Kursk harekatı: "Birleşik Krallık'tan Ukrayna'ya füze izni çıkmadı"

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna'nın Kursk harekatını "büyük provokasyon" diye niteleyerek gerekli yanıtın verileceğini söylemişti (Reuters)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna'nın Kursk harekatını "büyük provokasyon" diye niteleyerek gerekli yanıtın verileceğini söylemişti (Reuters)
TT

Kursk harekatı: "Birleşik Krallık'tan Ukrayna'ya füze izni çıkmadı"

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna'nın Kursk harekatını "büyük provokasyon" diye niteleyerek gerekli yanıtın verileceğini söylemişti (Reuters)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna'nın Kursk harekatını "büyük provokasyon" diye niteleyerek gerekli yanıtın verileceğini söylemişti (Reuters)

Rusya, Ukrayna birliklerinin Kursk'taki ilerleyişini durdurmaya çalışırken, Kiev güçlerinin Birleşik Krallık (BK) ve Fransa ortak yapımı füzeleri kullanılmasına müsaade edilmediği aktarılıyor.

Kimliklerinin gizli tutulmasını isteyen Britanyalı yetkililer, ülkenin tanınmış gazetelerinden Telegraph'a yaptıkları açıklamada, Londra yönetiminin Storm Shadow füzelerinin Rus topraklarına saldırıda kullanılmasına izni vermediğini öne sürdü.

Ukrayna, yaklaşık 250 kilometre menzile sahip füzeleri, Rusya'nın 2014'te ilhak ettiği Kırım'a saldırılarda kullanmıştı. Ancak BK yönetiminin, silahın doğrudan Rus toprağına saldırıda kullanılmasına izin vermediği belirtiliyor. 

Ayrıca Fransa'nın uzun menzilli füzelerin kullanım alanına dair Kiev'e henüz resmi bir bilgilendirme yapmadığı ifade ediliyor. 

Diğer yandan BK'nin kamu yayıncısı BBC'nin hazirandaki haberinde, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un Rus topraklarına doğrudan saldırıları desteklediği iddia edilmişti. 

Ukrayna, 6 Ağustos'ta Rusya sınırını geçerek Kursk'a girmişti. Ukrayna Genelkurmay Başkanı Oleksandr Sırski, ordunun yaklaşık bin kilometrekarelik Rus toprağını ele geçirdiğini ileri sürmüştü.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, dünkü açıklamasında Kursk'taki 74 yerleşim biriminin kontrolünü ele geçirdiklerini savunmuştu. 

Rusya Savunma Bakanlığı'ndan dün yapılan açıklamadaysa, 6 Ağustos'tan bu yana Ukrayna'nın toplamda 2030 askerini, 35 tankını ve 179 zırhlı aracını kaybettiği öne sürülmüştü. Kiev ise kayıplarla ilgili bilgi paylaşmıyor. 

Ukrayna, Şubat 2022'de başlayan savaşta Kursk hamlesiyle en büyük sınır ötesi operasyonunu düzenliyor. 

Kursk harekatına katılan Ukraynalı askerler, operasyon günü sınıra gitmeleri için kendilerine emir verildiğini fakat Rus toprağına gireceklerini bilmediklerini belirtiyor.

BBC'ye konuşan ve adı Tomaş olarak paylaşılan asker, "Saldırıyı başlatmadan önce düşmanın iletişim ve gözetleme araçlarını etkisiz hale getirdik” diyor.

Adı gizli tutulan başka bir Ukraynalı askerse Rusların böyle bir saldırıyı hiç beklemediğini savunarak şunları söylüyor: 

Şaşırtma taktiklerimiz işe yaradı. Çok az direnişle karşılaştık, kolayca sınırdan geçtik.

Amerikan gazetesi New York Times (NYT), Kiev yönetiminin Kursk harekatını "büyük bir gizlilikle planladığını ve ABD dahil Batılı müttefikleri şaşkına çevirdiğini" yazıyor. 

Adlarının açıklanmasını istemeyen Amerikalı yetkililer, Ukrayna'nın harekat öncesinde resmi bir bilgilendirme yapmadığını söylüyor. 

NYT, Kiev yönetiminin "ABD'nin operasyonu durdurmak amacıyla harekete geçeceğinden endişelendiği için böyle bir adım atmış olabileceğine" dikkat çekiyor. 

