İngiltere'den 4 aşırılık yanlısı yasa dışı Yahudi yerleşimciye yaptırım kararı

İngiltere Dışişleri Bakanlığı: "İsrail'in harekete geçmedeki başarısızlığı, Batı Şeria'daki aşırılık yanlısı yerleşimcilerin neredeyse tamamen dokunulmaz olduğu bir ortama yol açtı"

Bir İsrail askeri Batı Şeria'da Filistinli bir göstericiyi tutukladı (AFP)
Bir İsrail askeri Batı Şeria'da Filistinli bir göstericiyi tutukladı (AFP)
TT

İngiltere'den 4 aşırılık yanlısı yasa dışı Yahudi yerleşimciye yaptırım kararı

Bir İsrail askeri Batı Şeria'da Filistinli bir göstericiyi tutukladı (AFP)
Bir İsrail askeri Batı Şeria'da Filistinli bir göstericiyi tutukladı (AFP)

İngiltere Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Batı Şeria'daki yasa dışı yerleşimci şiddetinin daha önce görülmemiş seviyede arttığı belirtildi.

Bugün alınan kararla 4 isme seyahat ve vize yasağı ile mallarını dondurma yaptırımı uygulanacağı ifade edilen açıklamada, söz konusu kişilerin silahla tehdit, Filistinlileri yerinden etmek için saldırı, mülklerin yok edilmesi gibi tansiyonu artırıcı girişimlerde bulunduğu vurgulandı.

Açıklamada, "İsrail'in harekete geçmedeki başarısızlığı, Batı Şeria'daki aşırılık yanlısı yerleşimcilerin neredeyse tamamen dokunulmaz olduğu bir ortama yol açtı." değerlendirmesi yapıldı.

"Sistematik tehdit ve şiddet kaynağı"

Açıklamada, hakkında yaptırım kararı alınan kişilerle ilgili detaylara da yer verildi. Bu kapsamda Moshe Sharvit'in, Ürdün Vadisi'ndeki Filistinli çobanlar ve ailelerine saldırdığı ve tehdit ettiği belirtildi.

Sharvit'in "5 saat içinde terk edin" tehditleri sonucu Ekim 2023'te 20 Filistinli ailenin yerlerini terk ettiği de aktarıldı.

Yinon Levy'nin ise "Meitarim Çiftliği" isimli yasa dışı Yahudi yerleşimci grubunun lideri olduğu ve buradaki yerleşimcilerin, bölgedeki Filistinli halka yönelik saldırılar yaptığı kaydedildi.

Zvi Bar Yosef isimli yerleşimcinin de 2018'de kurduğu "Zvi'nin Çiftliği" isimli yasa dışı yerleşim grubunun, Filistinlileri ikisi silahla olmak üzere defalarca tehdit ettiği belirtilerek, grubun, yerel Filistinliler tarafından "sistematik tehdit ve şiddet kaynağı" olarak nitelendiğine işaret edildi.

Hakkında yaptırım kararı alınan Ely Federman isimli yerleşimcinin de çok sayıda Filistinli çobana saldırdığı bilgisi paylaşıldı.

"Çoğu zaman taahhütlerin verildiğini ancak yerine getirilmediğini görüyoruz"

Açıklamada değerlendirmelerine yer verilen İngiltere Dışişleri Bakanı David Cameron, "Bugün açıklanan yaptırımlar, en korkunç insan hakları ihlallerinden bazılarına karışanlara kısıtlamalar getiriyor. Yaşananları açık bir şekilde anlatmalıyız. Aşırılık yanlısı İsrailli yerleşimciler, Filistinlileri çoğunlukla silah zoruyla tehdit ediyor ve onları hakları olan topraklardan çıkmaya zorluyor." ifadelerini kullandı.

Tehdit ve zorla yerinden etme uygulamalarının yasa dışı ve kabul edilemez olduğuna dikkati çeken Cameron, "İsrail'in daha güçlü adımlar atması ve yerleşimci şiddetine son vermesi gerekiyor. Çoğu zaman taahhütlerin verildiğini ancak yerine getirilmediğini görüyoruz." değerlendirmesini yaptı.

Cameron, aşırılık yanlısı yasa dışı Yahudi yerleşimcilerin, Filistinli sivilleri hedef almalarının hem İsrailli hem de Filistinlilerin güvenliğini tehdit ettiğini belirtti.

Açıklamada, İngiltere'nin defalarca yerleşimci şiddeti ve yasa dışı yerleşim yerleriyle ilgili İsrail hükümetini uyardığı ve Filistinlilere ait dondurulmuş malların sahiplerine iade edilmesi çağrısı yaptığı kaydedildi.

İngiltere'nin geçen aralık ayında aşırılık yanlısı yasa dışı Yahudi yerleşimcilere yaptırım uygulama kararı aldığı da hatırlatılan açıklamada, "İngiltere, sürdürülebilir bir ateşkes ve kalıcı barışa giden yolu bulmak için başta bölgedekiler olmak üzere müttefik ve ortaklarıyla çalışmaya devam edecek." ifadeleri yer aldı.



