Almanya için Alternatif Partisi: Aşırılığın yükselişi Avrupa Birliği'nin ekonomik geleceğini tehdit ediyor
2022 yılında Avrupa Birliği'nin (AB) gayri safi yurt içi hasılasının yüzde 24,9'unu oluşturan Almanya, AB'nin en büyük tüketici pazarı konumunda bulunuyor. (Reuters)
2022 yılında Avrupa Birliği'nin (AB) gayri safi yurt içi hasılasının yüzde 24,9'unu oluşturan Almanya, AB'nin en büyük tüketici pazarı konumunda bulunuyor. (Reuters)
1990'ların başında tanık olunan hızlı uluslararası dönüşümlerin ortasında, Avrupa milliyetçiliğini güçlendirmek ve 1993'te Avrupa Birliği'ni (AB) doğuran ekonomik entegrasyonu sağlamak için güçlü çağrılar ortaya çıktı. Bu, entegre bir finansal ve ekonomik model oluşturmak için onlarca yıldır süren çabaların sonucuydu. Euronun 1999 yılında ortak para birimi olarak benimsenmesi bu modeli tamamladı ve euro AB’nin sembolü haline geldi.
Ancak bundan yıllar sonra AB’nin önünde zorluklar birikmeye başladı. Bunlardan en dikkate değer olanı Britanya'nın Ocak 2020'de AB’den resmi olarak ayrılmasıydı.
Bugün AB'den çıkış çağrısı yapan Almanya için Alternatif Partisi (AfD) gibi aşırı sağcı partilerin yükselişiyle temsil edilen bu büyük meydan okuma, Dexit (Birleşik Krallık'ın AB’den çıkışı için kullanılan Brexit teriminin uyarlaması) adı verilen hamleyle yeniden canlanabilir. Bu, özellikle Avrupa'nın en büyük ve dünyanın üçüncü büyük ekonomisinin tanık olduğu protesto ve grevlerin ardından bu çağrının geniş yankı bulması nedeniyle Almanya'yı ön plana çıkardı.
Ekonomi ‘bulanık sularda’ yüzüyor
Almanya Ekonomi Bakanı Robert Habeck'in açıklamasına göre, Alman ekonomisi ‘bulanık sularda’ yüzüyor. Alman hükümetinin 2024 yılı büyüme tahmini yüzde 1,3'ten yüzde 0,2'ye revize edildi.
Alman ekonomisi, devam eden enflasyon, yüksek enerji fiyatları ve zayıf dış talep nedeniyle 2023 yılı sonunda yüzde 0,3 daralırken, G7 ülkeleri arasında geçtiğimiz yıl ekonomik daralma yaşayan tek ülke Almanya oldu.
Almanya Merkez Bankası (Bundesbank), dış talebin zayıfladığını, tüketicilerin harcamalarında temkinli olduğunu ve artan finansman maliyetlerinin yatırımları sınırlamaya devam edebileceğini belirterek, Almanya ekonomisinin geçen yılın son çeyreğinin ardından bu yılın ilk çeyreğinde de daralma göstererek teknik resesyona girebileceğini bildirdi.
Habeck, enerji yoğun sanayileri Rus gazına bağımlı olan ülkesindeki duruma ilişkin açıklamasında oldukça açık sözlüydü. Habeck, Putin'in Ukrayna'ya karşı topyekûn savaşı ve Rus gazı ithalatına getirilen yasağın ardından Almanya'nın ‘çok özel bir durumla’ karşı karşıya kaldığını söyledi.
Almanya, gazının yüzde 55'ini Rusya'dan ithal ediyordu, ancak Moskova'nın doğu Ukrayna'daki Rusya yanlısı iki ayrılıkçı bölgenin bağımsızlığını tanıması, Berlin'in Kuzey Akım 2 doğalgaz boru hattını askıya almasına yol açtı. Bu, Almanya için olduğu kadar Rusya için de hayati bir proje. Söz konusu projenin, yıllar içinde ABD ile Almanya arasında ve ayrıca Rusya ile Ukrayna arasında anlaşmazlıklara yol açtığı da unutulmamalı. Bu proje, son yıllarda tedarik kaynaklarını çeşitlendirmeye başlayan Almanya'ya Rus gaz arzını iki katına çıkaracaktı.
Habeck ayrıca, Almanya'nın ihracata bağımlılığının, onu küresel ticaret kalıplarındaki değişikliklere karşı savunmasız hale getirdiğini ve Alman ekonomisinin daha genel yapısal sorununun işçi eksikliği olduğunu açıkladı. Habeck, “Göçmen işçiler olmazsa Alman ekonomisi çökecek” uyarısında bulundu.
Almanya, 2020 ve 2021'de Kovid-19 salgınının yıkıcı ekonomik etkilerine AB'deki tüm komşularından daha iyi dayandı. Bunun nedeni büyük ölçüde kendisine sunulan mali alan ve büyük cari işlemler fazlasıydı (2020'de 232 milyar euro ve 2021'de 266 milyar euro). Cömert ekonomik teşvik paketleri ve kısa vadeli esnek çalışma programları, işsizlik oranını 2021 yazında sadece yüzde 5,7 seviyesinde tuttu.
Pandemi kısıtlamalarının hafifletilmesi ve hizmet sektörünün toparlanması, Almanya’nın 2021'de reel gayri safi yurt içi hasılasının (GSYİH) yüzde 2,8 büyümesine yol açtı. Ancak Rusya'nın Ukrayna'ya karşı savaşının etkileri, 2022'de GSYİH büyümesinin yüzde 1,9 ile beklenenden düşük olmasına sebep oldu.
Almanya için Alternatif Partisi (AfD) nedir?
Aşırı sağ, İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana Alman siyasi sistemine benzeri görülmemiş bir meydan okuma oluşturan AfD’yi doğurdu. Geleneksel partileri kaygılandıran, iç istihbarat kaygılarını gündeme getiren, Almanya'nın ve AB'nin geleceğini tehdit eden bu parti nedir?
Alman siyaset sahnesinde son zamanlarda göçmen karşıtı AfD’nin popülaritesinde gözle görülür bir artış görüldü. Parti, kamuoyu yoklamalarında Olaf Scholz liderliğindeki üç partili koalisyonun önünde ikinci sırada yer aldı. Kamuoyu yoklamaları, partinin Alman kamuoyunda yüzde 18 ila 23 arasında destek aldığını gösteriyor. Bu da partinin nüfuzunda gözle görülür bir artışı yansıtıyor.
