ABD'den  İran'a İsrail uyarısı: Yeni hükümete yıkıcı bir darbe olur

F-22 savaş uçakları dün ABD Merkez Komutanlığı'nın Orta Doğu'daki sorumluluk alanına ulaştı (Centcom)
F-22 savaş uçakları dün ABD Merkez Komutanlığı'nın Orta Doğu'daki sorumluluk alanına ulaştı (Centcom)
TT

ABD'den  İran'a İsrail uyarısı: Yeni hükümete yıkıcı bir darbe olur

F-22 savaş uçakları dün ABD Merkez Komutanlığı'nın Orta Doğu'daki sorumluluk alanına ulaştı (Centcom)
F-22 savaş uçakları dün ABD Merkez Komutanlığı'nın Orta Doğu'daki sorumluluk alanına ulaştı (Centcom)

Wall Street Journal'ın  ABD'li bir yetkiliye dayandırdığı habere göre ABD İran'ı, İsrail'e karşı büyük bir saldırı başlatması halinde yeni seçilmiş hükümeti ve ekonomisinin yıkıcı bir darbe alabileceği konusunda uyardı.

Uyarının hem doğrudan hem de aracılar vasıtasıyla Tahran'a iletildiğini belirten ABD'li yetkili şu ifadeleri kullandı, "Washington, Tahran'a İsrail'e karşı büyük bir misilleme saldırısı başlatması halinde ciddi bir tırmanma riskinin çok yüksek olduğuna dair açık mesajlar gönderdi. Bu yola girmesi halinde İran'ın ekonomisi ve yeni seçilen hükümetinin istikrarının riske girecek."

Yetkililer ABD'nin Tahran'a gönderdiği mektubun amacının İran'daki hedeflere karşı askeri harekât tehdidinde bulunmak değil, İsrail'in güçlü bir askeri karşılık vermesine yol açabilecek riskler konusunda uyarıda bulunmak olduğunu kaydetti.

Yetkililer ayrıca Hizbullah'ın saldırıyı İran'la eş zamanlı olarak mı yoksa ayrı ayrı mı planladığına dair net bilgiye sahip değiller. Hizbullah'ın İsrail'e ulaşabilecek geniş bir füze cephaneliği var ve örgütün İran'la aynı anda saldırarak İsrail'in füze savunma sistemlerini alt etmesinden korkuluyor.

Bir başka ABD'li yetkili de Wall Street Journal'a şunları söyledi: "Geçen sefer ki saldırıda daha önceden haberimiz vardı ama bu sefer tahminlere göre hareket ediliyor."

Geçen hafta yemin ederek göreve başlayan İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan Batı ile yeni bir diyaloğa açık olduğuna inanılıyor, ancak üst düzey politikalar uzun süredir İran lideri Ali Hamaney tarafından belirleniyor.



UAEA Genel Direktörü Grossi: İran birkaç ay içinde yeniden uranyum zenginleştirebilir

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Genel Direktörü Rafael Grossi bir basın toplantısı sırasında (EPA)
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Genel Direktörü Rafael Grossi bir basın toplantısı sırasında (EPA)
TT

UAEA Genel Direktörü Grossi: İran birkaç ay içinde yeniden uranyum zenginleştirebilir

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Genel Direktörü Rafael Grossi bir basın toplantısı sırasında (EPA)
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Genel Direktörü Rafael Grossi bir basın toplantısı sırasında (EPA)

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Genel Direktörü Rafael Grossi, İran'ın ABD ve İsrail’in saldırıları nedeniyle nükleer tesislerinde meydana gelen hasara rağmen ‘birkaç ay içinde’ zenginleştirilmiş uranyum üretimine başlayabileceğini açıkladı.

İsrail, 13 Haziran'da İran'ın nükleer silah geliştirmesini engellemek amacıyla İran'ın askeri ve nükleer tesislerine bir dizi saldırı düzenledi. İran ise nükleer silah geliştirdiği iddiasını defalarca kez yalanladı.

Ardından ABD, İsrail'in saldırılarına katılarak İran'ın nükleer programını yürüttüğü üç önemli nükleer tesisi hedef aldı.

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi perşembe günü, İsrail ile 12 gün süren savaşın ardından ülkesinin nükleer tesislerinde meydana gelen hasarın ‘büyük’ olduğunu açıkladı. ABD Başkanı Donald Trump ise İran'ın nükleer programının ‘onlarca yıl’ geriye gittiğini vurguladı.

Ancak UAEA Genel Direktörü Grossi, CBS News'ün ‘Face the Nation’ programına verdiği röportajda bazı santrifüjlerin çalışmaya devam ettiğini söyledi.

Grossi, dün yayınlanan röportajda, “Bildiğiniz üzere birkaç ay içinde birkaç santrifüj grubunu ya da daha azını çalıştırarak zenginleştirilmiş uranyum üretebilirler” dedi.

Yanıt bekleyen başlıca soru ise İran'ın saldırılardan önce 408,6 kilogram olarak tahmin edilen yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyum stokunun bir kısmını veya tamamını başka bir yere nakletmeyi başarıp başaramadığı sorusu.

İran söz konusu uranyumu yüzde 60 oranında zenginleştirdi, yani sivil kullanım için belirlenen seviyelerin üzerinde. Ancak nükleer silah yapımı için gereken seviyenin de altında. Eğer bu maddeler daha fazla zenginleştirilirse, teorik olarak dokuzdan fazla nükleer bomba üretmeye yetebilir.

Röportajda “Bu maddelerin nerede olabileceğini bilmiyoruz” diyen Grossi, “Bazı santrifüjler saldırıda hasar görmüş olabilir, ancak bazıları da taşınmış olabilir. Bir noktada bu konunun açıklığa kavuşturulması gerekiyor” ifadelerini kullandı.

Öte yandan İran Şura Meclisi, UAEA ile iş birliğini askıya alan kararı oyladı ve Tahran, Grossi'nin hasar gören tesisleri, özellikle de Fordo Nükleer Tesisi’ni ziyaret etme talebini reddetti.

Grossi, “Orada ne olduğunu doğrulayabileceğimiz ve teyit edebileceğimiz bir konumda olmalıyız” dedi.

Diğer taraftan ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio dün, Washington'ın UAEA’nın İran'da yürüttüğü önemli doğrulama ve denetim çabalarını desteklediğini vurguladı. Rubio Grossi ve UAEA’ya ‘özverili çalışmaları ve profesyonellikleri’ nedeniyle övgüde bulundu.