Biden'ın Refah ültimatomu: ABD ve İsrail tarihi krize doğru gidiyor

İsrail ordusu, Gazze Şeridi sınırına yakın bölgelerde tanklarını hazır tutuyor (AFP)
İsrail ordusu, Gazze Şeridi sınırına yakın bölgelerde tanklarını hazır tutuyor (AFP)
TT

Biden'ın Refah ültimatomu: ABD ve İsrail tarihi krize doğru gidiyor

İsrail ordusu, Gazze Şeridi sınırına yakın bölgelerde tanklarını hazır tutuyor (AFP)
İsrail ordusu, Gazze Şeridi sınırına yakın bölgelerde tanklarını hazır tutuyor (AFP)

ABD Başkanı Joe Biden'ın, Gazze Şeridi'ndeki Refah kentine geniş kapsamlı kara harekatı başlatılması halinde silah tedarikini durduracağını söylemesi, İsrail'de alarma neden oldu.

Amerikan gazetesi Wall Street Journal (WSJ), silah sevkıyatının durdurulmasına yönelik açıklamanın, "İsrail-ABD ilişkilerinde şimdiye kadarki en kötü krizlerden birini tetikleyebileceğini" yazdı. ABD'nin en son böyle bir uygulamayı 1982'de eski Başkan Ronald Reagan döneminde yaptığı hatırlatıldı. 

WSJ'nin aktardığına göre İsrailli ve ABD'li istihbarat yetkilileri, Refah'a kapsamlı kara operasyonu düzenlense bile Hamas'ın Gazze'de tamamen yok edilmesinin mümkün olmadığını öne sürüyor. 

ABD'nin önde gelen medya kuruluşlarından CNN, Biden'ın İsrail'e silah tedarikini kısıtlaması için hem kamuoyundan hem de Demokrat Parti'den büyük baskı gördüğünü yazdı. Analizde, ABD'nin desteği olmadan Gazze savaşında İsrail'in elinin zayıflayacağı savunuldu. 

Diğer yandan İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) Sözcüsü Daniel Hagari, dünkü açıklamasında Refah'a düzenlenecek kapsamlı bir kara harekatı için yeterli sayıda silah ve mühimmata sahip olduklarını ileri sürmüştü.

Biden, silah tedarikini durduracağına dair açıklamayı çarşamba günü CNN'e yapmıştı. Bunun ardından İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Biden'a tepki göstererek "Tek başımıza savaşmamız gerekirse öyle yaparız. Gerekirse tırnaklarımızla savaşırız" demişti.

İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant da "Hem dostlarımıza hem de düşmanlarımıza söylüyorum: İsrail devletine boyun eğdiremezsiniz" ifadelerini kullanmıştı.

Amerikan gazetesi New York Times (NYT), Tel Aviv yönetiminden gelen açıklamaların "ABD ve İsrail arasındaki anlaşmazlıkların derinleştiğini gösterdiğini" yazdı.

İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nin Mısır sınırındaki Refah kentinin doğusuna pazartesi akşamı kara harekatı başlatmıştı. IDF, bölgeden 100 bin sivilin tahliyesi için çalışıldığını bildirmiş, Refah sınır kapısının Gazze tarafının ele geçirildiğini duyurmuştu. BM'nin son rakamlarına göre 100 binden fazla kişi Refah'tan kaçtı. 

Tel Aviv yönetimi, Hamas'ın kalan 6 taburundan 4'ünün Refah'ta konuşlandırıldığını, örgütün lider kadrosunun da burada saklandığını savunuyor. IDF'den dün yapılan açıklamada, kara harekatında 50 Hamas militanının öldürüldüğü ve bölgede 10 yeraltı tüneli tespit edildiği savunuldu.