Almanya için Alternatif Partisi (AfD), Brexit teriminden esinlenerek Dexit olarak bilinen ve AB’nin geleceğini tehdit eden bir hamleyle Almanya’nın AB'den çıkmasını talep ediyor. (Reuters)
Bu gelişmeler, partinin AB'ye yönelik gelecek stratejisine ilişkin iç tartışmalarının ışığında ortaya çıkıyor. AfD, Alman toplumunun bazı kesimlerinde göçle ilgili artan memnuniyetsizlik hissinden ve Almanya'nın savaşın Ukrayna'daki yansımalarına ilişkin korkularından yararlandı. Kendisini ülkeyi dış tehlikelerden koruyabilecek bir parti olarak sundu. Küresel ekonomik krizin sonuçlarından, özellikle de yüksek enflasyon oranından ve artan enerji maliyetlerinden de yararlanan AfD, bunları mevcut hükümetin politikalarına bağladı. AfD’nin Almanya'nın iç ve dış politikasında köklü değişikliklere yol açabilecek yaklaşan seçimlerde önemli bir rol oynaması bekleniyor.
Sert saldırı: Avrupa Birliği ‘başarısız bir proje’
AfD, Almanya'nın doğusundaki Magdeburg şehrinde düzenlediği konferansta AB'ye sert bir saldırı başlattı ve AB’yi reform yapılamayan ‘başarısız bir proje’ olarak nitelendirdi. Yüzlerce parti delegesi, AB'nin iklim değişikliği ve göç gibi temel sorunları ele alma konusundaki başarısızlığını doğrulayan ve ortak para birimini (euro) kategorik olarak reddettiğini ifade eden açık bir metni kabul etti. Ayrıca, Avrupa'nın geleceğine ilişkin vizyonunu da sundu ve ‘AB’ye üye devletlerin egemenliğini koruyan yeni bir Avrupa ekonomik topluluğu’ kurulması çağrısında bulundu.
AfD Eş Başkanı Alice Weidel, partisinin 2021 Almanya federal seçimlerinde oyların yüzde 10,3'ünü aldığını belirterek, gelecek seçimleri kazanması halinde AB'den ayrılma konusunda referandum talep edeceğini söyledi.
Ekonomik felakete karşı güçlü uyarı
AfD’nin çağrıları, Alman hükümeti ile ekonomi uzmanları tarafından kategorik olarak reddedildi ve bunun ülke için feci sonuçlar doğurabileceği konusunda uyarıda bulunuldu.
Almanya Şansölyesi Olaf Scholz, AfD’nin planlarına şiddetli bir saldırı başlattı ve AB’den ayrılmaya yönelik herhangi bir hareketi Avrupa ve Almanya'da olabilecek ‘en büyük servet yok edici’ olarak nitelendirdi. Scholz ayrıca, İngiltere'nin dört yıl önce AB’en ayrılmasının İngiltere'yi ekonomik bir felakete sürüklediğine dikkat çekti.
Almanya Maliye Bakanı Christian Lindner da Almanya'nın AB’den ayrılmasının feci sonuçlara yol açacağı konusunda uyardı. AB ortak pazarının, Avrupa'nın en büyük ekonomisi olan Almanya için büyük önem taşıdığını vurguladı.
AB’den ayrılığı, ağırlıklı olarak ihracata dayalı bir ekonomi için mümkün olan en kötü senaryo olarak nitelendiren Lindner, Alman halkını, hükümetin tüm politikalarıyla aynı fikirde olmasalar da AB'den ayrılmanın risklerini anlamaya çağırdı. Lindner ayıca, AB’nin Almanya'nın zenginliğinin temeli olduğunu ve ihmal edilmemesi gerektiğini vurguladı.
Almanya'nın en büyük iş dünyası lobi grubu olan Alman Sanayi Federasyonu (BDI) Başkanı Siegfried Russwurm ise “Birleşik Krallık'taki meslektaşlarımla konuştuğumda hiçbir zaman Brexit'ten yana olmadıklarını ve halen karşı olduklarını söylüyorlar” dedi. Russwurm, Almanya'nın, Avrupa ortak pazarı ve ortak para biriminden en fazla yararlanan ülkelerden biri olduğuna dikkat çekti.
Avrupa Ekonomi Enstitüsü ise AB’den olası bir çıkıştan kaynaklanacak ekonomik kayıplar konusunda uyarıda bulundu. Enstitünün Berlin'deki ofisinin müdürü Kont Bergmann, Almanya'nın AB'den ve euro bölgesinden ayrılması halinde GSYİH’nin yaklaşık yüzde 10'unu kaybedeceğini söyledi. Bergmann, İngiltere'nin AB'den çıkışının fiili sonuçlarına ilişkin bir araştırmaya göre, bunun aynı zamanda Alman ekonomisinin yılda 400 ila 500 milyar euro arasında maddi kaybı olacağı anlamına geldiğini söyledi.
AfD, AB'ye sert bir saldırı başlattı ve AB’yi reform yapılamayan ‘başarısız bir proje’ olarak nitelendirdi. (Reuters)
Ancak Weidel bu endişeleri reddetti ve İngiltere'nin AB’den çıkışını ‘Almanya için bir model’ olarak nitelendirdi. AfD’nin AB'de reform yapmaya ve ‘demokratik açığı’ ortadan kaldırmaya çalışacağını belirten Weidel, “Eğer bu işe yaramazsa tıpkı Britanya'nın yaptığı gibi karar verme işini halka bırakmalıyız” ifadesini kullandı.
Almanya Japonya'yı geçti!
Bundesbank'ın, Almanya'nın zayıf dış talep, devam eden tüketici ihtiyatı ve yurt içi yatırımlardaki düşüş nedeniyle resesyona girebileceği yönündeki uyarısına rağmen, Almanya yakın zamanda Japonya'yı geride bırakarak dünyanın üçüncü büyük ekonomisi haline geldi. Bunun temel nedeni Japon yeni değerindeki keskin düşüş. Japonya'nın nominal GSYİH'si geçen yıl 4,2 trilyon dolara ulaştı. Bu da yaklaşık 591 trilyon Japon yenine tekabül ediyor. Almanya'nın GSYİH'si ise 4,4 trilyon dolara, yani 4,5 trilyon euroya ulaştı.
AB anlamını yitirecek
Alman ekonomisi 2022'de AB'nin GSYİH'sinin yüzde 24,9'unu oluşturuyordu. Almanya aynı zamanda AB'nin en büyük tüketici pazarı, ABD'nin Avrupa'daki en büyük ticaret ortağı ve altıncı en büyük ihracat pazarıdır. Ticaret hacmi, tüketici sayısı ve AB'nin merkezindeki coğrafi konumu, onu birçok Amerikan şirketinin Avrupa ve küresel genişleme stratejilerini oluşturmaya çalıştığı temel taşı haline getiriyor. Almanya ayrıca 2023 yılında doğrudan yabancı yatırım için Avrupa'nın en çok aranan destinasyonu oldu. Avrupa istatistik verilerine göre, Almanya, AB’nin toplam bütçesinin yüzde 21,2'sini oluşturan 30,3 milyar eurodan fazla yatırım yapıyor.
