İsrail'in 7 Ekim saldırısı ile ilgili ilk askeri raporu, ordunun sivilleri korumadaki başarısızlığını ortaya koyuyor

Soruşturma, olaylar zincirini, çatışmaları ve güvenlik güçlerinin gün içindeki davranışlarını inceledi.

Filistinli savaşçılar tarafından hedef alınan bir İsrail askeri aracının yakılmasını kutlayan Filistinliler, 7 Ekim 2023. (Reuters)
Filistinli savaşçılar tarafından hedef alınan bir İsrail askeri aracının yakılmasını kutlayan Filistinliler, 7 Ekim 2023. (Reuters)
TT

İsrail'in 7 Ekim saldırısı ile ilgili ilk askeri raporu, ordunun sivilleri korumadaki başarısızlığını ortaya koyuyor

Filistinli savaşçılar tarafından hedef alınan bir İsrail askeri aracının yakılmasını kutlayan Filistinliler, 7 Ekim 2023. (Reuters)
Filistinli savaşçılar tarafından hedef alınan bir İsrail askeri aracının yakılmasını kutlayan Filistinliler, 7 Ekim 2023. (Reuters)

İsrail ordusu dün (perşembe), 7 Ekim tarihinde gerçekleşen Hamas saldırısı sırasındaki güvenlik hatalarına ilişkin ilk soruşturmasının sonuçlarını yayınladı. Soruşturmada, saldırıdan en kötü etkilenen topluluklardan biri olan Beeri topluluğunun vatandaşlarının korunamadığı kabul edildi.

Beeri saldırısında 100'den fazla kişi ölmüş ve 11'i halen Gazze Şeridi'nde bulunan 32 kişi esir alınmıştı. Şarku’l Avsat’ın Reuters haber ajansından aktardığına göre topluluk yaklaşık bin kişilik bir nüfusa sahip.

Ordu, soruşturmanın olaylar zincirini, çatışmaları ve güvenlik güçlerinin gün içindeki davranışlarını ele aldığını bildirdi. Reuters ve diğer medya kuruluşları saldırıyı takip eden haftalarda bazı ayrıntıları zaten açıklamışlardı.

xscdfgrthy
Gazze Şeridi'nden İsrail'e 7 Ekim 2023 tarihinde atılan bir roket (Reuters)

Ordu, toplumdaki sivilleri korumadaki başarısızlığını kabul etmekle birlikte, sayıca az olmalarına rağmen militanları püskürtmeye çalışan hızlı müdahale ekibi de dahil olmak üzere Beeri sakinlerinin cesaretini övdü.

Soruşturma, İsrail ordusunun militanların İsrail'e büyük bir sızma senaryosuna hazırlıklı olmadığı, bölgede yeterli kuvveti bulunmadığı, saldırı başladıktan birkaç saat sonra öğlene kadar olayların tam resmine sahip olmadığı, Beeri sakinlerini yeterince uyarmadığı ve çatışmanın koordine edilmediği sonucuna vardı.

Soruşturma, İsrail'de sivilleri tehlikeye attığı gerekçesiyle eleştirilen bir tankın militanların 15 kadar esiri tuttuğu eve ateş açmasında bir kusur bulmadı.

Ordudan yapılan açıklamada, “Evden silah seslerinin duyulması ve teröristlerin kendilerini ve esirleri öldürme niyetlerini açıklamalarının ardından, kuvvetler esirleri kurtarmak için eve saldırmaya karar verdi” denildi.

xsdfvbrtgy
Gazze Şeridi'nden 7 Ekim 2023 tarihinde yapılan roket atışının ardından İsrail'in güneyinde yanan araçlar görülüyor. (Reuters)

Açıklamanın devamında, “Ekip, evin içindeki sivillerin tank mermileri tarafından vurulmadığını tespit etti. Ancak, esirlerin nasıl öldüğünü belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç var. Çünkü onları militanların öldürdüğüne dair işaretler var” ifadeleri yer aldı.

İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant dün, İsrail tarihinin en kanlı günü ve Holokost'tan bu yana Yahudilere yönelik en kötü saldırı olan 7 Ekim saldırısındaki güvenlik zafiyetlerine ilişkin resmi bir soruşturma başlatılması çağrısında bulundu.

Gallant soruşturmanın kendisini ve Başbakan Binyamin Netanyahu'yu da kapsaması gerektiğini söyledi. Netanyahu daha önce yapılan resmi soruşturma çağrılarını reddetmişti.

Ordu, raporunu, çoğu 7 Ekim saldırısından bu yana yerinden edilen on binlerce İsrailli arasında yer alan Beeri sakinlerine sundu.

