BM Nükleer Ajansı Başkanı Rafael Grossi çarşamba günü yaptığı açıklamada, Ukrayna'nın Zaporijya nükleer santralinin son harici yedek güç hattıyla bağlantısını kaybettiğini söyledi.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Genel Müdürü, nükleer tesisi çalışır durumda tutan son yedek gücün de kaybedilmesinin "sahadaki kırılgan nükleer emniyet ve güvenlik durumunun bir kez daha altını çizdiğini" belirtti.
Rusya'nın işgali altındaki topraklarda yer alan Zaporijya nükleer santralinde bulunan UAEA yetkililerinin 330 kilovoltluk (kV) güç hattının salı günü yerel saatle 14.04'te kesildiği konusunda bilgilendirildiğini açıkladı.
Sahada bulunan uzmanlardan oluşan bir ekibe, kesintinin "Dinyeper nehrinin diğer tarafında, sahaya yedek güç sağlayan 330 kV şalt sahasından yaklaşık 13,5 km uzaklıktaki bir sorun nedeniyle" meydana geldiği söylendi.
Açıklamada, "Zaporijya Nükleer Santrali (ZNPP) kesintinin nedeninin hemen bilinmediğini belirtirken, Ukrayna şebeke operatörünün hat üzerindeki çalışmaların devam ettiğine dair kendilerini bilgilendirdiği eklendi" dendi.
Ukraine's Zaporizhzhya NPP has lost connection to its last back-up external power line & is receiving electricity it needs from its only 750 kV line, again underlining fragile nuclear safety & security situation at the site, DG @RafaelMGrossi said today. https://t.co/7unyHB01xC pic.twitter.com/v5ZGRPradx
— IAEA - International Atomic Energy Agency ⚛️ (@iaeaorg) February 21, 2024
Genel Müdür @RafaelMGrossi bugün yaptığı açıklamada, Ukrayna'nın Zaporijya Nükleer Santrali'nin son yedek harici güç hattıyla bağlantısını kaybettiğini ve ihtiyaç duyduğu elektriği tek 750 kV'luk hattan aldığını, bunun da sahadaki kırılgan nükleer güvenlik ve emniyet durumunun bir kez daha altını çizdiğini söyledi.
Rusya'nın Şubat 2024'te Ukrayna'yı istila etmesinden önce, nükleer tesisi çalışır durumda tutmak için 4 adet 750kV ve 6 adet 330kV hat mevcuttu.
Artık tesis dışı güç için yedekleme seçenekleri yok.
Zaporijya'ya giden elektrik hatlarındaki herhangi bir kesinti ya da hasar, tüm reaktör üniteleri kapatılmış olsa bile, yüksek reaktif reaktörleri ve onları soğutmak için elektriğe ihtiyaç duyan diğer temel işlevleri tehdit edebilir.
UAEA, "ZNPP hâlâ ihtiyaç duyduğu elektriği 750 kV'luk tek hattan alıyor ancak 330 kV'luk hattın kaybı, santralin halihazırda tesis dışı güç için hiçbir yedekleme seçeneğine sahip olmadığı anlamına geliyor" dedi.
Grossi, "son derece hassas olan tesis dışı güç durumunun bu büyük nükleer tesis için önemli emniyet ve güvenlik zorlukları oluşturmaya devam ettiğini" söyledi.
Ana güç hattı çalışır durumda olsa da yedek güç eksikliği tesisteki nükleer emniyet ve güvenlik durumunun hâlâ tehlikeli olduğunu gösteriyor.
ZNPP, Ağustos 2022'den bu yana en az 8 olayda tesis dışı tam güç kaybına uğradı ve geçici olarak acil durum dizel jeneratörlerine bel bağladı.
Dünyanın en büyük atom enerjisi santrallerinden birindeki "kırılgan" güvenlik durumuna ilişkin korkular, Vladimir Putin'in Ukrayna'yı istilası boyunca gündemden düşmedi.
UAEA, olası bir nükleer felaket korkusuyla tesisle ilgili endişelerini dile getirdi. Tesis, Rusya'nın 24 Şubat 2022'de Ukrayna'ya yönelik geniş çaplı istila başlatmasından bu yana defalarca çapraz ateş altında kaldı ve Rusya askeri saldırılarından birkaç gün sonra tesisi ele geçirdi.
Rusya'nın, sahadaki Rus operatörle sözleşme imzalamayı reddeden Kiev'in ulusal operatörü tarafından istihdam edilen Ukraynalı personele erişimi engelleme kararı özellikle endişe verici.
Halihazırda santralde çalışan personel, Rus yurttaşlığına geçen ve sahadaki Rus operatörle yeni sözleşmeler imzalayan eski Energoatom çalışanları.
Independent Türkçe
Ağustos 2022'de İsrail'in Demir Kubbe savunma sisteminin bataryalarından ateşlenen bir füze (DPA)
İran'ın İsrail'e balistik füze fırlatmasının ardından Demir Kubbe sistemi füzeleri engelledi (Reuters)