Washington ise Refah'a kapsamlı operasyona başından beri karşı çıkıyor. ABD, İsrail'e iki tip ağır bombanın yanı sıra bunları güdümlü hale getiren Müşterek Doğrudan Saldırı Mühimmatı'nın (JDAM) satışının askıya alındığını salı günü duyurmuştu.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, CNN, New York Times



Japonya, Avustralya, ABD ve Hindistan'dan Çin tehdidine karşı ortak devriye planı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Japonya, Avustralya, ABD ve Hindistan'dan Çin tehdidine karşı ortak devriye planı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

ABD, Japonya, Avustralya ve Hindistan; Çin'i hakimiyet ve saldırganlık sergilemekle suçladıkları Hint-Pasifik sularında, gemileri denetlemek üzere ortak devriyeler düzenlemeyi planlıyor.

Japonya'daki Kyodo News, diplomatik kaynakları alıntılayarak Quad diye adlandırılan ittifaka bağlı 4 ülkeye ait sahil güvenlik güçleri devriyelerinin, bu sularda yasadışı balıkçılığı da önlemeyi amaçladığını aktardı.

Planı detaylandıran ortak bir bildirinin cumartesi günü Delaware'deki Quad zirvesinde açıklanması bekleniyor. Zirvede ABD Başkanı Joe Biden, Japonya Başbakanı Fumio Kişida, Avustralya Başbakanı Anthony Albanese ve Hindistan Başbakanı Narendra Modi'yi kendi eyaletinde ağırlayacak.

Beyaz Saray, Biden'ın "Quad liderlerinin her biriyle olan derin kişisel ilişkisinin ve Quad'ın tüm ülkeler için öneminin bir yansıması" olarak liderleri Wilmington'da ağırlayacağını açıkladı.

Beyaz Saray Sözcüsü Karine Jean-Pierre, zirvenin "ülkeleri arasındaki stratejik yakınlaşmayı güçlendirmeye, özgür ve açık bir Hint-Pasifik bölgesi için ortak vizyonlarını ilerletmeye ve ortaklara Hint-Pasifik'in kilit noktalarında somut faydalar sağlamaya odaklanacağını" belirtti.

Quad'ın sahil güvenlik güçlerine ait gemilerin ortak devriyeleri, Çin'in Tayvan ve Filipinler gibi komşularıyla çatışmaya yol açan egemenlik iddialarının odağındaki Güney Çin Denizi'ne ve çevresindeki sulara yoğunlaşacak. Son zamanlarda Çin'in sahil güvenliği, Filipinli gemileri, iki ülkenin de egemenlik iddiaları öne sürdüğü Güney Çin Denizi sığlıklarından uzak tutmak için güç kullanıyor.

Pekin, Güney Çin Denizi'nin büyük bölümü üzerinde egemenlik iddia ediyor. Bu iddialar Brunei, Endonezya, Malezya, Vietnam ve Filipinler'in iddialarıyla çakışıyor.

Dönüşümlü gerçekleştirilecek devriyelerin gelecek sene başlaması bekleniyor.

Bu zirve, görev sürelerini tamamladıktan sonra pozisyonlarından ayrılacak olan Biden ve Kişida'nın son Quad toplantısı. Dolayısıyla Delaware zirvesi, ABD ve Japonya'nın bir sonraki liderlerine hazırlık amacı da taşıyor.

İlk başta, 2004'te Hint Okyanusu'ndaki tsunaminin ardından insani yardım ve destek koordinasyonunu sağlamak için kurulan Quad, hızla yükselen Çin'e karşı stratejik bir ittifak olarak 2017'de yeniden hayata geçmişti.

4 ülke, kamuya yaptıkları açıklamalarda tehdidi tanımlamak için yumuşatılmış bir dil kullansa da Çin'den gelen bir tehditle karşı karşıya kaldığını daha önce belirtmişti.

Hindistan ve Çin, Himalaya sınırları boyunca çatışmalar yaşamıştı ve Çin'le Japonya Doğu Çin Denizi'ndeki toprak iddiaları yüzünden süregelen bir anlaşmazlık içinde.
Independent Türkçe