İsrail karşıtı boykotlar, Ortadoğu'da ABD firmalarını vurdu: "McDonald's olsun Starbucks olsun fark etmez, hepsi zarar gördü"

7 Ekim'de başlayan savaşın ardından Türkiye'de defalarca Filistin'e destek eylemleri düzenlenmişti (AP)
7 Ekim'de başlayan savaşın ardından Türkiye'de defalarca Filistin'e destek eylemleri düzenlenmişti (AP)
TT

İsrail karşıtı boykotlar, Ortadoğu'da ABD firmalarını vurdu: "McDonald's olsun Starbucks olsun fark etmez, hepsi zarar gördü"

7 Ekim'de başlayan savaşın ardından Türkiye'de defalarca Filistin'e destek eylemleri düzenlenmişti (AP)
7 Ekim'de başlayan savaşın ardından Türkiye'de defalarca Filistin'e destek eylemleri düzenlenmişti (AP)

ABD'nin tanınmış medya kuruluşlarından Bloomberg, Gazze savaşında İsrail karşıtı boykotların Ortadoğu'daki ABD firmalarını olumsuz etkilediğini yazdı. 

Gazete, Mısır'ın başkenti Kahire'deki muhabirlerinin geçen hafta şehirde gittiği birçok McDonald's ve Starbucks şubesinin boş olduğuna dikkat çekti. 

Coca-Cola ve Pepsi'ye gösterilen tepkinin ardından Mısır'daki yerli gazlı içecek firması Spiro Spathis'in satışlarının üç kat arttığı bilgisi paylaşıldı. 

Haberde, TBMM'nin restoranlarında ve kafelerinde İsrail'i boykot amacıyla Coca-Cola ve Nestle ürünlerinin menülerden kaldırıldığı da hatırlatıldı.

ABD merkezli finans analiz firması CFRA'dan Garrett Nelson, Coca-Cola'nın Türkiye distribütörünün 4. çeyrekteki satışlarında yüzde 22 düşüş kaydedildiğine dikkat çekerek, bunun "tehlike çanlarının çaldığını gösterdiğini" belirtti.

McDonald's Türkiye, 13 Ekim'deki açıklamasında Gazze'ye 1 milyon dolar değerinde insani yardım gönderileceğini de duyurmuştu. 

McDonald's'ın Üst Yöneticisi Chris Kempczinski ise LinkedIn hesabından 5 Ocak'ta yaptığı paylaşımda, firma hakkındaki dezenformasyon nedeniyle satışların zarar gördüğünü belirtmişti. 

Ortadoğu'daki KFC, Pizza Hut, Krispy Kreme ve Hardee's gibi ABD firmalarının distribütörlüğünü üstlenen Americana Restaurants International şirketinin Suudi Arabistan borsalarındaki hisselerinde de savaş sonrasında yüzde 27'ye varan düşüş kaydedilmişti. 

Bloomberg, Ürdün ve Kuveyt'teki Starbucks ve McDonald's restoranlarının da boş kaldığını aktardı. Kuveyt merkezli kahve şirketi Astrolabe, Starbucks'la rekabette satışların yüzde 30 arttığını bildirdi.

Starbucks'tan yapılan açıklamada, firmanın İsrail'de bayisi olmadığına dikkat çekilerek, "Hiçbir siyasi amacımız yok. Kârımızı hiçbir yerde hiçbir hükümeti veya askeri operasyonu finanse etmek için kullanmıyoruz, hiçbir zaman da kullanmadık" dendi.

McDonald's'ın açıklamasındaysa "Ortadoğu'daki savaşa dair şirketin pozisyonuyla ilgili yoğun dezenformasyon yapıldığı" savunuldu. Amerikan fast food devi, ekimde İsrailli askerlere bedava yemek vermesinin ardından yoğun tepki toplamıştı. Haberde, bunun ardından firmanın Suudi Arabistan distribütörünün Gazze'ye 2 milyon Suudi Arabistan Riyali (yaklaşık 16 milyon TL) yardım yapılacağını duyurduğunu aktardı. 

Birleşik Krallık'taki prestijli Londra Ekonomi Okulu'ndan Fawaz Gerges, boykotların genellikle gençler tarafından yürütüldüğünü ve uluslararası çapta gündem olduğunu belirterek "Şu ana kadar McDonald's olsun Starbucks olsun fark etmez, hepsi zarar gördü" dedi. 

Gerges, Washington'ın Tel Aviv yönetimini desteklemesinin şirketlere çok olumsuz yansıdığını söyleyerek "Bu firmaların CEO'ları da neticede Amerikan imparatorluğunun bir parçası" ifadelerini kullandı.

