İsrail istihbaratı 7 Ekim saldırısını gerçekleşmeden önce biliyordu

İsrail Devlet Denetçisi Matanyahu Engelman, Netanyahu'dan Hamas'a fon aktarımına ilişkin gizli görüşmelerin belgelerini teslim etmesini istedi.

Hamas'ın İsrail yerleşimlerine saldırdığı 7 Ekim gününden (Reuters)
Hamas'ın İsrail yerleşimlerine saldırdığı 7 Ekim gününden (Reuters)
TT

İsrail istihbaratı 7 Ekim saldırısını gerçekleşmeden önce biliyordu

Hamas'ın İsrail yerleşimlerine saldırdığı 7 Ekim gününden (Reuters)
Hamas'ın İsrail yerleşimlerine saldırdığı 7 Ekim gününden (Reuters)

İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, bir istihbarat belgesinin, İsrail ordusu ve istihbarat servislerinin 7 Ekim saldırısından üç hafta önce Hamas'ın İsrail'e saldırı planından haberdar olduğunu doğruladığını açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın KAN’dan aktardığı habere göre 19 Eylül 2023 tarihinde, yani saldırıdan üç hafta önce, Birim 8200'ün ‘Baştan sona detaylı saldırı eğitimi’ başlıklı bir belge hazırladığını ve bu belgede Hamas'ın Gazze Şeridi'ne komşu yerleşim yerlerine ve askeri üslere yönelik olası bir saldırısının ayrıntılarıyla anlatıldığını doğruladı. Belgede Hamas'ın 200 ila 250 arasında İsrailliyi (askerler dahil) kaçırma planının yanı sıra kaçırılanları tutma süreci ve olağanüstü durumlarda nasıl hareket edileceğine ilişkin ayrıntılar da yer alıyordu.

dcfvrbgthy
Hamas, 7 Ekim 2023 tarihinde bir İsrail tankını yaktı. (Reuters)

İsrailli güvenlik kaynakları, KAN’a, belgenin Gazze Tümen Komutanlığı ve İstihbarat Komutanlığı tarafından bilindiğini, ancak ordudaki ilgili makamlar tarafından tamamen göz ardı edildiğini söyledi.

Söz konusu belge, Hamas'ın seçkin birliklerinin askeri alanlara ve yerleşimlere baskın düzenleme, asker ve sivilleri kaçırma, kaçırılan askerleri Gazze Şeridi içindeyken nasıl alıkoyacakları ve koruyacakları ve esir alınan askerleri komutanlarına nasıl teslim edecekleri konusunda eğitildikleri bir dizi eğitim tatbikatını ayrıntılı olarak anlatıyor.

Belgede, Gazze Şeridi'nde inşa edilen ve Gazze Şeridi yakınındaki gerçek bölgeleri simüle eden sahte bir ordu bölgesine yönelik hazırlık eğitim tatbikatlarının ilk adımı ele alınıyor. Belgede ayrıca, İsrail Gazze Tümeni'nin hazırlandığı en uç senaryo da dahil olmak üzere çeşitli senaryolar (Onlarca militanın aynı anda üç yere saldırması, komuta ve kontrol merkezlerini, üslerdeki sinagogları, iletişim merkezlerini, askerlerin konutlarını ve eğitim alanlarını hedef alması vs.) anlatılıyor.

c vbgnh
Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli esirlerin fotoğraflarının önünde duran bir kadın, 17 Haziran 2024. (Reuters)

İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, Güney Komutanlığı ve Gazze Tümeni istihbaratının sadece Hamas'ın kaçırma planından değil, aynı zamanda Hamas mensuplarına olağanüstü durumlarda nasıl hareket edileceği, kaçırılanların nasıl alıkonulacağı ve hangi koşullar altında infaz edilebileceklerine ilişkin talimatlar da dahil olmak üzere esirlerin hangi koşullar altında tutulacağına ilişkin plandan da haberdar olduğunu belirtti.

Şarku’l Avsat’ın KAN'dan aktardığına göre Genelkurmay soruşturma ekibinin yaklaşık iki hafta içinde bu tür raporların ihmal edildiğine dair ön bulguları Genelkurmay Başkanı’na sunması bekleniyor.

