Myanmar'da cunta, eğitim kurumlarına saldırıyor: "174 okul bombalandı"

"Gençler akıl ve umut yerine hizipçilik ve savaşla büyüyecek"

Sagaing bölgesindeki Chaung Ma kasabasında bulunan bir okulun çatısı saldırılarda ağır hasar aldı (Mandalay Free Press)
Sagaing bölgesindeki Chaung Ma kasabasında bulunan bir okulun çatısı saldırılarda ağır hasar aldı (Mandalay Free Press)
TT

Myanmar'da cunta, eğitim kurumlarına saldırıyor: "174 okul bombalandı"

Sagaing bölgesindeki Chaung Ma kasabasında bulunan bir okulun çatısı saldırılarda ağır hasar aldı (Mandalay Free Press)
Sagaing bölgesindeki Chaung Ma kasabasında bulunan bir okulun çatısı saldırılarda ağır hasar aldı (Mandalay Free Press)

Myanmar'da cuntanın 2021'den beri aralarında üniversitelerin de bulunduğu en az 174 okula saldırı düzenlediği bildirildi.

Birleşik Krallık (BK) merkezli kâr amacı gütmeyen araştırma grubu Centre for Information Resilience (CIR), saldırı düzenlenen bölgedeki görüntüleri analiz ettiği çalışmasını bugün yayımladı. 

2021'deki darbeden bu yana cuntanın eğitim kurumlarına yaptığı saldırılarda en az 64 kişinin öldüğü, 106 kişinin de yaralandığı bildirildi. Diğer yandan kuruluş, bölgeye erişemediğinden kayıpların tam boyutunu doğrulamanın zor olduğunu aktardı. 

CIR'nin Myanmar sorumlusu Matt Lawrence, saldırıların yarısından fazlasında eğitim merkezlerinin önemli ölçüde hasar gördüğünü, bunun da gençler üzerinde kalıcı travmatik etkiler yaratabileceğini belirtti.

Lawrence, BK'nin önde gelen gazetelerinden Guardian'a şunları söyledi: 

Beni endişelendiren şey, bu çatışma devam ettikçe, muhtemelen de uzun süre devam edecek, şiddetin bu nesil tarafından miras alınacak olması. Eğitim sisteminin onlara vereceği akıl ve umutla hareket etmek yerine, hizipçilik ve savaşla büyüyecekler.

Kuruluş, araştırmasında sosyal medyada paylaşılan görüntülerin yanı sıra cunta karşıtı direniş örgütlerinin ilettiği drone görüntülerini ve bilgileri de analiz etti.

Lawrence, en büyük yıkımlardan bazılarının şiddetli çatışmaların yaşandığı Hindistan sınırındaki Sagaing bölgesinde gerçekleştiğini söyledi.
Myanmar ordusu, Kaçin eyaletindeki Mung Lai Hkyet göçmen kampına da geçen yıl hava saldırısı düzenlemişti (AP)​​​​Myanmar ordusu, Kaçin eyaletindeki Mung Lai Hkyet göçmen kampına da geçen yıl hava saldırısı düzenlemişti (AP)​​​​
Hasarı yaratan tarafın her zaman net şekilde tespit edilemediğine dikkat çeken Lawrence, hava saldırılarında kullanılan uçaklara yalnızca Myanmar ordusunun erişimi olduğunu vurguladı. 

Cuntanın yoğun hava saldırıları düzenlediğini belirten CIR yetkilisi, Myanmar'daki iç savaşta asıl kaybeden tarafın çocuklar ve gençler olduğunu söyleyerek şöyle devam etti: 

Her iki taraf da saldırdıkları okulların, o sırada askeri bir amaç için kullanıldığını söyleyecektir. Korunması gereken bu alanlara saldırılırken genellikle bu bahane öne sürülüyor fakat çoğu zaman bir topluluğun çocukları eğitmek için elindeki tek altyapı bunlar. Buraların yıkılması, onların eğitim fırsatını da ortadan kaldırıyor.

