عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA

İsrail tankları, Gazze şehrinin mahallelerine ağır bombardımanlar düzenledi

Han Yunus’ta yıkılan binaların enkazı arasında eşek arabasıyla ilerleyen Filistinli kadınlar (AFP)
Han Yunus’ta yıkılan binaların enkazı arasında eşek arabasıyla ilerleyen Filistinli kadınlar (AFP)
TT
TT

İsrail tankları, Gazze şehrinin mahallelerine ağır bombardımanlar düzenledi

Han Yunus’ta yıkılan binaların enkazı arasında eşek arabasıyla ilerleyen Filistinli kadınlar (AFP)
Han Yunus’ta yıkılan binaların enkazı arasında eşek arabasıyla ilerleyen Filistinli kadınlar (AFP)

İsrail ordusu, bu sabah Gazze şehrini bombaladı. İsrail tankları farklı yönlerden şehir merkezine doğru ilerlerken bölge sakinleri, bombardımanın 7 Ekim'den bu yana düzenlenen en ağır saldırılardan biri olduğunu söylediler.

Gazze'deki Sivil Savunma Teşkilatı, Gazze’nin doğusundaki bölgelerde onlarca Filistinlinin öldürüldüğünü tahmin ettiklerini ancak acil durum ekiplerinin şehrin doğusundaki ed-Derac ve et-Tuffah mahalleleri ile batısındaki Tel el-Heva, Sabra ve er-Rimal mahallelerine yönelik devam eden saldırılar nedeniyle şimdiye kadar bu bölgelere giremediklerini açıkladı.

İsrail tankları, halen Tel el-Heva ve Sabra’nın bazı bölgelerinde konuşlanmış durumda. Ancak bölge sakinlerinin gece boyunca ve sabahın erken saatlerine kadar bombalandığını söylediği diğer üç mahallenin derinliklerine ilerlemediler. Bombardıman sonucu çok katlı birçok binanın hasar aldığını eklediler.

Bölge sakinleri, bir operasyonda İsrail tanklarının doğu yönünden girdiğini ve insanların batıya, Akdeniz kıyısına yakın bir yola doğru yöneldiğini anlattılar.

scdfvrgth
Yıkılan binaların enkazı arasında yürüyen bir Filistinli ve arkasında İsrail hava saldırısından sonra yükselen dumanlar (AFP)

Gazze şehri sakinlerinden Abdulgani, “Arkamızda düşman, önümüzde deniz nereye gidebiliriz?” dedi.

Bir mesajlaşma uygulaması aracılığıyla Reuters'a konuşan Abdülgani, “Tank mermileri ve uçak füzelerinin sokakların ve evlerin üzerine bir yanardağdan çıkan lavlar gibi yağıyor, insanlar dört bir yana koşuşturuyor ve kimse nereye gideceğini bilmiyor” ifadelerini kullandı.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, ‘Gazze Şeridi'ndeki Hamas ve diğer silahlı örgütlerin altyapısını hedef alan bir operasyon başlatıldığı ve İsrail ordusu için tehdit oluşturan 30'dan fazla militanın etkisiz hale getirildiği’ belirtildi.

Mısır, Katar ve ABD'nin İsrail ile Hamas arasında ateşkes anlaşmasına arabuluculuk yapma çabalarını yoğunlaştırırken ve Gazze Şeridi'nde devam eden savaşın onuncu ayına girerken İsrail, yeniden saldırdı.

Gördü tanıkları, tankların en az üç yönden ilerlediğini ve yoğun hava ve kara ateşiyle desteklenerek şehir merkezine ulaştığını söylediler.

Yetkililer, saldırının binlerce kişiyi güvenli bir sığınak bulmak için evlerini terk etmeye zorladığını ve büyük imkansızlıklar nedeniyle bazılarının yol kenarlarında uyumak zorunda kaldığını sözlerine ekledi. Filistinli sağlık yetkilileri, Gazze Şehri'ndeki el-Ehli Baptist Hastanesi'ndeki sağlık personeli ve sağlık görevlilerinin hastaları Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki halihazırda aşırı kalabalık ve tıbbi yeterlilik bakımından kötü halde olan Endonezya Hastanesi'ne tahliye etmek zorunda kaldıklarını belirttiler.