Washington merkezli Arap Körfez Ülkeleri Enstitüsü'nden Robert Mogielnicki ise Ortadoğu'daki boykotları "nihayetinde aktivizme toleransın çok düşük olduğu bir bölgede patlak veren düşük riskli protestolar" diye niteledi. 

Independent Türkçe, Bloomberg, RT, AA



Netanyahu'ya yakın bir milletvekili, güvenlik liderlerinin 7 Ekim'de "infaz edilmesi" çağrısında bulundu

Geçtiğimiz ekim ayında “El-Aksa Tufanı” operasyonu kapsamında ele geçirilen İsrail askeri aracının üzerinde bulunan Han Yunus'taki Filistinliler (DPA)
Geçtiğimiz ekim ayında “El-Aksa Tufanı” operasyonu kapsamında ele geçirilen İsrail askeri aracının üzerinde bulunan Han Yunus'taki Filistinliler (DPA)
TT

Netanyahu'ya yakın bir milletvekili, güvenlik liderlerinin 7 Ekim'de "infaz edilmesi" çağrısında bulundu

Geçtiğimiz ekim ayında “El-Aksa Tufanı” operasyonu kapsamında ele geçirilen İsrail askeri aracının üzerinde bulunan Han Yunus'taki Filistinliler (DPA)
Geçtiğimiz ekim ayında “El-Aksa Tufanı” operasyonu kapsamında ele geçirilen İsrail askeri aracının üzerinde bulunan Han Yunus'taki Filistinliler (DPA)

İsrail'de 7 Ekim 2023'te Hamas'ın düzenlediği saldırıya ilişkin komplo teorileri tehlikeli bir boyuta ulaştı. İktidardaki Likud partisinden Knesset üyesi Tali Gottlieb, saldırı sırasında güvenlik güçlerinin (ordu, istihbarat ve polis) başındaki kişileri, Başbakan Binyamin Netanyahu'yu devirmek için komplo kurmakla suçladı ve tutuklanıp idam edilmelerini istedi.

Netanyahu'nun yakın çevresinden biri olarak bilinen Gottlieb, güvenlik teşkilatlarının başkanlarının Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail'e saldırı planından haberdar olduğunu ve bu saldırıyı önleyebilecekleri halde önlemediklerini belirtti.

Güvenlik şeflerinin bunu "ülkeyi Netanyahu'ya karşı öfkeyle doldurmak ve bunun sonucunda halkın sokaklara çıkıp onu devirene kadar yürümesini sağlamak" için yaptıkları suçlamasını sürdürdü. Bu nedenle, "vatana ihanet" suçlamasıyla tutuklanmalarını ve idam edilmelerini talep etti.

Şarku’l Avsat’ın Maariv gazetesinden aktardığına göre Gottlieb, Genel İstihbarat Servisi (Şin Bet) başkanı Ronen Bar'ın "kronik ve son derece tehlikeli bir komplocu" ve "Korkutucu yalanlar yaymada usta" olduğunu söyledi.

Savaşın ikinci günü, yukarıda bahsi geçen 8 Ekim'de Netanyahu'ya "bu kurumların tüm liderlerini görevden alması gerektiğini" söylediğini açıkladı; "Herhangi bir başkan: Genelkurmay, Mossad, Şin Bet ve Ulusal Güvenlik. İhanet ettiler” ifadelerini kullandı.

Gazetecinin “Sence hainlerin cezası nedir?” sorusuna, “ölüm cezası” diye cevap verdi.

Milletvekili, suçlamalarıyla ilgili bir soruşturma komisyonu kurulmasını reddetti, çünkü “bu askeri liderler yargıçlar üzerinde çok büyük bir nüfuza sahip ve kimse onlara suçlama yöneltmeye cesaret edemez” iddiasında bulundu.

Ona göre “tek çözüm”, “hükümet kararıyla onları görevlerinden uzaklaştırmak. Hükümet herkesten üstündür.”

Komplo teorileri İsrail'de, özellikle de iktidardaki sağ kesim arasında yaygın.

Bazı sağcı destekçiler, “İsrail istihbarat ve ordu mensupları Gazze'de karıncaların bile hareketini biliyorlar, (Hamas'ın) neredeyse alenen planladığı saldırıdan haberi olmamaları mantıklı değil” diyorlar.

Bu kişiler, “gözetleme görevlileri uyarıda bulunmuş ve tatbikatlarla ilgili fotoğraf ve bilgiler sunmuş” olduğunu iddia ediyorlar. Bu nedenle, “7 Ekim'deki saldırıya şaşırmış olmaları mantıklı değil. Ancak haberleri gizlediler ve (Hamas'ı) serbest bıraktılar” iddiasını dile getiriyorlar.

Bu teoriyi savunanlar arasında Netanyahu'nun en büyük oğlu Yair ve Netanyahu'nun hizmetinde çalışan internet ordusu da bulunuyor.