ABD Başkanı Joe Biden, mayıstaki açıklamasında Ukrayna'nın sadece kendini savunmak amacıyla Amerikan yapımı silahları Rusya'ya karşı kullanabileceğini bildirmişti. Pentagon, Kursk harekatında Kiev'in bu politikayı ihlal etmediğini savunuyor. 

Öte yandan NYT, temmuz ortasından itibaren Ukrayna'nın Rusya sınırındaki Sumi bölgesine askeri birlik transfer etmeye başladığına işaret ediyor.

Rus Parlamentosu Savunma Komitesi Üyesi General Andrey Gurulyov, 9 Ağustos'ta Rus devlet kanalında katıldığı programda, Kursk harekatından yaklaşık bir ay önce ordunun uyarı mesajları aldığını söylemişti. 

Gurulyov, Rus ordusundaki üst kademelerin "Paniğe gerek yok" diyerek harekete geçmediğini de öne sürmüştü.

Independent Türkçe, BBC, Telegraph, Kyiv Independent, New York Times



Amerikan bankalarından Arjantin'e soğuk duş

Milei - Trump yakınlığının ekonomik boyuta taşınması, Arjantin'de "ABD içişlerimize karışacak" korkusunu büyüttü (AFP)
Milei - Trump yakınlığının ekonomik boyuta taşınması, Arjantin'de "ABD içişlerimize karışacak" korkusunu büyüttü (AFP)
TT

Amerikan bankalarından Arjantin'e soğuk duş

Milei - Trump yakınlığının ekonomik boyuta taşınması, Arjantin'de "ABD içişlerimize karışacak" korkusunu büyüttü (AFP)
Milei - Trump yakınlığının ekonomik boyuta taşınması, Arjantin'de "ABD içişlerimize karışacak" korkusunu büyüttü (AFP)

Wall Street Journal'ın (WSJ) özel haberine göre JPMorgan Chase, Bank of America ve Citigroup, Arjantin'e 20 milyar dolarlık kredi vermekten vazgeçti.

Amerikan gazetesinin kaynakları, Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei'yi desteklemek isteyen Donald Trump yönetiminin çağrısıyla harekete geçen bankaların bunun yerine daha küçük bir paket hazırladıklarını söyledi. 

WSJ, geçen ay ad ve görevlerini açıklamadığı kaynaklara dayandırdığı haberde bankaların kendilerini riske atmadan kredi vermeye çalıştığını bildirmişti. 

Normalde bu tarz işlemleri kendileri yürüten bankaların ABD Hazine Bakanlığı'na Buenos Aires yönetiminin kendilerine nasıl bir teminat verebileceğini sorduğu ve yeterli güvenceyi alamazlarsa ekonomik istikrarsızlığın sürdüğü Arjantin'e kredinin çıkmayabileceği aktarılmıştı. 

WSJ'nin yeni haberinde 20 milyar dolarlık krediden vazgeçen üç bankanın yaklaşık 5 milyar dolarlık bir repo anlaşması hazırladığı ve bu parayı birkaç ay içinde geri almayı planladığı belirtildi. 

Ancak müzakerelerin daha başlangıç aşamasında olduğu ve koşulların değişebileceği ya da anlaşmanın hiç yapılmayabileceği de vurgulandı. 

Buenos Aires yönetiminin ocakta ödemesi gereken 4 milyar dolarlık borcunu bu anlaşmayla kapaması bekleniyor. 

Arjantin, ABD Hazine Bakanlığı'yla yaptığı döviz takası anlaşmasıyla 20 milyar dolara erişmişti. Bu miktarın ne kadarının kullanıldığı net değil. 

ABD Hazine Bakanlığı'ndan WSJ'ye yapılan açıklamada "Birleşik Devletler, Başkan Milei ve Bakan Caputo'nun Arjantin'i Yeniden Harika Yapma konusundaki temel prensiplere bağlılığına güvenmeyi sürdürüyor" dendi. 

Diğer yandan Hazine Bakanlığı'nın bazı eski yetkilileri, ABD'nin Arjantin'e maddi desteğinin boyutlarının net bir şekilde kamuoyuna açıklanmadığını söylüyor. 

Barack Obama dönemi yetkililerinden Brad Setser da bunlardan biri:

Esasen bu paranın nasıl kullanıldığına dair hiçbir bilgi yok. Vergi mükelleflerinden alınan paranın verildiği düşünüldüğünde, bu sıradışı bir durum.