Hamas Hareketi’nin 7 Ekim'de İsrail'in güneyindeki kibutzlara düzenlediği ani saldırının ardından Gazze Şeridi’nde savaş başladı. İsrail’in açıkladığı rakamlara göre Hamas’ın ani saldırında bin 200 kişi öldü, 250 kişi rehin alınarak Gazze Şeridi’ne götürüldü. Gazze Şeridi’ndeki Sağlık Bakanlığı, İsrail'in 7 Ekim’den bu yana Gazze Şeridi'nde yürüttüğü savaşta 38 binden fazla Filistinliyi öldürdüğünü açıkladı.

Hamas'ın ABD'nin ateşkes önerisinin önemli bir bölümünü kabul etmesinin ardından Gazzelilerin savaşın sona ermesine ilişkin umutları yeniden canlanırken İsrail'in müzakere ekibinden bir yetkili, bunun anlaşma için ‘gerçek bir fırsat’ olduğunu söyledi.

Hamas, herhangi bir anlaşmayı imzalamadan önce İsrail'in kalıcı bir ateşkes için taahhüt etmesi talebinden vazgeçti.

Hamas'tan bir kaynak, cumartesi günü Reuters'a yaptığı açıklamada, Hamas'ın bunun yerine anlaşmanın ilk altı haftalık aşamasında kalıcı bir ateşkes sağlanması için müzakereler yapılmasında anlaştığını söyledi.

zxscdvfg
Gazze Şeridi'nin güneyinde askerleri ve gazetecileri taşıyan İsrail askeri araçları (AFP)

Ancak İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, anlaşmanın İsrail'in savaş hedeflerine ulaşana kadar savaşa devam etmesini engellememesi gerektiğinde ısrar ediyor.

İsrail, savaşın başında ‘Hamas'ın askeri yeteneklerini ortadan kaldırmak, Gazze üzerindeki kontrolünü kırmak ve İsrailli rehineleri kurtarmak’ şeklinde bazı hedefler belirlemişti.

Öte yandan ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) Direktörü William Burns, çarşamba günü Katar Başbakanı’nın yanı sıra İsrail ve Mısır’ın istihbarat teşkilatlarının başkanlarıyla bir araya gelecek.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Hindistan ve Pakistan neden diğer ülkeler gibi savaşmıyor?

Hindistan ile Pakistan arasındaki Wagah Sınır Kapısı yakınlarında duran Hindistan Sınır Güvenlik Güçleri (AFP)
Hindistan ile Pakistan arasındaki Wagah Sınır Kapısı yakınlarında duran Hindistan Sınır Güvenlik Güçleri (AFP)
TT
TT

Hindistan ve Pakistan neden diğer ülkeler gibi savaşmıyor?

Hindistan ile Pakistan arasındaki Wagah Sınır Kapısı yakınlarında duran Hindistan Sınır Güvenlik Güçleri (AFP)
Hindistan ile Pakistan arasındaki Wagah Sınır Kapısı yakınlarında duran Hindistan Sınır Güvenlik Güçleri (AFP)

AP, Hindistan ve Pakistan arasındaki gerilime dikkat çekerek, iki ülkenin 1947'de İngiltere'den bağımsızlıklarını kazanmalarından bu yana üç büyük çaplı savaşa sahne olduğunu belirtti. İki komşu ayrıca, dünyanın en soğuk ve en yüksek rakımlı savaş alanı olarak tanımlanan bir buzulun tepesindeki çatışma da dahil olmak üzere onlarca çatışmaya tanık oldular.

Son gerginlik, Hindistan'ın Pakistan'ı suçladığı, İslamabad'ın ise herhangi bir dahli olduğunu reddettiği, turistlere yönelik ölümcül bir silahlı saldırının ardından yaşandı.

