İran'dan ‘maksimum zarar’ sözü

ABD kuvvetleri, İsrail'in Şam'daki İran konsolosluğunu vurmasına karşılık DMO’nun vereceği yanıta hazır.

Suriye ve Lübnan'daki DMO güçlerinin komutanı Muhammed Rıza Zahidi memleketi İsfahan'da toprağa verildi. (Tesnim)
Suriye ve Lübnan'daki DMO güçlerinin komutanı Muhammed Rıza Zahidi memleketi İsfahan'da toprağa verildi. (Tesnim)
TT

İran'dan ‘maksimum zarar’ sözü

Suriye ve Lübnan'daki DMO güçlerinin komutanı Muhammed Rıza Zahidi memleketi İsfahan'da toprağa verildi. (Tesnim)
Suriye ve Lübnan'daki DMO güçlerinin komutanı Muhammed Rıza Zahidi memleketi İsfahan'da toprağa verildi. (Tesnim)

İran yeni mesajlar vererek Suriye'deki son büyük kaybı olan ve İsrail'in Şam'daki İran konsolosluğunu bombalaması sonucu altı İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) subayı ile birlikte Tuğgeneral Muhammed Rıza Zahidi'nin de öldürüldüğü saldırıya yanıt vermek üzere harekete geçme niyetini yineledi.

İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri, İsrail saldırısının ‘cevapsız kalmayacağını’ belirterek “Operasyonun zamanlamasını ve niteliğini tam olarak belirleyeceğiz. Düşmana azami zarar vererek eyleminden pişman olmasını sağlayacağız” ifadelerini kullandı. Zahidi'nin İsfahan'daki cenaze töreninde yaptığı konuşmada Bakıri, “Şam'daki İran konsolosluğuna yapılan saldırı İsrail için bir intihardır ve onun çöküş ve yok oluş sürecini hızlandıracaktır” dedi. İsrail'e yanıt vermeyi ‘halkın talebi’ olarak nitelendirdi.

Zahidi'nin cenaze töreninden sonra DMO'dan yapılan resmî açıklamada “Düşmanları cezalandırmak için verilecek karşılık ulusal taleplere yanıt olarak gerçekleşecektir” denildi. DMO medyası İran topraklarından İsrail'e doğrudan bir balistik saldırı yapılacağını simüle eden bir video yayınladı.

Bu mesajlar, ABD'li yetkililerin önümüzdeki günlerde bölgedeki İsrail ve ABD varlıklarını hedef alan ‘büyük’ bir İran saldırısı beklentisiyle ABD'de yüksek alarm durumunu doğrulamasından saatler sonra geldi. Amerikan CBS kanalına göre, ABD ve İsrail istihbarat kaynakları, İran'ın Şahed insansız hava araçları (İHA) ve seyir füzeleriyle İsrail elçiliğine saldırı düzenlemeyi planladığına inanıyor. Öte yandan ABD'li bir yetkili Reuters'e “Kesinlikle yüksek alarm durumundayız” dedi.

İranlı çevrelerde verilecek tepkiyle ilgili karışık duygular var. Bazı analistler, ABD'nin İran'ın balistik füzelerini durdurarak müdahale etme ihtimaliyle birlikte ‘İsrail'in bölgedeki savaşı genişletme tuzağına’ düşme konusunda uyarıda bulundu. Diğerleri ise ‘İran'ı daha geniş bir savaşa sürüklemeden orantılı ve caydırıcı bir yanıt’ verilmesi çağrısında bulundu.



Ağaçların belirli durumlarda birbirleriyle konuştuğu bulundu

Ağaçlar güneş tutulması sırasında birbirleriyle iletişim kuruyor. Araştırmacılar, İtalya ormanlarındaki tepkiyi takip ettiklerini söylüyor (Monica Gagliano/Southern Cross Üniversitesi)
Ağaçlar güneş tutulması sırasında birbirleriyle iletişim kuruyor. Araştırmacılar, İtalya ormanlarındaki tepkiyi takip ettiklerini söylüyor (Monica Gagliano/Southern Cross Üniversitesi)
TT

Ağaçların belirli durumlarda birbirleriyle konuştuğu bulundu

Ağaçlar güneş tutulması sırasında birbirleriyle iletişim kuruyor. Araştırmacılar, İtalya ormanlarındaki tepkiyi takip ettiklerini söylüyor (Monica Gagliano/Southern Cross Üniversitesi)
Ağaçlar güneş tutulması sırasında birbirleriyle iletişim kuruyor. Araştırmacılar, İtalya ormanlarındaki tepkiyi takip ettiklerini söylüyor (Monica Gagliano/Southern Cross Üniversitesi)

Ağaçlar birbirleriyle konuşuyor. Ancak bu her zaman olmuyor.