Beeri topluluğu sakinlerinden Miri Gad Mesika şunları söyledi: “Tüm bu ayrıntılara ihtiyacım yoktu. Benim önemsediğim bunun neden olduğu, bir daha olmasını nasıl engelleyebileceğimiz, esirleri nasıl geri alabileceğimiz ve kendimizi yeniden nasıl güvende hissedebileceğimiz.”



Putin: İran ile ilişkilerimiz olumlu yönde gelişiyor

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
TT

Putin: İran ile ilişkilerimiz olumlu yönde gelişiyor

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bugün Türkmenistan’da düzenlenen uluslararası bir forum kapsamında İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile yaptığı görüşmede, Moskova ile Tahran arasındaki ilişkilerin ‘son derece olumlu bir şekilde geliştiğini’ söyledi.

Şarku’l Avsat’ın Rus haber ajansı Sputnik’ten aktardığına göre Putin, görüşmede, Rusya’nın Birleşmiş Milletler’de (BM) İran’ın nükleer programı konusunda Tahran ile yakın koordinasyon içinde çalıştığını ifade etti.

dfrgt
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (AFP)

Putin, iki ülkenin Buşehr Nükleer Santrali başta olmak üzere çeşitli alanlarda iş birliği yürüttüğünü, ayrıca Uluslararası Kuzey-Güney Ulaştırma Koridoru gibi altyapı projelerinde birlikte çalıştıklarını belirtti. Rus lider, gaz ve elektrik sektörlerinde ortaklık imkanlarının da değerlendirildiğini dile getirdi.

Pezeşkiyan ise görüşmede, Tahran’ın Moskova ile imzalanan kapsamlı stratejik ortaklık anlaşmasının tüm maddelerine bağlı olduğunu vurguladı.


Fildişi Sahili, El Kaide ile bağlantılı militanlara karşı koymak için ABD casus uçaklarını görevlendirmeyi planlıyor

Casus uçak
Casus uçak
TT

Fildişi Sahili, El Kaide ile bağlantılı militanlara karşı koymak için ABD casus uçaklarını görevlendirmeyi planlıyor

Casus uçak
Casus uçak

Fildişi Sahili’nden iki güvenlik yetkilisi, ülkenin ABD Başkanı Donald Trump yönetiminden, El Kaide bağlantılı militanlara karşı sınır ötesi operasyonlarda kullanılmak üzere ülkenin kuzeyine Amerikan keşif uçakları konuşlandırmasını talep ettiğini söyledi. Yetkililer, Washington’dan gelecek kararın gelecek yıl netleşmesini beklediklerini belirtti.

Terörle mücadelede görevli üst düzey bir yetkili, Abidjan ile Washington’ın bölgesel güvenlik ihtiyaçları konusunda mutabakata vardığını, ancak zamanlamanın hâlâ kesinleşmediğini ifade etti.

Beyaz Saray yorum talebine yanıt vermezken, Pentagon şu anda Fildişi Sahili’nde operasyon planı olmadığını açıkladı. ABD Dışişleri Bakanlığı ise değerlendirme yapmaktan kaçındı, ancak “Amerikan çıkarlarıyla bağlantılı olduğunda terörle mücadele hedeflerimizi sürdürmeye devam edeceğiz” açıklamasını yaptı.

Fildişi Sahili Savunma Bakanlığı da yorum talebine yanıt vermedi.

Washington, geçen yıl Batı Afrika’daki ana üssünü kaybetmişti. Nijer’in güvenlik desteği için Rusya’ya yönelmesi üzerine ABD, 100 milyon dolar değerindeki insansız hava aracı (İHA) üssünden çıkarılmıştı.

Bu üs, Sahel bölgesinde El Kaide ve DEAŞ bağlantılı gruplara ilişkin kritik istihbarat sağlıyordu. Küresel Terörizm Endeksi’ne göre, geçen yıl bölgede bu gruplarla bağlantılı faaliyetler nedeniyle 3 bin 885 kişi hayatını kaybetti. Bu sayı, dünya genelindeki terör kaynaklı ölümlerin yarısına denk geliyor.


Taliban’dan Pakistan’a fetvalı güvence

Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)
Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)
TT

Taliban’dan Pakistan’a fetvalı güvence

Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)
Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)

Afganistan’daki Taliban yönetimi, iki ülke arasında günler önce yeniden alevlenen sınır çatışmalarının ardından, Pakistan’a yönelik dolaylı güvence mesajlarını yoğunlaştırdı. Kabil, kırılgan ateşkesi koruma çabalarının sürdüğü bir dönemde hem dinî hem de siyasi bir dizi taahhüdü arka arkaya açıkladı.

