İran: Belucistan sınırında militanlar püskürtüldü ve çok sayıda silah ele geçirildi

İran, bu kişilerin ‘yıkıcı’ eylemler gerçekleştirmek üzere ülkeye girmeye çalıştıklarını bildirdi.

İran Sınır Muhafızları, Belucistan eyaletinin Pakistan sınırında devriye geziyor. (Fars Haber Ajansı)
İran Sınır Muhafızları, Belucistan eyaletinin Pakistan sınırında devriye geziyor. (Fars Haber Ajansı)
TT

İran: Belucistan sınırında militanlar püskürtüldü ve çok sayıda silah ele geçirildi

İran Sınır Muhafızları, Belucistan eyaletinin Pakistan sınırında devriye geziyor. (Fars Haber Ajansı)
İran Sınır Muhafızları, Belucistan eyaletinin Pakistan sınırında devriye geziyor. (Fars Haber Ajansı)

İran, güneydoğu sınırından ülkeye girmeye çalışan bir grup militanla çatıştığını ve ellerindeki silah ve teçhizata el konulduğunu duyurdu.

İran Sınır Muhafızları Komutanı Tuğgeneral Ahmed Ali Guderzi bugün (Cumartesi) yaptığı açıklamada, ‘güçlerinin Pakistan sınırında bulunan Belucistan eyaletindeki Seravan şehri sınırlarından ülkeye girmeye çalışan bir terörist grupla bugün şafak vakti karşı karşıya geldiğini’ bildirdi.

Şarku’l Avsat’ın Mehr haber ajansından aktardığı habere göre, terörist bir grubun üyeleri sabotaj eylemleri gerçekleştirmek üzere ülkeye girmeye çalıştı, ancak amaçlarına ulaşamadılar.

Sınır Muhafızları Komutanı, çatışmada grubun bazı üyelerinin yaralandığını ve yoğun ateş nedeniyle kaçtıklarını belirtti.

Mehr haber ajansına göre büyük miktarda patlayıcı, silah, mermi şarjörü, el bombası ve telsiz ele geçirildi.

Şarku’l Avsat’ın İran resmi haber ajansı IRNA'dan aktardığına göre 18 Mart'ta İranlı bir sınır muhafızı, ülkenin güneydoğu sınırını geçen kimliği belirsiz saldırganlar tarafından vurularak öldürüldü.

İran-Pakistan sınırında bulunan Belucistan, güvenlik güçleri ile her iki ülkenin de ‘terörist ve militan’ olarak tanımladığı muhalif gruplar arasında yıllardır çatışmalara sahne olan, ancak şu anda iki komşu arasındaki gerilimin artmasına neden olabilecek istikrarsız bir bölge.

İran'ın güneydoğusundaki Belucistan eyaleti ve Pakistan'ın batısındaki Belucistan eyaleti, iki ülkenin en yoksul bölgelerinden olup, sürekli olarak kuraklık ve yüksek işsizlik oranlarıyla mücadele eden geniş alanlardır.

Belucistan'da tahminen 10 milyon Beluci yaşıyor. Bunların çoğunluğu Sind de dahil olmak üzere Pakistan'da, 1,5 milyon ila 3 milyonu İran'da ve çok daha küçük bir azınlık da Afganistan'da yaşıyor.

İranlı bir sınır muhafızı, ülkenin doğusundaki Pakistan sınırına doğru bakıyor. (Fars Haber Ajansı) İranlı bir sınır muhafızı, ülkenin doğusundaki Pakistan sınırına doğru bakıyor. (Fars Haber Ajansı)

Kaçakçılık için kullanılan sınır

İran ve Pakistan yaklaşık bin kilometre (620 mil) uzunluğunda bir sınırı paylaşıyor ve bu sınır, başta akaryakıt olmak üzere birçok kaçakçılık operasyonuna sahne oluyor.

Sınırın her iki tarafında da gerilim her zaman yüksek. Ancak hem İran hem de Pakistan bölgedeki ‘terörist’ hedefleri vurdukça söz konusu gerilim nadiren şimdiki gibi alevleniyor.

Beluci muhalif gruplar İran'ın güneydoğusunda aktifler. Söz konusu gruplar, yetkililer tarafından ‘terörist’ ya da ‘karşı devrimci’ olarak nitelendiriliyor. İran devlet medyası da Beluci muhalif aktivizmini ideolojik olarak etiketlemekte ısrar ediyor. Bölgedeki tarafların çoğunluğu Beluci ulusunun haklarını savunduklarını söylüyor ve yetkilileri ‘demografik değişim’ ve ‘kimliği bozma’ politikaları uygulamakla suçluyor.