Hindistan ve Pakistan diğer ülkeler gibi savaşmıyor. Buradaki başat faktör, büyük saldırıları caydırmanın ayırt edici bir aracı ve durum kötüleşse bile çatışmanın kontrolden çıkmayacağının garantisi olan nükleer cephanelikleri.

Ncjxj
 Keşmir'in Pakistan tarafından yönetilen kısmının başkenti Muzafferabad'da Hindistan saldırıları sonucu yıkılan bir caminin yakınında nöbet tutan askerler (AFP)

Hindistan ve Pakistan neden bu şekilde savaşıyor? Çünkü nükleer cephanelikleri birbirlerini yok edebilecek kapasitede.

Şarku’l Avsat’ın AP’den aktardığına göre konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Pakistanlı güvenlik analisti Seyyid Muhammed Ali şu ifadeleri kullandı: “Pakistan ve Hindistan diğer tarafı defalarca yok etmeye yetecek kadar nükleer silaha sahip. Nükleer silahları, Karşılıklı Garantili İmha (MAD) senaryosu yaratıyor. Her iki ülke de stoklarının boyutunu ve kapsamını diğerine MAD garantisini hatırlatacak şekilde bilinçli olarak geliştirdi.”

Her iki ülke de nükleer kapasitelerini açıklamıyor, ancak her birinin 170 ila 180 arasında kısa, uzun ve orta menzilli savaş başlığına sahip olduğuna inanılıyor. Her iki ülke de bu silahları hedeflerine ulaştırmak için farklı sistemlere sahip.

Ali, cephaneliklerin daha fazla çatışmayı önlemek ve caydırmak için savunma amaçlı bir hamle olduğunu, çünkü ‘iki tarafın da böyle bir savaşı başlatmayı göze alamayacağını ya da bundan bir şey elde etmeyi umamayacağını’ söylüyor.

İlk bakışta öyle gelmeyebilir ama nükleer silahlar karşı tarafa aşırı tepki veremeyeceğini hatırlatır. Ancak cephaneliklerini çevreleyen gizlilik, Pakistan ya da Hindistan'ın nükleer bir ilk saldırıda hayatta kalıp kalamayacağının ve ‘ikinci saldırı kabiliyeti’ olarak adlandırılan misilleme yapıp yapamayacağının belirsiz olduğu anlamına geliyor.

Jfjfj
Pakistan'ın Lahor kenti yakınlarında Hindistan saldırısında hasar gören hükümet sağlık ve eğitim kompleksinin yönetim binası önünde duran arama kurtarma görevlileri (Reuters)

Bu kabiliyet, nükleer gerilime yol açabilecek saldırganlığı önleyerek bir düşmanın ilk saldırı yoluyla nükleer bir savaşı kazanmaya çalışmasını engeller. Bu kabiliyet olmadan, teoride, bir tarafın diğerine savaş başlığı fırlatmasını engelleyecek hiçbir şey yoktur.

Keşmir anlaşmazlığın merkezinde

Hindistan ve Pakistan, her birinin bağımsızlığını kazandığı 1947'den bu yana Keşmir üzerinde hak iddia ediyor ve sınır çatışmaları on yıllardır bölgeyi istikrarsızlaştırıyor.

Keşmir, Hindistan yönetimine karşı direnen silahlı isyancıların bulunduğu, iki ülke arasında bölünmüş tartışmalı bir Himalaya bölgesidir.

Her iki ülke de Keşmir'in bir bölümünü kontrol ediyor. Bölge yoğun bir şekilde askerileştirilmiş bir sınırla bölünmüş durumda.

Ezeli rakipler üç savaşlarından ikisini de Keşmir için yapmışlardır.

Birçok Keşmirli Müslüman, isyancıların bölgeyi Pakistan yönetimi altında ya da bağımsız bir devlet olarak birleştirme hedefini destekliyor.

