Reisi sonrası döneme ilişkin mesajlar

Kenani, Tahran'ın ‘bölgesel ve uluslararası etkileşim sürecini durdurmayacağını’ söyledi.

Reisi'nin Meşhed'deki cenaze töreninden (AFP)
Reisi'nin Meşhed'deki cenaze töreninden (AFP)
TT

Reisi sonrası döneme ilişkin mesajlar

Reisi'nin Meşhed'deki cenaze töreninden (AFP)
Reisi'nin Meşhed'deki cenaze töreninden (AFP)

İran, Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan'ın vefatından sonra ‘bölgesel ve uluslararası etkileşimini durdurmayacağı’ konusunda bölgeye ve dünyaya güvence vermeye çalıştı. Ancak bir Rus diplomat, İran'daki değişikliklerin ‘bölgedeki durumu daha da alevlendirebileceğini’ söyledi.

İranlı yetkililer, Reisi'nin defnedilmesinden bir gün sonra dün(Cuma), dış politikada beklenen değişikliklerle ilgili eşzamanlı mesajlar yayınladı.

Reisi, Abdullahiyan ve diğer yetkilileri taşıyan helikopterin ülkenin kuzeybatısındaki dağlık bir bölgeye düşmesi sonucu içindekilerin hayatını kaybetmesinden beş gün sonra, İran'ın kuzeydoğusundaki Meşhed kentinde binlerce kişi Reisi'nin cenaze törenine katıldı.

Şarku’l Avsat’ın Mehr haber ajansından aktardığına göre İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani dün yaptığı açıklamada, “İran bölgesel ve uluslararası etkileşiminde herhangi bir duraklama yapmayacaktır” dedi.

Kenani X platformu üzerinden yaptığı açıklamada, “İran yetkin bir cumhurbaşkanı ve aktif bir dışişleri bakanı kaybetti. Ancak süreçte herhangi bir duraklama olmayacak” ifadelerini kullandı.

Kenani'nin açıklamaları, İran Genelkurmay Başkanlığı tarafından yayınlanan ve Reisi'nin helikopterinin düşmesinin sadece hava koşullarından kaynaklandığını ve bir dağ yamacına çarptıktan sonra alev aldığını iddia eden bir raporla birlikte geldi.

Diğer yandan İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) eski Komutanı Muhsin Rızai, Reisi ve Abdullahiyan'ın ‘İran'ın bölge ve dünya ülkeleriyle açıklığını teşvik etmek’ olarak tanımladığı rolünden bahsetti. Racha Today sitesinin aktardığına göre Rızai, “Reisi'nin diplomasi kapılarını herkese açmayı içeren yaklaşımı devam edecek” dedi.

Rızai, “Önemli şahsiyetleri kaybettik. İran için büyük bir kayıp ama bu krizin üstesinden geleceğiz” şeklinde konuştu.

Ancak şu anda iktidarda olan muhafazakâr kampı temsil eden hiç kimse henüz öne çıkmadığı için İran'da siyasi belirsizlik hâkim. Seçimler için adayların 30 Mayıs'ta resmen açıklanması bekleniyor. Görsel kaldırıldı.

Sana'da miting düzenleyen Husiler, helikopter kazasında ölen İran Cumhurbaşkanı'nın fotoğraflarını taşıdı. (AFP)

Rus endişesi

Rusya'nın Birleşmiş Milletler (BM) Daimî Temsilcisi Birinci Yardımcısı Dmitry Polyanski dün yaptığı açıklamada, Reisi, Abdullahiyan ve beraberindekilerin ölümlerinin Ortadoğu'da zaten gergin olan durumu daha da alevlendirebileceğini söyledi.

Alman haber ajansı DPA'nın haberine göre Polyanski, “Ortadoğu'daki durum şu anda o kadar gergin ki, durumun nasıl istismar edildiğine ve ne gibi sonuçlar doğuracağına bağlı olarak her şey onu etkileyebilir. İranlı dostlarımız soruşturmalarını tamamlayana kadar,

 sonuçlara varmak ya da spekülasyon yapmak için acele etmeyelim. Bence şu ana kadar tüm taraflar yeterince itidalli davranmaya çalışıyor” ifadelerini kullandı.

İran, akıl hocası Hamaney'in din adamlarının gücünü pekiştirmeye yönelik sert politikalarını uygulayan, muhalefeti bastıran ve 2015 İran nükleer anlaşmasını canlandırmak için Washington ile nükleer görüşmeler gibi dış politika konularında sert bir tutum benimseyen Reisi için beş günlük yas ilan etti.

Yas günlerinin sona ermesinin ardından yetkililer, özellikle de cumhurbaşkanlığına vekaleten atanan cumhurbaşkanı yardımcısı 68 yaşındaki Muhammed Muhbir, 28 Haziran'da yapılması planlanan ve Reisi'nin halefini seçecek olan cumhurbaşkanlığı seçimlerinin düzenlenmesine odaklanacak.



Pekin, diğer ülkelerin Washington ile kendi aleyhine anlaşmalar yapmasına karşı çıkıyor

Çin'in Şanghay limanında sevk edilmeyi bekleyen konteynerler (AP)
Çin'in Şanghay limanında sevk edilmeyi bekleyen konteynerler (AP)
TT

Pekin, diğer ülkelerin Washington ile kendi aleyhine anlaşmalar yapmasına karşı çıkıyor

Çin'in Şanghay limanında sevk edilmeyi bekleyen konteynerler (AP)
Çin'in Şanghay limanında sevk edilmeyi bekleyen konteynerler (AP)

Çin bugün yaptığı açıklamada, diğer ülkelerin Pekin'in zararına ABD ile ticaret anlaşmaları yapmasına “kesinlikle karşı olduğunu” ve bu ülkelere karşı “karşı önlemler” alacağı uyarısında bulundu.

Washington dünya ülkelerinin çoğuna yüzde 10'luk temel bir gümrük vergisi uygularken, Pekin'e birçok mala %145'e varan ek gümrük vergileri koydu. Pekin buna, ABD mallarına yüzde 125 oranında gümrük vergisi uygulayarak karşılık verdi.

Washington'un ABD'nin en büyük ekonomik rakibi olan Çin'e karşı başlattığı topyekûn ticaret savaşıyla bağlantılı olarak birçok ülke şu anda ABD ile gümrük vergilerini azaltmak için müzakereler yürütüyor. Pekin bugün ülkeleri, ABD ile kendi çıkarlarını tehlikeye atacak bir anlaşma yapmamaları konusunda uyardı.

Çin Ticaret Bakanlığı sözcüsü yaptığı açıklamada, “Yatıştırma barış getirmeyecek ve tavizler onurlandırılmayacaktır” ifadelerini kullandı. Sözcü, ülkesinin “herhangi bir tarafın Çin'in çıkarları pahasına bir anlaşmaya varmasına kesinlikle karşı olduğunu” belirtti ve “Böyle bir durum meydana gelirse, Çin bunu asla kabul etmeyecek ve karşılığında kesin karşı önlemler alacaktır” dedi.

Çin Ticaret Bakanlığı açıklamasında, "Başkalarının çıkarları pahasına geçici bencil çıkarlar peşinde koşmanın... eninde sonunda başarısızlığa uğrayacağı ve başkalarına zarar vereceği" uyarısında bulundu.

.