Batı İran'ın nükleer programına karşı sertleşiyor ve zenginleştirmenin durdurulmasını talep ediyor

 MAXAR teknoloji uydusu tarafından çekilen ve Ağustos 2020 ile aynı yılın 11 Aralık tarihleri arasında Fordo uranyum zenginleştirme tesisindeki genişletme faaliyetlerini gösteren bir görüntü
MAXAR teknoloji uydusu tarafından çekilen ve Ağustos 2020 ile aynı yılın 11 Aralık tarihleri arasında Fordo uranyum zenginleştirme tesisindeki genişletme faaliyetlerini gösteren bir görüntü
TT

Batı İran'ın nükleer programına karşı sertleşiyor ve zenginleştirmenin durdurulmasını talep ediyor

 MAXAR teknoloji uydusu tarafından çekilen ve Ağustos 2020 ile aynı yılın 11 Aralık tarihleri arasında Fordo uranyum zenginleştirme tesisindeki genişletme faaliyetlerini gösteren bir görüntü
MAXAR teknoloji uydusu tarafından çekilen ve Ağustos 2020 ile aynı yılın 11 Aralık tarihleri arasında Fordo uranyum zenginleştirme tesisindeki genişletme faaliyetlerini gösteren bir görüntü

G7 liderleri İran'ı uranyum zenginleştirme programını daha da geliştirmemesi konusunda uyardı.

Grup dün İtalya'da düzenlenen yıllık zirvenin oturum aralarında yaptığı açıklamada "Tahran'ı nükleer gerilimi azaltmaya ve devam eden uranyum zenginleştirme faaliyetlerini durdurmaya çağırıyoruz" ifadeleri yer aldı. Grup İran'a "ciddi bir diyaloğa girmesi ve nükleer programının tamamen barışçıl olduğuna dair ikna edici güvenceler vermesi, 5 Haziran tarihli Yönetim Kurulu kararı da dahil olmak üzere UAEA'nın izleme ve doğrulama mekanizması ile tam bir iş birliği ve uyum içinde olması" çağrısında bulundu.

ABD Dışişleri Bakanlığı da İran'ın UAEK tarafından açıklanan son eylemlerine sert tepki gösterdi.

Bakanlık sözcüsü Matthew Miller, İran'ın UAEK raporunda belirtilen adımlarının "İran'ın nükleer programının sadece barışçıl amaçlı olduğu yönündeki iddialarını zayıflattığını" vurguladı. Miller, İran'ın açıkladığı adımları hayata geçirmesi halinde "buna uygun şekilde karşılık vereceğiz" dedi.



Çin’in kömür merkezi yeşil bir gelecek istiyor

Şansi, Çin'de hava kirliliğinin en yoğun olduğu bölgelerden (AFP)
Şansi, Çin'de hava kirliliğinin en yoğun olduğu bölgelerden (AFP)
TT

Çin’in kömür merkezi yeşil bir gelecek istiyor

Şansi, Çin'de hava kirliliğinin en yoğun olduğu bölgelerden (AFP)
Şansi, Çin'de hava kirliliğinin en yoğun olduğu bölgelerden (AFP)

Hindistan'dann daha fazla kömür üretilen Çin'in Şansi bölgesi, yeşil bir gelecek istiyor.

Guardian’ın haberinde, “Çin’in kömür merkezi” diye nitelenen bölgenin geçen yıl toplamda çıkarılan 1,27 milyar ton kömürle Hindistan’ı geride bıraktığı belirtiliyor.

Çin’in elektrik ihtiyacını karşılamada önemli rol oynayan Şansi, ülkedeki karbon salımının da merkezi konumunda.

Pekin yönetimi 2060’a kadar net sıfır karbon hedefine ulaşmayı amaçlıyor. Bu kapsamda Şansi’de kömür sektöründeki yaklaşık 1,7 milyon işin 2030’a kadar yok olması bekleniyor. Bu durumun da bölge açısından “ekonomik bir saatli bomba” olduğu ifade ediliyor. 

Şansi’nin buna karşı çözüm stratejilerinden biri yeşil enerjiye geçişi hızlandırmak. LONGi şirketi, Datong’da güneş paneli fabrikası açtı, burada çalışanların yarısı eski kömür işçileri.

Meijin Energy de kömürün yan ürünü olan kok gazından hidrojen yakıtı üretmeye başladı. Şirketin hidrojen üretim bölümünden Ma Kai şunları söylüyor: 

Kok işlemi sırasında çıkan gazı eskiden doğrudan yakardık ya da salardık. Bu hem çevreye zararlıydı hem de kaynak israfıydı. Artık bunu değerlendiriyoruz.

Ancak Helsinki merkezli düşünce kuruluşu Enerji ve Hava Temizliği Araştırma Merkezi’nden Lauri Myllyvirta, “Kömürden kimyasal üretimiyle temiz enerji olur mu?” diyerek yönteme karşı çıkıyor. 

Bölgede kültürel turizmin canlandırılması da talep ediliyor. 2024’te Linfen’deki Şiaoşitian ve Guangşeng tapınaklarını ziyaret eden turist sayısı yüzde 335 arttı. Haberde, bu artışta ünlü video oyunu Black Myth: Wukong’un da katkısı olduğuna dikkat çekiliyor. 

Bunlara ek olarak Çin yenilenebilir enerji üretimini hızlandırıyor. Nisan itibarıyla ülkedeki rüzgar ve güneş enerjisi kapasitesi 1,500 gigawatt’a ulaştı. Ancak ülke hâlâ enerji ihtiyacının yüzde 60’ını kömürden karşılıyor. 

Independent Türkçe, Guardian, New York Times