Independent Türkçe, WSJ, AP


Çin'in Japonya'ya öfkelenmesinin asıl sebebi ne?

Çin lideri Şi Cinping, göreve geldiğinden beri orduyu modernize etmeye çalışıyor (Reuters)
Çin lideri Şi Cinping, göreve geldiğinden beri orduyu modernize etmeye çalışıyor (Reuters)
TT

Çin'in Japonya'ya öfkelenmesinin asıl sebebi ne?

Çin lideri Şi Cinping, göreve geldiğinden beri orduyu modernize etmeye çalışıyor (Reuters)
Çin lideri Şi Cinping, göreve geldiğinden beri orduyu modernize etmeye çalışıyor (Reuters)

Çin'le Japonya arasında Tayvan meselesi nedeniyle çıkan gerginlik sürüyor. 

Pekin ve Tokyo'yu karşı karşıya getiren gerginlik, Japonya Başbakanı Sanae Takaiçi'nin Parlamento'da 7 Kasım'da düzenlenen oturumda yaptığı açıklamayla patlak vermişti. 

Takaiçi, Tayvan Boğazı'na yönelik muhtemel müdahaleyi "ülkesini tehdit eden bir hareket" olarak göreceğini, böyle bir durumda askeri güç kullanılabileceğini belirtmişti. Böylelikle ilk kez bir Japon başbakanı, Tayvan'ın işgali halinde ülkenin askeri müdahalede bulunacağını açıkça söylemişti. 

Pekin yönetimiyse Takaiçi'den sözlerini geri almasını istemiş, başbakan bunu reddedince Japonya'nın Pekin Büyükelçisi Kenji Kanasugi'yi çağırarak Tokyo'ya protesto notası vermişti.

Çin Dışişleri Bakanlığı, güvenlik koşullarının uygun olmadığı gerekçesiyle Japonya'ya seyahat uyarısı da yayımlamıştı. Çin Eğitim Bakanlığı da öğrencilere, güvenlik riskleri nedeniyle Japonya'da "eğitim koşullarının uygun olmadığı" uyarısında bulunmuştu.

Pekin'in Osaka Başkonsolosu Şüe Cien'in "kendilerine saldıran kirli bir boynu tereddüt etmeden kesmeleri gerekeceğini" yazdığı sosyal medya gönderisi de krizi körüklemişti. Japonya, diplomatın "gönüllü olarak ülkesine dönmesini" talep etmişti. 

Ancak CNN'in analizinde, Pekin'in asıl "Asya'daki askeri dengelerin değişme olasılığından endişelendiği" yorumu yapılıyor. 

Tokyo yönetimi, II. Dünya Savaşı'nda 1937-1945'te Çin'i işgal etmişti. İmparatorluk Ordusu, 1895-1945'te de Tayvan'ı da kolonileştirmişti. 

Geçen ay göreve gelen Takaiçi, Japonya'nın savunma harcamalarını marta kadar Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'nın (GSYH) yüzde 2'sine çıkaracaklarını duyurmuştu. Merkez sağ Liberal Demokrat Parti (LDP) lideri, Parlamento'da yaptığı ilk konuşmada Asya-Pasifik bölgesinde Çin, Kuzey Kore ve Rusya'yla artan gerilimlere dikkati çekmişti. 

Analizde, Pekin yönetiminin "Japonya'nın Çin'in yükselişini tehdit edebilecek askeri emelleri olduğunu" düşündüğüne dikkat çekiliyor. 

Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) resmi gazetesi Halkın Günlüğü'nde 17 Kasım'da yayımlanan bir köşe yazısında şu ifadeler kullanılmıştı: 

İlk kez bir Japon lider Tayvan'a silahlı müdahale niyetini dile getirdi ve Çin'e karşı askeri tehditte bulundu. Bunun arkasında, Japonya'nın sağcı güçlerinin pasifist Anayasa'nın kısıtlamalarından kurtulup ‘askeri güç' statüsü elde etme yönündeki tehlikeli girişimi yatıyor.

CNN'in analizinde, Takaiçi'nin savunma bütçesini artırdığı gibi ABD Başkanı Donald Trump'la daha yakın ilişkiler kurmayı hedeflediğine de dikkat çekiliyor. 

