Rus varlıklarını, uluslararası hukuku çiğnemeden Kiev'e göndermenin yollarını arıyor.

Bunun en önemli ayağınıysa, Rusya Merkez Bankası'nın dondurulan 300 milyar dolarlık varlığı oluşturuyor.

Biden yönetimi daha önce böyle bir hamlenin yasadışı olacağını ve Batılı merkez bankalarının güvenirliğini zedeleyeceğini savunmuştu.

Ancak Washington'dan Ukrayna'ya gönderilen yardımlarda sıkıntılar yaşanması üzerine, Batılı yetkililerin Rus varlıklarını Ukrayna'ya sevk etmek üzere görüşmeleri hızlandırdığı öne sürüldü.

Daha önce Biden yönetiminde üst düzey görevler üstlenen Daleep Singh, New York Times'a yaptığı açıklamada, Rusya'ya ait dondurulan varlıkların Ukrayna'nın erişiminin de olduğu bir emanet hesaba aktarılabileceğini söyledi.

Singh bu fonların, Ukrayna'nın devlet tahvillerinde ettiği zararın teminatı olarak Kiev'e gönderilebileceğini öne sürdü.

Economist'te yer alan haberdeyse, Rus varlıklarına el koyan ülkelerin Rusya'ya karşı yasal zorunluluklarını iptal ederek, bu varlıkları Moskova'nın uluslararası hukuk ihlallerine karşılık olarak Kiev'e aktarabileceği kaydedildi.

Haberde, Irak'ın 1990'daki Kuveyt işgali sırasında atılan adımların emsal kabul edilebileceğine dikkat çekildi. O dönem, Irak'ın 50 milyar dolarına kurbanlara tazminat ödenmesi için el konulmuştu.

Bloomberg'de yer alan analizdeyse, Rus varlıklarına el konulmasının "problem çözmekten çok problem yaratacağı" vurgulanırken, böyle bir yasal emsal oluşturmanın uluslararası ekonomik düzene zarar vereceği savunuldu.

Rusya Savunma Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, cuma günü yaptığı açıklama Rus varlıklarına el konulması durumunda ABD'yle tüm diplomatik ilişkilerin kesilebileceği uyarısında bulunmuştu.

Londra, hurda arabaları Ukrayna'ya gönderecek

ABD'de dondurulan Rus varlıklarına el konulması tartışılırken, diğer Batı başkentlerinde de Ukrayna'nın savaş çabalarına farklı yollarla destek verme çabaları öne çıkıyor.

Son olarak Londra Belediye Başkanı Sadiq Khan, çevre programı nedeniyle hurdaya ayrılacak araba ve kamyonların Kiev'e gönderilmesine yönelik itirazını geri çektiğini açıkladı.

Khan, geçen haftalarda Kiev Belediye Başkanı Vitali Kliçko'dan gelen teklifi reddetmişti.

Hurdaya ayrılması planlanan araçları Kiev'e göndermenin, Londralılara herhangi bir fayda sağlamayacağını söyleyen Khan'ın kararı tepkiyle karşılanmıştı.

Londra'da ağustosta uygulamaya giren yeni düzenleme, aşırı düşük emisyon standartlarını karşılamayan tüm araçların hurdaya ayrılmasını ve bunun için yerel yönetiminin araç sahiplerine ödeme yapmasını öngörüyor. Araçlarını teslim etmeyi reddeden sürücülereyse, Londra'da trafiğe çıkabilmeleri için günlük vergi kesiliyor.

Resmi verilere göre, Londra'da 700 bine yakın aracın hurdaya ayrılacağı tahmin ediliyor.

Independent Türkçe



Üç Senaryo… Pakistan Hindistan'ın savaş uçaklarını nasıl düşürdü?

