Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bugün (salı) Ulan Batur'da Moğol mevkidaşıyla bir araya geldi. Böylece Putin, geçen yıl hakkında tutuklama kararı çıkarılmasının ardından Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) üyesi bir ülkeye ilk ziyaretini gerçekleştirmiş oldu.
Putin, üst düzey ziyaretin başlamasından bir gece önce Moğolistan'ın başkentine vardığında, UCM’ye, Kiev'e, Batı'ya ve tutuklanması çağrısında bulunan insan hakları gruplarına bir meydan okuma gösterisi olarak şeref kıtası tarafından karşılandı.
Daha sonra başkentin merkezindeki Cengiz Han Meydanı'nda Moğolistan Cumhurbaşkanı Ukhnaagiin Khurelsukh ile bir araya geldi. Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığı habere göre, iki devlet başkanı meydanda geleneksel kıyafetli Moğol askerlerinin yanında dururken askeri bando Rus ve Moğol milli marşlarını çaldı.
Rusya Devlet Başkanı, güçlerinin 2022'de Ukrayna'yı işgal etmesinden bu yana Ukraynalı çocukları yasadışı olarak sınır dışı ettiği şüphesiyle Lahey merkezli UCM tarafından aranıyor.
Ziyarete öfkeyle tepki gösteren Ukrayna, Moğolistan'ı, Putin'i havaalanında gözaltına almadığı için Putin'in ‘savaş suçlarının ortağı’ olmakla suçladı.
UCM geçen hafta tüm üyelerinin mahkeme tarafından aranan kişileri gözaltına alma ‘görevi’ olduğunu bildirmişti.
Ancak pratikte Ulan Batur'un karara uymaya zorlanması mümkün değil.
İki dev Çin ve Rusya arasında sıkışmış canlı bir demokrasi olan Moğolistan'ın Moskova ile yakın kültürel bağları ve Pekin ile önemli ticari ilişkisi var. Sovyet döneminde Moskova'ya bağlı olan Moğolistan, Sovyetler Birliği'nin 1991'de dağılmasından bu yana hem Kremlin hem de Pekin ile dostane ilişkiler sürdürmeye çalıştı.
Rusya'nın Ukrayna'daki askeri operasyonunu kınamayan Moğolistan, Birleşmiş Milletler'de (BM) çatışmayla ilgili oturumlarda çekimser oy kullandı.
Geçtiğimiz hafta Kremlin, Putin'in ziyaret sırasında gözaltına alınabileceğinden endişe duymadığını açıkladı.
‘Putin’i buradan çıkarın’
Cengiz Han Meydanı, Putin'in beş yıl sonra ülkeye yapacağı ilk ziyarete hazırlık olarak dev Moğol ve Rus bayraklarıyla süslendi.
Önceki gün burada küçük bir gösteri düzenlenmiş, az sayıda protestocu ‘Savaş suçlusu Putin’i buradan çıkarın’ yazılı bir pankart açmıştı.
Putin’in Moğolistan ziyareti, Moğol ve Sovyet güçlerinin Japonya'ya karşı kazandığı zaferin 85’inci yıldönümü anısına gerçekleştiriliyor.
Ziyaret öncesinde Putin, Moğol gazetesi Onodor'a verdiği röportajda iki ülke arasındaki bir dizi ‘umut verici ekonomik ve endüstriyel projeye’ değindi.
Bunların arasında Çin ve Rusya'yı Moğolistan toprakları üzerinden birbirine bağlayacak bir doğalgaz boru hattının inşasının da yer aldığını söyledi.
Putin ayrıca, Moğol ve Çinli mevkidaşlarıyla üçlü bir zirve için ‘çalışmaya devam ettiğini’ bildirdi.
‘Putin adaletten kaçan bir kaçak’
Moğolistan hükümeti Putin'in gözaltına alınmasına yönelik çağrılar hakkında yorum yapmadı. Ancak Cumhurbaşkanı Khurelsukh’un sözcüsü pazar günü, UCM'nin Putin'in ziyareti üzerine tutuklama kararının uygulanmasını talep eden bir mektup gönderdiği yönündeki haberleri yalanladı.
Rusya UCM'nin yargı yetkisini tanımıyor.
Uluslararası Af Örgütü dün (Pazartesi) yaptığı açıklamada, Moğolistan'ın Putin'i gözaltına almamasının UCM'nin meşruiyetini daha da zayıflatabileceği ve neredeyse çeyrek asırdır iktidarda olan Putin'e destek verebileceği uyarısında bulundu.
Uluslararası Af Örgütü Moğolistan İcra Direktörü Altantuya Batdorj yaptığı açıklamada, “Putin adaletten kaçan bir kaçaktır” dedi.
ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (AP)
Ukrayna Devlet Başkan Volodimir Zelenskiy, ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (AFP)