Üç maddede Rusya-Romanya krizi

Romanya birlikleri, İran üretimi drone'un parçalarını Ukrayna sınırındaki Plauru köyünden topladı (Reuters)
Romanya birlikleri, İran üretimi drone'un parçalarını Ukrayna sınırındaki Plauru köyünden topladı (Reuters)
TT

Üç maddede Rusya-Romanya krizi

Romanya birlikleri, İran üretimi drone'un parçalarını Ukrayna sınırındaki Plauru köyünden topladı (Reuters)
Romanya birlikleri, İran üretimi drone'un parçalarını Ukrayna sınırındaki Plauru köyünden topladı (Reuters)

Rusya'ya ait drone'lardan birinin enkazının Romanya'ya düşmesi, bölgede Ukrayna savaşı nedeniyle yaşanan gerginliği daha da tırmandırdı. 

Romanya Savunma Bakanlığı'ndan perşembe günü yapılan açıklamada, Ukrayna'ya düzenlenen saldırılarda Rusya'nın fırlattığı drone'lardan birinin enkazının bulunduğu bildirdi. 

Olay nasıl gelişti?

Romanyalı yetkililer, enkazın Rusya'nın 24 Temmuz'u 25 Temmuz'a bağlayan gece Ukrayna'ya düzenlediği saldırıda kullandığı drone'lara ait olduğunu savundu. 

Bakanlık, drone'un Rusça adıyla "Geran-2" olarak bilinen İran üretimi HESA Şahid-136 model insansız hava aracı (İHA) olduğunu öne sürdü. 

wefrg4t
Drone'un isabet ettiği ağaç parçalandı (Reuters)

Enkazın Ukrayna'nın güneyindeki liman şehri Izmail'den geçen Tuna Nehri'nin karşısında yer alan Plauru köyünde bulunduğu aktarıldı. 

Yetkililer, parçaların yerleşim alanlarının dışına düştüğünü ve altyapıda zarar oluşmadığını söyledi. 

Başka drone parçalarının da düşmüş olabileceği belirterek aramaların devam ettiği bildirildi.

Bakanlık, Romanya'daki NATO hava denetim biriminin parçası olan Finlandiya'ya ait iki F-18 savaş jetinin, saldırı bölgesini incelemek için gece devriye yaptığını da aktardı.

Diğer yandan Ukrayna Hava Kuvvetleri'nden yapılan açıklamada, 25 Temmuz gecesi Rusya'nın 38 uzun menzilli İHA'yla saldırı düzenlediği, bunlardan 25'inin savunma sistemleri tarafından vurulduğu savunuldu. Ancak üç drone'un NATO üyesi Romanya hava sahasında "kaybolduğu" öne sürüldü.

Nasıl tepkiler geldi?

NATO'dan yapılan açıklamada, Romanya'ya yönelik kasıtlı saldırı düzenlediğine dair herhangi bir kanıt bulunmadığı bildirilirken, "Bu tür eylemler sorumsuzca ve potansiyel olarak tehlikelidir" dendi. 

Romanya Dışişleri Bakanı Luminita Odobescu, Twitter'daki paylaşımında Rusya'nın Ukrayna'ya düzenlediği "çirkin saldırıların ardından Romanya topraklarında drone enkazı bulunduğunu" yazdı.

Romanya Savunma Bakanlığı'ysa Ukrayna'ya düzenlenen saldırıları kınadı. 

Bunlara ek olarak Romanya Dışişleri Bakanlığı, Rusya maslahatgüzarını çağırarak olay nedeniyle Kremlin'e tepki gösterdi.  

Moskova'dan iddialara ilişkin henüz açıklama gelmedi. Rusya Savunma Bakanlığı'ndan çarşamba yapılan açıklamada, Ukrayna'nın adı paylaşılmayan limanındaki İHA'lara karşı saldırı düzenlendiği duyurulmuştu. 

Devlete ait Rusya-1 kanalında, Ukrayna'nın Romanya sınırına yakın Izmail limanında bir tersane ve yakıt deposunun vurulduğu bildirilmişti.

Geçmişte ne yaşanmıştı?

Rusya'nın işgaliyle Şubat 2022'de başlayan Ukrayna savaşında Romanya topraklarına geçen yıl da drone enkazı düşmüştü.

Romanya Savunma Bakanlığı'ndan 6 Eylül'de yapılan açıklamada, yine İzmail şehrinin karşısındaki Plauru köyünün 3 kilometre batısında İHA çarpması sonucu oluşmuş çukur bulunduğu bildirmişti. 