Hindistan Hava Kuvvetleri'ne ait Rafale uçağının bir hava gösterisi sırasında çekilmiş fotoğrafı (Reuters)
Hindistan Hava Kuvvetleri'ne ait Rafale uçağının bir hava gösterisi sırasında çekilmiş fotoğrafı (Reuters)
TT

Üç Senaryo… Pakistan Hindistan'ın savaş uçaklarını nasıl düşürdü?

Hindistan Hava Kuvvetleri'ne ait Rafale uçağının bir hava gösterisi sırasında çekilmiş fotoğrafı (Reuters)
Hindistan Hava Kuvvetleri'ne ait Rafale uçağının bir hava gösterisi sırasında çekilmiş fotoğrafı (Reuters)

Hindistan'ın kuzeyindeki Akalia Kalan köyü sakinleri 7 Mayıs günü erken saatlerde art arda gelen patlama sesleri üzerine yataklarından fırladılar. Dışarı çıktıklarında bir alev topunun başlarının üzerinden geçerek yakındaki bir tarlaya düştüğünü gördüler. Enkazın bir savaş uçağı olduğu açıkça görülebiliyordu. İki Hintli pilot daha önce uçaktan fırlatılmış ve yakındaki tarlalarda yaralı olarak bulunmuşlardı.

Şarku’l Avsat’ın The Economist'ten aktardığına göre Hindistan henüz resmi olarak doğrulamadı ama bu uçak mayıs ayında Pakistan'la dört gün süren çatışmalar sırasında kaybolan savaş uçaklarından biriydi.

Hindistan hükümeti Pakistan'ın, üçü yeni Fransız Rafale jetleri olmak üzere altı savaş uçağını düşürdüğü iddiasına şüpheyle yaklaşıyor. Ancak yabancı askeri yetkililer, en az biri Rafale olmak üzere beş Hint uçağının imha edildiğine inanıyor. Hintli askeri yetkililer rakamları doğrulamayı reddederken, bazı uçakların kaybolduğunu kabul ediyorlar.

Söz konusu itiraflar, Çin'in Pakistan'ın en büyük silah tedarikçisi olması nedeniyle önemli. Bu, gelişmiş Çin savaş uçakları ve füzelerinin Batılı ve Rus muadillerine karşı kullanıldığı ilk çatışmaydı. ABD ve müttefikleri, Çin'in Tayvan'a karşı olası bir savaşta aynı silahların birçoğunu kullanabileceği için bu konuyla yakından ilgileniyor.

İlk raporlar belirleyici faktörün Pakistan-Çin yapımı J-10 savaş uçakları ve PL-15 havadan havaya füzelerinin üstünlüğü olduğunu gösteriyordu. Hindistan onları hafife almış gibi görünüyor.

Ayrıca Çin, Pakistan'a gerçek zamanlı erken uyarı ve hedefleme verileri sağlayarak dengeyi değiştirmiş olabilir.

Ancak savaşın ilerleyen safhalarında Hindistan'ın elde ettiği başarı göz önüne alındığında, belki de en büyük sorun Hindistan'ın o ilk gece savaş uçaklarını nasıl kullandığıdır. En son ve en tartışmalı değişimlerden biri haziran ayında, Hindistan medyasının Hindistan'ın Cakarta'daki Savunma Ataşesi Yüzbaşı Shiv Kumar'ın ay başında bir seminerde yaptığı konuşmanın kaydını yayınlamasıyla yaşandı.

Kumar, Hindistan'ın bazı uçaklarını kaybettiğini, çünkü siyasi liderliğinin hava kuvvetlerine Pakistan'ın hava savunma sistemlerini vurmamalarını emrettiğini söyledi. Bunun yerine ilk gün sadece militan mevzilerini hedef aldılar. Kumar, “Kayıptan sonra taktiklerimizi değiştirdik ve askeri tesislerine yöneldik” dedi.

Bu gelişme, Hindistan Genelkurmay Başkanı Anil Chauhan'ın mayıs ayı sonunda bir televizyon röportajında Hindistan'ın çatışmanın ilk gecesinde ‘taktiksel hatalar’ nedeniyle bazı uçaklarını kaybettiğini itiraf etmesinin ardından geldi.

