Washington, Putin’in Ukrayna’da ateşkes önerisini reddetti

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (DPA)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (DPA)
TT

Washington, Putin’in Ukrayna’da ateşkes önerisini reddetti

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (DPA)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (DPA)

Rus kaynaklar Reuters’e verdikleri demeçte, ABD’nin arabulucular ile yaptığı temaslar sonucunda Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in savaşı durdurmak için Ukrayna’da ateşkes yapma önerisini reddettiğini belirtti.

Putin’in önerisinin reddedilmesi, Avrupa’da İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana yaşanan en kanlı çatışmanın üçüncü yılının kapısını araladı ve dünyanın en büyük iki nükleer gücü arasındaki uzlaşmazlığın boyutunu gösterdi.

ABD’li bir kaynak herhangi bir resmi temasın gerçekleştiğini yalanlayarak, Washington’un Ukrayna’nın taraf olmadığı görüşmelere katılmayacağını belirtti.

Rus kaynakları, Putin’in 2023’te Moskova’nın Ortadoğu’daki Arap ortakları ve diğerleri de dahil olmak üzere aracılar üzerinden hem kamuya açık hem de özel olarak Washington’a Ukrayna’da ateşkes düşünmeye istekli olduğuna dair sinyaller gönderdiğini söyledi.

Putin mevcut hatlardaki çatışmayı durdurmayı teklif ediyordu ve Rusya’nın kontrolündeki Ukrayna topraklarının hiçbirini bırakmaya hazır değildi bununla birlikte söz konusu sinyal, Kremlin’deki bazı kişiler tarafından ‘bir ölçüde barışa’ giden en iyi yol olarak değerlendirildi.

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığı habere göre  Üst düzey bir Rus kaynak durumun hassasiyeti nedeniyle isminin gizli tutulması kaydıyla yaptığı açıklamada, geçen yılın sonu ve bu yılın başında yaşanan tartışmaları değerlendirerek “ABD’lilerle temaslardan bir sonuç çıkmadı” ifadelerini kullandı.

Temaslar hakkında bilgi sahibi olan ikinci bir Rus kaynak Reuters’e, ABD’lilerin arabulucular aracılığıyla Moskova’ya, Ukrayna’nın katılımı olmadan olası bir ateşkesi tartışmayacaklarını bildirdiklerini dolayısıyla iletişimin başarısızlıkla sonuçlandığını söyledi.

Üçüncü bir kaynak ise “ABD’lilerle her şey çöktü” dedi. Kaynak, ABD’lilerin Ukrayna’ya baskı yapmak istemediğini söyledi.

Temasların boyutu veya başarısızlığı daha önce hiç ortaya çıkmamıştı.

Söz konusu gelişme, ABD Başkanı Joe Biden’ın Kongre’nin Ukrayna’ya yapılacak diğer yardımları onaylaması için aylardır baskı yaptığı ancak başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti adaylığını kazanması en muhtemel aday olan Donald Trump’ın müttefiklerinin muhalefetiyle karşı karşıya kaldığı bir dönemde gerçekleşti.

Kremlin, Beyaz Saray, ABD Dışişleri Bakanlığı ve ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) konu ile ilgili olarak yorum yapmaktan kaçındı.



İsrail Genelkurmay Başkanı: İran artık “nükleer eşikte” bir ülke değil

İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (Reuters)
İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (Reuters)
TT

İsrail Genelkurmay Başkanı: İran artık “nükleer eşikte” bir ülke değil

İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (Reuters)
İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (Reuters)

İsrail Genelkurmay Başkanı General Eyal Zamir, meslektaşlarına, İran'ın nükleer programına yönelik İsrail ve ABD'nin saldırıları sonrasında artık “nükleer eşikte” bir ülke olmadığını söyledi. Bu bilgi, dün “Times of Israel” gazetesine verdiği demeçte, konuyla ilgili bilgisi olan bir kaynak tarafından doğrulandı.

