Ronald Reagan'ı vuran John Hinckley, Trump'a suikast girişimini kınadı

2022'de fotoğraflanan Reagan tetikçisi John Hinckley Jr., eski ABD Başkanı Donald Trump'a suikast girişimini kınadı (AFP)
2022'de fotoğraflanan Reagan tetikçisi John Hinckley Jr., eski ABD Başkanı Donald Trump'a suikast girişimini kınadı (AFP)
TT

Ronald Reagan'ı vuran John Hinckley, Trump'a suikast girişimini kınadı

2022'de fotoğraflanan Reagan tetikçisi John Hinckley Jr., eski ABD Başkanı Donald Trump'a suikast girişimini kınadı (AFP)
2022'de fotoğraflanan Reagan tetikçisi John Hinckley Jr., eski ABD Başkanı Donald Trump'a suikast girişimini kınadı (AFP)

1981'de ABD Başkanı Ronald Reagan'ı vuran John Hinckley Jr., Donald Trump'a suikast girişimini kınadı.

Çarşamba günü Hinckley, X'te "Şiddet doğru yol değil. Barışa bir şans verin" yazarak birçok alaycı yanıtı tetikledi.

Eski başkan Trump, geçen cumartesi Pensilvanya'nın Butler kentinde bir seçim mitinginde kulağından vurulmuştu.

Eski bir itfaiyeci olan 50 yaşındaki Corey Comperatore, ailesini kurşun yağmurundan korurken öldürülmüş ve iki kişi de ağır yaralanmıştı.

Silahlı saldırgan Thomas Matthews Crooks ateş açtıktan kısa süre sonra keskin nişancılar tarafından öldürülmüştü. Gizli Servis, 20 yaşındaki Crooks sahnenin yaklaşık 140 metre uzağındaki bir çatıdan Trump'a nişan alabilmesi nedeniyle yasa koyucuların ağır eleştirileriyle karşı karşıya.

69 yaşındaki Hinckley, 31 Mart 1981'de Washington Hilton Hotel civarlarında Reagan'a suikast girişiminde bulunduktan 41 yıl sonra, 2022'de cezaevinden tahliye edilmişti. Silahlı saldırıda Reagan ağır yaralanmış, 2014'te hayatını kaybeden Beyaz Saray Sözcüsü James Brady ise felç kalmıştı. Bir Gizli Servis çalışanı ve polis memuru da yaralanmıştı.

Hinckley, 25 yaşında Reagan'ı vurduğunda akut psikoz geçiriyordu. Suikast girişiminin amacı oyuncu Jodie Foster'ı etkilemekti. Hinckley, Foster'ı Taksi Şoförü'nde (Taxi Driver) izledikten sonra onu saplantı haline getirmişti.

Hinckley, silahlı saldırıdan bir yıl sonra akli dengesi yerinde olmadığı için suçsuz bulunarak bir psikiyatri hastanesine gönderilmişti. 2000'lerde ailesinin Virginia'nın Williamsburg kentindeki evini ziyaret etmeye başlamış ve zihinsel hastalığının gerilediği gözlemlendikten sonra 2016'da annesinin yanına taşınmak için izin almıştı.

Serbest bırakılma koşullarına göre Hinckley'nin alkol tüketmesi, uyuşturucu kullanması veya silah sahibi olmasına izin yok. Foster'la, kurbanları ve aileleriyle de iletişime geçmesi yasak. Annesi Temmuz 2021'de hayatını kaybettikten sonra Hinckley kedisiyle bir eve taşınmıştı. Yaklaşık bir yılın ardından mahkeme yetkilileri ve akıl sağlığı uzmanlarının gözetimine artık ihtiyacı olmadığına karar verilmişti.

xsdf
ABD Başkanı Ronald Reagan, Washington'daki bir otel civarlarında vurulduktan sonra Gizli Servis ajanları tarafından başkan limuzinine sokuluyor. Reagan'ı vuran John Hinckley Jr., Donald Trump'a yönelik suikast girişimini kınadı (AP)

Hinckley denetimden serbest bırakılmasının ardından CBS'e, Reagan'ın hayatına kast ettiği için "gerçekten pişmanlık duyduğunu" söylemişti. 

"Sadece yaptığım şey için üzgün olduğumu bilmelerini istiyorum" demişti.

Hinckley o zamandan beri resim yapmaya ve folk müziğine odaklanıyor. Geçen aylarda Hinckley, bazı mekanların performansını son dakikada iptal ettiğini söylemişti.

"İnsanların barış içinde geldiğimi, barışı desteklediğimi bilmesini istiyorum" demişti.

Bir şiddet eylemi yüzünden tanındığımı biliyorum ama 1981'deki halimden tamamıyla farklı biriyim.

Independent Türkçe



El Salvador lideri Bukele, ülkede güvenliği ne pahasına sağladı?

Mega hapishanede gardiyanlara ek olarak 600 asker ve 250 polis görev yapıyor (Reuters)
Mega hapishanede gardiyanlara ek olarak 600 asker ve 250 polis görev yapıyor (Reuters)
TT

El Salvador lideri Bukele, ülkede güvenliği ne pahasına sağladı?