Medya, Weidel'in, Almanya'nın AB'den ayrılacağına ilişkin tehditlerinin gerçekleşmesi halinde, bunun AB'nin ölümü anlamına geleceğini yazdı.
Konrad-Adenauer-Stiftung tarafından yapılan kamuoyu yoklaması, AB'ye güçlü destekleriyle tanınan Almanların birlik fikrini güçlü bir şekilde desteklediğini gösterdi.
Siyasi analist Jarko Bohovski, Almanya'nın AB'den olası çıkışının gerçekçi olmayan bir senaryo olduğunu, ancak bu gerçekleşirse AB'nin Almanya olmadan yola devam etmesinin zor olacağını söyledi. Bohovski, “Almanya’nın AB’den çıkışı, Slovakya, Macaristan ve belki de Polonya gibi ülkelerde bu tür eğilimleri güçlendirecek. Genel olarak AB bir biçim olarak kalabilir ama anlamını yitirecektir” ifadelerini kullandı.
Uzun zamandır AB'nin omurgası görevi gören Almanya, ekonomik istikrarın sağlanmasında önemli bir rol oynuyor. Bu, Aralık 2023'te 54,3 milyar euro değerinde mal ithal ederken, 67,5 milyar euro değerinde mal ihraç etmesi nedeniyle AB ülkeleriyle olan büyük ticaret fazlasında açıkça görülmektedir. 13,2 milyar euroya ulaşan bu fazla, Almanya'nın güçlü ihracatı yoluyla AB içindeki ekonomik büyümeyi teşvik etme yeteneğini yansıtıyor.
Almanya'nın AB'den çıkmasının hem Almanya'ya hem de AB'ye ciddi zararlar vereceğine şüphe yok. AB’den çıkış, Almanya’nın ortak pazara erişimini kaybetmesine sebep olacak. Ayrıca ihracatını engelleyecek ve istihdamı tehdit edecek. Aynı zamanda bir yatırım hedefi olarak çekiciliğini kaybedecek. Tedarik zincirlerinde aksamalar, siyasi nüfuzunun aşınması ve çok daha fazlasıyla karşı karşıya kalacak. AB ise en büyük ekonomisini kaybedecek. Bu da GSYİH’nin düşmesine, Almanya'nın bütçeye katkısının azalmasına, ekonomik ve mali istikrarın istikrarsızlaşmasına yol açacak.
Acaba Almanya ve AB'nin bu sonuçlara katlanma kapasitesi var mı?
Demokrasilere karşı yürütülen gizli savaşın ilk uyarı işareti: Antisemitizmhttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/5221247-demokrasilere-kar%C5%9F%C4%B1-y%C3%BCr%C3%BCt%C3%BClen-gizli-sava%C5%9F%C4%B1n-ilk-uyar%C4%B1-i%C5%9Fareti-antisemitizm
Demokrasilere karşı yürütülen gizli savaşın ilk uyarı işareti: Antisemitizm
Londra'daki İngiltere Parlamentosu önünde düzenlenen protesto gösterisinde antisemitizmin reddedildiği bir pankartı tutan bir kadın (AFP)
Sevsan Mehanna
Sidney’deki Bondi Plajı yakınlarında bir grup Yahudi’ye karşı düzenlenen saldırı, Avustralya’nın bugüne kadar gördüğü en ciddi antisemitik olaylardan biriydi. Pakistan vatandaşı Sacid Ekrem ve oğlu Nevid Ekrem, Hanuka bayramını kutlayan Yahudileri hedef alan silahlı saldırıda 16 kişiyi öldürdü. Ölenlerin en küçüğü bir çocuk hastanesinde hayatını kaybeden 10 yaşındaki bir kız çocuğu, en büyüğü ise 87 yaşındaydı.
Avustralya yetkilileri saldırıyı ‘antisemitik bir terör eylemi’ olarak nitelendirdi, ancak saldırının arka planına ilişkin ayrıntılar vermedi. Polis, saldırıdan önce şüphelilerin neler yaptığı öğrenmeye çalışırken, Avustralya Başbakanı Anthony Albanese, saldırının ardında DEAŞ ideolojisinin yattığını ve saldırganların toplu katliamı gerçekleştirmeden önce örgüte katıldıklarını açıkladı. Başbakan Albanese, saldırının on yıldan fazla bir süredir yaygın olan ve nefret ideolojisine yol açan DEAŞ ideolojisi tarafından motive edildiğini ve bu durumda kitlesel cinayete girişme isteğine yol açtığını ekledi.
Albanese daha önceki bir açıklamasında ise, ‘DEAŞ’ın yükselişiyle birlikte on yıldan fazla bir süredir dünya radikalizm ve bu ideolojiden mustarip’ olduğunu söyledi.
İşsiz bir inşaat işçisi olan Nevid Ekrem'in (24) ‘bazı kişilerle olan bağlantıları nedeniyle’ 2019 yılında Avustralya istihbaratının dikkatini çektiğini belirten Albanese, “Onu ve ailesini, çevresindeki kişileri soruşturdular, ancak o dönemde Ekrem, şüpheli kişi olarak değerlendirilmedi” diye ekledi.
Albanese ayrıca, “Dün gördüğümüz saf kötülüktü. Avustralya’nın simgesel bir yerinde, bizim topraklarımızda gerçekleşen antisemitik ve terörist bir eylemdi" ifadelerini kullandı. Ülkesinin antisemitizmi ortadan kaldırmak için gerekli ne varsa yapacağını, bölünmeye, şiddete veya nefrete asla boyun eğmeyeceğini, bunu birlikte aşacağını ve bizi bir ulus olarak bölmelerine izin vermeyeceğini vurgulayan Avustralya Başbakanı, “Buna yanıt vermek için gerekli her türlü kaynağı seferber edeceğiz. Bu, ülkemizin tarihinde gerçekten karanlık bir gündü, ancak bir ulus olarak bunu yapan korkaklardan daha güçlüyüz” dedi. Albanese, hükümetinin, ulusal hükümet toplantısının gündemine daha sıkı silah yasaları koymayı planladığını açıkladı.
Netanyahu'nun tepkisi
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise diğer ülkelerin liderlerini ‘antisemitizmle mücadele etmemekle’ suçladığı konuşmasında, “Avustralya'da yaşananlar korkunç, soğukkanlı bir cinayet ve ölü sayısı artıyor” dedi. Olayın ‘liderlerin antisemitizmle mücadele etmemesinin sonucu’ olduğunu öne süren Netanyahu, bunu ‘liderler sessiz kalıp harekete geçmediğinde yayılan bir kanser’ olarak nitelendirdi. Avustralya Başbakanı’na birkaç ay önce bir mektup göndererek, ülkesinin politikasının Avustralya sokaklarında Yahudilere karşı nefreti ve antisemitizmi teşvik ettiğini ve bu politikayı değiştirmeleri ve zayıflığı güçle değiştirmeleri gerektiğini söylediğini, ancak bunun gerçekleşmediğini ekledi.
