Hapishanede hayatını kaybeden Rus muhalif Navalni kimdir?

Rus muhalif lider Aleksey Navalni (Reuters)
Rus muhalif lider Aleksey Navalni (Reuters)
TT

Hapishanede hayatını kaybeden Rus muhalif Navalni kimdir?

Rus muhalif lider Aleksey Navalni (Reuters)
Rus muhalif lider Aleksey Navalni (Reuters)

Rusya Federal Cezaevi Hizmetleri (FSİN), Rus muhalif lider Aleksey Navalni’nin öldüğünü açıkladı.

Reuters haber ajansının aktardığına göre, Yamalo-Nenets bölgesinin hapishane servisinden bugün yapılan açıklamada, Navalni’nin hayatını kaybettiği belirtildi.

FSİN’den yapılan açıklamada, “Navalni’ye yapılan gerekli tıbbi müdahaleler olumlu sonuç vermedi. Doktorlar öldüğünü tespit etti. Ölüm nedeni araştırılıyor” ifadeleri kullanıldı.

Rus muhalif Navalni kimdir?

Rus avukat, siyasi aktivist ve finans uzmanı olan Navalni, 1976’da doğdu.

2009’dan bu yana Rusya’da yolsuzluğu eleştirerek geniş bir üne kavuştu ve aynı zamanda Devlet Başkanı Vladimir Putin’e yönelik eleştirileriyle de ön plana çıktı.

Navalni, Rusya Muhalefet Koordinasyon Konseyi’nin bir üyesi ve İlerleme Partisi’nin lideriydi.

Live Journal isimli blogunu büyük ölçekli iktidar karşıtı gösteriler düzenlemek için kullandı ve ayrıca Forbes Russia gibi birçok Rus yayın organı için makaleler yazdı.

2011 yılında Reuters’e verdiği bir röportajda, ülkesinin siyasi sisteminin, Rusya’nın beş yıl içinde Arap Baharı tarzı bir isyanla karşı karşıya kalabilecek kadar zayıfladığını iddia etti.

Hırsızlık suçlaması

2009 yılında Kirov bölgesi vali danışmanı olarak çalışan Navalni, devlete ait Kirovles kereste şirketinden 16 milyon ruble değerinde keresteyi zimmetine geçirmekle suçlandı.

Savcılar bu suçlama nedeniyle 6 yıl hapis cezası talep ederken, Kirov mahkemesi 18 Temmuz’da görülen davada, Navalni’yi 5 yıl hapis ve 500 bin ruble para cezasına çarptırdı.

Siyasi deneyim

Navalni, tüm siyasi eylem ve açıklamalarıyla Putin’in “Birleşik Rusya” partisine karşı güçlü bir şekilde muhalefet etti.

Rus muhalif lider, siyasi mesajlarını kamuoyuna iletmek için sosyal medyayı kullanması ve sıklıkla devlet kurumlarına karşı sert ve alaycı bir dil kullanması ile tanındı.

Protesto ve hükümete yönelik eleştirilerini, 2011’de çıkan yasa sırasında yoğunlaştırdı ve bu yasa, aynı yılın 5 Aralık gününde 15 gün süreyle tutuklanmasına yol açtı.

O dönemde on binlerce kişinin katıldığı protestolara öncülük etti ve 2011 yılında Yolsuzlukla Mücadele Vakfı’nı (FBK) da kurdu.

Şaşırtıcı bir şekilde, Eylül 2013’teki Moskova Belediye Başkanlığı seçimlerine katılmasına izin verildi.

Bu seçimlerde Putin’e yakın olan ve “Birleşik Rusya” partisinin bir üyesi olan Sergey Sobyanin’in ardından ikinci sırada yer aldı.

Muhalif lider, 2016 yılında devlet başkanlığına aday olma niyetini açıkladı. Ancak Seçim Komisyonu, daha önce zimmete para geçirme suçundan mahkum olması nedeniyle kendisine aday olma hakkı vermedi.