Singapur Ulusal Üniversitesi'nden Chong Ja Ian, Çin'in "ilk baştan Takaiçi'yi köşeye sıkıştırmayı" hedeflediğini ve Japonya'ya savunma harcamalarını artırmaması için gözdağı vermeyi istediğini söylüyor. 

Independent Türkçe, CNN, Reuters


ABD’nin Ukrayna barış planında “tam af” detayı

Ukrayna'nın baştan beri yanaşmadığı toprak tavizi seçeneğini kabul edip etmeyeceği henüz belli değil (AFP)
Ukrayna'nın baştan beri yanaşmadığı toprak tavizi seçeneğini kabul edip etmeyeceği henüz belli değil (AFP)
TT

ABD’nin Ukrayna barış planında “tam af” detayı

Ukrayna'nın baştan beri yanaşmadığı toprak tavizi seçeneğini kabul edip etmeyeceği henüz belli değil (AFP)
Ukrayna'nın baştan beri yanaşmadığı toprak tavizi seçeneğini kabul edip etmeyeceği henüz belli değil (AFP)

ABD'nin Rusya-Ukrayna savaşını sonlandırmak için hazırladığı 28 maddelik plan, Kiev yönetiminin birçok taviz vermesini öngörüyor. 

Wall Street Journal'ın (WSJ) incelediği taslak metne göre Ukrayna'dan işgal altındaki Donbas bölgesini Rusya'ya vermesi isteniyor. Ayrıca Ukrayna ordusunun 600 bin personelle sınırlandırılması ve ülkenin NATO'ya katılımının rafa kaldırılması talep ediliyor. 

Planın kabul edilmesi halinde Rusya'nın birçok talebi de gerçekleştirilmiş olacak. 

Bu hafta ABD heyetiyle toplantı yapan Ukrayna lideri Volodimir Zelenski, adil bir barış talep ettiklerini belirterek, "Bağımsızlığımıza, egemenliğimize ve Ukrayna halkının onuruna saygılı koşullar sağlayan değerli bir barış istiyoruz" demişti.

Ukrayna lideri 18 Kasım'da Ankara'yı da ziyaret ederek Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'la görüşmüştü. Zelenski "Acil bir barış ve bunun için güvenlik garantisi sağlanmasını istiyoruz" demiş, Erdoğan da "Adil ve kalıcı barışın önünü açacak önerileri Rusya'yla da ele almakta kararlıyız" ifadelerini kullanmıştı.

Diğer yandan WSJ'nin aktardığına göre anlaşmada son dönemde Ukrayna'yı çalkalayan yolsuzluk soruşturmasıyla ilgili bir maddede yer alıyor. Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla gazeteye konuşan üst düzey bir ABD'li yetkili, basına sızan taslak metinde Kiev yönetiminin sonradan önemli bir değişikliğe gittiğini belirtiyor. 

Buna göre taslakta yolsuzluk iddialarının detaylandırılması amacıyla, "Ukrayna, aldığı tüm yardımları kapsamlı denetime tabi tutacak ve hataları düzeltmek ya da savaştan yasadışı kazanç sağlayanları cezalandırmak için yasal bir mekanizma oluşturacak" maddesi yer alıyordu. 

Kiev'in bu maddenin "savaştaki tüm taraflar savaş sırasındaki eylemleri için tam af alacak ve gelecekte herhangi bir talepte veya bulunmayacaklarını kabul edecekler" şeklinde değiştirilmesini istediği aktarılıyor. 

Ayrıca Rusya'nın büyük kısmı Avrupa bankalarında yer alan 300 milyar dolarlık dondurulmuş varlıklarının akıbetinin de anlaşma çerçevesinde belirlenmesi bekleniyor. 

ABD'nin öncülüğünde hazırlanan plana Avrupa'dan tepkiler de geldi. Fransız Dışişleri Bakanı Jean-Noël Barrot dünkü açıklamasında "Barış, teslimiyet anlamına gelemez. Ukrayna'nın teslimiyetini istemiyoruz" dedi. 

Polonya Dışişleri Bakanı Radoslaw Sikorski de Ukrayna ordusuna sınırlandırma getirilmemesi gerektiğini belirterek, bunun yerine Rusya'nın "saldırgan potansiyelinin" törpülenmesi çağrısında bulundu. 

Independent Türkçe, Wall Street Journal, CNN, New York Post, Washington Post