Hindistan kontrolündeki Keşmir'de yaşanan sınır çatışmaları ve militan saldırıları Yeni Delhi'nin İslamabad'a karşı giderek daha sert bir tutum takınmasına ve onu ‘terörizmle’ suçlamasına neden oldu.

Son çatışmada Hindistan, geçen ay gerçekleşen silahlı katliamla bağlantılı olarak Pakistan destekli militanlar tarafından kullanılan yerleri vurarak Pakistan'ı cezalandırdı.

Geleneksel askeri dengesizlik

Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü'nün (IISS) Askeri Denge Raporu'na göre Hindistan 2025 yılında 74,4 milyar dolar harcamayla dünyanın en büyük savunma harcaması yapan ülkesi ve dünyanın en büyük silah ithalatçılarından biri.

Pakistan ise geçen yıl 10 milyar dolar harcadı. Pakistan, komşusuna kıyasla iki kat daha fazla aktif silahlı kuvvete sahip olan zengin Hindistan'la asla boy ölçüşemez.

Hindistan'ın silahlı kuvvetleri geleneksel olarak Pakistan'a odaklanmış olsa da, mücadele etmesi gereken bir başka nükleer komşusu da Çin. Hindistan, Hint Okyanusu'ndaki deniz güvenliği konusunda giderek daha fazla endişe duyuyor.

Bunlar Pakistan'ın güvenlik modelinde dikkate almak zorunda olmadığı iki faktör.

Pakistan'ın uzun ve dar yapısı, ordunun dış politikadaki büyük rolü ile birleşince silahlı kuvvetlerin hareketli olmasını ve savunmaya öncelik vermesini kolaylaştırıyor.

Tırmanma ve gerilimi azaltma modeli

Ne Pakistan ne de Hindistan diğerine karşı askeri hamlelerini duyurmak için acele etmiyor. Mevcut düşmanlıkların alevlenmesinden de anlaşılacağı üzere, saldırıların ve misillemelerin teyit edilmesi biraz zaman alabilir.

Ancak her ikisi de diğerinin kontrolündeki topraklarda ve hava sahasında operasyonlar yürütüyor.

Bu operasyonlar bazen kontrol noktalarına, tesislere ya da militanlar tarafından kullanıldığı iddia edilen yerlere zarar vermeyi amaçlıyor. Aynı zamanda liderleri kamuoyunun baskısına boyun eğmeye ve yanlış hesaplama potansiyeline sahip bir şekilde karşılık vermeye zorlamak, onları utandırmak veya kışkırtmak da amaçlanıyor.

Bu faaliyetlerin çoğu Keşmir'i Hindistan ve Pakistan arasında bölen Kontrol Hattı boyunca gerçekleşiyor.

Jfjdj
Hindistan ile Pakistan arasındaki Wagah Sınır Kapısı yakınlarında duran Hindistan Sınır Güvenlik Güçleri (AFP)

Bu hattın medya ve kamuoyundan büyük ölçüde izole edilmiş olması, saldırı veya misilleme iddialarının bağımsız olarak doğrulanmasını zorlaştırıyor.

Bu tür olaylar, iki ülkenin nükleer kapasiteleri göz önüne alındığında uluslararası endişeleri arttırmakta, dikkatleri Hindistan ve Pakistan'a ve nihayetinde Keşmir üzerindeki rekabet eden iddialarına geri çekmektedir.

Her iki ülkenin de kaynaklar için rekabet etmesini gerektirecek bir durum söz konusu değil

Pakistan'ın muazzam bir maden zenginliği var, ancak Hindistan'ın bundan faydalanmak gibi bir arzusu yok. Hinduların çoğunlukta olduğu Hindistan ile Müslümanların çoğunlukta olduğu Pakistan arasında temel ideolojik farklılıklar olsa da birbirlerine hükmetmek ya da birbirlerini etkilemek gibi bir amaçları yok.

Keşmir dışında birbirlerinin topraklarında hak iddia etmek ya da hegemonya kurmak gibi bir niyetleri de yok.