Chauhan, Hindistan'ın iki gün sonra hatalarını düzelttiğini ve tüm savaş uçaklarının yeniden uçmasına izin vererek Pakistan'daki hedefleri uzaktan vurduğunu kaydetti. Hindistan çatışmanın ilerleyen safhalarında füzelerinin Pakistan'ın hava savunmasını aşması ve bazı askeri üslerini vurmasıyla daha büyük başarılar elde etti.

Yabancı yetkililer arasındaki bir teoriye göre Hindistan ilk gün Rafale savaş uçaklarını uzun menzilli Meteor havadan havaya füzelerle donatmadı. Muhtemelen Pakistan savaş uçaklarının ulaşamayacağını ya da Pakistan'ın ilk tepkisinin daha az şiddetli olacağını düşündü.

Bir başka neden de Hindistan'ın savaş uçaklarının Pakistan'ın yeni silahlarından korunmak için uygun elektronik karıştırma ekipmanına, güncellenmiş yazılıma ya da ilgili verilere sahip olmamasıdır.

Üçüncü ve daha geniş bir açıklama ise Hindistan'ın, Pakistan'ın Hint planlarını nasıl tespit edebileceğini, verileri savaş uçaklarına nasıl aktarabileceğini ve füzeleri hedeflerine nasıl yönlendirebileceğini anlamak için gereken ‘görev verilerinden’ yoksun olmasıdır.

Ancak Yüzbaşı Kumar'ın öne sürdüğü gibi savaş uçakları siyasi liderlerin sadece militanları vurma emri nedeniyle tehlikeye girdiyse, sorumluluk daha çok Narendra Modi hükümetine aittir.

Rafale'nin Fransız üreticisi Dassault, İsveçli Saab, Boeing ve Lockheed Martin ile birlikte Hindistan'ın silah anlaşmalarındaki başlıca rakibi. Ancak bazı Hintli askeri figürler Rafale'nin son çatışmada iyi performans göstermediğine dikkat çekti. Diğerleri ise Dassault'nun Rafale'nin kaynak kodunu paylaşmakta isteksiz davranarak Hindistan'ın uçağı kendi ihtiyaçlarına göre özelleştirmesini engellediğinden şikayetçi.

Anlaşmazlıktan bu yana Çinli diplomatların Rafale'yi diğer potansiyel alıcılara küçümsediği ve onları bunun yerine Çinli savaş uçakları almaya çağırdığı bildiriliyor.

Dassault yöneticileri, Mısır, Endonezya, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) de dahil olmak üzere Rafale uçağı satın alan ülkelerin yanı sıra gelecekteki potansiyel müşterilere güven vermek istiyor.

Dassault Aviation Yönetim Kurulu Başkanı Eric Trappier, Pakistan'ın üç Rafale jetini düşürdüğü iddialarını “Kesinlikle doğru değil” diyerek reddetti.

Trappier, bir Fransız dergisine verdiği ve 11 Haziran'da yayınlanan röportajda, “Tüm ayrıntılar bilindiğinde, gerçek birçok kişiyi şaşırtabilir” ifadesini kullandı. Trappier ayrıca, Rafale'in ‘Çin'in şu anda sunduğu her şeyden çok daha iyi’ olduğunu söyledi.

Fransız hükümeti de bir Rafale'in savaşta ilk kez kaybedilmesi konusunda açıklama yapması için baskı altında. Fransız parlamentosunun bir üyesi olan Marc Chavanne, mayıs ayı sonunda hükümete yazılı bir soru önergesi sunarak Hint Rafale jetlerindeki Spectra elektronik harp sisteminin Pakistan yapımı PL-15 havadan havaya füzeleri tespit edemediği ya da karıştıramadığı yönündeki endişelerini dile getirmişti.