Şarku’l Avsat’ın İsrail televizyonu Kanal 12’den aktardığı habere göre İsrail ordusu, kanlı saldırının ardından yurtdışında görev yapan askerleri için yeni talimatlar yayınladı. Habere göre İsrail Ordusu Operasyon Müdürlüğü, bu talimatları ‘askerlerin İsrail dışında bulundukları süre boyunca potansiyel tehlikeler konusunda farkındalıklarını artırmak amacıyla’ yayınladı. Askeri kaynaklar, bu adımın prosedürlerin sıkılaştırılması değil, mevcut talimatların güncellenmesi ve iyileştirilmesi olduğunu belirterek, askerlerin karşılaşabilecekleri olağandışı olayları derhal komutanlarına bildirmeleri gerektiğini vurguladı.
Sidney'deki silahlı saldırı mahalline intikal eden Avustralyalı polis memurları (AP)
İsrailli yetkililer, kanlı saldırının sorumlularını belirlemek için soruşturma yürütüyor. İsrail merkezli internet sitesi Ynet’e göre baş şüpheli İran olmakla birlikte İran baş şüpheli olmakla birlikte, yetkililer Hizbullah, Hamas ve El Kaide ile bağlantılı Pakistanlı örgüt Leşker-i Tayyibe (LT) gibi silahlı grupların da saldırıya karışmış olabileceğinden eminler. İsrailli bir güvenlik yetkilisi İran'ı saldırıyı gerçekleştirmekle suçlarken Tahran ve onun vekillerinin, dünya çapında İsrail ve Yahudi hedeflerini vurma çabalarını yoğunlaştırdığını belirtti.
Dünya genelinde kınama ve nadir görülen dayanışma
Saldırı, olayın hassasiyetini ve sembolik önemini yansıtan bir şekilde uluslararası alanda yaygın olarak kınandı. Batılı hükümetler, saldırıyı dini özgürlük ve bir arada yaşama hakkına yönelik bir saldırı olarak kınadılar. Antisemitizmin ‘demokratik toplumlarda yeri olmadığını’ vurguladılar. İsrail, Bondi’de yaşananların, Yahudilere karşı nefret dalgasının ulusötesi bir boyut kazandığının bir başka kanıtı olduğunu düşündü.
İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Sa'ar, Sidney'de Hanuka Bayramı kutlamaları sırasında meydana gelen ölümcül silahlı saldırıdan şok olduğunu belirterek, “Bu saldırı son iki yıldır Avustralya sokaklarında yayılan antisemitizmin bir sonucu. Antisemitik ve kışkırtıcı bir ayaklanmanın küreselleşmesi çağrısı” şeklinde konuştu.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Bondi Plajı'ndaki trajik saldırı sebebiyle şoke olduğunu ve kurbanların ailelerine ve sevdiklerine içten taziyelerini ilettiğini söyledi. Avrupa Komisyonu Başkanı, Avrupa'nın, şiddet, antisemitizm ve nefrete karşı birleşmiş olarak Avustralya ve dünyanın her yerindeki Yahudilerin yanında olduğunu da sözlerine ekledi.
Afrika Birliği (AB) Komisyonu’ndan yapılan açıklamada, her türlü terörizmin reddedildiği ve masum sivilleri hedef almanın hiçbir gerekçesinin olamayacağı belirtildi. Saldırının, insan toplumlarının dayandığı barış, hoşgörü ve bir arada yaşama değerlerini zedelediğini vurgulayan Komisyon, nefret söylemleri, şiddet ve radikalizmin tırmanmasının sosyal barış ve uluslararası güvenliğe yönelik tehlikesine dikkati çekti.
Gazze’deki savaş sonrası
Geçtiğimiz ağustos ayında, Avustralya'nın birçok şehrinde Gazze ile dayanışma yürüyüşleri düzenlendi. Avustralya basınında yer alan haberlerde Filistin Eylem Grubu’nun, birçok şehirde 290 bin kişinin katıldığı, ülkedeki en büyük Filistin’e destek gösterilerinden birinin düzenlendiğini duyurduğu bildirildi. Haberlere göre Filistin Eylem Grubu, tarihindeki en büyük hareketlerden biri olan Avustralya şehirlerindeki çeşitli yürüyüşlere çok sayıda Filistin yanlısı gösterici katıldı. Organizatörlerin tahminlerine göre Sidney ve Melbourne'da 100 bin, Brisbane'de ise 50 bin kişi olmak üzere ülke genelinden 290 bin kişilik bir katılım oldu.
Basında yer alan haberler, 7 Ekim 2023’te Gazze’deki savaşın patlak vermesinden sonra ABD’de şiddet içeren saldırılar ve çevrimiçi taciz vakaları da dahil olmak üzere antisemitizm ve İslamofobi olaylarının arttığını gösterdi. Avrupa ülkelerinde gerçekleşen ve geçtiğimiz temmuz ayında yayınlanan büyük çaplı bir araştırma, Yahudilerin ‘Avrupa'da artan antisemitizm karşısında her zamankinden daha fazla endişeli olduklarına’ işaret ederken, Ortadoğu'daki çatışma AB’nin öncülüğündeki çabaları baltalıyordu.
Avustralya'da Filistinlilerle dayanışma için düzenlenen kitlesel protesto gösterilerinden bir kare (AFP)
Viyana merkezli Avrupa Birliği Temel Haklar Ajansı (FRA) tarafından yayınlanan rapora göre ankete katılanların yüzde 96'sı, anketin yapıldığı tarihten önceki 12 ay içinde çevrimiçi ortamda veya günlük yaşamlarında antisemitizmle karşılaştığını söyledi. FRA Başkanı Sirpa Rautio, ‘Hamas'ın Ekim 2023'teki saldırıları ve Gazze'deki savaşın başlamasından önce’ yapılan ankete dayanan raporun girişinde, ankete katılanların ezici çoğunluğunun ‘durumun son yıllarda kötüleştiğine’ inandığını belirtti.
Rautio, böylesi gergin bir atmosferde, Yahudilerin yüzde 76'sının Avrupa'da ‘bazen kimliklerini gizlediklerini’ söyledi. Bu durum özellikle Yahudilerin yüzde 83'ünün bunu yaptığı Fransa'da geçerli. Fox News tarafından yayınlanan bir araştırmada, yeni veriler son on yılda antisemitik saldırılarda şok edici bir artış olduğunu ortaya koydu. Sadece 2024 yılında 9 bin 500 olay rapor edildi.