Başbakan Ahund ve üst düzey isimlerin katıldığı, binden fazla din adamını bir araya getiren toplantıda yayımlanan fetva, Afgan topraklarının hiçbir ülkeye karşı kullanılmayacağını ilan etti. Siyasi–fiqhî bildiri, sınır ötesi çatışmalara müdahil olanlara karşı yaptırım uygulanacağını vurguladı.

Bildirinin ardından Dışişleri Bakanı Emirhan Muttaki, hükümetin fetvadaki taahhütlere “tam bağlılık” göstereceğini açıkladı. Açıklama, Pakistan içini hedef alan ve sorumluluğu başta Pakistan Talibanı (TTP) olmak üzere çeşitli gruplara atfedilen saldırıların ardından yükselen gerilimi yatıştırma girişimi olarak değerlendirildi.

Sınırdaki son saldırıda, salı günü Afganistan sınırına yakın Kurram bölgesindeki bir güvenlik noktasının hedef alınması sonucu 6 Pakistan askeri hayatını kaybetmişti. İslamabad, saldırıların Afgan topraklarını kullanan silahlı gruplarca planlandığını savunurken, Kabil bu iddiaları reddediyor ve TTP ile operasyonel bağları olmadığını öne sürüyor.

dfgt
3 Aralık 2025'te Afganistan sınırında düzenlenen saldırıda hayatını kaybeden Pakistanlı güvenlik görevlileri için düzenlenen cenaze töreninden bir kare (AFP)

Din adamları kurultayının sonunda yayımlanan bildiride, Afgan hükümetinin ülke topraklarının hiçbir devlete karşı kullanılmaması taahhüdünü “şer’î bir sorumluluk” olarak üstlendiği belirtildi. Açıklamada, bu taahhüdü ihlal edenlerin asi sayılacağı ve gerekli işlemlerin uygulanacağı ifade edildi.

Bildiride, ülke egemenliğini savunmanın dinî bir görev olduğu vurgulanırken, aynı zamanda “Afgan topraklarının başka herhangi bir devlete zarar vermek için kullanılmasının caiz olmadığı” yeniden teyit edildi. Ayrıca Afgan vatandaşlarının sınır ötesindeki askerî faaliyetlere katılmak üzere ülke dışına gitmesinin yasak olduğu, bunu yapanların “muhalif ve asi” kabul edileceği kaydedildi.

Toplantıda Başbakan Ahund’un yanı sıra Yüksek Mahkeme Başkanı, İyiliği Emretme ve Kötülükten Sakındırma Bakanı, Yükseköğrenim Bakanı ve diğer üst düzey isimlerin bulunması, Taliban yönetiminin Pakistan’a hem dinî hem de siyasi nitelikte çift katmanlı güvence sunma çabasının işareti olarak değerlendirildi. Kabil yönetimi, özellikle sınır aşan silahlı gruplar konusunda artan uluslararası baskıyla karşı karşıya.

hyju
Afganlar, 6 Aralık 2025'te Pakistan güçleriyle sınır çatışmalarında öldürülen bir adam için yas tutuyor (AFP)

Dışişleri Bakanı Muttaki, devlet medyasına yaptığı açıklamada, ülke genelindeki din alimlerinin “İslami düzenin korunmasına yönelik birleşik fetvalarını” yenilediklerini belirterek, Afganistan’ın hiçbir ülkeye zarar verecek bir faaliyete izin vermeyeceğini yineledi. Muttaki, “Bu, alimlerin tavsiyesidir ve tüm Müslümanlar için yerine getirilmesi gereken bir görevdir” dedi.

Muttaki, fetvayı ihlal ederek sınır ötesi faaliyetlerde bulunanlara karşı Afgan yönetiminin gerekli adımları atma hakkına sahip olduğunu vurguladı. Bu ifade, TTP’ye katılan Afgan unsurlara yönelik üstü kapalı bir mesaj olarak değerlendirildi.

Açıklamasının sonunda “birlik ve fitneden uzak durma” çağrısı yapan Muttaki, Afgan halkının tarih boyunca din alimlerinin fetvalarına uyduğunu ve bugün de bu çizginin sürdürüleceğini belirtti.

Gözlemcilere göre fetva, siyasi bildiri ve resmî açıklamaların tamamı, son haftalarda tırmanan saldırılar nedeniyle artan Pakistan tepkisini yatıştırmaya ve Kabil’in güvenlik taahhütlerine bağlılık gösterdiğini ispatlamaya yönelik koordineli bir çabanın parçası niteliğinde. Geçen cuma yaşanan ve 4 kişinin ölümüne yol açan sınır çatışması, iki ülke arasındaki gerilimi yeniden tırmandırmıştı.