AFP, Türkiye'den Gazze'ye yardım taşıyacak Özgürlük Filosu'nu yazdı

Basın toplantısının ardından Tuzla tersanesinde demirli gemilere yardım malzemeleri yüklendi (AFP)
Basın toplantısının ardından Tuzla tersanesinde demirli gemilere yardım malzemeleri yüklendi (AFP)
TT

AFP, Türkiye'den Gazze'ye yardım taşıyacak Özgürlük Filosu'nu yazdı

Basın toplantısının ardından Tuzla tersanesinde demirli gemilere yardım malzemeleri yüklendi (AFP)
Basın toplantısının ardından Tuzla tersanesinde demirli gemilere yardım malzemeleri yüklendi (AFP)

Fransız haber ajansı AFP, Türkiye'den Gazze'ye yardım taşıyacak Özgürlük Filosu Koalisyonu'nu yazdı.

Ajansın dün yayımladığı haberde, İstanbul'un Tuzla ilçesinden hareket edecek gemilerin "savaştan zarar gören Gazze sakinlerine çok ihtiyaç duydukları yardımların ulaşmasını sağlayacağı" belirtildi.

Aralarında Türkiye'den İnsan Hak ve Hürriyetleri İnsani Yardım Vakfı'nın (İHH) da yer aldığı 12 uluslararası sivil toplum kuruluşunun (STK) oluşturduğu koalisyonun dünkü basın toplantısında, gemilerin hareket tarihinin en kısa sürede açıklanacağı ifade edildi.

AFP ise Tuzla tershanesindeki gemilerin "Türk hükümetinden yeşil ışık beklediğini" aktardı.

ABD, Kanada, Birleşik Krallık, Almanya, İspanya, Norveç ve Malezya gibi ülkelerden gelen en az 280 aktivist, Gazzelilere 5 bin tonluk gıda, tıbbi malzeme ve temiz su ulaştıracak.

Yaklaşık 30 ülkeden harekete katılan eylemciler, üç gemiyle İsrail'in ağır bombardımanı altındaki Gazze kıyılarına ulaşmayı planlıyor. 

Aktivistler arasında yer alan Malezyalı jinekolog Fauziah Mohd Hasan, Gazze'de 50 bin hamile kadın olduğunu ve bu kişilerin acil yardıma ihtiyaç duyduğunu belirtti.

Us Boat to Gaza adlı STK'den Huwaida Araf, "İsrail'in Gazze'ye deniz yoluyla uyguladığı yasadışı ambargoyu yıkmaya çalışıyoruz" dedi. 

Aynı STK'den yardım kampanyasına katılan Ann Wright da şunları söyledi: 

Gazze'nin işgali yasadışıdır. Buradaki insanların toplu şekilde cezalandırılması bir savaş suçudur. Gazze'deki kardeşlerimize çok ihtiyaç duydukları yardımları ulaştırabilmek için uluslararası kamuoyundan güvenliğimizi sağlamalarını talep ediyoruz.

Wright, İHH ve Özgür Gazze Hareketi'nin Mayıs 2010'da organize ettiği Gazze'ye yardım projesine de katılmıştı. 

İsrail ordusu, Tel Aviv yönetiminin ambargosunu delerek Gazze'ye yardım ulaştırmaya çalışan 8 gemiye operasyon düzenlemişti. Mavi Marmara saldırısı diye bilinen olayda çıkan çatışmalarda 10 aktivist öldürülürken 10 askerin de yaralandığı bildirilmişti. 

AFP, olayın ardından İsrail-Türkiye ilişkilerinin koptuğunu ve karşılıklı diplomatik diyaloğun tam olarak ancak Ağustos 2022'de tekrar tesis edildiğini hatırlattı. 

Diğer yandan İsrail'in önde gelen haber sitelerinden Times of Israel, Tel Aviv yönetiminin gemilerin kalkışına hazırlandığını yazdı. 

Mavi Marmara olayının ardından İsrail'in İHH'yı terör örgütü listesine aldığının hatırlatıldığı haberde şu ifadelere yer verildi: 

Mavi Marmara olayından sonra İsrail ve Türkiye arasında yaşanan diplomatik kriz ancak 2016'da İsrail'in kurbanların ailelerine 20 milyon dolar tazminat ödemeyi ve Türk yardımlarının Gazze'ye girmesine izin vermeyi kabul etmesi, bunun karşılığında da Türkiye'nin hiçbir İsrail yurttaşını olaydan cezai veya mali olarak sorumlu tutmamayı kabul etmesiyle çözülebildi.

Ayrıca İsrailli Kanal 12'nin perşembe günkü haberinde, kimliğini paylaşmayan İsrailli yetkililerin, "filonun yola çıkışının süresiz olarak ertelenmesini istediği" aktarılmıştı.

Independent Türkçe, AFP, Times of Israel



İran, Husiler ve İsrail: Washington karşısındaki üçlü ittifak

ABD Başkanı Donald Trump (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump (AFP)
TT

İran, Husiler ve İsrail: Washington karşısındaki üçlü ittifak

ABD Başkanı Donald Trump (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump (AFP)

Hüda Rauf

İran ile ABD arasındaki müzakereler, her iki müzakereci ve arabulucu tarafın iyimser ve olumlu açıklamalarıyla ilerleyen üç turdan sonra durdu. Dördüncü turun ertelenmesi, ABD-İran arasında geçici veya kalıcı bir anlaşmaya varılma şansı konusunda soru işaretlerine yol açtı.

