Özgürlük Filosu: İsrail, gemileri ele geçirme hazırlıklarına başladı

Aktivistlerden biri "Bizim beklentilerimize göre Türkiye satın alınmayacak ve böylece yelken açacağız" dedi

Toplam 12 ülkeden çok sayıda sivil toplum kuruluşunca oluşturulan Uluslararası Özgürlük Filosu Koalisyonu, Gazze'ye insani yardım götürmesi planlanan Akdeniz gemisinde hazırlıklarına devam ediyor (AA)
Toplam 12 ülkeden çok sayıda sivil toplum kuruluşunca oluşturulan Uluslararası Özgürlük Filosu Koalisyonu, Gazze'ye insani yardım götürmesi planlanan Akdeniz gemisinde hazırlıklarına devam ediyor (AA)
TT

Özgürlük Filosu: İsrail, gemileri ele geçirme hazırlıklarına başladı

Toplam 12 ülkeden çok sayıda sivil toplum kuruluşunca oluşturulan Uluslararası Özgürlük Filosu Koalisyonu, Gazze'ye insani yardım götürmesi planlanan Akdeniz gemisinde hazırlıklarına devam ediyor (AA)
Toplam 12 ülkeden çok sayıda sivil toplum kuruluşunca oluşturulan Uluslararası Özgürlük Filosu Koalisyonu, Gazze'ye insani yardım götürmesi planlanan Akdeniz gemisinde hazırlıklarına devam ediyor (AA)

Aralarında Türkiye'den İnsan Hak ve Hürriyetleri İnsani Yardım Vakfı'nın (İHH) da yer aldığı çok sayıda uluslararası sivil toplum kuruluşunun (STK) oluşturduğu Özgürlük Filosu Koalisyonu, dünya basınının ilgisini çekiyor. 

Türkiye'den Gazze'ye yardım taşıyarak İsrail'in deniz ablukasını kırmayı hedefleyen koalisyonu son olarak ABD'nin Washington Post gazetesi haberleştirdi. 

Mayıs 2010'da benzer bir girişimin Mavi Marmara saldırısıyla sonuçlandığı, İsrail ordusunun 10 aktivisti öldürdüğü ve bu olayın Türkiye'yle İsrail arasında diplomatik krize yol açtığı hatırlatıldı. 

İsrail'in Filistinlileri yardımlardan nasıl mahrum bıraktığını Gazze Savaşı'yla birlikte tüm dünyaya anlatmak isteyen aktivistlerin 14 yıl sonra yeniden harekete geçtiği bildirildi. 

Yeni filoda, en az 5 bin tonluk yardım taşıyan bir yük gemisinin de bulunacağı belirtildi.

Filonun bugün yola çıkmasının planlandığı ama Türkiye'deki yetkililerin henüz onay vermediği bilgisi de haberde yer aldı. 

Koalisyonda yer alan önemli isimlerden emekli ABD askeri ve eski diplomat Ann Wright'la geçen hafta konuşan gazete, onun "Gemiler hazır, top Türkiye'deki liman yetkililerinde" mesajı verdiğini aktardı. 

Tuzla'daki özel bir tersanede hazırlıklarını sürdüren Akdeniz gemisinde cuma günü düzenlenen basın toplantısı da haberde yer buldu.

Almanya, Malezya, Filistin, Norveç, Arjantin, İspanya, Kanada ve Güney Afrika'dan çok sayıda aktivistin katıldığı toplantıda konuşan Filistin ve ABD yurttaşı insan hakları avukatı Huwaida Arraf şu ifadeleri kullandı:

Hükümetlerimiz şimdiye kadar hiçbir şey yapmadı ama biz hemen harekete geçmeleri için şimdi onlara sesleniyoruz: Uluslararası hukuktan kaynaklanan yükümlülüklerinizi yerine getirin, İsrail'in Gazze'ye gidecek filonun güvenli bir şekilde geçmesine izin vermesini talep edin.  Bizim beklentilerimize göre Türkiye satın alınmayacak ve böylece yelken açacağız. Bundan aşağısı Gazze'nın yasadışı ablukasıyla işbirliği anlamına gelir ve biz bunun Türkiye hükümetinin yapacağı bir şey olduğunu düşünmüyoruz. 

Washington Post, İsrailli Kanal 12'nin cumartesi günkü haberinde filoya yönelik "güvenlik hazırlıklarının" başladığını ve gemilerin ele geçirilmesinin de planlar kapsamında olduğunu bildirdiğini aktardı. 

İHH'nin İsrail tarafından terör örgütü olarak görüldüğü ancak STK'nın suçlamaları reddettiği belirtildi. 

İsrail, Gazze'deki Hamas gibi örgütlere silah gitmemesi için denizden abluka uyguladığını öne sürüyor. Bu duruma karşı çıkan insan hakları aktivistleriyse bir toplu cezalandırma politikası sergilendiğini ve yapılanların savaş suçu teşkil ettiğini savunuyor. 

Independent Türkçe, Washington Post, AA 



İran, Husiler ve İsrail: Washington karşısındaki üçlü ittifak

ABD Başkanı Donald Trump (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump (AFP)
TT

İran, Husiler ve İsrail: Washington karşısındaki üçlü ittifak

ABD Başkanı Donald Trump (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump (AFP)

Hüda Rauf

İran ile ABD arasındaki müzakereler, her iki müzakereci ve arabulucu tarafın iyimser ve olumlu açıklamalarıyla ilerleyen üç turdan sonra durdu. Dördüncü turun ertelenmesi, ABD-İran arasında geçici veya kalıcı bir anlaşmaya varılma şansı konusunda soru işaretlerine yol açtı.

