İki ayrı başarısızlığa verilen aynı ad “el-Vaat es-Sadık”

Uluslararası toplum Lübnan cephesinde Hizbullah'ın 2006 yılında İsrail karşısındaki yenilgisinin somut bir sonucu olan 1701 sayılı BMGK kararının uygulanması için baskı yapıyor

İran'ın İsrail'e saldırısını kutlarken bir elinde İran bayrağı diğer elinde maket bir füze tutan bir İranlı (AFP)
İran'ın İsrail'e saldırısını kutlarken bir elinde İran bayrağı diğer elinde maket bir füze tutan bir İranlı (AFP)
TT

İki ayrı başarısızlığa verilen aynı ad “el-Vaat es-Sadık”

İran'ın İsrail'e saldırısını kutlarken bir elinde İran bayrağı diğer elinde maket bir füze tutan bir İranlı (AFP)
İran'ın İsrail'e saldırısını kutlarken bir elinde İran bayrağı diğer elinde maket bir füze tutan bir İranlı (AFP)

Emced İskender

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK), Hizbullah üyelerinin Lübnan'ın güneyindeki Litani Nehri'nin diğer tarafında kalmalarını öngören 1701 sayılı kararıyla sona eren 2006 yılındaki Hizbullah kaynaklı Temmuz Savaşı da ‘el-Vaat es-Sadık’ olarak adlandırılmıştı.

İran tarafından finanse edilen ya da İran rejimine yakınlığıyla bilinen haber ajansları, İsrail basınından seçilmiş yüzlerce makaleyle dolu. Fakat amaç, ufuk açmak ve öğretici olmaktan ziyade, ‘direniş ekseninin’ argümanlarını güçlendirmek ve İsrail'in özellikle askeri, toplumsal ve ekonomik alanlardaki bocalamalarını ve zayıflıklarını ve genel olarak siyasi yapısının kırılganlığını vurgulamaktır. Bu, İncil’de geçen “Ey kötü köle, seni kendi ağzından çıkan sözle yargılayacağım” pasajında gelen bir ‘propaganda’dır.

Ancak bu aynı zamanda direniş eksenine yakın medya kuruluşlarının çoğunun sergilediği bu sistematik tutum, hitap ettikleri kitlelerin zihinlerine saygı duymadıklarının bir göstergesidir. İsrail'de birçok taraf ve bunların kullandıkları dil var. ‘Düşmanı ifşa eden’ bir makalenin alındığı aynı gazetede, o hikayenin ya da olayın diğer tarafını anlatan makaleler ve bilgiler de bulunur. Direniş eksenine yakın haber ajanslarının sayfalarını baştan sona tarasa bile İran'ın 1979 devriminden bu yana kusursuz bir şekilde yürüttüğü ‘muzaffer savaşa’ dair en ufak bir özeleştirinin olduğu tek bir makale dahi bulamayacak olan İsrail basınında yaşanan kriz hafife alınmamalı.

Öte yandan, geçtiğimiz cumartesiyi pazara bağlayan gece İran'ın İsrail’e insansız hava araçları (İHA) ve balistik füzelerle gerçekleştirdiği saldırı sonrası medya manipülasyonunda alan daralmış olsa da direniş ekseni asla ödün vermiyor. Direniş eksenine yakın medya kuruluşları, İsrail'deki yüzlerce analiz arasında Yedioth Ahronoth'tan seçerek aktardığı haberde “İran'ın İsrail ordusunun hava savunma ve istihbarat alanlarındaki yeteneklerine stratejik olarak zarar vermeyi amaçlayan saldırısı, İran'ın İsrail'in askeri ve sivil olarak zayıflatıldığına ve doğrudan çatışmaya girebilecek kadar askeri olarak güçlendirildiğine ikna olduğunu gösteriyor” ifadeleri yer alıyordu.

Sorun şu ki, direniş ekseninin beyni yıkanmış takipçileri bu İHA’ların ve balistik füzelerin yörüngesini ve akıbetini kendi gözleriyle takip etti. İHA’lar ve füzeler, Necef’te Arap bedevilerinden küçük bir kız çocuğunun ağır yaralanması ve Nevatim Hava Üssü’de küçük çaplı hasara yol açtı. Canlı yayınlanan bu sahne, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin ‘el-Vaat es-Sadık Operasyonu’ olarak adlandırılan saldırıyla İran’ın İsrail'i Gazze'de yaptıkları için cezalandırmada ‘başarılı’ olduğunu vurgulamasını engelleyemedi.

BMGK’nın, Hizbullah üyelerinin Lübnan'ın güneyindeki Litani Nehri'nin diğer tarafında kalmalarını öngören 1701 sayılı kararıyla sona eren 2006 yılındaki Hizbullah kaynaklı Temmuz Savaşı da ‘el-Vaat es-Sadık’ olarak adlandırılmıştı. İran’ın bölgedeki vekillerinden biri olan Hizbullah'ın 18 yıl önce kullandığı el-Vaat es-Sadık başlığının tekrarlanmasının sebebi, İranlıların isim bulmakta zorlanmasından değil, İran karşıtlarının iki olayı da yorumlamakta ve bunları birer ‘zafer’ olduğu görüşünü çürütmekte gecikmeyecekleri mesajının verilmesinden kaynaklanıyor.

