Telekomünikasyon tarihindeki en büyük küresel kesintiden hangi şirketler ve hizmetler etkilendi?

Sidney Havalimanı'ndaki uçak program panosu (AFP)
Sidney Havalimanı'ndaki uçak program panosu (AFP)
TT

Telekomünikasyon tarihindeki en büyük küresel kesintiden hangi şirketler ve hizmetler etkilendi?

Sidney Havalimanı'ndaki uçak program panosu (AFP)
Sidney Havalimanı'ndaki uçak program panosu (AFP)

Bugün (cuma) dünya, birçok ülkede havayolu şirketlerini, medya kuruluşlarını ve kurumları etkileyen tarihin en büyük internet kesintisine tanık oldu.

Microsoft

ABD'li teknoloji devi Microsoft, sorun çözülürken ‘hafifletici önlemler’ aldığını açıkladı.

Şirket, ‘hizmet bozulması’ başlıklı bir mesajda, kullanıcıların ‘çeşitli uygulamalara ve hizmetlere (Microsoft 365) erişemeyebileceğini’ doğruladı.

dsfvgrt
Teknik arıza nedeniyle uçuşu ertelenen bir yolcu (AFP)

Şirket kesintinin sorumluluğunu açıkça belirtmedi. Ancak ‘bu olayı yüksek öncelikli ve acil bir durum olarak ele alırken, bozulan diğer (Microsoft 365) uygulamalar üzerinde devam eden etkiyi ele almaya devam ettiğini’ doğruladı.

Fransız siber güvenlik ajansı ANSSI, ‘kesintinin bir siber saldırıdan kaynaklandığını gösteren hiçbir kanıt olmadığını’ belirterek, ‘ekiplerin Fransa'daki etkilenen kuruluşları tespit etmek ve kesintinin kaynağını belirlemek için tamamen seferber olduğunu’ bildirdi.

Kesinti havalimanlarını etkiledi

Aralarında Zürih, Berlin, Amsterdam Schiphol ve İspanya'daki tüm havalimanlarının da bulunduğu çok sayıda havalimanı kesintiden etkilendiğini duyurdu. Diğer yandan Delta, United, American Airlines, Air France, İrlanda'nın Ryanair ve üç Hint havayolu şirketi de dahil olmak üzere çok sayıda havayolu şirketi sorun bildirdi.

Berlin Havalimanı Sözcüsü, ‘check-in işlemlerinde yaşanan gecikmelerin’ ardından, öğle saatlerinde trafiğin kısmen yeniden başladığını duyurdu.

xcfdvbg
Sidney Havalimanı'ndaki yolcular (AFP)

Hollandalı Kraliyet Havayolları KLM, ‘uçuşları yönetmeyi imkânsız kılan’ bir arıza nedeniyle ‘operasyonlarının büyük bölümünü’ askıya aldığını duyurdu.

İspanya'nın yolcu sayısı bakımından dünya birincisi olan havalimanlarının işletmecisi Aena, uçuşlardaki olası ‘gecikmeler’ hakkında bilgi verdi. Kuruluş, söz konusu küresel teknik olayın, esas olarak yolcular için kayıt ve bilgi noktalarını etkilediğini belirtti.

Kuruluş, arızanın giderilmesini beklerken, kayıt ve biniş işlemlerini manuel olarak gerçekleştiren Hintli SpiceJet şirketinin düşük maliyetli uçuşlar için yaptığına benzer şekilde, bazı işlemleri ‘manuel sistemlerle’ gerçekleştirdiğini duyurdu.

Press Trust of India (PTI), check-in sürecindeki teknik bir sorun nedeniyle yolcuların turistik sahil bölgesi Goa'da ‘mahsur kaldığını’ bildirdi.

sfergt
Sidney Havalimanı'ndaki yolcular (AFP)

Ryanair ise tüm yolculara ‘uçuşlarından en az 3 saat önce havalimanına gelmelerini’ tavsiye etti.