Zamir, İran'ın nükleer programının bir kısmını hala elinde tutuyor olabileceğini, ancak kaynağa göre, ülkenin uğradığı zararlar, aralarında iki önemli bilim insanının öldürülmesi, önemli nükleer tesislerin saldırıya uğraması ve diğer üretim ve silahlanma unsurlarının tahrip edilmesi nedeniyle, programın yıllarca gerilediğini belirtti.

Bu açıklamalar, İran'ın Birleşmiş Milletler Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın İsrail ve ABD'nin bombardımanlarından zarar gören nükleer tesis ve malzemeleri denetleme talebini reddetmesinin ardından geldi.

 İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (Reuters)İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (Arşiv-Reuters)

Bu arada İsrail Savunma Bakanı İsrael Katz, orduya İran'ın nükleer silah elde etme çabalarını engelleme talimatı verdiğini açıkladı. Katz, 7 Ekim 2023'te Hamas'ın Gazze'de savaşı başlatan saldırısının ardından İsrail'in düşmanlarının “dokunulmazlığının” sona erdiğini belirtti.

Katz, “X” sitesinde yaptığı paylaşımda, “İsrail ordusuna, İran'a karşı İsrail'in hava üstünlüğünü korumayı, nükleer ilerlemeyi ve füze üretimini engellemeyi ve İran'ın İsrail'e karşı terörist faaliyetlerini desteklemesine yanıt vermeyi içeren bir eylem planı hazırlaması talimatını verdim” ifadelerini kullandı.

İsrail ordusunun İran'a karşı 12 gün süren harekatında alınan önlemleri özetleyen Katz, “Bu tür tehditleri bertaraf etmek için düzenli olarak çalışacağız” dedi.

Katz, “Tahran'da kesik başlı yılanın başına şunu söylemek istiyorum: Esed'in yükselişi, İsrail'in yeni politikasının sadece bir başlangıcıydı ve 7 Ekim'den sonra dokunulmazlık sona erdi” dedi.

İsrail Dışişleri Bakanı Gidon Sa'ar ise İran'a saldırarak “İsrail, kendisine, bölgeye ve uluslararası topluma yönelik acil bir tehdide karşı son anda harekete geçti” ifadesini kullandı.

İran Dini Lideri Ali Hamaney, Tahran'da kalabalıkları selamlarken (Arşiv-EPA)İran Dini Lideri Ali Hamaney, Tahran'da kalabalıkları selamlarken (Arşiv-EPA)

İsrail ve İran, 24 Haziran'da ABD'nin arabuluculuğuyla ateşkesle sona eren savaşta zafer ilan etti.

İsrail, 13 Haziran'da İran'a karşı ilk saldırıyı başlattı. İsrail'e göre İran'ın üst düzey askeri komutanlarına, nükleer bilim adamlarına, uranyum zenginleştirme tesislerine ve balistik füze programına yönelik kapsamlı saldırı, Tahran'ın Yahudi devletini yok etme planını gerçekleştirmekten alıkoymak için gerekliydi.

İran, İsrail'in saldırılarına 500'den fazla balistik füze ve yaklaşık bin 100 insansız hava aracı fırlatarak yanıt verdi. Şarku’l Avsat’ın Sağlık yetkilileri ve hastanelerden aktardığına göre İran'ın füze saldırıları İsrail'de 28 kişinin ölümüne ve binlerce kişinin yaralanmasına neden oldu. Bazı füzeler konut binalarını, iki üniversiteyi ve bir hastaneyi vurarak ağır hasara yol açtı.

İran, nükleer silah sahibi olma çabalarını yalanlasa da uranyumu barışçıl olmayan seviyelere kadar zenginleştirmiş, uluslararası müfettişlerin nükleer tesislerini denetlemesini engellemiş ve balistik füze kapasitesini artırmıştı.