Ortaya ne kadar çok teori atılırsa atılsın, isimleri benzeyen iki operasyonun başarısızlık konusunda da birbirine benzedikleri gizlenemez. Uluslararası toplum Lübnan cephesinde Hizbullah'ın 2006 yılında İsrail karşısındaki yenilgisinin somut bir sonucu olan 1701 sayılı BMGK kararının uygulanması için baskı yapıyor. Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah, Temmuz Savaşı'ndan sonra İsrail'in beş askerinin öldürülmesine bu kadar şiddetli bir tepki vermesini beklemediklerini itiraf etmişti. 2006 yılındaki sürprize, bugün İsrail'in tehditleri ve Hizbullah'ın hiçbir sonuç doğurmayan çatışmaları sürdürmede ısrar etmesi halinde ortaya çıkacak yıkıcı sonuçlarıyla ilgili uluslararası uyarılar eşlik ediyor. Eğer İsrail, tehditlerini hayat geçirirse Lübnan cephesinde üçüncü bir ‘el-Vaat es-Sadık’ başlığı mı kullanılacak yoksa yenilgi için yeni bir başlık mı bulunacak?

*Bu makale Şarku’l Avsat tarafından Independent Arabia’dan çevrilmiştir.



Avrupa, Trump'ın Ukrayna barış planını reddetti

Costa, Starmer, Macron ve Finlandiya Başbakanı Stubb (AFP)
Costa, Starmer, Macron ve Finlandiya Başbakanı Stubb (AFP)
TT

Avrupa, Trump'ın Ukrayna barış planını reddetti

Costa, Starmer, Macron ve Finlandiya Başbakanı Stubb (AFP)
Costa, Starmer, Macron ve Finlandiya Başbakanı Stubb (AFP)

Ukrayna'nın Avrupalı ​​destekçileri, ABD'nin savaşı mevcut haliyle sona erdirme planını, acil bir toplantının ardından, taslak planın görüşmeler için bir temel oluşturabileceğini, ancak daha fazla çalışma gerektirdiğini belirterek reddetti.

Johannesburg'daki liderler toplantısının ardından yapılan açıklamada, "28 maddelik planın ilk taslağı, adil ve kalıcı bir barışa ulaşmak için gerekli olacak önemli unsurlar içeriyor" denildi.

Açıklamada ayrıca şunlar kaydedildi: "Sınırların zorla değiştirilemeyeceği ilkesine bağlıyız. Ayrıca, Ukrayna silahlı kuvvetlerine yönelik önerilen kısıtlamaların, Ukrayna'yı gelecekteki saldırılara karşı savunmasız bırakabileceği konusunda endişeliyiz."

ABD Başkanı Donald Trump, savaşı sona erdirme planının Ukrayna'ya sunduğu nihai teklif olmadığını ifade etti.

Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre ABD, bugün Cenevre'de Ukrayna ve Avrupa Birliği ülkeleriyle plan hakkında görüşmeler gerçekleştirecek. Görüşmelere Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Trump'ın özel temsilcisi Steve Witkoff ve Kara Kuvvetleri Bakanı Daniel Driscoll katılacak.


Washington, Güney Afrika'yı G20'nin kurucu ilkelerini baltalamakla suçluyor

Johannesburg'daki grup liderler zirvesinin yapıldığı mekandaki G20 logosu (AFP)
Johannesburg'daki grup liderler zirvesinin yapıldığı mekandaki G20 logosu (AFP)
TT

Washington, Güney Afrika'yı G20'nin kurucu ilkelerini baltalamakla suçluyor

Johannesburg'daki grup liderler zirvesinin yapıldığı mekandaki G20 logosu (AFP)
Johannesburg'daki grup liderler zirvesinin yapıldığı mekandaki G20 logosu (AFP)

Beyaz Saray, dün yaptığı açıklamada, Güney Afrika'nın, dünyanın en büyük ekonomilerinden oluşan G20'nin başkanlığını ABD'ye sorunsuz bir şekilde devretmeyi, grubun ABD'nin itirazlarına rağmen iklim değişikliği konusunda bir bildirge yayınlamasının ardından reddettiğini belirtti.

Beyaz Saray Sözcüsü Anna Kelly, Güney Afrika'yı G20'nin kurucu ilkelerini baltalamakla suçlayarak, Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa'nın, "ABD'nin ısrarlı ve güçlü itirazlarına rağmen" iklim krizi ve diğer küresel zorlukları ele alan bir G20 liderler bildirgesi için baskı yaptığını söyledi.

ABD Başkanı Donald Trump'ın, ABD'nin 2026'da G20 zirvesine ev sahipliği yapmasıyla G20'nin meşruiyetini yeniden tesis etmeyi dört gözle beklediğini ifade etti.


