Çinli firmalar kendi ordularını kuruyor

İşin ucu "Tayvan'ın işgaline" kadar uzanabilir

Şirketlerin kurduğu ordular, PLA'nın denetiminde hareket ediyor (Reuters)
Şirketlerin kurduğu ordular, PLA'nın denetiminde hareket ediyor (Reuters)
TT

Çinli firmalar kendi ordularını kuruyor

Şirketlerin kurduğu ordular, PLA'nın denetiminde hareket ediyor (Reuters)
Şirketlerin kurduğu ordular, PLA'nın denetiminde hareket ediyor (Reuters)

ABD'nin önde gelen medya kuruluşlarından CNN, Çin'deki büyük şirketlerin kendi ordularını kurduğunu yazdı. 

Çin devlet medyasındaki haberleri analiz eden CNN, ülkede geçen yıl en az 16 büyük firmanın kendi ordusunu oluşturduğunu aktardı. Bunların çoğu devlete ait şirketler.

Halkın Silahlı Kuvvetleri olarak bilinen ve sivillerin yer aldığı bu birlikler, Çin'in başlıca askeri gücü olan Çin Halk Kurtuluş Ordusu'na (PLA) bağlı faaliyet gösteriyor. 

Söz konusu birliklerdeki siviller, doğal afetlerde ekiplere destek verirken, toplumsal isyan olaylarında kamu düzenin sağlanması için de polisle birlikte hareket ediyor.

CNN'in aktardığına göre kendi ordusunu kuran firmalar arasında, dünyanın en büyük 5. süt ürünleri şirketi Yili Group da var. Haberde, aralıkta ordusunu kuran firmanın Çin'in yakın tarihinde bunu gerçekleştiren ilk özel şirket olduğuna dikkat çekildi.

Firmanın ana merkezi, Çin'e bağlı İç Moğolistan Özerk Bölgesi'nde yer alıyor. Bölgenin yönetici yardımcısı Huang Zişiyang, ordunun kuruluşunun kutlanması için aralıkta düzenlenen törende, milislerin "barış zamanında hizmet ve acil durumlara müdahalenin yanı sıra savaş halinde devreye girme" özelliğine sahip olduğunu söyledi. Yili'nin kurduğu ordu, PLA'nın bölgedeki askeri karargahının denetiminde faaliyet gösterecek.

Merkezi Çin'in ticaret merkezi Şanghay'da yer alan Şanghay Belediye Yatırım Grubu adlı emlak ve inşaat firması da eylülde kendi ordusunu kurdu. ABD'nin fonladığı Özgür Asya Radyosu'nun aktardığına göre Şanghay Belediyesi'ne ait firmanın milisleri, PLA'nın buradaki askeri birliklerine bağlı hareket edecek. 

PLA'nın Şanghay karargahının komutanı Liue Jie, paramiliterlerin gençlerin orduya katılması için faaliyetler yürüteceğini de söyledi.

Çin Savunma Bakanlığı'ndan ekimde yapılan açıklamada, devlete ait firmalarda PLA'ya bağlı özel askeri birlikler oluşturulmasının "ulusal savunma kapasitesini geliştirmekte önemli rol oynadığı" bildirilmişti. 

CNN'in aktardığına göre Çin'deki paramiliter örgütlerin gücü, özellikle 1949-1976'daki Mao döneminde zirveye çıkmıştı. Bu dönemde milis güçlerde yer alan kişilerin sayısı 220 milyona ulaşmıştı. 

Uzmanlara göre, tarz milis kuvvetlerin yeniden ön plana çıkması, pandemi ve konut krizinde yaşanan protestoların yanı sıra Devlet Başkanı Şi Cinping'in iktidarını pekiştirme isteğiyle ilgili. Pekin yönetiminin uyguladığı katı "sıfır Kovid" politikası nedeniyle 2022'de protestolar patlak vermişti. Kapanmanın daha da kötüleştirdiği konut krizi nedeniyle de halk, zamanında bitirilmeyen evleri için ipotekleri ödemeyerek boykota gitmişti. 

