Tanrı Dağları'ndaki çiftçiler iklim kriziyle baş etmenin yolunu buldu

Yapay buzulların sayısı 24'e ulaştı

Yapay buzullar ilk kez 2014'te Himalayalar'da oluşturulmuş daha sonra Şili ve İsviçre'de de benzer yöntemler ortaya çıkmıştı (AFP)
Yapay buzullar ilk kez 2014'te Himalayalar'da oluşturulmuş daha sonra Şili ve İsviçre'de de benzer yöntemler ortaya çıkmıştı (AFP)
TT

Tanrı Dağları'ndaki çiftçiler iklim kriziyle baş etmenin yolunu buldu

Yapay buzullar ilk kez 2014'te Himalayalar'da oluşturulmuş daha sonra Şili ve İsviçre'de de benzer yöntemler ortaya çıkmıştı (AFP)
Yapay buzullar ilk kez 2014'te Himalayalar'da oluşturulmuş daha sonra Şili ve İsviçre'de de benzer yöntemler ortaya çıkmıştı (AFP)

Kırgızistan'da Tanrı Dağları'nda yer alan köylerdeki çiftçiler, kuraklıktan etkilenen tarlalarını kurtarmak için yapay buzullar oluşturmaya başladı.

Köylüler tarafından oluşturulan buzulun şu anda 5 metre uzunluğa ve 20 metre genişliğe sahip olduğu, kışın en çetin zamanlarındaysa buzulun 12 metre yüksekliğe kadar eriştiği ifade edildi.

AFP'ye konuşan çiftçi Erkinbek Kaldanov, "Buzul eridiği zaman hyavanlara ve toprağa yetecek kadar su olacak" diye konuştu.

Buzulun bölge halkı tarafından sonbaharda iki hafta boyunca Tanrı Dağları'nın zirvesinde gelen suyun yönünün değiştirilerek oluşturulduğu belirtildi.

Köylüler, bölgenin doğal su kaynağı olan buzulların yok olmasından dolayı böyle bir çözüme gittiği aktarıldı.

Orta Asya'da artan sıcaklıklar nedeniyle son yıllarda kış aylarında artık buzullar oluşmuyor. Bilimsel dergi Science'ta yayımlanan bir çalışmada, bölgedeki buzulların erime hızının 2035-2055 periyodunda zirve yapacağı belirtilmişti.

Kırgız çiftçilerin sözcülüğünü yapan Aido İzmanaliyev, "Her yıl daha az su var. Yeraltı suları boşalıyor, baharlar kurak geçiyor. Otlaklarla ilgili problem yaşıyoruz" diye konuştu.

Oluşturdukları yapay buzulla ilgili konuşan İzmanaliyev şunları söyledi:

Su, üç kilometredeki bir dağ kaynağından yeraltı borusuyla geliyor. Bir noktada toprağın üstüne fışkırıyor ve burada buzul oluşuyor. Eridiğinde su sağlamanın yanı sıra oluşturduğumuz buzul ortam sıcaklığını da düşürüyor ve nem yaratuyor. Bu da çevredeki bitki örtüsünün gelişmesine yardım ediyor. Böylece ilkbahardan sonbahara kadar hayvanları otlatabiliyoruz.

Yapay buzulların tanesinin yaklaşık 6 bin 200 dolara mal olduğu ve ülke genelinde 24 yapay buzul oluşturulduğu belirtildi.

Kırgızistan nüfusunun üçte ikisi kırsalda yaşarken, ekonomisinin yüzde 10'unu tarım oluşturuyor. Orta Asya'da giderek artan kuraklık problemi Kırgızistan'ın yanı sıra Kazakistan, Özbekistan ve Türkmenistan'da da ülkelerde etkisini gösteriyor.

Independent Türkçe, AFP, Asia-Plus

 



İsrail ordusu İran'ın Arak reaktörü çevresindeki bölgenin boşaltılması çağrısında bulundu

İsrail ordusu, İran'ın Arak ve Khandab köylerinde yaşayanlardan köyleri boşaltmalarını istediği broşür (İsrail ordusu)
İsrail ordusu, İran'ın Arak ve Khandab köylerinde yaşayanlardan köyleri boşaltmalarını istediği broşür (İsrail ordusu)
TT

İsrail ordusu İran'ın Arak reaktörü çevresindeki bölgenin boşaltılması çağrısında bulundu

İsrail ordusu, İran'ın Arak ve Khandab köylerinde yaşayanlardan köyleri boşaltmalarını istediği broşür (İsrail ordusu)
İsrail ordusu, İran'ın Arak ve Khandab köylerinde yaşayanlardan köyleri boşaltmalarını istediği broşür (İsrail ordusu)

İsrail ordusu, bugün yaptığı açıklamada, İran'ın Arak ağır su reaktörünü çevreleyen bölgeyi boşaltmaları konusunda sakinlere bir uyarı yayınladı.

İsrail ordusu, nükleer tesislerin yakınında bulunan İran'ın Arak ve Khandab köylerindeki sakinleri bölgeyi tahliye etmeye çağırdı ve yakın zamanda saldırılar düzenleneceğini duyurdu. OrdununTelegram'da yer alan açıklamasında, "İsrail Savunma Kuvvetleri, İran'ın Arak ve Khandab köylerinde yaşayan sakinleri, işçileri ve herkesi... askeri tesisler vurulmadan hemen önce tahliye etmeye acilen çağırıyor" denildi.

Uyarı, X platformunda, önceki hava saldırılarından önce yapılan uyarılara benzer şekilde, reaktörün kırmızı bir daire ile çevrili uydu görüntüsünü içeren bir gönderiyle yapıldı.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre Arak ağır su reaktörü Tahran'ın 250 kilometre güneybatısında yer almakta. Ağır su nükleer reaktörleri soğutmak için kullanılır, ancak bir yan ürün olarak nükleer silahlarda kullanılabilen plütonyum da üretir. Bu İran'a, bu yolu izlemeye karar verirse, uranyum zenginleştirmeye ilave olarak nükleer bomba üretmek için başka bir yol sağlar.

İran, 2015 yılında dünya güçleriyle varılan nükleer anlaşma kapsamında nükleer silahların yayılması endişelerini en aza indirmek için reaktörü yeniden tasarlamayı kabul etmişti. İran 2019 yılında Arak reaktörünün ikincil devresini çalıştırmaya başladı ki bu o dönemde, nükleer anlaşmanın ihlali olarak görülmüyordu.