Tayvan'ın yeni lideri göreve başlarken protestolar patlak verdi

Protestocular Taipei'de Tayvan Parlamentosu önünde toplandı (AFP)
Protestocular Taipei'de Tayvan Parlamentosu önünde toplandı (AFP)
TT

Tayvan'ın yeni lideri göreve başlarken protestolar patlak verdi

Protestocular Taipei'de Tayvan Parlamentosu önünde toplandı (AFP)
Protestocular Taipei'de Tayvan Parlamentosu önünde toplandı (AFP)

Tayvan'ın yeni lideri Lai Ching-te görevdeki ilk gününü, muhalefet partilerinin yeni yönetimi daha sıkı denetime tabi tutmayı amaçlayan yasama girişimini protesto etmek için binlerce kişinin adanın parlamentosunu kuşatmasını izleyerek geçirdi.

Kuomintang ve Tayvan Halk Partisi tarafından sunulan reform tasarısı, hükümet görevlilerinin yasama organına yanlış beyanda bulunmaları, soruları yanıtlamayı veya belge sağlamayı reddetmeleri ya da bilgi saklamaları halinde belirsiz bir şekilde tanımlanan "parlamentoya saygısızlık" suçundan cezalandırılmalarını amaçlıyor. 

Yasa tasarısı ayrıca liderin kilit politika konularında parlamentoya yıllık bir konuşma yapmasını da gerektiriyor.  

Lai'nin partisi ve destekçileri, bu yasanın hassas diplomatik veya stratejik bilgilerin milletvekillerine açıklanmasını zorunlu kılarak Tayvan'ın güvenliğine yavaş yavaş zarar verebileceğini iddia ediyor.

CNN'e göre, cuma günü yasa tasarısını geçirmek için son bir hamle yapması beklenen Kuomintang (KMT) ve Tayvan Halk Partisi (TPP), hükümetin hesap verebilirliğini artırmak ve yolsuzlukla mücadele etmek için yeni yasalara ihtiyaç olduğunu savunuyor.

Muhalefet partilerinin Pekin'e daha yakın olduğu düşünülüyor. Lai, partisi ve destekçileriyse "ayrılıkçı" olarak görülüyor.

Pazartesi günü yemin ettikten sonra yaptığı ilk konuşmada Tayvan'ın egemenliğine özellikle vurgu yapan Lai, uzun süredir adayı Çin anakarasıyla yeniden birleştirme politikası izleyen Pekin'i kızdırmıştı. 

Yeni lider, Çin'in Tayvan'ın varlığının "gerçekliğiyle yüzleşeceğini", halkının "seçimlerine saygı duyacağını" ve "iyi niyetle, çatışma yerine diyaloğu seçeceğini" umduğunu söyledi. Lai, adanın "Çin'den gelen birçok tehdit ve içeri sızma girişimi karşısında" kendini savunmaya kararlı olduğunu da sözlerine ekledi.

Milletvekilleri salı akşamı geç saatlerde reform tasarısını tartışırken, dışarıdaki protestocular muhalefet partilerini reformları zorla geçirmeye çabalamakla ve Çin'le işbirliği yaparak "demokrasiyi öldürmeye" çalışmakla suçladı.

24 yaşındaki üniversite öğrencisi Lee Li, "Bence bugün bu kadar çok insanın dışarı çıkması, milletvekillerine güçlerinin halk tarafından verildiğinin farkında olmaları gerektiğine dair bir uyarı" dedi.

Yasama Yuanı diye bilinen parlamentonun içinde, milletvekillerinin pankartlar açması ve birbirlerine bağırmasıyla kaos hüküm sürdü. Ancak cuma günkü gibi fiziksel münakaşa yaşanmadı.

İktidar partisi milletvekilleri "Demokrasi öldü" yazılı kafa bantları takarken, muhalefet üyeleri "Parlamentoda reform, güneş ışığı içeri girsin" yazılı pankartlar taşıdı.

İktidar partisinin denetçisi Ker Chien-ming, muhalefet milletvekilleriyle alay ederek şöyle dedi:

Bugün meclis kürsüsünde KMT ya da TPP yok. Şi Cinping var.

Chien-ming'e "Kapa çeneni!" diye bağrıldı. 
Independent Türkçe



Nuseyrat Kampı kurbanları ve dünyamız

İsrail askeri operasyonunun ardından Nuseyrat Mülteci Kampı’nda meydana gelen yıkımdan (Reuters)
İsrail askeri operasyonunun ardından Nuseyrat Mülteci Kampı’nda meydana gelen yıkımdan (Reuters)
TT

Nuseyrat Kampı kurbanları ve dünyamız

İsrail askeri operasyonunun ardından Nuseyrat Mülteci Kampı’nda meydana gelen yıkımdan (Reuters)
İsrail askeri operasyonunun ardından Nuseyrat Mülteci Kampı’nda meydana gelen yıkımdan (Reuters)

Husam İytani

İsrail askerlerinin kurşunlarıyla 274 sivilin öldüğünün, yüzlerce kişinin de yaralandığının açıklanmasından sonra, BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Ofisi'ne göre, Nuseyrat Kampı’nda 4 İsrailli rehineyi kurtarma operasyonu, İsrail ve "silahlı Filistinli örgütler" tarafından işlenen savaş suçlarının tümünü kapsamış olabilir.

