Hangi ülkeler Filistin devletini tanıdı?

Birleşmiş Milletler'in New York'taki genel merkezi (Arşiv - Reuters)
Birleşmiş Milletler'in New York'taki genel merkezi (Arşiv - Reuters)
TT

Hangi ülkeler Filistin devletini tanıdı?

Birleşmiş Milletler'in New York'taki genel merkezi (Arşiv - Reuters)
Birleşmiş Milletler'in New York'taki genel merkezi (Arşiv - Reuters)

AFP'nin haberine göre, dünyanın çoğunluğu Filistin devletini tanırken, Filistin Yönetimi, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'ne bir kez daha BM'ye tam üyelik talebinin değerlendirilmesi çağrısında bulundu.

Filistin Yönetimi'nin verilerine göre BM üyesi toplam 193 ülkeden 137'si Filistin devletini tanımış durumda. Ancak bu sayıya Avustralya, Japonya, Güney Kore, Kuzey Amerika ve Batı Avrupa ülkelerinin çoğu dâhil değil.

Bazı İspanyol gazetelerine göre İspanya Başbakanı Pedro Sanchez salı günü Ürdün'ü ziyareti sırasında İspanya'nın Filistin devletini tanıma sürecini yaza kadar hızlandırmaya kararlı olduğunu söyledi.

- 1988: Bağımsızlığın ilanı ve ilk tanınma kararları

15 Kasım 1988'de, İsrail işgaline karşı ilk Filistin ayaklanmasının başlamasından yaklaşık bir yıl sonra, Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) lideri Yaser Arafat Cezayir'de sürgündeki Filistin Ulusal Konseyi kürsüsünden başkenti Kudüs olan ‘Filistin Devleti'nin kurulduğunu’ ilan etti. Dakikalar sonra Cezayir bağımsız Filistin devletini resmen tanıdı.

Bir hafta sonra, aralarında Çin, Hindistan, Türkiye ve çoğu Arap ülkesinin de bulunduğu 40 ülke aynı adımı attı. Afrika kıtasındaki hemen her ülke ve Sovyet bloğu da Filistin’i tanıdı.

Daha sonra 2010 ve 2011 yıllarında Orta ve Latin Amerika ülkelerinin çoğu Filistin devletini tanıdı.

- 2012: Gözlemci statüsü

Filistinliler uluslararası kurumlar düzeyinde diplomatik bir kampanya başlattılar. Kasım 2012'de yapılan tarihi bir oylamayla, BM'de gözlemci devlet statüsü kazandılar. Bu statü, oy hakkı olan tam üyeliği kapsamıyor, BM kurumlarına ve uluslararası anlaşmalara katılma hakkı veriyor.

Bu yeni statü ile Filistinliler 2015 yılında Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne (UCM) katılarak Filistin topraklarındaki askeri operasyonların soruşturulmasına olanak sağladılar. ABD ve İsrail ise bu kararı kınadı.

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Ekim 2011'de Filistinlilere tam üyelik vererek bu yolu açtı. İsrail ve ABD 2018 yılında örgütten çekildi, ancak daha sonra ABD 2023'te geri döndü.

- 2014: İsveç, AB ülkeleri içinde Filistin devletini tanıyan ilk ülke oldu

Büyük bir Filistinli topluluğa sahip olan İsveç, Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Polonya, Bulgaristan, Romanya ve Kıbrıs'ın Avrupa Birliği'ne (AB) katılmadan önce yaptığı gibi, 2014 yılında Filistin devletini tanıyan ilk AB ülkesi oldu.

İsrail-Filistin çatışmasının çözümüne yönelik çabaların tamamen durma noktasına geldiği bir dönemde alınan Stockholm kararı, İsrail ile yıllarca süren fırtınalı ilişkilere yol açtı.