Bilim insanlarına göre, güneş tutulması yaşandığında yaşlı ağaçlar anlaşıldığı üzere ekolojik bilgilerini gençlere aktarabiliyor.

Bulgular, yetkililerin iklim değişikliği ve biyolojik çeşitlilik kaybı karşısında hayatta kalmamız açısından kritik önem taşıdığını söylediği ağaçlar hakkında araştırmacıların anlayışına katkı sağlıyor. Ayrıca bitkilerin kendi ekosistemlerine katılım gösterdiğine dair kanıtlara da yenisini ekliyor.

Avustralya'nın Southern Cross Üniversitesi'nden öğretim üyesi Monica Gagliano yaptığı açıklamada "Esasen meşhur 'wood wide web'i (ağaçların ağı; internette bilgiye erişmeyi sağlayan sistem olan 'world wibe web'e gönderme yapılmış -çn.) iş başında izliyoruz!" diyor.

Gagliano, hakemli dergi Royal Society Open Science'ta geçen ay yayımlanan çalışmanın başyazarlarından biri.

Makelenin yazarları iki saat süren kısmi güneş tutulması sırasında, olayın ladin ağaçları üzerinde nasıl bir etki yaratacağını anlamak umuduyla İtalya'nın göz alıcı Dolomit Dağları'na gitti.

Üç sağlıklı ağaca uzaktan sensörler yerleştirdiler. Bunlardan ikisi yaklaşık 70 yaşında, diğeriyse sadece 20 yaşındaydı. Sensörleri ayrıca yıllar önce bir fırtınanın vurduğu 5 ağaç kütüğüne de bağladılar.

Sensörleri kullanarak ağaçların ürettiği elektrik akımlarını kaydettiler ve şoke edici sonuçlara ulaştılar.

asdfrg
Araştırmacılar ladin ağaçlarına sensörler taktı. Hem sağlıklı ağaçlar hem de kütükler çalışmaya dahil edildi (Monica Gagliano)

Yüklü moleküller tüm canlı organizmaların hücreleri boyunca hareket ederek sinyalleri iletir. Bu faaliyet, organizmaların iletişim kurmasını sağlayan elektrik akımları yaratır.

Bu sinyalleri takip eden araştırmacılar, ladinlerin hem tutulmaya tepki verdiğini hem de bunu öngördüğünü, biyoelektrik sinyallerini saatler öncesinden senkronize ettiğini buldu. Değişiklikler suyun ve moleküllerin içinde görüldü.

Yaşlı ağaçların gençlere göre daha belirgin bir erken tepkiye sahip olması, ağaçların bu tür olayları öngörüp yanıt vermek için mekanizmalar geliştirmiş olabileceğine işaret ediyor. Ancak bilim insanları, düşündüğünüz şekilde olmasa da ağaçlar arasında seyahat eden biyoelektrik dalgaları da saptadı.

Çalışmanın çerçevesi, ağaçlar arasında dolaşıklık fikrini destekleyerek sinyallerin "kökler aracılığıyla sıvılar ve moleküler alışverişler veya hava akımları gibi madde alışverişlerine dayanmayan bir faz senkronizasyonu halinde iletildiğini" öne sürüyor.

hyjuk
Araştırmanın yazarları Alessandro Chiolerio ve Monica Gagliano ağaçların arasında oturuyor. Chiolerio, ormanı artık tek tek bitkilerden oluşan bir grup yerine bir "orkestra" olarak gördüklerini söylüyor (Simone Cargnoni)

Öte yandan araştırmacılar bu dinamiğin, bitkiler arasındaki uzun mesafeli sinyalleşmenin, çevresel değişiklikler karşısında çeşitli fizyolojik işlevleri koordine etmelerini sağlayabileceğini gösteren çalışmalarla tutarlı olduğunu söylüyor.

Sağlıklı ağaçlara göre daha az belirgin olmasına karşın kütüklerde de değişiklikler tespit edildi.

Araştırmacılar bilgisayar modellemesi ve analizi kullanarak bu bulguları test etti. Buldukları şey sonuçları destekleyerek "orman çapında uyumlu, organizma benzeri bir tepki" olduğuna işaret ediyor.

Bu sonuçların aynı zamanda dünyanın yaşlı ormanlarının korunmasının önemini de vurguladığını belirtiyorlar.

İtalyan Teknoloji Enstitüsü ve Batı İngiltere Üniversitesi'nden öğretim üyesi ve çalışmanın ortak yazarı Alessandro Chiolerio şöyle diyor:

Artık ormanı sadece bireylerden oluşan bir topluluk gibi değil, faz korelasyonlu bitkilerden oluşan bir orkestra gibi görüyoruz.

Independent Türkçe