Donald Trump'ın göreve gelmesinden bu yana tüm göstergeler, hem İran hem de Amerikan tarafının bir anlaşma imzalamaya hazır ve niyetli olduğuna işaret etse de, şimdilik görüşmelerin üçüncü turda durmasının -ama bu geçici ve yakında dördüncü turla devam edecek gibi görünüyor- her bir tarafın istediği şeyin teknik ayrıntılarından ibaret olmayan başka nedenleri de vardı. Nitekim Washington'daki bazı taraflar İran'ın nükleer programının tamamen ortadan kaldırılmasından bahsederken, diğerleri ise sıfır zenginleştirmeden bahsediyor ve İran her ikisini de reddediyor.

Trump yönetiminin İran ile müzakerelerdeki temsilcisi Steve Witkoff, Tahran'ın uranyumu yüzde 3.67 oranında zenginleştirme hakkı olduğunu söylese de, ertesi gün İran'ın uranyum zenginleştirmemesi gerektiğini açıkladı. Ardından Dışişleri Bakanı Marco Rubio, İran'ın uranyum zenginleştiren tek nükleer olmayan ülke olmak istediğini söyledi.

Öte yandan İran'ın yüzde 3.67 oranında uranyum zenginleştirme imkânına sahip olması durumunda bu oranın barışçıl amaçlarla uyumlu olmadığı belirtiliyor. Zira birkaç hafta içinde yüzde 20, sonra yüzde 60 ve en sonunda da yüzde 90 zenginleştirme oranına ulaşabilir ki bu da silah üretmek için gereken oran.

Her iki taraftan gelen belirsiz açıklamalara rağmen İran ve Washington'un çok yakında bir anlaşmaya varma noktasında olduğu kesin. Ancak görüşmelerdeki duraklamanın bölgesel bir başka gelişmeyle bağlantılı olduğu anlaşılıyor. İran'da Recai Limanı’nda ağır kayıplara yol açan ve etkileri halen devam eden bir patlama meydana gelirken, Husilerin İsrail hedeflerine yönelik saldırısı gerçekleşti. Husilere ait bir insansız hava aracı İsrail'deki enerji merkezini çevreleyen köprünün yakınına düşerek geniş çaplı bir hasara yol açtı. İsrail güvenlik birimlerinin yaptığı değerlendirmelerde, Husilerin Ben Gurion Havalimanı'na yeni tip bir füze fırlattığı belirtiliyor. Saldırı üzerine İsrail, İran’ı hedef alma ve eleştirme bahanesi bulma fırsatını kaçırmayarak, Tahran’ı Husi saldırısının arkasında olmakla suçladı.

İran'ın yıllardır Husilere askeri, mali ve lojistik destek sağladığı biliniyor. Ancak İsrail, bu olayı İran'ı eleştirmek ve Washington ile yürüttüğü müzakereler kapsamında ona baskı yapmak için kullandı. Öte yandan İran da Husi saldırılarını, Washington'u Kızıldeniz'deki saldırıları durdurmaları için Husileri etkileme gücüne sahip olduğuna ikna etmek amacıyla kullanıyor ve bu, İran'ın bilinen meseleleri birbirine bağlama politikasıyla örtüşüyor.

Daha sonra üçüncü tur görüşmelerin ardından müzakereler durdu, ama dördüncü tur görüşmeler yakın. Trump da Husiler ile Kızıldeniz'de ABD gemilerine yönelik saldırıların durdurulması ve ABD’nin Yemen'deki Husilere yönelik saldırılarının durması konusunda anlaşmaya vardıklarını duyurdu.

Bilhassa saldırılardan zarar gören Mısır ve Suudi Arabistan gibi Kızıldeniz'e kıyısı olan bölge ülkeleri olduğu için, iki taraf arasındaki saldırıların durması, bölgede sükunetin sağlanması ve gerginliğin azalması için olumlu bir gösterge. Suudi Arabistan, Yemen'de gerginliğin azaltılması ve Yemen krizinin barışçıl bir şekilde çözülmesi amacıyla bu anlaşmaya mutlaka destek verecektir. Ancak anlaşma diğer yandan, Trump'ın övünebileceği herhangi bir başarı elde etmek isteyen Washington'a baskı yaparak, İran ve İsrail'in çıkarları doğrultusunda birbirlerini nasıl kullandıklarını da ortaya koydu.

Kaldı ki Washington ile Husiler arasındaki anlaşmaya ilişkin soru işaretleri de gündemde; anlaşma Trump'ın bölge ziyareti bitene kadar geçici mi olacak, yoksa devam mı edecek? Yemenli isyancılar sadece İsrail gemilerine saldırmaya devam ederse ne olacak? Bu durum İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarının durmasına yol açacak mı? Tüm bunlar önümüzdeki ziyaretten sonra cevapları daha da netleşebilecek sorular.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre İran, İsrail ve Husiler, mevcut süreçte çıkarlarını korumak için Amerikan rolünü kullanmayı, ondan faydalanmayı başardılar. Ancak gelişmeler henüz şekillenme aşamasında ve bunların kısa sürede çökecek geçici düzenlemelerle mi yoksa daha uzun süre devam edecek düzenlemelerle mi sonuçlanacağı belirsiz.