Bundi Plajı olayına geri dönersek, bu olay açık bir kamusal alanda Yahudilerin dini ve sosyal bir etkinliği sırasında meydana geldi, bu da olayın sembolik ve güvenlik açısından etkisini iki katına çıkardı. Saldırı, birkaç tehlikeli unsur barındırıyordu. Bunların başında, dini gerekçelerle sivillerin doğrudan hedef alınması ve kapalı bir dini kurum yerine halka açık bir turistik yerin seçilmesi geliyordu. Bu da tehdit seviyesini artırdı. Bu durum, Avustralya makamlarını olayı derhal ‘antisemitik bir nefret saldırısı’ olarak değerlendirmeye ve kapsamlı güvenlik soruşturmaları başlatmaya itti. Olay, münferit bir eylem olarak değil, Gazze’deki savaşın patlak vermesinden bu yana Yahudilere yönelik artan bazı tehdit, vandalizm ve saldırı vakalarının doruk noktası olarak değerlendirilebilir.
Ulusal düzeyde, bu olay iki ana nedenden dolayı şok etkisi yarattı ve güvenlik yanılsamasını paramparça etti. Birincisi, devletin kamusal alanda azınlıkları koruma kabiliyetini yeniden gündeme getirdi ve Avustralya'nın Ortadoğu’daki çatışmalarla bağlantılı ideolojik şiddetten muaf olduğu yönündeki yaygın inancı paramparça etti. Yahudiler, saldırının kendilerini endişe durumundan bekalarına yönelik bir tehdit durumuna getirdiğini hissetti. Bu da, onların görüşüne göre siyaset kisvesi altında nefretin normalleşmesine izin veren kamuoyundaki söylemin gözden geçirilmesi ve güvenliğin artırılması taleplerine yol açtı.
İçeride ‘gölge savaş’ şüphesi
Gazze'de son savaşın patlak vermesinden bu yana, çatışmanın yansımaları Ortadoğu ile sınırlı kalmadı. Savaş alanından coğrafi olarak uzak bir ülke olan Avustralya'da antisemitik saldırılarda daha önce eşi ve benzeri görülmemiş bir artış ve sosyal bölünmelerle birlikte endişe verici bir eğilim ortaya çıkmaya başladı. Bu eğilim, Avustralya hükümetini İran'ın önderliğinde olası bir dış müdahale hakkında açıkça konuşmaya itecek düzeye ulaştı.
Sidney saldırısının kurbanlarını anmak için büyük bir etkinlik düzenlendi (AFP)
Avustralya Başbakanı Albanese, geçtiğimiz ağustos ayında, 2024 yılının ekim ayında Sidney'in Bondi banliyösünde koşer sertifikalı yemekler sunan Louis's Continental Kitchen adlı kafeye düzenlenen kundaklama saldırısının arkasında Tahran'ın olduğunu söyledi. Avustralya istihbaratının aynı yılın aralık ayında Melbourne'daki Adass Israel Sinagogu’na düzenlenen kundaklama saldırısının da arkasında İran'ın olduğunu tespit ettiğini belirten Albanese, istihbarat teşkilatlarının, İran'ın Melbourne ve Sidney'deki antisemitik saldırıları organize ettiği yönünde ‘son derece rahatsız edici bir sonuca’ ulaştıklarını açıkladı. Bu durum Avustralya’nın İran'ın Canberra Büyükelçisi Ahmed Sadıki’nin ‘istenmeyen kişi’ ilan edilip sınır dışı edilmesine, Tahran'daki büyükelçisini geri çekmesine, büyükelçiliğinin faaliyetlerini askıya almasına ve İran Devrim Muhafızları Ordusu’nu (DMO) Yahudilerin kullandığı merkezleri hedef alan saldırıları düzenlediği gerekçesiyle ‘terör örgütleri’ listesine almasına neden oldu.
Gazze’deki savaş Avustralya sokaklarına taşınınca
Savaşın patlak vermesinden sonraki ilk haftalarda, Sidney ve Melbourne sokakları kitlesel protesto gösterilerine sahne oldu. Bu gösteriler, Gazze'deki savaşa duyulan öfkenin bir ifadesi olarak görünse de gerçekte İsrail'in politikalarını eleştirmek ile Yahudileri bir topluluk olarak hedef almak arasındaki çizgi bulanıklaşmaya başladı ve Avustralyalı Yahudiler işyerlerinde tacize uğradıklarını, sokakta tehdit edildiklerini ve kamuya açık yerlerde hakarete maruz kaldıklarını bildirdiler. Sosyal medyada, İsrail hükümeti ile nesillerdir Avustralya vatandaşı olarak yaşayan Yahudiler arasında ayrım yapmayan, toplu şeytanlaştırma dili yayıldı. O dönem yetkililer, durumu yakında yatışacak yoğun siyasi duyguların bir yansıması olarak değerlendirerek ciddiyetini küçümsediler. Ancak durum sözlerden vandalizme tırmandı ve yetkililer, 2024 yılında olayların niteliğinde niteliksel bir değişim yaşanacağını öngöremedi. Artık nefret söylemi veya hakaretlerle sınırlı kalmayıp, Yahudi sinagoglarına yönelik vandalizm, Nazi sloganlarının yazılması, dini ve eğitim kurumlarını hedef alan kasıtlı kundaklama girişimleri ve Yahudi okullarına ve kuruluşlarına ölüm tehditleri gönderilmesi gibi olaylar yaşanmaya başladı. Ayrıca Yahudilerin ve İsrail yanlısı aktivistlerin adresleri ve kişisel bilgileri de yayınlanmaya başladı.
Yahudi cemaatinin yıllık raporları, önceki yıllara kıyasla şiddet olaylarında belirgin bir artışla rekor rakamlar gösterdi ve yaşananları artık münferit olaylar olarak nitelemek mümkün değildi.
Sahnenin merkezinde İran
Avustralya Federal Polisi, 2024 yılı sonlarında, antisemitik şiddeti soruşturmak için özel bir güvenlik operasyonu başlattığını duyurdu ve resmi makamlarca yapılan açıklamaların tonu önemli ölçüde değişti. Artık sosyal gerilimden değil, iç güvenliğe yönelik bir tehditten bahsediliyordu. Sinagoglarda ve Yahudi okullarında sıkı güvenlik önlemleri alındı ve özellikle internette aktif olan kışkırtıcı taraflar hakkında derinlemesine soruşturmalar başlatıldı. Perde arkasında, devlet kurumları içinde, yaşananların yalnızca yerel öfkenin bir sonucu mu olduğu yoksa bu öfkeyi istismar eden ve şiddete yönlendiren taraflar mı olduğu konusunda tartışmalar başladı. Bu da İran’ın merkezinde olduğu en ciddi suçlamaya yol açtı.