Ryanair ve Wizz Air tarafından indirimli uçuşlar için kullanılan Fransa'nın Beauvais Havalimanı’nda, gerçek zamanlı çevrimiçi kalkış ve iniş verilerine göre uçuşlar normal şekilde devam etti.

Kesintiden etkilenen Arap ülkeleri

Kuveyt Havayolları, bazı havalimanlarının sistemlerinde ve bulut bilişim platformlarında meydana gelen küresel teknik aksaklık nedeniyle herhangi bir acil duruma karşı gerekli hazırlıkları yapmak üzere Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü ile sürekli koordinasyon halinde olduğunu duyurdu.

Yapılan açıklamada, ‘operasyonlarda herhangi bir gelişme olması durumunda şirketin resmi kanalları aracılığıyla bir duyuru yapılacağı’ belirtildi.

Jazeera Airways tarafından yapılan açıklamada, küresel hizmet kesintisinden etkilenildiği belirtilerek, “Küresel Microsoft kesintisi bilgi teknolojisi sistemlerimizi ve operasyonlarımızı ciddi şekilde etkiledi” denildi.

Beyrut Refik Hariri Uluslararası Havalimanı Başkanı Fadi el-Hasan, küresel kesintinin havalimanının kayıt ve rezervasyon sistemlerini kısa süreliğine etkilediğini, ancak hava trafiğini etkilemediğini söyledi.

scdvfdfev
Sidney Havalimanı'ndaki yolcular (AFP)

Dubai Uluslararası Havalimanı, bazı havayolları aracılığıyla seyahat eden yolcular için kimlik doğrulama hizmetini etkileyen küresel bir teknik aksaklığın ardından operasyonların normale döndüğünü açıkladı.

Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Dışişleri Bakanlığı, küresel teknik aksaklığın bazı elektronik sistemlerini etkilediğini belirterek, kullanıcılara sorun çözülene kadar herhangi bir işlem yapmaktan kaçınmalarını tavsiye etti.

Paris Olimpiyatları

Paris 2024 Olimpiyatları Organizasyon Komitesi, kesintinin olimpiyat organizatörlerinin ‘bilgi işlem operasyonlarını aksattığını’ bildirdi.

Komite tarafından yapılan açıklamada, “Microsoft'un yazılımını etkileyen küresel teknik sorunların farkındayız. Bu sorunlar Paris 2024'teki bilgi teknolojileri operasyonlarını aksatıyor” denildi.

btrgb
Amsterdam Schiphol Havalimanı (AFP)

Organizasyon Komitesi’nden bir kaynak, kredi sisteminin değiştirildiğini ve bazı kişilerin kartlarını çekmelerinin engellendiğini söyledi.

Bu durumun uçuşları iptal edilen sporcuların gelişini de aksatabileceğini, çünkü birkaç saat boyunca havaalanlarındaki faaliyetlerin durma noktasına geldiğini ve uçuşların havayolları tarafından iptal edildiğini sözlerine ekledi.

Kaynak, “Paris 2024 Olimpiyatları teknik ekipleri, bu sorunların etkisini en aza indirmek için tamamen harekete geçirildi. Ayrıca operasyonların sürekliliğini sağlamak için acil durum planları devreye sokuldu” ifadelerini kullandı.



Trump gerçekten Venezuela petrolünün mü peşinde?

ABD, Venezuela devletine ait petrol ve doğalgaz şirketi PDVSA'yı da yaptırım listesine almıştı (AFP)
ABD, Venezuela devletine ait petrol ve doğalgaz şirketi PDVSA'yı da yaptırım listesine almıştı (AFP)
TT

Trump gerçekten Venezuela petrolünün mü peşinde?

ABD, Venezuela devletine ait petrol ve doğalgaz şirketi PDVSA'yı da yaptırım listesine almıştı (AFP)
ABD, Venezuela devletine ait petrol ve doğalgaz şirketi PDVSA'yı da yaptırım listesine almıştı (AFP)

ABD'nin Venezuela açıklarındaki petrol tankerine el koyup Karakas yönetimine yeni yaptırımlar getirmesiyle Karayipler'de gerginlik arttı.