İran, kuzeyindeki orman yangınlarını kontrol altına almak için uluslararası yardım talep etti

İran devlet televizyonunun yayınladığı fotoğrafta, İran'ın kuzeyindeki ormanlarda yangın söndürme çalışmaları görülüyor.
İran devlet televizyonunun yayınladığı fotoğrafta, İran'ın kuzeyindeki ormanlarda yangın söndürme çalışmaları görülüyor.
TT

İran, kuzeyindeki orman yangınlarını kontrol altına almak için uluslararası yardım talep etti

İran devlet televizyonunun yayınladığı fotoğrafta, İran'ın kuzeyindeki ormanlarda yangın söndürme çalışmaları görülüyor.
İran devlet televizyonunun yayınladığı fotoğrafta, İran'ın kuzeyindeki ormanlarda yangın söndürme çalışmaları görülüyor.

İran, ülkenin kuzeyinde günlerdir devam eden büyük bir orman yangınının Hazar Denizi kıyılarında yaklaşık 850 kilometrelik bir alana yayılması üzerine acilen uluslararası yardım talebinde bulundu.

Bu ormanlar, UNESCO'ya göre yaşları (25 ila 50 milyon yıl arasında) ve 3 bin 200'den fazla bitki türünü içeren zengin biyolojik çeşitliliği nedeniyle "eşsiz bir orman kütlesi" oluşturuyor.

Resmi IRNA haber ajansında dün yer alan haberde, 1 Kasım'da bölgede çıkan yangının birkaç gün sonra kontrol altına alındığını, ancak ayın 15'inde yeniden güçlü bir şekilde alevlendiği bildirildi.

xc
İran internet sitelerinde yayınlanan, Kuzey Hirkani ormanlarında yangın söndürme çalışmalarını gösteren fotoğraf.

Birleşmiş Milletler'de çalışan İranlı bilim insanı Kaveh Medeni, "İranlılar, Fars medeniyetinden daha eski bir doğal mirası kaybediyor" diye yakındı. Medeni, 2017-2018 yılları arasında İran Çevre Bakan Yardımcısı olarak görev yapmış, casusluk suçlamasıyla ülkeyi terk etmişti.

Tweet

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın yardımcısı Muhammed Cafer, cuma günü X platformunda yaptığı açıklamada, "Yangının kontrol altına alınmasının ve çevredeki ormanlara yayılmasının önlenmesinin imkânsızlığı göz önüne alındığında, İran dost ülkelerden acil yardım talep etti" dedi.

İran Çevre Koruma Dairesi Başkanı Şena Ensari, dün yaptığı açıklamada, "Türkiye iki su bombardımanı uçağı, bir helikopter ve sekiz personel gönderecek" dedi.

Ensari, devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, "Gerekirse Rusya'dan da yardım isteyeceğiz" ifadesini kullandı.

fgth
İran devlet televizyonunun yayımladığı fotoğrafta, ülkenin kuzeyindeki Hazar Denizi kıyısını Zagros Dağları'ndan ayıran Hirkani ormanlarında yangın söndürme çalışmaları görülüyor.

İran Devrim Muhafızları Ordusu'na (DMO) bağlı Tesnim haber ajansı, yangının kasıtlı olarak çıkarıldığını ve İran'ın kuzeyindeki Mazenderan eyaletine bağlı Elit kayalık bölgesinde balıkçılar tarafından çıkarıldığına inanıldığını bildirdi.

Şarku’l Avsat’ın İran Medyası’ndan aktardığına göre 8 hektarlık alan yandı, ancak hasarın tam boyutu henüz bilinmiyor.

dfrgt
Devlet haber ajansı ISNA'nın yayınladığı yangın söndürme çalışmalarını gösteren fotoğraf (AFP)

Yangın, İran'ın meteorolojik kayıtların altmış yıl önce başlamasından bu yana en kötü kuraklıklarından biriyle karşı karşıya kaldığı bir dönemde çıktı.

İran Savunma Bakanlığı, "yedi helikopterin faaliyette olduğunu ve bunlardan ikisinin askerleri ve operasyon ekiplerini yüksek irtifalara taşımaktan sorumlu olduğunu" duyurdu.

Mazenderan eyaletinin kuzeyindeki kriz yönetim departmanının genel müdürü Hüseyin Ali Muhammedi, yangın söndürme operasyonunun "son yıllarda karşılaştığımız en karmaşık operasyonlardan biri" olduğunu söyledi.

dfgthy
İran devlet televizyonunun yayınladığı fotoğrafta, İran'ın kuzeyindeki ormanlarda yangın söndürme çalışmaları görülüyor.

İran'ın Hazar Denizi'nin güneyindeki Hirkani  bölgesinden adını alan Hirkani  ormanları, 2019 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne dahil edildi.

BM kuruluşu, internet sitesinde bu ormanların "çok sayıda nadir ve endemik ağaç türü" barındırdığını ve "nesli tehlike altında olan birçok bitki türüne" ev sahipliği yaptığını doğruluyor.