Siyasi, askeri ya da güvenlik yetkilileri, 7 Ekim saldırısını bilmekle ilk kez suçlanmıyor. İsrail'de ‘büyük istihbarat başarısızlığının’ sorumluluğu konusunda büyük tartışmalar var.

xumjıöo
İsrailliler dün (pazartesi) akşam Başbakan Binyamin Netanyahu'nun Kudüs'teki konutunun önünde protesto gösterisi düzenledi. (EPA)

New York Times, Ocak ayında, İsrail güvenlik kurumlarının bir yıldan uzun süre önce 7 Ekim saldırısına benzer şekilde İsrail'e karşı benzeri görülmemiş bir saldırı gerçekleştirmek için ayrıntılı plan içeren belge aldığını, ancak bunu görmezden geldiklerini ve takip etmenin zaman kaybı olduğunu düşündüklerini bildirdi.

İsrail Kanal 12 televizyonu, Mayıs ayında Genelkurmay Başkanlığı'nın Hamas saldırısından 72 saat önce Gazze Tümeni'nin üslerini denetlediğini bildirdi.

Bundan önce ordu gözlemcileri ordu komutanlığına Hamas'ın, mensuplarına yoğun eğitim verdiğini rapor ettiklerini söylemişlerdi.

Times of Israel, askerlerin ifadeleri de dahil olmak üzere tüm ifadelerin, İsrail ordusunun 7 Ekim'den önceki haftalar ve aylar boyunca Hamas'ın saldırı planları hakkında detaylı istihbarata sahip olduğu, ancak yetkililerin bunları boş bir övünme olarak görerek büyük ölçüde görmezden geldiği, üst düzey subayların alt rütbeli askerler tarafından yapılan uyarıları göz ardı ettiği, ordunun dikkatini Gazze Şeridi'nden başka yöne çevirdiği ve yakın bir saldırıya dair son dakika belirtilerinin acilen harekete geçirilmediği yönünde daha önce ortaya çıkan raporları doğruladığını belirtti.

zxsdfvbrg
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Reuters)

Kanal, belgeyi, İsrail Yüksek Mahkemesi'nin pazar akşamı İsrail Devlet Denetçisi Matanyahu Engelman'a 7 Ekim'deki güvenlik zafiyetiyle ilgili soruşturmayı dondurma talimatı veren bir emri yayınlamasının ardından ortaya çıkardı.

Engelman, Aralık ayında, 7 Ekim istihbarat başarısızlığına ilişkin geniş kapsamlı bir soruşturma başlatmıştı.

Mahkeme, kararını, güvenlik birimlerinden gelen ve Temmuz ayında Yüksek Mahkeme'de konuyla ilgili bir duruşma yapılana kadar soruşturmanın durdurulmasını talep eden gizli yanıtların ardından verdi.

Yüksek Mahkeme'nin ara kararına rağmen Engelman, Başbakan Binyamin Netanyahu'dan, son yıllarda Şin-Bet ve İsrail ordusu yetkilileriyle Hamas'a fon aktarımı konusunda yaptığı görüşmeler de dahil olmak üzere saldırıyla ilgili belgeleri kendisine vermesini talep etti.

Netanyahu'nun ofisi uzun süredir bu belgeleri Devlet Denetçisi’ne ya da başka birine vermeyi reddediyor.

Netanyahu'nun ofisi, Yüksek Mahkeme'nin kararını yerine getirmek için belgeleri teslim etmeyeceğini söyledi. Ancak Engelman'ın ofisi kararın Başbakan’ın güvenlik servisi yetkilileriyle yaptığı görüşmelerle ilgili belgeleri kapsamadığını söylüyor.



Netanyahu ve Gallant, Şifa Hastanesi Müdürü’nün serbest bırakılması kararına mesafeli yaklaştı

Gazze Şeridi'ndeki Şifa Hastanesi Müdürü Dr. Muhammed Ebu Selmiye, serbest bırakılmasının ardından
Gazze Şeridi'ndeki Şifa Hastanesi Müdürü Dr. Muhammed Ebu Selmiye, serbest bırakılmasının ardından
TT

Netanyahu ve Gallant, Şifa Hastanesi Müdürü’nün serbest bırakılması kararına mesafeli yaklaştı

Gazze Şeridi'ndeki Şifa Hastanesi Müdürü Dr. Muhammed Ebu Selmiye, serbest bırakılmasının ardından
Gazze Şeridi'ndeki Şifa Hastanesi Müdürü Dr. Muhammed Ebu Selmiye, serbest bırakılmasının ardından