Tayvan’da Çin alarmı: Askeri mahkemeler geri geliyor

Çin, geçen yıl mayıs ve ekimde, Tayvan'ın etrafında kapsamlı askeri tatbikatlar düzenlemişti (AFP)
Çin, geçen yıl mayıs ve ekimde, Tayvan'ın etrafında kapsamlı askeri tatbikatlar düzenlemişti (AFP)
TT

Tayvan’da Çin alarmı: Askeri mahkemeler geri geliyor

Çin, geçen yıl mayıs ve ekimde, Tayvan'ın etrafında kapsamlı askeri tatbikatlar düzenlemişti (AFP)
Çin, geçen yıl mayıs ve ekimde, Tayvan'ın etrafında kapsamlı askeri tatbikatlar düzenlemişti (AFP)

Tayvan, Çin'i "yabancı düşman güç" diye niteleyerek güvenlik önlemlerini artırdı.

Tayvan Devlet Başkanı Lai Ching-te, dün düzenlenen ulusal güvenlik toplantısının ardından yaptığı açıklamada, Pekin yönetimine dair şu iddiaları paylaştı:  

Çin, demokratik Tayvan'ın özgürlüğünden, çeşitliliğinden ve açıklığından faydalanarak çeteleri, medyayı, yorumcuları, siyasi partileri ve hatta silahlı kuvvetlerin ve polisin muvazzaf ve emekli mensuplarını bizi içten bölmek, yok etmek ve yıkmak için devşiriyor.

Lai, Çin’e karşı güvenlik önlemlerinin artırılması gerektiğini belirterek askeri mahkemelerin yeniden kurulacağını açıkladı. Tayvan lideri “isyan, düşmana yardım, gizli bilgilerin sızdırılması, görevi ihmal veya itaatsizlik gibi askeri suçlarla” ilgili hukuki süreçlerin bu mahkemelerde görüleceğini söyledi. 

Çin adına casusluk yaptığı gerekçesiyle geçen yıl 64 Tayvanlı hakkında hukuki işlem başlatıldığını belirten Lai, bu sayının 2021’e kıyasla üç kat arttığını ifade etti.

1980’lerin sonuna kadar sıkıyönetim altına olan Tayvan, askeri mahkeme sistemini 2014’te sonlandırmıştı.

Lai’nin askeri mahkemeleri geri getirme planı muhalefetin tepkisini çekti. Merkez sol Tayvan Halk Partisi (TPP), bu hamlenin Tayvan’ı insan hakları alanında geriye götüreceğini söyledi.

Tayvan yasama meclisinde çoğunluğu elinde bulunduran Çin Milliyetçi Partisi’nden (Kuomintang -KMT) Wang Hung-wei ise plana “tamamen karşı çıkmadıklarını” belirtirken, iktidardaki Demokratik İlerici Parti’yi (DPP) çizgisini değiştirmekle eleştirdi. 

Tayvan lideri, yeni güvenlik önlemleri kapsamında Çin, Hong Kong ve Makao’dan Tayvan’da oturma izni başvurusu yapanlara yönelik işlemlerin sıkılaştırılacağını da duyurdu. 

Çin doğumlu bir Tayvan vatandaşı, Çin işgalini destekleyen içerikler paylaştığı nedeniyle bu hafta ülkeden sınır dışı edilmişti.

Pekin’in Tayvan vatandaşlarına ikamet hakkı ya da pasaport teklifi yaptığına dikkat çeken Lai, bunları “Tayvan halkının ulusal kimlik duygusunu bulandırma girişimi” diye niteledi. 

Lai'nin açıklamasına Çin'den yanıt gecikmedi. Pekin’in Tayvan İşleri Ofisi sözcüsü Chen Binhua, açıklamasında şu ifadelere yer verdi: 

Tayvan’ın bağımsızlığını savunan ayrılıkçı güçler kırmızı çizgiyi aşmaya cüret ederse, kararlı tedbirler almaktan başka çaremiz kalmaz. Ateşle oynayanlar mutlaka yanar.

Çin - Tayvan gerginliği

II. Dünya Savaşı sonrasında Çin'de Milliyetçi Parti ve Komünist Parti arasındaki iç savaş Komünist Parti'nin zaferiyle sonuçlanmıştı. Mağlubiyetin ardından Milliyetçi Parti liderleri Tayvan'a sığınmıştı.

Soğuk Savaş nedeniyle Batı'yla ilişkilerini koparan Çin'i 1970'lerin başına kadar Birleşmiş Milletler'de (BM) Tayvan ya da resmi adıyla Çin Cumhuriyeti temsil ediyordu.

BM'nin 1971'de aldığı Çin Halk Cumhuriyeti'ni tanıma kararı gerginliği yeni bir boyuta taşımıştı. Kararın ardından Tayvan, BM'den çıkarılmıştı.

Pekin yönetimi, "tek Çin" ilkesini benimseyerek Tayvan'ın kendi topraklarının parçası olduğunu savunuyor. Buna göre Çin, boğaz ve çevresindeki askeri varlığının yanı sıra Tayvan'ın ülkelerle diplomatik ilişkiler kurmasına, BM'de ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.

Tayvan ise o günden bu yana bağımsızlık arayışını farklı biçimlerde sürdürüyor.

Independent Türkçe, Guardian, BBC