"Zelenski'nin gölgesi" Andriy Yermak kimdir?

Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Yermak, avukatlık ve film prodüktörlüğü de yaptı

Yermak, Time'ın 2024'ün en etkili 100 kişisi listesine de girmişti (Reuters)
Yermak, Time'ın 2024'ün en etkili 100 kişisi listesine de girmişti (Reuters)
TT

"Zelenski'nin gölgesi" Andriy Yermak kimdir?

Yermak, Time'ın 2024'ün en etkili 100 kişisi listesine de girmişti (Reuters)
Yermak, Time'ın 2024'ün en etkili 100 kişisi listesine de girmişti (Reuters)

Amerikan gazetesi Washington Post (WP), Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak'ın "pek çok kişiyi kızdırdığını" yazdı. 

Haberde Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'nin "gölgesi" diye nitelenen Yermak'ın ülke tarihinde bu pozisyonda görev yapan en güçlü siyasetçi olduğu yorumu paylaşılıyor. 

Eski Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yuşçenko'nun özel kalem müdürü Oleh Ribaçuk, Zelenski ve Yermak'ın çok yakın olduğuna dikkat çekerek "Kararları kimin verdiği merak konusu" diyor.

Ribaçuk, Yermak'ın pozisyonuyla ilgili şu değerlendirmeleri paylaşıyor: 

Yermak, seleflerinin çoğunun aksine hükümet deneyimi olmadan göreve geldi. En başından beri şu mantrayı tekrarlıyordu: 'Benim tek hayalim, tek hırsım başkanın gölgesi olmak, başkanın olmamı istediği her yerde olmak'. Kendisini böyle, Zelenski'nin ayrılmaz bir parçası olarak tanımlıyor.

Haberde, Yermak'ın Rusya savaşında Zelenski'nin verdiği kararlarda önemli rol oynadığını savunuluyor. 

Ayrıca 52 yaşındaki siyasetçinin, çalkantılı bir sürecin ardından 8 Şubat'ta Genelkurmay Başkanı Valeri Zalujni'nin görevden alınmasında Zelenski'ye akıl verdiği de öne sürülüyor. Zelenski, Zalujni'nin ardından pozisyona Kara Kuvvetleri Komutanı Oleksandr Sırski'nin getirildiğini açıklamıştı. 

Yermak, Kiev'deki Taras Şevçenko Ulusal Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Enstitüsü'nde uluslararası özel hukuk alanında yüksek lisans derecesiyle mezun oldu. 

Farklı hukuk firmalarında çalışan Yermak, 2012'de Garnet International Media Group adlı medya şirketini kurdu ve film yapımcılığına soyundu. 

Yermak, 2017'de yayımlanan Slovakya-Ukrayna yapımı The Line (Čiara) filminin yapımcılığını da üstendi. 

Ukrayna Film Akademisi'nin yanı sıra Avrupa Film Akademisi üyeliğine de sahip olan Yermak, Zelenski'yle 2011'de tanıştı. Ukrayna lideri o dönemde ülkedeki televizyon kanalı Inter'de çalışıyordu. 

Zelenski 20 Mayıs 2019'da seçimleri kazandıktan sonra Yermak'ı Dış Politikadan Sorumlu Devlet Başkanı Yardımcısı olarak atadı. 11 Şubat 2020'de Zelenski'nin özel kalem müdürü olan Yermak, Şubat 2022'de başlayan Rusya-Ukrayna savaşında esir takası süreçlerini de yürüttü. 

WP'nin haberinde, Yermak'ın ABD yönetimiyle bağlantılarına da işaret ediliyor. ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan'ın bu yıl martta Kiev'de yaptığı bir konuşmada Yermak'la ilgili "Düzenli şekilde görüşüyoruz" dediği hatırlatılıyor. 

Yermak, 28 Haziran'da Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'la da bir araya gelmişti. Ankara'daki görüşmeye Ukrayna Savunma Bakanı Rüstem Ümerov da katılmıştı.

Independent Türkçe, Washington Post



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.