ABD Başkanı Donald Trump, çarşamba günü yaptığı açıklamada Venezuela açıklarındaki petrol tankerine "iyi bir gerekçeyle" el koyduklarını savunmuştu. Venezuela Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamadaysa ABD'nin hamlesi "hırsızlık ve uluslararası korsanlık eylemi" diye nitelenmişti.

ABD Adalet Bakanı Pam Bondi, X'ten yaptığı paylaşımda operasyonun görüntülerine yer vermiş, tankerin Venezuela'dan İran'a petrol taşıyarak yaptırımları deldiğini öne sürmüştü.

Amerikan medyasında yer alan haberlerde, el konan tankerin adının Skipper olduğu yazılmıştı. ABD Hazine Bakanlığı, İran Devrim Muhafızları ve Hizbullah arasındaki petrol kaçakçılık ağında rol oynadığı gerekçesiyle Skipper'ı 2022'de yaptırım listesine almıştı.

80 milyon dolarlık petrole el kondu

Wall Street Journal'ın analizine göre el konan tankerde yaklaşık 80 milyon dolar değerinde petrol var, bu da Venezuela'nın aylık ithalatının yaklaşık yüzde 5'ine denk geliyor.

ABD'nin tankere baskın düzenleyerek Venezuela yönetimini ekonomik felce uğratmak istediği yazılıyor. Ham petrol satışları Latin Amerika ülkesinin ihracat gelirlerinin yüzde 90'ından fazlasını oluşturuyor.

Diğer yandan Washington, Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro'nun eşi Cilia Flores'in üç yeğenini, Maduro'yla bağlantılı bir iş insanını ve Venezuela petrol sektöründe faaliyet gösteren 6 nakliye şirketini yaptırım listesine eklediğini de dün duyurdu.

ABD'nin son hamleleriyle bölgedeki gerginlik tırmanırken Maduro, dün yaptığı açıklamada ülkede uyuşturucu kaçakçılığından sorumlu Tren de Aragua kartelini etkisiz hale getirdiklerini savunarak, Trump'ın asıl amacının Venezuela petrolünü çalmak olduğu iddiasını yineledi.

Trump petrolün peşinde mi?

ABD Enerji Enformasyon Dairesi'ne göre Venezuela, dünyadaki ham petrol rezervlerinin neredeyse beşte birine sahip. Yaklaşık 303 milyar varil ham petrole denk gelen bu miktar, dünyadaki en büyük ham petrol rezervini oluşturuyor. 

Diğer yandan Karakas yönetimi gerek ABD'nin uyguladığı yaptırımlar gerek de ekipman eksikliği ve devlete ait enerji şirketi PDVSA üzerindeki kontrolün sıkılaştırılması nedeniyle bu potansiyeli tam olarak kullanamıyor.

Ülkede faaliyet gösteren tek Amerikan şirketi olan petrol devi Chevron'un üretimi de Washington'ın yaptırımları nedeniyle düşmüştü.

Beyaz Saray, Karayipler'deki askeri yığınağın uyuşturucu kaçakçılığını ve düzensiz göçmen akışını engelleme amacı taşıdığını, Venezuela'nın petrol kaynaklarıyla ilgisi olmadığını savunuyor.

Ancak BBC'nin analizinde, Venezuela'daki petrol üretimini yeniden artırmanın on milyarlarca dolara mal olabileceğine dikkat çekiliyor. Diğer yandan ABD'nin yaptırımları hafifletmesi halinde Chevron'un kârının hızlıca artabileceği yazılıyor.

Bunlara ek olarak petrolün gelecekte önemini yitirmeye başlayacağı öngörüsü paylaşılıyor. Ekonomi analiz şirketi Capital Economics'ten David Oxley şunları söylüyor:

Petrol talebi bir anda düşüşe geçmeyecek ancak eskisi gibi artmaya da devam etmeyecek. Talebin zayıfladığını görüyoruz ve 2030'ların sonlarında düşüşe geçeceğini tahmin ediyoruz. Venezuela petrol sektörüne yatırım yapan herkes şunu düşünmek zorunda: Buna değer mi?