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yoav Gallant, Gazze Şeridi'ndeki Şifa Hastanesi Müdürü Dr. Muhammed Ebu Selmiye ve yaklaşık 50 Filistinli tutuklunun serbest bırakılması kararına mesafeli yaklaştı. Netanyahu'nun ofisinden yapılan açıklamada, ‘tutukluların serbest bırakılması kararının, tutukluların Sde Teiman gözaltı merkezinde tutulmasına karşı verilen dilekçeyle ilgili olarak Yüksek Mahkeme'de yapılan görüşmelerin ardından alındığı’ belirtildi. Açıklamada, “Serbest bırakılan tutukluların kimlikleri, güvenlik görevlileri tarafından mesleki değerlendirmeleri doğrultusunda bağımsız olarak belirlenmektedir” denildi. Başbakanlık ofisi ayrıca, Netanyahu'nun konuyla ilgili derhal soruşturma başlatılması talimatı verdiğini de bildirdi.

Gallant'ın ofisi ise ‘güvenlik mahkumlarının tutulması ve serbest bırakılması prosedürlerinin Şin-Bet ve İsrail Cezaevi Servisi'ne tabi olduğunu ve Savunma Bakanı'nın onayına tabi olmadığını’ bildirdi. Şin-Bet Başbakanlık’a, İsrail Cezaevi Servisi ise Itamar Ben-Gvir başkanlığındaki Ulusal Güvenlik Bakanlığı’na bağlı.

İsrail cezaevlerinde yer sıkıntısı

Şin-Bet, Muhammed Ebu Selmiye'nin serbest bırakılması kararına verdiği ilk tepkide, İsrail hapishanelerinde yer olmaması ve Sde Teiman gözaltı merkezinin kullanımının aşamalı olarak kaldırılmasının planlanması nedeniyle, tutukluları serbest bırakmak zorunda kaldıklarını bildirdi.

Muhalefetteki Ulusal Birlik Partisi lideri Benny Gantz, tutukluların serbest bırakılması kararını protesto etmek için hükümeti istifaya çağırdı. Gantz, İsrail'in bu şekilde ‘savaş yürütmeye devam edemeyeceğini’ belirtti.

Gantz, “7 Ekim'in katillerini barındıran ve esirlerimizin saklanmasına yardım edenleri serbest bırakan bir hükümet ahlaki ve etik bir operasyon hatası yapmıştır. Bu nedenle varoluşsal savaşımızı yönetmeye uygun değildir ve evine dönmelidir. Bu kararı veren her kimse muhakeme yeteneğinden yoksundur ve derhal görevden alınmalıdır” ifadelerini kullandı.

Ulusal Güvenlik Bakanı Ben-Gvir, aralarında Muhammed Ebu Selmiye'nin de bulunduğu Filistinli tutukluların serbest bırakılması kararını ‘güvenlik pervasızlığı’ olarak nitelendirdi.

Şarku’l Avsat’ın Times of Israel'den aktardığına göre Ben-Gvir, ‘Başbakan’ın, Savunma Bakanı ve Şin-Bet Başkanı’nın kabineden bağımsız politikalar uygulamasını engellemesinin zamanının geldiğini’ de sözlerine ekledi.

İsrail güçleri 23 Kasım'da Ebu Selmiye'yi Şifa Hastanesi yerleşkesinde gözaltına aldı. Gazze şehrindeki Şifa Hastanesi’nde doktor olan Halid Ebu Semra o gün şöyle demişti: “İşgal ordusu bu gece Şifa Hastanesi Müdürü Muhammed Ebu Selmiye'yi ve bir dizi sağlık personelini gözaltına aldı.” AFP'ye konuşan Ebu Selmiye, daha önce benzer bir emri reddetmesinin ardından 18 Kasım'da hastaneyi boşaltması için bir ‘emir’ aldığını söylemişti.

İsrail güçleri Şifa Hastanesi’ne ilki Kasım ayında, ikincisi de Mart ayı sonunda olmak üzere iki kez askeri operasyon düzenledi. İsrail güçleri geri çekildikten sonra Gazze’deki Sağlık Bakanlığı çok sayıda toplu mezar bulduğunu açıkladı.