WHO: Dünya ülkelerinin yarısından fazlası kızamık salgınına karşı yüksek risk altında

Sudanlı bir hemşire kızamık aşısı kampanyası sırasında aşı dozu hazırlıyor (AFP)
Sudanlı bir hemşire kızamık aşısı kampanyası sırasında aşı dozu hazırlıyor (AFP)
TT

WHO: Dünya ülkelerinin yarısından fazlası kızamık salgınına karşı yüksek risk altında

Sudanlı bir hemşire kızamık aşısı kampanyası sırasında aşı dozu hazırlıyor (AFP)
Sudanlı bir hemşire kızamık aşısı kampanyası sırasında aşı dozu hazırlıyor (AFP)

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), acil önleyici tedbirler alınmadığı takdirde, dünya ülkelerinin yarısından fazlasının yıl sonuna kadar kızamık salgını açısından yüksek risk altında olacağı konusunda uyardı.

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığı habere göre, kızamık vakaları, sağlık sistemlerinin aşırı yük aldığı ve önlenebilir hastalıklara yönelik rutin aşıların geride kaldığı yeni tip koronavirüs salgını yıllarında aşı yapılmaması nedeniyle çoğu bölgede artıyor.

WHO’nun kızamık konusundaki teknik danışmanı Natasha Crowcroft, dün Cenevre’de düzenlediği basın toplantısında şunları söyledi:

“Bu yıl, yani 2024’te, aşılama programlarımızda büyük boşluklar var ve bunları gerçekten hızlı bir şekilde dolduramazsak, bu boşluğu kızamık dolduracak diye endişeleniyoruz. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri’nin yanı sıra WHO verilerinden, dünyadaki ülkelerin yarısından fazlasının bu yılın sonuna kadar salgın açısından yüksek veya çok yüksek risk altında olacağını görebiliyoruz.”

Crowcroft, ekonomik krizler ve çatışmalar gibi birbiriyle çelişen sorunlar göz önüne alındığında, hükümetlerin ‘taahhüt eksikliği’ olduğunu söyleyerek, çocukları korumak için acil eylem çağrısında bulundu.

Kızamık, çoğunlukla beş yaşın altındaki çocukları etkileyen, oldukça bulaşıcı ve hava yoluyla bulaşan bir virüstür. 

WHO’ya göre, kızamık iki doz aşıyla önlenebiliyor ve 2000 yılından bu yana 50 milyondan fazla ölüm bu sayede önlendi.

FOTO: Kızamık aşısı yapılan bir çocuk (AFP)
 Kızamık aşısı yapılan bir çocuk (AFP)

Geçen yıl bildirilen kızamık vaka sayısı 2022’ye göre yüzde 79 artış gösterdi ve dünya çapında 300 binden fazla vaka rapor edildi.

Bu sayının, toplam vakaların küçük bir bölümünü temsil ettiğine inanılıyor.

Amerika kıtası dışındaki tüm WHO bölgelerinde salgınlar bildirilirken, Crowcroft orada da salgınların meydana geleceği konusunda uyardı.

Crowcroft, yoksul ülkelerde sağlık sistemlerinin zayıf olması nedeniyle ölüm oranlarının daha yüksek olduğunu belirterek, salgın ve ölümlerin orta ve yüksek gelirli ülkeler için de risk oluşturduğunu ifade etti.

Ayrıca, “Dünya çapında çok sayıda kızamık salgını yaşadık ve orta gelirli ülkeler büyük sıkıntı çekti. 2024’ün 2019 gibi görüneceğinden endişe duyuyoruz” diye ekledi.



Çin’in kömür merkezi yeşil bir gelecek istiyor

Şansi, Çin'de hava kirliliğinin en yoğun olduğu bölgelerden (AFP)
Şansi, Çin'de hava kirliliğinin en yoğun olduğu bölgelerden (AFP)
TT

Çin’in kömür merkezi yeşil bir gelecek istiyor

Şansi, Çin'de hava kirliliğinin en yoğun olduğu bölgelerden (AFP)
Şansi, Çin'de hava kirliliğinin en yoğun olduğu bölgelerden (AFP)

Hindistan'dann daha fazla kömür üretilen Çin'in Şansi bölgesi, yeşil bir gelecek istiyor.

Guardian’ın haberinde, “Çin’in kömür merkezi” diye nitelenen bölgenin geçen yıl toplamda çıkarılan 1,27 milyar ton kömürle Hindistan’ı geride bıraktığı belirtiliyor.

Çin’in elektrik ihtiyacını karşılamada önemli rol oynayan Şansi, ülkedeki karbon salımının da merkezi konumunda.

Pekin yönetimi 2060’a kadar net sıfır karbon hedefine ulaşmayı amaçlıyor. Bu kapsamda Şansi’de kömür sektöründeki yaklaşık 1,7 milyon işin 2030’a kadar yok olması bekleniyor. Bu durumun da bölge açısından “ekonomik bir saatli bomba” olduğu ifade ediliyor. 

Şansi’nin buna karşı çözüm stratejilerinden biri yeşil enerjiye geçişi hızlandırmak. LONGi şirketi, Datong’da güneş paneli fabrikası açtı, burada çalışanların yarısı eski kömür işçileri.

Meijin Energy de kömürün yan ürünü olan kok gazından hidrojen yakıtı üretmeye başladı. Şirketin hidrojen üretim bölümünden Ma Kai şunları söylüyor: 

Kok işlemi sırasında çıkan gazı eskiden doğrudan yakardık ya da salardık. Bu hem çevreye zararlıydı hem de kaynak israfıydı. Artık bunu değerlendiriyoruz.

Ancak Helsinki merkezli düşünce kuruluşu Enerji ve Hava Temizliği Araştırma Merkezi’nden Lauri Myllyvirta, “Kömürden kimyasal üretimiyle temiz enerji olur mu?” diyerek yönteme karşı çıkıyor. 

Bölgede kültürel turizmin canlandırılması da talep ediliyor. 2024’te Linfen’deki Şiaoşitian ve Guangşeng tapınaklarını ziyaret eden turist sayısı yüzde 335 arttı. Haberde, bu artışta ünlü video oyunu Black Myth: Wukong’un da katkısı olduğuna dikkat çekiliyor. 

Bunlara ek olarak Çin yenilenebilir enerji üretimini hızlandırıyor. Nisan itibarıyla ülkedeki rüzgar ve güneş enerjisi kapasitesi 1,500 gigawatt’a ulaştı. Ancak ülke hâlâ enerji ihtiyacının yüzde 60’ını kömürden karşılıyor. 

Independent Türkçe, Guardian, New York Times