Trump yönetimi uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele gerekçesiyle Güney Mızrağı Operasyonu'nu başlattığını geçen ay duyurmuştu. Amerikan ordusu, dünyanın en büyük uçak gemisi USS Gerald R. Ford'un da aralarında bulunduğu çok sayıda savaş gemisiyle birlikte 15 bin askerini bölgeye sevk etmişti.

Bölgede eylülden bu yana en az 22 operasyon düzenleyen Amerikan ordusu, uyuşturucu kaçakçılığına karıştığını iddia ettiği 87 kişiyi öldürdü.

Independent Türkçe, BBC, Wall Street Journal, New York Times


İsrail Güvenlik Kabinesi işgal altındaki Batı Şeria'da 19 yeni yerleşim birimini onayladı

İşgal altındaki Batı Şeria'da bulunan Hebron'da, haftalık yerleşimci turuna katılanları korumak için nöbet tutan bir İsrail askeri (Arşiv - Reuters)
İşgal altındaki Batı Şeria'da bulunan Hebron'da, haftalık yerleşimci turuna katılanları korumak için nöbet tutan bir İsrail askeri (Arşiv - Reuters)
TT

İsrail Güvenlik Kabinesi işgal altındaki Batı Şeria'da 19 yeni yerleşim birimini onayladı

İşgal altındaki Batı Şeria'da bulunan Hebron'da, haftalık yerleşimci turuna katılanları korumak için nöbet tutan bir İsrail askeri (Arşiv - Reuters)
İşgal altındaki Batı Şeria'da bulunan Hebron'da, haftalık yerleşimci turuna katılanları korumak için nöbet tutan bir İsrail askeri (Arşiv - Reuters)

İsrail Güvenlik Kabinesi dün  (Perşembe) geç saatlerde, Maliye Bakanı ve Savunma Bakanlığı'nda Yerleşimden Sorumlu Bakan Bezalel Smotriç tarafından sunulan, İşgal altındaki Batı Şeria’da 19 yeni yerleşim biriminin inşası ve mevcut bazı kaçak yerleşimlerin yasallaştırılmasına yönelik planı onayladı.

Aşırı sağ çizgideki Kanal 14, yeni planın onaylandığını ilk duyuran medya kuruluşu oldu. Haberde, yeni yerleşim birimlerinin kurulmasının ve daha önce kaçak statüsünde olan bazı noktaların yasallaştırılmasının yanı sıra, İsrail’in 2005’te Gazze ve Kuzey Batı Şeria’dan çekilme planı kapsamında boşalttığı yerleşimlere geri dönüşün de öngörüldüğü aktarıldı.

Söz konusu yerleşimlerin bir bölümü Batı Şeria’nın merkezinde, bir kısmı ise kuzey ve güney bölgelerinde, Kudüs çevresine kadar uzanıyor.

sddf
İsrail'in aşırı sağcı maliye bakanı Bezalel Smotrich, Batı Şeria'daki Ma'ale Adumim yerleşiminin genişletilmesine ilişkin bir haritayı gösteriyor (Arşiv - AFP)

İsrail Güvenlik Kabinesi onayıyla, daha önce boşaltılan Ganim ve Kadim yerleşimlerinin Cenin yakınlarında yeniden inşa edilmesinin yolu açıldı. Aynı bölgede aylardır devam eden süreçle birlikte Homeş ve Sanur’un da yeniden kurulması kararlaştırılmıştı. Kanal 14, bu gelişmeleri tam anlamıyla kuzeydeki eski yerleşimlere dönüşün tamamlanması şeklinde değerlendirdi ve Smotriç’in hamlesini yerleşim dünyasında gerçek bir devrim olarak nitelendirdi.