Oslo merkezli İran İnsan Hakları Örgütü’ne göre Belucistan eyaleti, gerçekleşen idamlar açısından 31’inci sırada yer alıyor. Uluslararası Af Örgütü, 2021 yılında İran'da gerçekleştirilen idamların 19'unun Beluci bireylere ait olduğunu kaydetti.



Uydu görüntüleri, Pekin'in nükleer sırrını ifşa etti

15 Haziran'da uydudan çekilen görüntüler, Çin'in denizaltısının battığını ortaya koydu (Planet Labs PBC/AP)
15 Haziran'da uydudan çekilen görüntüler, Çin'in denizaltısının battığını ortaya koydu (Planet Labs PBC/AP)
TT

Uydu görüntüleri, Pekin'in nükleer sırrını ifşa etti

15 Haziran'da uydudan çekilen görüntüler, Çin'in denizaltısının battığını ortaya koydu (Planet Labs PBC/AP)
15 Haziran'da uydudan çekilen görüntüler, Çin'in denizaltısının battığını ortaya koydu (Planet Labs PBC/AP)

Denizde ABD ve müttefiklerine üstünlük sağlamak isteyen Çin'in en son teknolojiye sahip yeni nükleer denizaltısının battığı iddia edildi. 

Hem kendi ülkelerindeki yayın organlarına hem de Birleşik Krallık merkezli Reuters haber ajansına konuşan Amerikalı yetkililer, olayın Kovid-19 pandemisiyle tüm dünyanın tanıdığı Vuhan kenti yakınlarındaki Wuchang tersanesinde mayıs ya da haziranda gerçekleştiğini öne sürüyor. 

Pekin yönetiminin gizlemeye çalıştığı olayın, uyduların gönderdiği fotoğraflarla gün yüzüne çıktığı bildiriliyor. 

Ölen ya da yaralananlara dair net bir bilgi henüz yok.

Haberi ilk kez dünyaya duyuran Wall Street Journal'a konuşan uzmanlar, batan denizaltında nükleer yakıt bulunmasının muhtemel olduğunu söyledi. 

Amerikalı yetkililer, Çinlilerin deniz ve çevresinde radyasyon kontrolü yaptığına dair herhangi bir emare görülmediğini ifade ediyor.

Kurtarılan denizaltının onarılıp yeniden denize açılmasının aylar süreceği aktarılıyor.

Çin'in yeni nesil nükleer denizaltı programının ilk ürünü olarak dikkat çeken Zhou sınıfı denizaltı, daha iyi manevra kabiliyeti sağlayan X şeklinde tasarlanmış kıç kısmıyla benzerlerinden ayrılıyor.

Çin Halk Kurtuluş Ordusu'ndan henüz olaya dair bir açıklama gelmedi. 

fghnjy
Battığı bildirilen denizaltı 10 Mart'ta tersanede görülmüştü (Maxar)

Eskiden ABD ordusunun denizaltılarında, halihazırdaysa Center for a New American Security adlı düşünce kuruluşunda çalışan Thomas Shugart, yazın gelen uydu görüntülerinde yüzer vinçlerin düzensiz hareket ettiğini görünce bölgede sıradışı bir olayın meydana geldiğini düşünmüş. 

Olayı ilk fark eden Batılı olan Shugart, denizaltı kazası ihtimalinin aklına geldiğini ama bunun nükleer enerjiyle çalışan bir deniz aracı olduğunu düşünmediğini söylüyor:

ABD'nin nükleer denizaltısının San Diego'da battığını ve yönetimin bunu herkesten gizlediğini düşünebiliyor musunuz?

ABD ordusundan adı açıklanmayan yetkililer de Çin ordusunun yeterliliği ve hesap verebilirliğini tartışmayı açtı. 

Pentagon'un sunduğu verilere göre 2022 itibarıyla Çin'in 6 nükleer balistik füze denizaltısı, 6 nükleer saldırı denizaltısı ve 48 tane de dizel motorla çalışan saldırı denizaltısı vardı.  

Pekin'in toplam denizaltı sayısının 2025'te 65'e, 2035'teyse 80'e çıkması bekleniyor. 

ABD, Çin'in bu filoyu büyüterek tartışmalı Güney Çin Denizi'nde üstünlük sağlamaya çalıştığını vurguluyor. 

ABD Donanması ise 53 hızlı saldırı, 14 balistik füzeli, 4 tane de güdümlü füzeli denizaltına sahip ve bunların hepsi nükleer enerjiyle çalışıyor.

Washington merkezli düşünce kuruluşu Heritage Foundation'dan Brent Sadler, "Yeni bir tersanede üretilen yeni bir nükleer denizaltının batışı, Çin'in nükleer denizaltı filosunu büyütme planlarını yavaşlatır. Bu önemli bir olay" diyor.
Independent Türkçe, Guardian, CNN, WSJ