Donald Trump'ın göreve gelmesinden bu yana tüm göstergeler, hem İran hem de Amerikan tarafının bir anlaşma imzalamaya hazır ve niyetli olduğuna işaret etse de, şimdilik görüşmelerin üçüncü turda durmasının -ama bu geçici ve yakında dördüncü turla devam edecek gibi görünüyor- her bir tarafın istediği şeyin teknik ayrıntılarından ibaret olmayan başka nedenleri de vardı. Nitekim Washington'daki bazı taraflar İran'ın nükleer programının tamamen ortadan kaldırılmasından bahsederken, diğerleri ise sıfır zenginleştirmeden bahsediyor ve İran her ikisini de reddediyor.

Trump yönetiminin İran ile müzakerelerdeki temsilcisi Steve Witkoff, Tahran'ın uranyumu yüzde 3.67 oranında zenginleştirme hakkı olduğunu söylese de, ertesi gün İran'ın uranyum zenginleştirmemesi gerektiğini açıkladı. Ardından Dışişleri Bakanı Marco Rubio, İran'ın uranyum zenginleştiren tek nükleer olmayan ülke olmak istediğini söyledi.

Öte yandan İran'ın yüzde 3.67 oranında uranyum zenginleştirme imkânına sahip olması durumunda bu oranın barışçıl amaçlarla uyumlu olmadığı belirtiliyor. Zira birkaç hafta içinde yüzde 20, sonra yüzde 60 ve en sonunda da yüzde 90 zenginleştirme oranına ulaşabilir ki bu da silah üretmek için gereken oran.

Her iki taraftan gelen belirsiz açıklamalara rağmen İran ve Washington'un çok yakında bir anlaşmaya varma noktasında olduğu kesin. Ancak görüşmelerdeki duraklamanın bölgesel bir başka gelişmeyle bağlantılı olduğu anlaşılıyor. İran'da Recai Limanı’nda ağır kayıplara yol açan ve etkileri halen devam eden bir patlama meydana gelirken, Husilerin İsrail hedeflerine yönelik saldırısı gerçekleşti. Husilere ait bir insansız hava aracı İsrail'deki enerji merkezini çevreleyen köprünün yakınına düşerek geniş çaplı bir hasara yol açtı. İsrail güvenlik birimlerinin yaptığı değerlendirmelerde, Husilerin Ben Gurion Havalimanı'na yeni tip bir füze fırlattığı belirtiliyor. Saldırı üzerine İsrail, İran’ı hedef alma ve eleştirme bahanesi bulma fırsatını kaçırmayarak, Tahran’ı Husi saldırısının arkasında olmakla suçladı.

İran'ın yıllardır Husilere askeri, mali ve lojistik destek sağladığı biliniyor. Ancak İsrail, bu olayı İran'ı eleştirmek ve Washington ile yürüttüğü müzakereler kapsamında ona baskı yapmak için kullandı. Öte yandan İran da Husi saldırılarını, Washington'u Kızıldeniz'deki saldırıları durdurmaları için Husileri etkileme gücüne sahip olduğuna ikna etmek amacıyla kullanıyor ve bu, İran'ın bilinen meseleleri birbirine bağlama politikasıyla örtüşüyor.

Daha sonra üçüncü tur görüşmelerin ardından müzakereler durdu, ama dördüncü tur görüşmeler yakın. Trump da Husiler ile Kızıldeniz'de ABD gemilerine yönelik saldırıların durdurulması ve ABD’nin Yemen'deki Husilere yönelik saldırılarının durması konusunda anlaşmaya vardıklarını duyurdu.

Bilhassa saldırılardan zarar gören Mısır ve Suudi Arabistan gibi Kızıldeniz'e kıyısı olan bölge ülkeleri olduğu için, iki taraf arasındaki saldırıların durması, bölgede sükunetin sağlanması ve gerginliğin azalması için olumlu bir gösterge. Suudi Arabistan, Yemen'de gerginliğin azaltılması ve Yemen krizinin barışçıl bir şekilde çözülmesi amacıyla bu anlaşmaya mutlaka destek verecektir. Ancak anlaşma diğer yandan, Trump'ın övünebileceği herhangi bir başarı elde etmek isteyen Washington'a baskı yaparak, İran ve İsrail'in çıkarları doğrultusunda birbirlerini nasıl kullandıklarını da ortaya koydu.

Kaldı ki Washington ile Husiler arasındaki anlaşmaya ilişkin soru işaretleri de gündemde; anlaşma Trump'ın bölge ziyareti bitene kadar geçici mi olacak, yoksa devam mı edecek? Yemenli isyancılar sadece İsrail gemilerine saldırmaya devam ederse ne olacak? Bu durum İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarının durmasına yol açacak mı? Tüm bunlar önümüzdeki ziyaretten sonra cevapları daha da netleşebilecek sorular.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre İran, İsrail ve Husiler, mevcut süreçte çıkarlarını korumak için Amerikan rolünü kullanmayı, ondan faydalanmayı başardılar. Ancak gelişmeler henüz şekillenme aşamasında ve bunların kısa sürede çökecek geçici düzenlemelerle mi yoksa daha uzun süre devam edecek düzenlemelerle mi sonuçlanacağı belirsiz.