Suikasta uğrayan Slovakya Başbakanı Robert Fico kimdir?

Slovakya Başbakanı Robert Fico (AP)
Slovakya Başbakanı Robert Fico (AP)
TT

Suikasta uğrayan Slovakya Başbakanı Robert Fico kimdir?

Slovakya Başbakanı Robert Fico (AP)
Slovakya Başbakanı Robert Fico (AP)

Robert Fico, Orta Avrupa ülkesinde üçüncü dönem başbakanlık görevini yürüten Slovak bir siyasetçidir. 15 Mayıs 2024 Çarşamba günü destekçileriyle buluştuğu Handlova kasabasında suikasta uğrayarak vuruldu ve hastaneye kaldırıldı. Yapılan açıklamaya göre Fico’nun durumu halen kritik.

Fico kimdir?

The Guardian’da yer alan bir habere göre Fico, 15 Eylül 1964 tarihinde işçi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Hukuk eğitimi aldı ve siyasi kariyerine eski Çekoslovakya'nın parçalanmasına yol açan 1989 Kadife Devrimi'nden kısa bir süre önce Komünist Parti'de başladı.

Fico, 1994'ten 2000 yılına kadar Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi önünde Slovakya'yı temsil etti ve komünistlerin siyasi mirasçıları olan Demokratik Sol'un bakanlık görevine adaylığını reddetmesinin ardından, 1999'da merkez sol Smer (SD) partisini kurdu.

Smer, 2006 seçimlerinde ezici bir zafer kazanarak Slovakya'nın Avrupa Birliği'ne katılmasından iki yıl sonra Fico'yu başbakanlık koltuğuna oturttu. 2009'da ülkesini avro bölgesine soktu, ancak ertesi yıl seçimleri kazanmasına rağmen koalisyon kurmayı başaramadı.

Fico, merkez sağ koalisyonunun yolsuzluk iddiaları nedeniyle düşmesinin ardından 2012'de ezici bir zafer daha elde etti ve 2016'da tekrar kazandı. Ancak iki yıl sonra araştırmacı bir gazeteci ve nişanlısının öldürülmesi üzerine kitlesel protestoların çıkmasıyla istifa etmek zorunda kaldı. Ekim 2023'te milliyetçi popülist koalisyonun başında başbakan olarak üçüncü dönem için tekrar döndü.

Vücut geliştirmeye, futbola ve hızlı arabalara meraklı olan Fico, cesur ve açık sözlü biri olarak biliniyor.

Fico’nun politikaları

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e hayranlık duyan Fico, Rusya Devlet Başkanı'nın Slovakya'ya gelmesi halinde uluslararası arama emri kapsamında tutuklanmasına izin vermeyeceğini söyledi.

Fico, politik açıdan da zeki biri olarak kabul ediliyor. Otuz yıllık kariyeri boyunca Fico, AB yanlısı ana akım pozisyonlar ile öncelikle iç tüketimi hedefleyen şiddetli milliyetçi, Batı karşıtı söylemler arasında başarılı bir şekilde gezindi. Fico, koşullara bağlı olarak rotasını değiştirme yeteneğine sahip olduğunu kanıtladı.

Fico, sadece Slovak çıkarlarını düşündüğünü söyledi ve birçok konuda açık sözlü davrandı. Avrupa Birliği'ne ve uluslararası STK'lara saldırdı, rakiplerine hakaret etti, yalan yere darbe girişimi iddiasında bulundu ve seçimlere hile karıştırılacağını iddia etti.

Ayrıca 2016 seçim zaferinde önemli bir faktör olan göç konusuna şiddetle karşı çıkıyor. Son dönemde eşcinsel evliliği eleştirdi ve eşcinsel çiftlerin evlat edinmesini "sapkınlık" olarak nitelendirdi.

Koronavirüs pandemisi sırasında maskelere, sokağa çıkma yasaklarına ve aşılara karşı ülkenin en önde gelen sesi oldu. Geçtiğimiz Ekim ayında tekrar göreve gelmeden önce, Slovakya'daki yüksek düzeydeki Rusya yanlısı duyarlılığı, hükümetin Batı yanlısı yörüngesini baltalamak için kullandı.