Avustralya Başbakanı ile Dışişleri Bakanı’nın bu yıl yaptıkları açıklamalarda, elde edilen güvenilir istihbaratın İran'ın ülke içindeki antisemitik saldırıları yönlendirdiğini veya kışkırttığını gösterdiğini söylemeleriyle Avustralya hükümeti kırmızı çizginin ötesine geçti. Bu suçlama sadece sembolik değildi, İranlı diplomatların sınır dışı edilmesine, Tahran ile ilişkilerin düşürülmesine ve bazı olayların yabancı müdahale olarak sınıflandırılmasına yol açtı. Bu açıklamayla birlikte, antisemitizm meselesi sosyal meseleler alanından jeopolitik çatışma alanına taşındı. Bu mantığa göre Avustralya artık sadece iç nefretle değil, bölgesel bir gölge savaşın uzantısıyla da karşı karşıya.
Yanılsamanın bittiği an
Bondi Plajı'ndaki Yahudilerin bayram kutlamasına yapılan saldırı, kanlı bir doruk noktasıydı. Çünkü dini bir etkinlik sırasında sivilleri hedef almak, Avustralyalıların kendilerinden çok uzak olduğunu düşündükleri iç terör senaryolarını yeniden canlandırdı. Yetkililer bu saldırı ile İran arasında doğrudan bir bağlantı olduğunu açıklamamış olsa da saldırı suçlamalar ve korkularla dolu bir ortamda gerçekleşti. Bu da Yahudi toplumu içindeki şoku daha da artırdı. Birçokları için ‘Bondi Saldırısı’ Avustralya'nın Ortadoğu’daki çatışmaların etkilerinden korunduğu fikrinin çöktüğü andı.
Ancak Gazze’deki savaşın başlamasından bu yana tanık olunanlar, münferit olaylara indirgenemez ve komplo teorileriyle de tam olarak açıklanamaz. Gerçekler, siyasi öfkenin nefret söylemine, nefret söyleminin de vandalizm ve şiddete dönüştüğüne işaret ederken Avustralya devletine göre bu şiddetin bir kısmı dışarıdan müdahalenin izlerini taşıyor. Bu yüzden Avustralya, Yahudi vatandaşlarını hedef alınmaktan korumak ve aynı zamanda dış çatışmanın toplumu parçalayan bir iç kimlik savaşına dönüşmesini önlemek gibi ikili bir zorlukla karşı karşıya. Bu savaşın yalnızca güvenlik önlemleriyle kazanılamayacağı açık. Bu yüzden Bondi Plajı’ndaki olay sadece kanlı bir saldırı değil, ifade özgürlüğü ile azınlıkların korunması arasındaki kırılgan dengeyi ortaya koyan ve antisemitizmi sadece sosyal bir sorun olmaktan çıkaran, ulusal güvenlik sorunu haline getiren bir dönüm noktasıydı. Bu olay, Gazze'deki savaşın coğrafi olarak uzak olmasına rağmen, istikrarlı olan Batı toplumlarında doğrudan yansımaları olduğunu gösterdi.
Gerçekler, siyasi öfkenin nefret söylemine, nefret söyleminin de vandalizm ve şiddete dönüştüğüne işaret ediyor (AFP)
Ancak, yeniden gündeme gelen en hassas soru, ‘Sadece antisemitizmin neden arttığı değil öfkeli ve bölünmüş bir toplumda izole nefret olaylarıyla mı, yoksa özellikle İran'ın bazı saldırılara karıştığına dair resmi suçlamaların tekrarlanmasının ardından, Avustralya sahnesine sıçrayan bölgesel çatışma, gölge savaş ve dış müdahalenin bir uzantısıyla mı karşı karşıyayız?’ sorusudur.
Gazze savaşından sonra, coğrafi olarak uzak ülkelerde bile bu fenomenin neden kötüleştiğini açıklayan üç yerel kanal var. Bunlardan birincisi, kutuplaşma ve dış çatışmanın iç kimliğe dönüşmesiydi. İkincisi, Gazze ve İsrail konusundaki tutumu bir aidiyet işareti haline getiren protestolar ve karşıt söylemler, üçüncüsü, siyaset kimliğe indirgendiğinde, topluluklar, özellikle Yahudi topluluklar, misilleme tepkilerinin veya toplu şeytanlaştırmanın kolay hedefi haline gelmesiydi.
Şiddetin yanında daha az kanlı ama daha az tehlikeli olmayan başka bir çatışma üniversitelerde ve medyada patlak verdi. Bu ortamlar antisemitizmin tanımı üzerine tartışma arenalarına dönüştü. Yahudi örgütleri, üniversite yönetimlerini ifade özgürlüğü bayrağı altında kışkırtıcı sloganları hoş görmekle suçlarken, aktivistler İsrail'e yönelik her türlü eleştiriyi susturmak için bu suçlamayı siyasallaştırmamak gerektiği konusunda uyardı. Bu bölünme, toplumsal uçurumu derinleştirdi ve mücadelenin artık sadece güvenlikle değil, kültür ve ahlakla da ilgili olduğunu gösterdi.
“Gölge savaş” pratikte nasıl sürüyor?
Bir ülke başka bir ülkenin içindeki bu tür saldırıları yönlendirmekle suçlandığında, en yaygın senaryo kimlikli bir ajan değil, daha çok vekiller, yani sınırların dışındaki kışkırtıcılar ve finansörler ile ülke içindeki bireyler, organize suç ağları ve sempatizanlar veya hizmetlerden oluşan aracılardır. Amaç genellikle sadece topluma zarar vermekten ziyade onu terörize etmek, korku aşılamak, sosyal bölünmeyi körüklemek, bunu toplumu kutuplaştırıcı bir ulusal meseleye dönüştürmek ve böylece hükümeti zor durumda bırakıp vatandaşlarını koruyamadığı algısı yaymak.
Diğer bir eğilim ise dış politikayı iç politikaya çekmek. İç durum ne kadar kızışırsa, Tahran veya diğerlerine karşı herhangi bir dış politika tutumunun maliyeti de o kadar artar. Avustralya hükümetinin suçlamayı istihbarat şeklinde sunması dikkati çekiyor. Bu, kaynakları korumak için kanıtların büyük bir kısmının gizli kalabileceği anlamına gelir ve bu da basın için bir zorluk yaratır. Gizli dosyalara erişim olmadan bu hipotez nasıl kanıtlanabilir veya test edilebilir? Soruşturma, ‘olayların arkasında İran var’ demiyor, aksine biri Gazze’deki savaşın başlamasından sonra yaygın bir sosyal ve yerel gerginlik artışı, ikincisi devletin İran'ın yönlendirdiğine inandığı belirli olaylar olmak üzere iki katman olduğunu söylüyor.