Raporu değerlendiren BK Dışişleri Bakanlığı da yayımladığı açıklamada "Başta Myanmar ordusu olmak üzere tüm taraflara hava saldırılarından kaçınma ve sivil altyapıyı koruma çağrımızı yineliyoruz" ifadelerine yer verdi.

2021'deki darbenin ardından silahlı direnişle karşılaşan ve ülke topraklarının neredeyse yarısının kontrolünü direniş gruplarına kaptıran cuntadan raporla ilgili açıklama gelmedi.

ABD merkezli sivil toplum kuruluşu Armed Conflict Location & Event Data Project'in (ACLED) haziranda paylaştığı bilgilere göre darbe sonrasında yaşanan çatışmalarda en az 50 bin kişi öldürüldü.
Independent Türkçe, Guardian, Centre for Information Resilience



Lübnan cephesindeki tırmanış hedefi İsrail'in içgüdülerini harekete geçirmek

Geçtiğimiz haziran ayında Lübnan-İsrail sınırı yakınlarındaki el-Hıyam köyüne İsrail tarafından düzenlenen hava saldırısının ardından yıkılan evlerin önünden geçen bir kişi (AFP)
Geçtiğimiz haziran ayında Lübnan-İsrail sınırı yakınlarındaki el-Hıyam köyüne İsrail tarafından düzenlenen hava saldırısının ardından yıkılan evlerin önünden geçen bir kişi (AFP)
TT

Lübnan cephesindeki tırmanış hedefi İsrail'in içgüdülerini harekete geçirmek

Geçtiğimiz haziran ayında Lübnan-İsrail sınırı yakınlarındaki el-Hıyam köyüne İsrail tarafından düzenlenen hava saldırısının ardından yıkılan evlerin önünden geçen bir kişi (AFP)
Geçtiğimiz haziran ayında Lübnan-İsrail sınırı yakınlarındaki el-Hıyam köyüne İsrail tarafından düzenlenen hava saldırısının ardından yıkılan evlerin önünden geçen bir kişi (AFP)

Bölgedeki İsrail-Lübnan cephesinde gerilimin tırmanması kabusu ve bunun bölgesel bir savaşa dönüşmesi korkusu yeniden hortlarken bu kez de nedenler değişmedi. Taraflar, topyekun bir savaş istemediklerini, ancak mecbur kalmaları halinde böyle bir savaşa hazır olduklarını vurguladılar. Tarafların her biri siyasi çözüm çabalarını bir kez daha başlatması için ABD Başkanı'nın Lübnan Özel Temsilcisi Amos Hochstein’ın gelmesini bekliyor.

Gazze Şeridi’ndeki savaşın başlamasından bu yana defalarca kez tekrarlanan bu senaryoların absürt yanı ise sınırın her iki tarafındaki insanların da korkuya ve endişeye kapılmaları. Tarafların liderleri ise “Gerilimin tırmanmasını istemiyoruz, ama tırmanması halinde de buna hazırız” diyerek tehditler savurmaya etmeye devam ediyor. Bu tehditlere gerilimi daha da tırmandıran askeri operasyonlar eşlik ediyor.

xcd
Tel Aviv'de İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu maskesi takarak Netanyahu’nun Hamas’ın elindeki İsrailli rehinelerle ilgili politikasını kınayan bir protestocu (DPA)

İsrailli gözlemciler, tansiyonun yükselmesinin nedeninin, kuzey bölgelerinde evlerini terk etmek zorunda kalan yaklaşık 80 bin kişinin sokağa dökülmesi, geriye kalan 200 bin kişinin ise Hizbullah’ın füze ve insansız hava araçları (İHA) ile düzenlediği saldırıların kabusuyla yaşayıp her gün başlarına bir roket düşecekmiş gibi hissetmeleri olduğunu söylediler. Gözlemcilere göre yaklaşık bir milyon kişi füzelerle hedef alınmayı bekliyor.