İsveç'in izinden gitmeyi düşünen tek Avrupa ülkesi İspanya değil. Pedro Sanchez 22 Mart'ta İrlanda, Malta ve Slovenya'dan mevkidaşlarıyla ortak bir bildiri yayınlayarak, ‘koşullar uygun olduğu takdirde Filistin'i tanımaya hazır olduklarını’ açıkladı.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise şubat ayında bir adım atarak Filistin devletinin tek taraflı olarak tanınmasının ‘Fransa için tabu olmadığını’ belirtti.



Trump’ın Altın Kubbesi’nin detayları belli oldu

Trump, Altın Kubbe’nin tanıtımını mayısta Savunma Bakanı Pete Hegseth’le yapmıştı (Reuters)
Trump, Altın Kubbe’nin tanıtımını mayısta Savunma Bakanı Pete Hegseth’le yapmıştı (Reuters)
TT

Trump’ın Altın Kubbesi’nin detayları belli oldu

Trump, Altın Kubbe’nin tanıtımını mayısta Savunma Bakanı Pete Hegseth’le yapmıştı (Reuters)
Trump, Altın Kubbe’nin tanıtımını mayısta Savunma Bakanı Pete Hegseth’le yapmıştı (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump’ın savunma sistemi projesi Altın Kubbe’ye (Golden Dome) dair yeni detaylar ortaya çıktı.

Reuters’ın haberinde, savunma sisteminin biri uydu tabanlı üçü de karada olmak üzere dört katmandan oluşacağı belirtiliyor.

Alabama eyaletindeki Huntsville şehrinde geçen hafta düzenlenen toplantıda, ABD yönetiminden yetkililer savunma sistemiyle ilgili sunum düzenledi.

Çeşitli savunma şirketlerinden yaklaşık 3 bin kişinin yer aldığı sunuma göre savunma sisteminin en az 175 milyar dolara mal olması öngörülüyor.

Altın Kubbe sisteminde, Alaska ve Hawaii de dahil ABD topraklarındaki çeşitli bölgelere kurulmuş 11 kısa menzilli füze bataryası bulunuyor. Dört entegre katmandan oluşan mekanizmada füze uyarı ve takibinin yanı sıra füze saldırılarına karşı savunma için uzay tabanlı bir algılama ve takip sistemi var. Karadaki katmanlarsa radarlar ve lazer silahlarından oluşuyor.

Amerikan savunma devi Lockheed Martin’in ürettiği “Yeni Nesil Önleyiciler” (Next Generation Interceptors –NGI) adlı anti-balistik füze bataryalarının konuşlandırılması amacıyla yeni bir üs kurulması da planlanıyor. NGI’lar, yine Lockheed tarafından üretilen Bölge Yüksek İrtifa Hava Savunması (Terminal High Altitude Area Defense –THAAD) adlı füze savunma sistemiyle birlikte kullanılacak.

Uzay önleyicilerinin de ABD’ye fırlatılan füzeleri atmosferde seyir halindeyken yok etmesi hedefleniyor.

Diğer yandan sistemde kaç füze kullanılacağı, ne kadar yer istasyonu inşa edileceği ve önleyici sistemlerin büyüklüğüne dair belirsizlikler sürüyor. Haberde, bunların öngörülen maliyet artırabileceği belirtiliyor.

Sunumda Elon Musk’ın SpaceX firmasının yer almaması da dikkat çekiyor. Trump’la arası bozulan Hükümet Verimlilik Bakanlığı’nın (DOGE) eski liderinin şirketi, Lockheed, Northrop Grumman, Boeing ve Palantir gibi dev firmalarla Altın Kubbe için ihalelere katılmıştı.

Pentagon’dan yapılan açıklamada, projenin erken aşamalarda olduğuna işaret edilerek, yönetimin endüstri, akademi, devlet kurumları ve laboratuvarlardan veri topladığı belirtiliyor.

ABD Uzay Kuvvetleri’nden General Michael A. Guetlein’ın liderlik edeceği proje 17 Temmuz’da onaylanmıştı. Altın Kubbe projesinde çalışacak ekibin 120 gün içinde tam kapsamlı bir plan sunması bekleniyor.

Independent Türkçe, Reuters, Ynet