Bükreş yönetimi, ekimde de yine Rus ordusuna ait bir drone'un enkazının bulunduğunu duyurmuştu. 

Romanya Cumhurbaşkanı Klaus Werner Iohannis, olayları "Romanya'nın egemen hava sahasının kesinlikle kabul edilemez bir ihlali" diye nitelemişti.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de Romanya semalarını izleyen uçakların sayısının artırıldığını belirtmiş fakat olaylarda "kasıtlı saldırıya dair kanıt bulunmadığını" söylemişti.

Independent Türkçe, RT, Reuters, Kyiv Independent, Ukrayna Pravdası, Politico



Japonya, Avustralya, ABD ve Hindistan'dan Çin tehdidine karşı ortak devriye planı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Japonya, Avustralya, ABD ve Hindistan'dan Çin tehdidine karşı ortak devriye planı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

ABD, Japonya, Avustralya ve Hindistan; Çin'i hakimiyet ve saldırganlık sergilemekle suçladıkları Hint-Pasifik sularında, gemileri denetlemek üzere ortak devriyeler düzenlemeyi planlıyor.

Japonya'daki Kyodo News, diplomatik kaynakları alıntılayarak Quad diye adlandırılan ittifaka bağlı 4 ülkeye ait sahil güvenlik güçleri devriyelerinin, bu sularda yasadışı balıkçılığı da önlemeyi amaçladığını aktardı.

Planı detaylandıran ortak bir bildirinin cumartesi günü Delaware'deki Quad zirvesinde açıklanması bekleniyor. Zirvede ABD Başkanı Joe Biden, Japonya Başbakanı Fumio Kişida, Avustralya Başbakanı Anthony Albanese ve Hindistan Başbakanı Narendra Modi'yi kendi eyaletinde ağırlayacak.

Beyaz Saray, Biden'ın "Quad liderlerinin her biriyle olan derin kişisel ilişkisinin ve Quad'ın tüm ülkeler için öneminin bir yansıması" olarak liderleri Wilmington'da ağırlayacağını açıkladı.

Beyaz Saray Sözcüsü Karine Jean-Pierre, zirvenin "ülkeleri arasındaki stratejik yakınlaşmayı güçlendirmeye, özgür ve açık bir Hint-Pasifik bölgesi için ortak vizyonlarını ilerletmeye ve ortaklara Hint-Pasifik'in kilit noktalarında somut faydalar sağlamaya odaklanacağını" belirtti.

Quad'ın sahil güvenlik güçlerine ait gemilerin ortak devriyeleri, Çin'in Tayvan ve Filipinler gibi komşularıyla çatışmaya yol açan egemenlik iddialarının odağındaki Güney Çin Denizi'ne ve çevresindeki sulara yoğunlaşacak. Son zamanlarda Çin'in sahil güvenliği, Filipinli gemileri, iki ülkenin de egemenlik iddiaları öne sürdüğü Güney Çin Denizi sığlıklarından uzak tutmak için güç kullanıyor.

Pekin, Güney Çin Denizi'nin büyük bölümü üzerinde egemenlik iddia ediyor. Bu iddialar Brunei, Endonezya, Malezya, Vietnam ve Filipinler'in iddialarıyla çakışıyor.

Dönüşümlü gerçekleştirilecek devriyelerin gelecek sene başlaması bekleniyor.

Bu zirve, görev sürelerini tamamladıktan sonra pozisyonlarından ayrılacak olan Biden ve Kişida'nın son Quad toplantısı. Dolayısıyla Delaware zirvesi, ABD ve Japonya'nın bir sonraki liderlerine hazırlık amacı da taşıyor.

İlk başta, 2004'te Hint Okyanusu'ndaki tsunaminin ardından insani yardım ve destek koordinasyonunu sağlamak için kurulan Quad, hızla yükselen Çin'e karşı stratejik bir ittifak olarak 2017'de yeniden hayata geçmişti.

4 ülke, kamuya yaptıkları açıklamalarda tehdidi tanımlamak için yumuşatılmış bir dil kullansa da Çin'den gelen bir tehditle karşı karşıya kaldığını daha önce belirtmişti.

Hindistan ve Çin, Himalaya sınırları boyunca çatışmalar yaşamıştı ve Çin'le Japonya Doğu Çin Denizi'ndeki toprak iddiaları yüzünden süregelen bir anlaşmazlık içinde.
Independent Türkçe