Peki bu durum bölgesel boyut açısından ne anlama geliyor?
İran’ın suçlamalarının bölgesel yorumu, birçok ülkenin ‘asimetrik operasyonlar’ olarak adlandırdığı daha geniş bir modelden ayrı düşünülemez. Batı’nın diğer vakalarda defalarca dile getirdiği suçlamalara göre Tahran Batı ile doğrudan çatışmak yerine, gri alanları, yani siyasi baskı, dolaylı caydırıcılık ve yumuşak hedefler aracılığıyla mesajlar göndermeyi tercih ediyor. Özellikle Avustralya örneğinde, resmi suçlama, antisemitizm meselesini sadece çokkültürlü bir toplumdaki entegrasyon veya gerilim politikaları çerçevesinde değil, ulusal güvenlik ve dış müdahale çerçevesinde ele alınıyor.
İsrail'i eleştirmek ile antisemitizm arasındaki sınır nerede?
Batı'nın genelinde meselenin özü de bu. Birçoğu, İsrail'in politikalarını eleştirmekle Yahudilere karşı ırkçılık yapmayı bir tutmayı reddetse de sahada, genelleme, hükümetin kararlarından Yahudileri sorumlu tutma ve Orta Doğu'daki bir savaş ve Nazi sembolleri için Avustralya toplumunu cezalandırarak yerel hedefleme olmak üzere üç kapıdan geçen kaygan bir yokuş var. Bunlar siyasi söylem değil, tarihi bir soykırım.
Bu yüzden yetkililer, bir yandan ifade ve protesto etme özgürlüğünü vurgularken, diğer yandan suçları, kışkırtmayı, tehditleri ve şiddeti kınayan ikili bir yaklaşım benimsedi. Bu yaklaşım, ulusal düzeyde ortak eylemler ve toplantılar veya bu konuyla ilgili Ulusal Konsey görüşmelerini de içeriyordu.
Demokrasilere karşı ilan edilmemiş savaşın ilk aşaması
Batı ülkelerinde antisemitizm, artık sadece marjinal bir ırkçılık olgusu ya da kamusal söylemdeki ahlaki bir kusur değil, demokratik devletlere karşı içeriden yürütülen ilan edilmemiş bir savaşın ilk aşaması haline geldi. Bu savaş, askeri bir işgal yahut silahlı bir isyan olarak değil, tehlikenin patlak vermeden önce toplumların onu fark etme yeteneğinin yavaş yavaş sınanması şeklinde kendini gösteriyor. Temel sorun sözler ise sloganlar veya radikal söylemlerde değil, bunların ardındaki niyetlerde yatıyor.
Antisemitizm, genellikle şiddetin marjinalden merkeze, retorikten eyleme doğru ilerlediğinin ilk göstergesidir. Çünkü demokratik hoşgörünün sınırlarını test eder ve Batı'nın ifade özgürlüğü ve azınlık haklarına karşı duyarlılığını istismar eder. Bu aşamadaki tehlike, antisemitizmin kamuoyunu uyuşturmak için bir araç olarak kullanılmasının yanında tartışmayı dilbilimsel ve ‘eleştiri nedir? kışkırtıcılık nedir? ifade özgürlüğü nerede başlayıp nerede biter?’ gibi akademik argümanlara indirgemesidir. Tüm bunların yanında sorunun daha derin yapısı, yani ertelenmiş şiddeti besleyen bir ortamın yaratılması görmezden geliniyor. Böylece demokrasi, zayıf olduğu için değil, niyetlerin artık masum olmadığı bir tarihsel anda iyi niyet varsayımı yaptığı için, muhalifleri için koruyucu bir şemsiye haline geliyor.
Tarihte antisemitizm hiçbir zaman son değil, başlangıç olmuştur. Bu, iç düşmanın yeniden tanımlandığı ve bir grubun siyasi ve ahlaki insanlığının, daha sonra çemberin genişlemesine hazırlık olarak elinden alındığı aşamadır. Dolayısıyla buna müsamaha göstermek sadece belirli bir gruba ihanet etmek anlamına gelmiyor, aynı zamanda kamusal alanın, yani söylemin, ardından kurumların ve sonra da güvenliğin yavaş ve ölümcül bir şekilde işgaline kapı açmak anlamına da gelir. Batı'nın bugün yaptığı hata, yerleşik bir ilke olan ırkçılığı reddetmesinde değil, beyan edilmemiş terörizmle başa çıkamamasında yatıyor.
Bu terörizm, açıkça bayraklar dalgalandırmaz veya açık savaş ilan etmez, aksine görünüşte adil nedenlerle sızar, mağduriyeti sömürür ve çatışmanın maliyeti devletin bunu kontrol etme kapasitesini aşana kadar patlama anını geciktirir. Bu niyetler patlak verince, önleyici tedbirler için çok geç kalınmış olur ve ‘şok, kınama, soruşturma komisyonları ve sonra başlangıç noktasına dönüş’ şeklindeki hep aynı sahne bir kez daha tekrarlanır. Bunun yanında antisemitizmi sadece ahlaki bir başarısızlık olarak değil, stratejik bir uyarı zili olarak erken okumak, demokrasileri ilan edilmemiş, ama çoktan başlamış bir savaştan kurtarmak için son şans olabilir.
Gazze’deki savaşın başlamasından sonra Avustralya'da yaşananlar, sadece bir dizi münferit nefret olayına yahut her şeyi açıklayan bir ‘dış komplo’ teorisine indirgenemez. Avustralya devleti, gerçeğe daha yakın olanın, nefret suçları ve Yahudilere karşı artan şiddeti doğuran ikili bir model ve gergin bir iç ortam ile belirli bir operasyon katmanı olduğunu söylüyor. İstihbarat bilgilerine göre İran, bu olayların bir kısmını aracılar aracılığıyla yönlendirerek, sorunu ‘toplumsal gerilimden gölge savaşı ve dış müdahaleye’ kaydırmıştı. Her iki durumda da sonuç aynıydı; bir toplum, sürekli güvenlik mantığı altında yaşamaya zorlanırken bir devlet, demokratik alanı kısıtlamadan veya dış çatışmayı içerde kültürel bir iç savaşa dönüştürmeden vatandaşlarını koruma yeteneği açısından sınanıyordu.