Birkaç ay önce de Güvenlik Kabinesi, Batı Şeria’da 22 yeni yerleşimin yasallaştırılması ve inşasına yönelik benzer bir planı kabul etmişti.

Yeni kararla birlikte, her bir yerleşim için hızlandırılmış teknik ve imar hazırlık sürecinin başlatılacağı bildirildi. Kanal 14’ün haberinde, adımın “2005’teki çekilme planıyla ağır darbe alan yerleşim projesinin tarihi bir şekilde düzeltilmesi” olarak görüldüğü ifade edildi.

ds
İsrailli yerleşimciler, işgal altındaki Batı Şeria'da yakınlardaki bir yerleşim karakolunun yakınlarında eşeklere binerek keçi ve koyun sürülerini otlatıyorlar (Arşiv - AFP)

Filistin tarafı karara sert tepki gösterdi.  Filistin'e bağlı Duvar ve Yerleşimlere Karşı Direniş Kurumu Başkanı Müeyyed Şaban, İsrail’in bu adımını “Filistin coğrafyasını ortadan kaldırmaya yönelik kolonyal bir proje kapsamında yürütülen yarış” olarak tanımladı. Şaban, bunun ilhak, ayrımcılık ve toprakların tamamen Yahudileştirilmesi hedeflerini açıkça ortaya koyan tehlikeli bir tırmanış olduğunu söyledi.

ssdc
Kudüs'ün doğusundaki İsrail yerleşimi Ma'ale Adumim'i gösteren bir fotoğraf  (AFP)

İsrail basını da Smotriç’in planlarının kapsamını gündeme taşıdı. Yediot Aharonot birkaç gün önce yayımladığı haberinde, bakanın Batı Şeria’daki yerleşim faaliyetlerini genişletmeyi amaçladığını, 2026 bütçesine bu doğrultuda milyarlarca şekelin ayrıldığını yazdı. Gazeteye göre bütçe, yeni yerleşimler kurulmasını, mevcutların statülerinin düzenlenmesini, altyapı projelerini, yol açmayı ve sağlık, eğitim ile kültür kurumlarının inşasını da kapsıyor.

Aynı haberde, Smotriç’in özellikle Kuzey Batı Şeria’ya yeniden yerleşimi merkez alan bir plan yürüttüğü, çekilme planı kapsamında “yeşil hattın içine” taşınan bazı askeri üslerin yeniden bölgeye taşınmasının değerlendirildiği aktarıldı. Yerleşimci liderlerin hedefinin, 2005’te boşaltılan kuzeydeki yerleşimlere tekrar nüfus yerleştirmek ve uzun vadede Batı Şeria’ya bir milyon yerleşimci taşımak olduğu ifade edildi.


Putin: İran ile ilişkilerimiz olumlu yönde gelişiyor

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
TT

Putin: İran ile ilişkilerimiz olumlu yönde gelişiyor

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bugün Türkmenistan’da düzenlenen uluslararası bir forum kapsamında İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile yaptığı görüşmede, Moskova ile Tahran arasındaki ilişkilerin ‘son derece olumlu bir şekilde geliştiğini’ söyledi.

Şarku’l Avsat’ın Rus haber ajansı Sputnik’ten aktardığına göre Putin, görüşmede, Rusya’nın Birleşmiş Milletler’de (BM) İran’ın nükleer programı konusunda Tahran ile yakın koordinasyon içinde çalıştığını ifade etti.

dfrgt
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (AFP)

Putin, iki ülkenin Buşehr Nükleer Santrali başta olmak üzere çeşitli alanlarda iş birliği yürüttüğünü, ayrıca Uluslararası Kuzey-Güney Ulaştırma Koridoru gibi altyapı projelerinde birlikte çalıştıklarını belirtti. Rus lider, gaz ve elektrik sektörlerinde ortaklık imkanlarının da değerlendirildiğini dile getirdi.

Pezeşkiyan ise görüşmede, Tahran’ın Moskova ile imzalanan kapsamlı stratejik ortaklık anlaşmasının tüm maddelerine bağlı olduğunu vurguladı.