Etiyopya, Somaliland üzerinden Kızıldeniz'e erişim sağlayacak
Etiyopya, Somali'den tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Somaliland sayesinde Kızıldeniz'e erişim sağlayacak
Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed, Somaliland Devlet Başkanı Musa Bihi Abdi ile 1 Ocak 2023'te Etiyopya'nın başkenti Addis Ababa'da düzenlenen imza töreninde (Reuters)
Etiyopya, Somaliland üzerinden Kızıldeniz'e erişim sağlayacak
Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed, Somaliland Devlet Başkanı Musa Bihi Abdi ile 1 Ocak 2023'te Etiyopya'nın başkenti Addis Ababa'da düzenlenen imza töreninde (Reuters)
Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed'in ofisinden yapılan açıklamada, Etiyopya'nın, Somaliland ile bugün imzaladığı mutabakat zaptıyla Kızıldeniz'e erişim hayalini gerçekleştirmesinin yolunun açıldığı belirtildi.
Açıklamada, mutabakatın, Etiyopya ve Somaliland'ın güvenlik, ekonomik ve siyasi işbirliğini güçlendirmesine de olanak sağlayacağı ifade edildi.
Mutabakat zaptına göre, Etiyopya'nın, Somaliland'ın Berbera Limanı'nda bir yeri olacak, Somaliland'ın da Etiyopya Havayolları'nda hissesi bulunacak.
Etiyopya, Somaliland'ı tanıyacak
Somaliland Başkanı Musa Bihi Abdi de "Anlaşmayla, Etiyopya'ya 20 kilometre denize erişim izni veriyoruz ve karşılığında bizi tanıyacaklar. Somaliland olarak bizi tanıyan ilk ülke Etiyopya olacak." ifadesini kullandı.
Abdi, Etiyopya'nın denize ulaşmasına olanak sağlayacak alanın, anlaşmanın bir parçası olarak kiralanacağını bildirdi.
Eritre'nin 1990'ların başında ayrılmasıyla limanını kaybeden Etiyopya, imparatorluk döneminde de denize erişim için çok sayıda savaş vermişti. Halihazırda ülke, dış ticaretinin yüzde 90'ına yakınını komşu ülkelerdeki limanlar üzerinden yapıyor.
Etiyopya Başbakanı Ahmed, ülkesinin Kızıldeniz'e erişimi için komşularına Hedasi Barajı ve Etiyopya Hava Yolları'ndan hisse teklifinde bulunmuştu.
Peru'da eşsiz arkeolojik keşif: Antik Moçe kraliçesinin taht odası bulundu
MS 7. yüzyılda yaşayan kadın hükümdarın tasvirleri taht odasının duvarlarını süslüyor (Lisa Trever)
Peru'da 1300 yıl önce yaşamış kadın bir Moçe hükümdarına ait taht odası bulundu.
Moçe halkı, özellikle MS 1 ila 8. yüzyıllarda Peru'nun kuzey kısmında yaşıyordu. Süslü bina ve mezarların yanı sıra insan yüzlerini tasvir eden seramikler gibi detaylı sanat eserleri yapmalarıyla biliniyorlar.
Peru'daki arkeolojik kazı alanı Pañamarca'nın 1950'lerdeki keşfinden beri Moçe kültürüne ait çeşitli sanat eserleri ortaya çıkıyor.
Bu halkın kadın hükümdarlara aşina olduğu bilinse de daha önce kadın bir hükümdara ait bir taht odası bulunmamıştı.
2018'de başlayan bir çalışma kapsamında Pañamarca'da kazılar yürüten ekip, duvarları sanat eserleriyle süslü bir taht odası keşfetti.
Keşfi temmuzda yapan ekibin geçen ayki açıklamasına göre odanın sütunlarında, duvarlarında, hatta tahtın üzerinde kadın hükümdarın resimleri var.
Açıklamada, İnka öncesi Peru'da başka kadın hükümdarlar olduğu bilinmesine rağmen "bir kraliçeye ait taht odasının daha önce ne Pañamarca'da ne de antik Peru'nun başka bir yerinde görüldüğü" ifade ediliyor.
MS 7. yüzyılda yaşadığı düşünülen kraliçeyi çeşitli şekillerde tasvir eden eserlerin birinde kadın, taç giymiş ve kadeh kaldırırken görülüyor.
Duvar resimlerinden birinde tahttaki hükümdar kadın, kuşa benzeyen bir adamla konuşuyor (Lisa Trever)
Araştırmacılar ayrıca hükümdara ait olabilecek insan saçı da bulduklarını ve DNA testi yapmayı planladıklarını söylüyor.
Özellikle insan saçı ve tahtın aşınması, gerçek bir kişi tarafından kullanıldığını gösteriyor.
Taht odasının duvarlarına, sütunlarına, tahtın kendisine resmedilen sanat eserleri arasında hilal, deniz ve deniz yaratıkları da göze çarpıyor.
Columbia Üniversitesi'nden sanat tarihçisi Lisa Trever "Pañamarca bizi şaşırtmaya devam ediyor" diyerek ekliyor:
Sadece ressamlarının bitmek bilmeyen yaratıcılığıyla değil, aynı zamanda eserleriyle antik Moçe dünyasındaki cinsiyet rollerine dair beklentilerimizi altüst ederek de bunu yapıyor.
Hükümdarın kalıntıları veya mezarı henüz bulunmadı. Kazılara liderlik eden antropolog Michele Koons, kraliçenin mezarının yağmalanmış olabileceğini düşünüyor.
Koons, Moçe'nin kadın hükümdarlarıyla ilgili bilgilerin genellikle mezarlardan edinildiğini de ekliyor.
Yüksek rütbeli kadın mezarlarının muhtemelen yanlış tanımladığını da belirten antropolog, "Yüksek statüye sahip Moçe erkeklerinin gömüleri çoğu zaman 'lord', kadınlarsa 'rahibe' diye tanımlanıyor" diyor. Ancak bu 'rahibelerin' bir kısmı aslında hükümdar olabilir.
Independent Türkçe, Live Science, Popular Mechanics, Panamarca.org
لم تشترك بعد
انشئ حساباً خاصاً بك لتحصل على أخبار مخصصة لك ولتتمتع بخاصية حفظ المقالات وتتلقى نشراتنا البريدية المتنوعة