İsrail'in siyasi ve askeri yetkilileri, Lübnan'ı ‘yok etmekle ve Ortaçağ'a geri döndürmekle’ tehdit ettiklerinde İsrailliler buna inanarak ordunun savaşa girmesini talep etmeye başladılar. Bugün ise İsrail ordusu, bu kabadayılığının bedelini ödüyor. İsrail ordusu komutanları, Lübnan'ı tehdit etmeye devam ederken bir yandan da “Beyrut'u ikinci bir Gazze'ye dönüştürebiliriz, ama bedeli ağır olur. Tel Aviv ve Hayfa'daki mahalleler yerle bir olabilir” diyerek Lübnan’a karşı savaş isteyen İsraillileri de uyarıyorlar.

xscdvf
Hizbullah'ın geçtiğimiz temmuz ayında İsrail'in kuzeyindeki Kiryat Shmona'ya düzenlediği saldırının ardından olay yerinden yükselen dumanlar (Arşiv - Reuters)

Ancak bir yandan da ordu, Lübnan'a karadan girmek için hazırlıklarını sürdürüyor. Çünkü askeri kararlılık havadan saldırılar düzenleyerek değil, karadan girerek elde edilir. Öte yandan Hizbullah, aynı tehdidi savururken topyekun bir savaş istemediğini vurguluyor. Lübnanlılar ise savaştan bıkmış durumda. İsrail’in Lübnan'a gerçekleştirdiği saldırılarda şimdiye kadar yaklaşık 700 kişi öldü, çok sayıda kişi de yaralandı. Birçok mahalle yerle bir oldu. Hizbullah’ın önde gelen isimleri suikastlara kurban gitti.

Hizbullah Genel Sekreter Yardımcısı Naim Kasım, Hizbullah destekçilerine güvence vermek için “Savaş istemiyoruz, ama saldırganlığa karşılık veriyoruz. Eğer savaş patlak verirse her iki taraf da önemli kayıplar verecek” ifadelerini kullandı.

Diğer yandan Hochstein, her iki tarafta da sıcak karşılanıyor ve bazı girişimlerle savaşı yatıştırabileceği umuluyor. Netanyahu, İsrail'in Güvenlik İşleri için Küçültülmüş Bakanlar Kurulu’nu (Kabinet) toplayıp ‘Hizbullah'ın saldırılarına müsamaha göstermeyecekleri için kuzeye daha fazla odaklanılması meselesini masaya yatıracağını’ söyleyerek gerilimi tırmandıran ilk kişi oldu.

xdc
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçtiğimiz haziran ayında İsrail'i ziyaret eden ABD Başkanı’nın Özel Temsilcisi Amos Hochstein'ı ağırlarken (DPA)

Ancak Hochstein ile görüşene kadar toplantıyı ertelemeyi kabul eden Netanyahu’nun yakın çevresine göre İsrail Başbakanı topyekun bir savaş istemese de başbakan olarak kalabilmek için savaşı kısık ateşte tutmayı yeğliyor. Washington'daki Big Brother’a güveniyor ve eğer savaşın kapsamı genişlerse ABD’lilerin yardımına koşacağına inanıyor. Yine de siyasi bir çözüm istediğini vurgulamaya devam ediyor.

Mesele, sınırlı da olsa askeri bir gerilimle birlikte sözlü bir gerilimin, bir hatanın ya da belirli bir davranışın yanlış yorumlanmasının bölgede durumu kötüleştirmek için yeterli olduğunun hesaba katılmayarak topyekun bir savaşa yol açabilecek olması.

xc
İsrail'in Gazze Şeridi'nin merkezindeki bir UNRWA okuluna düzenlediği saldırının ardından meydana gelen hasar (EPA)

Çözüm orada, bariz ve basit bir şekilde ortada. Herkes eğer Gazze'deki savaş biterse kuzeydeki gerilimin de sona ereceğini ve herkese hesaplarını gözden geçirmeleri için bir nefes alma alanı sağlayacağını biliyor. Hamas'ın elindeki İsrailli rehinelerin aileleri kuzeyde gerilimin tırmanmasının rehin tutulan yakınlarının sağ salim geri dönme umudunu yok edeceğini haykırırken ABD’li arabulucu Hochstein da bunun için çalışıyor.