Nuseyrat kurbanları, İsraillilerin 1.200 İsraillinin öldürüldüğü, 230 kadarının da rehin alındığı Aksa Tufanı eylemine karşı operasyonlarının başlamasından bu yana hayatını kaybeden yaklaşık 40 bin Filistinliye eklendi.

Geçen yılın Ekim ayının 7'sinden bu yana Gazze ve Batı Şeria'da olup bitenlere ilişkin uluslararası kararları ve raporları yeniden hatırlatmaya gerek yok.  Filistinlilerin yaşadığı trajedinin dayanılmaz olduğu ve 8 aydaki can kayıplarının daha önceki uzun savaşlardaki kayıplardan daha fazla olduğu konusunda hepsinin hemfikir olduğunu söylemeye de gerek yok.. Tüm raporlar aynı ihmal kaderini paylaşıyorlar.

Ancak dünyanın hâlâ soykırım olarak adlandırmayı reddettiği Filistin halkının başına gelen insani felakete yeni bir gözle bakılmalı çünkü Filistinli sivillerin maruz kaldıklarını yansıttığı ölçüde İsrail hükümetinin, ordusunun ve toplumunun bir resmini çiziyor ve bu resim dünya tarafından da onaylanıyor.

Geçmişteki bu tür davaların belki de en ünlüsü, Alman-Amerikalı filozof Hannah Arendt'in hakkında ünlü "Eichmann Kudüs'te" kitabını yazdığı Nazi subayı Adolf Eichmann'ın davası, Balkan savaşlarında, özellikle de 1990'larda Bosna-Hersek'te yaşanan savaştaki katliamlar ile Ruanda katliamının sorumlularının davalarıdır. Davaların sunulan ifadelere ve belgelere dayanarak Nazi Almanyası, eski Yugoslavya ve Ruanda'daki sosyal yapılar hakkında ortaya çıkardıklarının önemi, hukuki icraatları ve mahkemelerin sanıklara verdiği cezaları gölgede bırakmıştı. Nitekim 3 aydan kısa bir süre içinde 1 milyon insanın ölümünden sorumlu olanların yargılanması sırasında ortaya çıkan bilgilere göz atmadan, yüz binlerce Hutu'nun 1994 yılında nasıl Tutsi yurttaşlarını öldürmeye giriştiklerini anlamak mümkün değil.

Aynı şey Nuseyrat'ta, Batı Şeria'da ve Gazze Şeridi'ndeki onlarca okul ve hastanede yaşananlar için de geçerli. İsrail'in sivillerin varlığını göz ardı etme ve savaşçıların bulunduğu bahanesi ile yıkıcı bombardımana başvurma konusundaki ısrarı, İsrailli yetkililerin Filistinli sivillere verdiği değeri, yani onları bir hiç olarak gördüklerini gösteriyor.

Dünyanın hâlâ soykırım olarak adlandırmayı reddettiği, Filistin halkının başına gelen insani felakete yeni bir gözle bakılmalı çünkü Filistinli sivillerin maruz kaldıklarını yansıttığı ölçüde İsrail hükümetinin, ordusunun ve toplumunun bir resmini çiziyor.

Dört İsrailli rehinenin dönüşüne sevinmek ve İsrail propagandasına göre “dünyanın en ahlaklı ordusunun” askerlerinin kurşunlarıyla can veren 274 Filistinliyi tamamen görmezden gelmek, Gazze ve Batı Şeria'nın ötesinde düşünmeyi gerektiriyor. Bir İsrailliye, 4 vatandaşı için sınırsız sayıda kişiyi öldürmesi yönünde bu açık çeki vermek, bir halk olarak Filistinlilere ve ganimet olarak topraklarına karşı davranışlarda da aynı düşünce modelinin hakim olduğunu söylememize olanak tanıyor. Bu durumda İsrail, kendisini korumak adına başkalarına zarar vermek için aynı yöntemleri, hem de aynı oranlarda kullanabilir. Çoğu çocuk ve kadın olmak üzere 40 bin ölü Filistinli ile Aksa Tufanı’nda öldürülenler karşılaştırıldığında görülen büyük resim, hükümeti, ordusu ve kurumlarıyla birlikte İsrail'in bu katliamın küresel çapta kabul görmesinden, Filistin toplumunu yok etme ve ona ilkinden çok daha büyük etki yaratabilecek ikinci bir felaket yaşatma çabasına verilen uluslararası desteğin devam etmesinden, kendini güvende hissettiğini söylüyor.

İsrail, dünyanın yüksek sesle söylemek istemediği bir gerçeğe dayanıyor ve bu gerçek özetle; insanların eşit olmadıkları, bazılarının hayattan keyif almaya diğerlerinden daha fazla hakkı olduklarıdır. Egemen güçler tarafından temsil edilen uluslararası toplumun, 40 bin sivilin ölümü pahasına bile olsa İsrail’in kendisini koruması için ona silah ve para sağlamaya çalışmaya devam etmeleri gerektiğidir. Nuseyrat katliamı da bu arka planda gerçekleşti. Gelecekte de aynı arka planda daha birçok katliam yaşanacak.

Ne yazık ki bu gerçeğe karşı çıkanların, boğulmadan önce insanın tutunduğu son dal olan umut dışında bu gerçeği değiştirebilecekleri bir araçları yok.