İsrail: Hizbullah’ın deniz projesi İmad Emhez’in itiraflarıyla deşifre olduhttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/5221096-i%CC%87srail-hizbullah%E2%80%99%C4%B1n-deniz-projesi-i%CC%87mad-emhez%E2%80%99-itiraflar%C4%B1yla-de%C5%9Fifre-oldu
İsrail: Hizbullah’ın deniz projesi İmad Emhez’in itiraflarıyla deşifre oldu
Lübnan’daki Telegram gruplarında dolaşıma giren kimlik kartının, İmad Amez Fadil’e ait olduğu öne sürülüyor.
İsrail ordusu, Lübnan Hizbullahı’nın kıyı savunma füze birimi 7900’de kritik konumda yer alan ve yaklaşık bir yıl önce İsrail’e getirilerek sorgulanan İmad Emhez’in, soruşturma sırasında Hizbullah’ın gizli deniz dosyasına dair önemli bilgiler verdiğini açıkladı.
İsrail ordusunun Arapça medya sözcüsü Avichay Adraee’nin X platformunda yaptığı paylaşıma göre, “İsrail Deniz Komandoları Birliği 13’e bağlı askerler, yaklaşık bir yıl önce askeri istihbarat deniz biriminin yönlendirmesiyle, Lübnan’ın kuzeyindeki Batrun kasabasında, sınırın yaklaşık 140 kilometre uzağında gerçekleştiren operasyonla Emhez’i yakalayıp İsrail’e götürdü.”
Açıklamada, Emhez’in İran ve Lübnan’da askeri eğitim aldığı ve Hizbullah’ın kıyı füze biriminde yürüttüğü görev kapsamında geniş bir denizcilik tecrübesi edindiği belirtildi. Ayrıca, Lübnan’daki sivil denizcilik akademisi “Marasti”de eğitim aldığı, bunun da “Hizbullah’ın sivil kurumları terör faaliyetleri için kullanmasına” örnek teşkil ettiği ifade edildi.
Adraee, Emhez’in soruşturma sırasında Hizbullah’ın en gizli projelerinden biri olan deniz dosyasında merkezi bir görev yürüttüğünü kabul ettiğini belirtti. Emhez’in sunduğu bilgilerin, örgütün deniz faaliyetlerini sivil kisve altında örgütleyerek İsrail ve uluslararası hedeflere saldırı planlarını içerdiği aktarıldı.
#عاجل 🔸جيش الدفاع يكشف: الملف البحري السري لحزب الله الإرهابي – بنية تحتية إرهابية بستار مدني بتوجيه مباشر من المدعو حسن نصرالله
🔸يكشف جيش الدفاع النقاب انه قبل نحو عام انطلق مقاتلي وحدة 13 للكوماندوز البحري لتنفيذ عملية "وراء الظهر" في بلدة البترون شمال لبنان، على بعد حوالي… pic.twitter.com/A5T7LPL6mS
İsrail ordusu sözcüsü, söz konusu gizli deniz projesinin, öldürüldükleri belirtilen Hizbullah lideri Hasan Nasrallah tarafından doğrudan yönetildiğini, askeri lider Fuat Şükr ile deniz dosyasının sorumlusu Ali Abdülhasan Nuriddin’in de süreçte yer aldığını iddia etti.
Açıklamada, Emhez’in verdiği bilgiler ve söz konusu lider kadronun etkisiz hâle getirilmesi sayesinde gizli deniz dosyasının ilerlemesinin kritik bir aşamada durdurulduğu bildirildi.
İsrail ordusu, Hizbullah’ın deniz yapılanması ile diğer deniz birimlerinin İran’ın maddi ve ideolojik desteğiyle geliştirildiğini öne sürerek, “Bu devasa kaynaklar Lübnan’ın kalkınması için kullanılmak yerine Hizbullah’ın terör faaliyetlerine aktarılıyor” ifadelerini kullandı.
İsrail ordusu, vatandaşlarına yöneldiğini belirttiği tehditleri ortadan kaldırmak için “tüm cephelerde gerekli adımların atılmaya devam edeceğini” duyurdu.
Trump: Netanyahu ile Florida'da büyük olasılıkla görüşeceğimhttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/5221053-trump-netanyahu-ile-floridada-b%C3%BCy%C3%BCk-olas%C4%B1l%C4%B1kla-g%C3%B6r%C3%BC%C5%9Fece%C4%9Fim
Trump: Netanyahu ile Florida'da büyük olasılıkla görüşeceğim
Temmuz 2025'te Beyaz Saray'da Trump ve Netanyahu arasında gerçekleşen görüşmeden (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump dün yaptığı açıklamada, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile bir görüşme ayarlamadığını, ancak Netanyahu'nun kendisiyle görüşmek istediğini söyledi.
Beyaz Saray'daki Oval Ofis'ten konuşan Trump, Gazze anlaşmasının ikinci aşamasının uygulanması için baskı yaparken, Noel tatili sırasında Florida'da Netanyahu ile "büyük olasılıkla" görüşeceğini ifade etti.
Bugün Mar-a-Lago tatil beldesine giderken gazetecilere konuşan Trump, "Evet, büyük olasılıkla Florida'da beni ziyaret edecek," dedi. "Benimle görüşmek istiyor. Henüz resmiyet kazanmadı ama benimle görüşmek istiyor."
Wittkoff, Miami'de arabulucularla görüşecek
İlgili bir gelişmede, Şarku'l Avsat'ın AFP'den aktardığına göre Beyaz Saray'dan bir yetkili dün yaptığı açıklamada, Başkan Donald Trump'ın özel temsilcisi Steve Wittkoff'un, Gazze Şeridi'ndeki ateşkesin bir sonraki aşamasını görüşmek üzere bugün Florida, Miami'de Katar, Mısır ve Türk yetkililerle bir araya geleceğini söyledi.
Son zamanlarda, iki yıldır süren savaşla harap olmuş Gazze Şeridi'ndeki ateşkesin arabulucuları ve garantörleri olan Katar ve Mısır, özellikle İsrail güçlerinin çekilmesini ve uluslararası bir istikrar gücünün konuşlandırılmasını içeren ABD Başkanı Donald Trump'ın planına dayalı olarak anlaşmanın ikinci aşamasına geçilmesi çağrısında bulundu.
Plan ayrıca, uluslararası "barış konseyi" tarafından denetlenen ve çok uluslu bir güvenlik gücü tarafından desteklenen, Gazze Şeridi'nde geçici bir Filistin teknokrat yönetiminin kurulmasını öngörüyor.
İsrail ve Hamas arasında Gazze'deki ateşkes kırılganlığını koruyor; her iki taraf da birbirini ihlallerle suçlarken, harap olmuş bölgedeki insani durum kötüleşmeye devam ediyor.
لم تشترك بعد
انشئ حساباً خاصاً بك لتحصل على أخبار مخصصة لك ولتتمتع بخاصية حفظ المقالات وتتلقى نشراتنا البريدية المتنوعة