ABD'li yetkililer: Ukrayna, yakında Rusya'yla anlaşmaya zorlanabilir

Ukrayna ordusu, Rus birliklerin Donetsk'teki ilerleyişini durdurmaya çalışıyor (Reuters)
Ukrayna ordusu, Rus birliklerin Donetsk'teki ilerleyişini durdurmaya çalışıyor (Reuters)
TT

ABD'li yetkililer: Ukrayna, yakında Rusya'yla anlaşmaya zorlanabilir

Ukrayna ordusu, Rus birliklerin Donetsk'teki ilerleyişini durdurmaya çalışıyor (Reuters)
Ukrayna ordusu, Rus birliklerin Donetsk'teki ilerleyişini durdurmaya çalışıyor (Reuters)

ABD Başkanı Joe Biden'ın, ocakta görevi Donald Trump'a devretmeden önce Ukrayna'yı güçlendirmeye çalıştığı aktarılıyor. Cumhuriyetçi lider, seçim kampanyasında Ukrayna savaşını "24 saatte bitirebileceği" vaadiyle gündem olmuştu.

Amerikan gazetesi Washington Post (WP), birçok ABD'li yetkilinin, Ukrayna'nın birkaç ay içinde savaşı sona erdirmek için Rusya'yla müzakere yapmaya zorlanacağını düşündüğünü yazıyor. Bu görüşmelerde Ukrayna'nın ciddi toprak tavizleri vermek durumunda kalabileceğine işaret ediliyor.

Haberde, Biden'ın Kiev'e anti-personel mayın tedarikine onay vererek ve uzun menzilli Ordu Taktik Füze Sistemi'yle (ATACMS) Rus toprağına saldırıya yeşil ışık yakarak, muhtemel müzakereler öncesi Ukrayna'nın elini güçlendirmeye çalıştığı belirtiliyor. 

Diğer yandan Trump'ın ilk döneminde Washington'ın Ukrayna Özel Temsilcisi olarak görev yapan Kurt Volker, Biden'ın bu politika değişikliğinde çok geç kaldığını savunuyor: 

Çok geç hareket edildi. Bu da Rusya'da ne yaparsa yapsın ceza almadığına yönelik bir algı oluşturdu. Bizim gerilimi tırmandırmak istemediğimizi biliyorlar, dolayısıyla savaşı sürdürebilir, saldırılar düzenleyebilir ve çirkin şeyler yapabilirler.

Ukrayna'nın ATACMS füzeleriyle saldırı düzenlemesi üzerine Rusya da "Oreşnik" adlı RS-26 Rubezh balistik füzesiyle misilleme yapmıştı. Rus ordusu, hipersonik füzeyle Ukrayna'nın Dnipro şehrini vurmuştu. Devlet Başkanı Vladimir Putin, nükleer başlık taşıma kapasitesine sahip füzenin savunma sistemleri tarafından durdurulmasının imkansız olduğunu vurgulamıştı. 

Öte yandan Ukraynalı yetkililer, sözkonusu saldırıda kullanılan füzede yer alan başlıklarda patlayıcı madde bulunmadığını tespit etti. 

Birleşik Krallık merkezli haber ajansı Reuters'a konuşan kaynaklar, başlıklarda patlayıcı olmadığı için Rusya'nın saldırısında çok az zarar meydana geldiğini belirtiyor. Kremlin de saldırının bir "test" olduğunu açıklamıştı. Reuters, bulguların Moskova'nın açıklamasıyla uyuştuğuna dikkat çekiyor. 

Ajansın aktardığına göre Rusya, Ukrayna'nın doğusundaki cephelerde önemli ilerleme kaydediyor. Rus birliklerin geçen hafta yaklaşık 230 kilometrekarelik alanı ele geçirdiği aktarılıyor. Bunun, savaşın başladığı 2022'den bu yana görülen en hızlı ilerleme olduğuna işaret ediliyor. 

Rus birlikler ilerleyişi sürdürürken, Ukrayna tarafında silah ve mühimmat sıkıntıları devam ediyor. Ukrayna'nın üretim hatası nedeniyle 100 bin top mermisini cepheden çekmek zorunda kaldığı bildiriliyor. Askerlerin kasım başında mermilerle ilgili şikayette bulunduğu, bazı mermilerin patlamadığı ya da havanda sıkıştığı aktarılıyor. Ukrayna Savunma Bakanlığı'nın olayla ilgili inceleme başlattığı ifade ediliyor.

Independent Türkçe, Washington Post, Guardian, Reuters