ABD merkezli düşünce kuruluşu Asya Halkı Politika Enstitüsü'nden Neil Thomas, "Şirketlerin, ordunun denetimi altında oluşturduğu milisler, Komünist Parti'nin halktan gelen protestolarla işçilerin grevleri gibi toplumsal olayları daha etkili şekilde bastırmasını sağlayabilir" dedi. 

Washington'da yer alan düşünce kuruluşu Jamestown Vakfı'ndan Willy Lam ise Şi'nin milis güçlerin sayısını artırarak, Tayvan'ı işgal etmek için ülkeyi savaşa hazırladığını ileri sürdü. Lam, liderin uzun vadede ülkenin çoğunu kademeli şekilde silahlandırıp, büyük şehirleri de "askeri bölgelere" dönüştürmeyi planladığını iddia etti.

Independent Türkçe



Çin'den ABD'ye Tayvan uyarısı: Ateşle oynuyorlar

Tayvanlı askerler M1A2 Abraham tanklarını inceliyor (AFP)
Tayvanlı askerler M1A2 Abraham tanklarını inceliyor (AFP)
TT

Çin'den ABD'ye Tayvan uyarısı: Ateşle oynuyorlar

Tayvanlı askerler M1A2 Abraham tanklarını inceliyor (AFP)
Tayvanlı askerler M1A2 Abraham tanklarını inceliyor (AFP)

Çin, ABD'ye Tayvan'a silah göndermenin "ateşle oynamak" anlamına geldiği ve ciddi sonuçlar doğurabileceği uyarısını yaptı.

ABD yakın zamanda adaya 571,3 milyon dolarlık askeri yardımda bulunacağını açıklamış ve 295 milyon dolarlık silah satışını onaylamıştı.

Global Times'ın haberine göre Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü pazar günü yaptığı açıklamada bu adımın Tek Çin ilkesini ve üç Çin-ABD ortak bildirisini ihlal ettiğini söyledi. Tek Çin ilkesi, Tayvan'ın bir gün birleşeceği Çin'in vazgeçilemez bir parçası olduğunu belirtiyor.

Sözcü, daha fazla silah sağlama kararının aynı zamanda ABD liderlerinin "Tayvan'ın bağımsızlığını" desteklememe taahhütlerinin ihlali anlamına geldiğini ve adadaki "ayrılıkçı güçlere" son derece yanlış bir sinyal gönderdiğini söyledi.

Sözcü, adayı silahlandırarak Tayvan'ın bağımsızlığına yardım etmenin ateşle oynamak anlamına geleceğini ve ABD'nin yanmasına neden olacağını belirtti.

Yayın organı, her halükarda Çin'i kuşatmak için "Tayvan meselesini" kullanma stratejisinin başarısızlığa mahkum olduğunu da ekledi.

Pekin, silah satışına karşı Washington'a resmi protestoda bulundu.

Ayrıca ABD'yi Tayvan'ı silahlandırmayı derhal durdurmaya ve Tayvan Boğazları'nda barış ve istikrarı baltalayan hareketlere son vermeye çağırdı.

Sözcü, "Ulusal egemenliği, güvenliği ve toprak bütünlüğünü sıkıca savunmak için gerekli tüm tedbirleri alacağız" dedi.

Çin bu yıl Tayvan'a yapılan bir önceki Amerikan silah satışının ardından 5 Batılı silah üreticisine yaptırım uygulamıştı.

Joe Biden yönetiminin bu yıl Tayvan'a yönelik üçüncü askeri yardım paketi, yükseltilmiş taktik sistemler ve donanma silahlarının satışıyla birlikte geliyor. Çinli strateji analistleri yeni silahların Tayvan için önemini görmezden gelirken maliyetlerine dikkat çekti ve ABD'yi silah üreticilerine fayda sağlamak için adayı sömürmekle suçladı.

Tayvan Boğazı'ndaki gerilim taşma noktasında seyretmeye devam ederken Pekin, ekimde ada yakınlarındaki askeri tatbikatları arttırmış ve Tayvan Devlet Başkanı Lai Ching-te bunu, "ilhaka direnme" ya da "egemenliğimize tecavüze" karşı "ceza" diye nitelendirmişti.

Çin, Tayvan'ı kendi toprağı olarak görüyor ve Başkan Şi Cinping adayı gerekirse güç kullanarak anakarayla birleştirme sözü verdi.

Independent Türkçe