Bölge diplomasi ve gerilimi tırmandırma yarışı içinde

Tel Aviv, Şam ve Beyrut izlerken, Bağdat ve Amman Tahran'ın saldırını bekliyor

İsmail Heniyye'nin 1 Ağustos'ta Tahran'daki cenaze töreni (AP)
İsmail Heniyye'nin 1 Ağustos'ta Tahran'daki cenaze töreni (AP)
TT

Bölge diplomasi ve gerilimi tırmandırma yarışı içinde

İsmail Heniyye'nin 1 Ağustos'ta Tahran'daki cenaze töreni (AP)
İsmail Heniyye'nin 1 Ağustos'ta Tahran'daki cenaze töreni (AP)

Diplomasi ile gerilimi tırmandırma arasındaki yarışta Şarku’l Avsat bölgedeki beş başkentin beklenti durumunu izledi.

Tel Aviv'de İran'ın tepkisinin savaşa yol açma ihtimali düşük olsa da alarm durumu yükseltildi ve "saldırı seçenekleri" geliştirildi. Amman ise herhangi bir İsrail-İran çatışması sırasında hava sahasına girilmemesini sağlamak için önlemler aldı.

Lübnan'da İran'ın karşılık vermesi ve Hizbullah'ın da buna katılması olasılığı vatandaşların yaşamına yansıdı; temel ihtiyaç maddelerine hücum edildi ve çok sayıda gurbetçi büyükelçiliklerinin talebi üzerine ülkeyi terk etti.

Şam'da, Suriye'nin hava sahasının olası bir karşılık için sıçrama tahtası olarak kullanılması ihtimaline rağmen, resmi medyanın İran'ın tepkisinin yansımalarını analiz etmekten kaçındığı kaydedildi.

Bağdat'ta, İran ve vekillerinin İsrail'e karşılık vermesi halinde Irak'ın bölgedeki en endişeli ülkeler arasında yer alacağına inanılıyor, zira Irak'ın semaları ve toprakları İran füzeleri için ana ve belki de tek kanal olacak.



İran, ABD’den nükleer tazminat talep ediyor

İsrail ordusu, İran'daki petrol tesislerini de hedef almıştı (Reuters)
İsrail ordusu, İran'daki petrol tesislerini de hedef almıştı (Reuters)
TT

İran, ABD’den nükleer tazminat talep ediyor

İsrail ordusu, İran'daki petrol tesislerini de hedef almıştı (Reuters)
İsrail ordusu, İran'daki petrol tesislerini de hedef almıştı (Reuters)

İran yönetimi, ABD ve İsrail'in olası saldırılarına karşı "tetikteyiz" mesajı verdi.

Kimliğinin açıklanmaması şartıyla, Rus devletine ait medya kuruluşu RT'ye konuşan İranlı bir yetkili, İsrail'in cezalandırılmasını ve ABD'nin nükleer tesislere saldırı nedeniyle tazminat ödemesini istediklerini belirtti. 

Güvenlik yetkilisi, bunların gerçekleştirilmemesi halinde gerekli önlemleri alacaklarını söyledi: 

İran'ın nükleer tesislerine yapılan saldırının tazminatı ödenmez ve Siyonist rejim cezalandırılmazsa, İran bu rejime karşı tarihi caydırıcılığını yeniden tesis etmek için önlemler almaya hazırdır.

Tahran'ın, Washington yönetiminin nükleer müzakerelere devam etme çağrısını henüz erken bulduğunu belirten yetkili, şöyle devam etti: 

Amerikalılar müzakerelerin başlamasını istiyorlar ancak İran, düşmanlıkların sadece geçici olarak durdurulduğu bir konumda.

Yetkili, ABD'nin "bölgedeki vekil güçlerini kontrol altında tutması" gerektiğini vurgulayarak, her türlü senaryoya hazır olduklarını söyledi: 

Parmağımız tetikte fakat çocuk katili rejimin yanlış bir hesap yapması durumunda, bu kez düşmanın ilk ateşi açmasını beklemeyeceğiz.

İsrail'in 13 Haziran'daki saldırısıyla başlayan çatışmalarda İran vakit kaybetmeden misilleme yapmıştı. ABD de devreye girerek İran'daki İsfahan, Fordo ve Natanz tesislerine 22 Haziran'da hava saldırısı düzenlemiş, operasyonda 14 "sığınak delici" GBU-57 bombası kullanılmıştı. 

İran, ABD'nin saldırısına cevap olarak 23 Haziran'da Amerikan ordusunun Katar'daki El-Udeyd Hava Üssü'ne saldırmıştı. Operasyonda Tahran'ın önceden Washington'a haber verdiği ve hiçbir can kaybı yaşanmadığı aktarılmıştı.

Washington operasyonun ardından 24 Haziran'da taraflar arasında ateşkes sağlandığını duyurmuştu.

12 gün süren çatışmadan önce ABD ve İran arasında yeni bir nükleer müzakere için yoğun trafik yürütülüyordu. Washington ve Tel Aviv, Tahran'ın uranyum zenginleştirerek nükleer silah üretmeyi hedeflediğini savunuyor ve bu faaliyetlerini tamamen durdurmasını talep ediyor. İran ise nükleer silah üretmeyi amaçlamadıklarını defalarca açıklamış, uranyum zenginleştirme çalışmalarını tamamen sonlandırmayı da kabul etmemişti.

Diğer yandan geçen hafta İran medyasında çıkan haberlerde, Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın İsrail saldırıları sırasında hafif yaralandığı öne sürülmüştü. CBS News'a konuşan ABD istihbaratından iki yetkili, iddiaları doğruladı. Kaynaklar, Pezeşkiyan'ın İsrail saldırısı sırasında Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi toplantısına katıldığını belirtti. 

Pezeşkiyan da ABD'li gazeteci Tucker Carlson'a verdiği söyleşide İsrail'in kendisine suikast girişiminde bulunduğunu söylemişti.

Independent Türkçe, RT, Times of Israel, CBS News