Navalni, Rusya genelinde bazen binlerce katılımcının yer aldığı izinsiz gösteriler düzenlediği için 2017 yılında üç kez tutuklandı.



İngiltere, NATO çerçevesinde hava nükleer caydırıcılığını yeniden etkinleştirecek

Nükleer başlık taşıyabilen F-35A savaş uçağı (Lockheed Martin)
Nükleer başlık taşıyabilen F-35A savaş uçağı (Lockheed Martin)
TT

İngiltere, NATO çerçevesinde hava nükleer caydırıcılığını yeniden etkinleştirecek

Nükleer başlık taşıyabilen F-35A savaş uçağı (Lockheed Martin)
Nükleer başlık taşıyabilen F-35A savaş uçağı (Lockheed Martin)

İngiltere Başbakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada, ülkenin NATO çerçevesinde, denizaltılarla sınırlı olan mevcut nükleer kapasitesinin yanı sıra, havadan taşınabilir nükleer caydırıcılık kapasitesini de nükleer başlıklı füzeler fırlatabilen 12 adet F-35 savaş uçağı satın alınmasıyla yeniden etkinleştireceği belirtildi.

Başbakanlık resmi konutu Downing Sokağı 10 Numara’dan yapılan açıklamada, İngiltere Başbakanı Keir Starmer'ın bugün Lahey'de düzenlenecek NATO Zirvesi’nde, ülkesinin söz konusu savaş uçaklarını satın alma kararını açıklayacağı ve bunun ‘İngiltere’nin bir nesildir en büyük nükleer güç artışı’ olacağını ve bu sayede ülkenin NATO caydırıcılık görevine katılımını artıracağı ifade edildi. Açıklamada Starmer'ın, ‘bu çift kullanımlı F-35 savaş uçaklarının, dünya çapında öncü olan Kraliyet Hava Kuvvetleri için yeni bir çağ başlatacağı ve İngiltere’yi ve müttefiklerini etkileyen düşmanca tehditleri caydıracağını’ söylediği aktarıldı.

NATO Genel Sekreteri Mark Rutte'un “Bugün yapılan açıklamayı memnuniyetle karşılıyorum” dediğinin aktarıldığı açıklamaya göre Rutte, bunu ‘NATO'ya yeni ve güçlü bir İngiliz katkısı’ olarak nitelendirdi. Soğuk Savaş'ın sona ermesinden sonra İngiltere’nin NATO çerçevesindeki nükleer caydırıcılığı, nükleer başlıklı füzeler fırlatabilen Kraliyet Donanması denizaltılarıyla sınırlandırılmıştı.

Merkezi Paris'te bulunan Fransa Uluslararası İlişkiler Enstitüsü’nden (IFRI) nükleer uzmanı Héloïse Fayet, o dönemde ‘tehdit ortadan kalktığı için Avrupa'da taktik nükleer silahlara olan gerçek ilgi de ortadan kalkmıştı’ dedi. Fayet, dün yapılan açıklamanın ‘Avrupa'da nükleer silahlanmanın devam ettiğini, nükleer silahlara olan ihtiyacın yeniden ortaya çıktığını ve NATO'nun üç yıldır Ukrayna'ya karşı savaşan Rusya'ya karşı caydırıcılığını güçlendirdiğini’ gösterdiğini de sözlerine ekledi.

ABD merkezli askeri uçak ve savunma sistemleri şirketi Lockheed Martin tarafından üretilen F-35 A savaş uçakları, İngiltere’de kullanılan F-35 B savaş uçaklarının bir kopyası. Ancak bu uçaklar geleneksel silahların yanı sıra nükleer başlıklar da taşıyabiliyor. Kraliyet Hava Kuvvetleri uzun zamandır bu model savaş uçaklarını satın almak istiyordu.

Savaş uçaklarının İngiltere'nin doğusundaki Marham Hava Üssü'nde konuşlandırılması bekleniyor.