Mega hapishanede gardiyanlara ek olarak 600 asker ve 250 polis görev yapıyor (Reuters)
Mega hapishanede gardiyanlara ek olarak 600 asker ve 250 polis görev yapıyor (Reuters)

El Salvador'da yönetimi eleştirenler, Devlet Başkanı Nayib Bukele'nin "diktatörlük" kurduğunu savunurken, güvenliğin sağlanmasından mutlu olanlar ülkenin özgürleştiğini öne sürüyor.

"Dünyanın cinayet başkenti" diye adlandırılan 6 milyon nüfuslu El Salvador'da 2016'da saatte ortalama bir cinayet işleniyordu. Çete savaşları da Salvadorluların çoğunlukla kuzeye, ABD'ye göç etmesine neden oluyordu.

Ancak Amerikan medya kuruluşu CNN'in haberinde, Bukele'nin sert önlemleriyle cinayet oranlarının ciddi şekilde azaldığına, hatta "ABD'de iyi hayatlar kuran kişilerin bile ülkeye geri döndüğüne" dikkat çekiliyor. 

Diğer yandan Bukele'nin çetelere yönelik savaşta, olağanüstü hal (OHAL) kapsamında yargı süreçlerini askıya aldığına, hapsedilme oranlarında büyük artış yaşandığına ve insan hakları örgütlerinden tepkiler geldiğine işaret ediliyor.

ABD'ye iltica başvuruları olumsuz yanıtlandıktan sonra 6 yıl önce başkent San Salvador'a döndüklerini belirten Victor Bolanos ve eşi Blanca, o dönem "hiçbir yerde güvenlik olmadığını" söylüyor. 

Bukele'nin yönetimiyle durumun değiştiğini savunan Blanca şunları şu ifadeleri kullanıyor: 

Artık güvende hissediyoruz. Ülkemize özgürlük geldi.

ABD Gümrük ve Sınır Koruması'nın verilerine göre 2022'de El Salvador'dan ABD'nin güney sınırına gelen kişi sayısı 97 bindi. Bu rakam, 2023'te 61 bine indi. 

Ancak göçün tek sebebi şiddet ve çete savaşları değil. CNN, pek çok Salvadorlunun ekonomik sıkıntılar ve istihdam sorunları nedeniyle ülkeyi terk ettiğini belirtiyor. Dünya Bankası'na göre Bukele'nin göreve gelmesinden bu yana El Salvador ekonomisi yavaş ve istikrarlı bir büyüme göstermiş olsa da ülke hâlâ vatandaşlarına yeterli fırsat sunmakta zorlanıyor.

48 yaşındaki emlak yatırımcısı Diego Morales, 27 yıldır ABD'de yaşadıktan sonra ülkesi El Salvador'a döndüğünü ve büyük bir değişimle karşılaştığını söylüyor: 

Küçükken uyanıp okula giderken sokakta ölü insanlar görürdüm. Artık burası güvenli ve pek çok kişi geri dönüyor.

Diğer yandan insan hakları grupları, Bukele'nin suç örgütlerine karşı açtığı savaşta çete üyesi olmayanların da tutuklandığına dikkat çekerek, San Salvador yönetimini eleştiriyor. 

Teresa Lilian Gutierrez, ülkedeki güvenliğin arttığını belirtirken, oğlunun çete üyesi olmamasına rağmen iki yıldır hapiste tutulduğunu savunuyor. Oğlunun OHAL kapsamında içeri alındığını belirten Gutierrez, şöyle devam ediyor: 

Hükümetten onu çıkarmasını istiyorum, lütfen... Geçen yıl avukatıyla konuştum çünkü onu serbest bırakacaklardı ama daha sonra onu bana geri vermeyeceklerini anladım.

Adalet ve Güvenlik Bakanı Gustavo Villatoro, ocak ayında yaptığı açıklamada  geçen yıl 154 cinayet işlendiğini söylemişti. Bu rakam 2022'de 495'ti. Resmi rakamlara göre, Orta Amerika ülkesinde 2020 ve 2021'de en az 1000 kişi öldürülürken, bu sayı 2019'da 2 binin üzerindeydi.

Cinayet oranlarındaki sert düşüş, Bukele'nin Mart 2022'de MS 13 ve 18. Cadde (Barrio 18) çeteleri arasında yaşanan çatışmalara karşı olağanüstü hal (OHAL) ilan etmesinin ardından geldi. Halen süren OHAL kapsamında bugüne dek neredeyse 100 bin kişi söz konusu çetelere üye olduğu gerekçesiyle yakalandı. Bunlardan yaklaşık 7 biniyse serbest bırakıldı.

Birleşik Krallık merkezli Af Örgütü ise 2022'deki raporunda, cezaevindeki kişilerin kötü muamele ve işkence gördüğünü iddia etmişti. 

Bukele, Amerika kıtasının en büyük hapishanesi Terör Muhafaza Merkezi'nin (CECOT) açılışını da geçen yıl şubatta yapmıştı. San Salvador'a 74 kilometre mesafedeki Tecoluca kasabasında yer alan hapishane, 166 hektarlık alana inşa edilmişti.

Independent Türkçe, CNN, El Pais