Erdoğan, İsrail'in ‘büyüyen yayılmacı tehdidine’ karşı İslam ittifakı kurulması çağrısında bulundu

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan (AP)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan (AP)
TT

Erdoğan, İsrail'in ‘büyüyen yayılmacı tehdidine’ karşı İslam ittifakı kurulması çağrısında bulundu

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan (AP)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan (AP)

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün (Cumartesi) yaptığı açıklamada, Müslüman ülkelerin İsrail'in ‘büyüyen yayılmacı tehdidine’ karşı bir ittifak oluşturması gerektiğini söyledi.

Erdoğan bu açıklamaları, Filistinli ve Türk yetkililerin, Türk asıllı ABD vatandaşı bir kadının Cuma günü işgal altındaki Batı Şeria'da yerleşimlerin genişletilmesi karşıtı bir yürüyüşte İsrail güçleri tarafından öldürüldüğünü açıklamasının ardından yaptı.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığı habere göre Erdoğan, Kocaeli’de düzenlenen 21. İmam Hatipliler Kurultayı'nda yaptığı konuşmada, “İsrail'in küstahlığını, zorbalığını ve İsrail hükümet terörizmini durduracak tek adım Müslüman ülkelerin ittifakıdır” ifadesini kullandı.

Erdoğan, Türkiye'nin Mısır ve Suriye ile ilişkilerini geliştirmeye yönelik son adımlarının, ‘İsrail’in artan yayılmacı tehdidine karşı bir dayanışma hattı oluşturmayı’ amaçladığını belirtti.

Erdoğan geçen hafta Mısırlı mevkidaşı Abdulfettah Sisi'yi Ankara'da kabul etti. Mısırlı bir cumhurbaşkanının 12 yıl sonra Türkiye'ye yaptığı ilk ziyarette Gazze savaşı ve uzun süredir soğuk olan ilişkileri onarmanın yolları ele alındı.

İki ülke arasındaki ilişkiler 2020 yılında Türkiye'nin bölgedeki bazı ülkelerle gerginliği azaltmak için diplomatik çabalara başlamasıyla iyileşmeye başladı.

Erdoğan geçtiğimiz temmuz ayında yaptığı açıklamada, Türkiye'nin Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'i 2011 yılında Suriye iç savaşının patlak vermesinin ardından kopan iki komşu ülke arasındaki bağları yeniden tesis etmek üzere olası görüşmeler için ‘her zaman’ davet edebileceğini söyledi.

İsrail, Erdoğan'ın dün yaptığı açıklamalarla ilgili henüz bir yorum yapmadı.

Cuma günü yaşanan olayın ardından İsrail ordusu 'bölgede açılan ateş sonucu' yabancı uyruklu bir kadının öldürüldüğüne dair haberleri araştırdığını açıkladı. Yapılan açıklamada, “Olayın ayrıntıları ve kadının yaralandığı koşullar incelenmektedir” denildi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ofisinden söz konusu olayla ilgili henüz bir açıklama yapılmadı.



Rusya tepkili: "Hindistan'da üretilen mühimmat Ukrayna'ya gidiyor"

Ukrayna, Kursk'ta harekat başlattıktan sonra Rusya da Donetsk'te kritik öneme sahip Pokrovsk şehrine doğru ilerliyor (AP)
Ukrayna, Kursk'ta harekat başlattıktan sonra Rusya da Donetsk'te kritik öneme sahip Pokrovsk şehrine doğru ilerliyor (AP)
TT

Rusya tepkili: "Hindistan'da üretilen mühimmat Ukrayna'ya gidiyor"

Ukrayna, Kursk'ta harekat başlattıktan sonra Rusya da Donetsk'te kritik öneme sahip Pokrovsk şehrine doğru ilerliyor (AP)
Ukrayna, Kursk'ta harekat başlattıktan sonra Rusya da Donetsk'te kritik öneme sahip Pokrovsk şehrine doğru ilerliyor (AP)

Avrupalı firmaların, Hindistan'daki silah üreticileri aracılığıyla son bir yıldır Ukrayna'ya top mermisi tedarik ettiği bildiriliyor.

Birleşik Krallık merkezli haber ajansı Reuters, Rusya'nın transferlere tepki gösterdiğini fakat Hindistan'ın bunları durdurmak için herhangi bir adım atmadığını yazıyor. 

Kimliğinin açıklanmasını istemeyen Avrupalı ve Hindistanlı yetkililere göre, Hindistan'da üretilen top mermilerini Ukrayna'ya gönderen ülkeler arasında İtalya ve Çekya yer alıyor. Ürettiği top mermileri cephede kullanılan firmalardan biri de Hindistan devletine ait Yantra India.

İsveç merkezli düşünce kuruluşu Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü'nün verilerine göre Hindistan 2018-2023'te en az 3 milyar dolarlık silah ihracatı yaptı. 

Hindistan Savunma Bakanı Rajnath Singh, 30 Ağustos'ta yaptığı açıklamada, savunma sanayisindeki ihracatın geçen mali yılda 2,5 milyar doları aştığını ve 2029'a kadar bu rakamı 6 milyar dolara çıkarmak istediklerini söylemişti. 

Reuters'ın incelediği gümrük kayıtlarına göre, 2020'den savaşın başladığı Şubat 2022'ye kadar Hindistanlı üç büyük mühimmat üreticisi Yantra India, Munitions India ve Kalyani Strategic Systems; İtalya, Çekya, İspanya ve Slovenya'ya 2,8 milyon dolarlık mühimmat ihraç etmişti.

Ancak Şubat 2022-Temmuz 2024'te bu rakamın 135,25 milyon dolara yükseldiği bildiriliyor. 

Analizde, dünyanın en büyük silah ithalatçısı konumundaki Hindistan'ın, Avrupa'da uzayan savaşı bir fırsat olarak gördüğü yorumu paylaşılıyor. 

ABD'nin prestijli üniversitelerinden Stanford'da görev yapan savunma uzmanı Arzan Tarapore, Yeni Delhi yönetiminin silah ihracatını genişletmek istediğini ve söz konusu artışın bu politikayla ilgili olduğunu belirtiyor. 

Diğer yandan Yeni Delhi'nin silah ithalatının yüzde 60'ından fazlasını karşılayan Rusya, Hindistan için değerli bir ortak. Hindistan Başbakanı Narendra Modi, üçüncü dönem için seçilmesinin ardından temmuzda yaptığı ilk uluslararası gezide Moskova'ya gitmişti. 

Modi, görüşmenin ardından barış için diplomatik çözüm çağrısı yaparken, Rusya lideri Vladimir Putin de Modi'ye ülkenin en önemli devlet nişanı olarak bilinen Aziz Andreas Nişanı'nı takdim etmişti.

Reuters, aynı ay Kazakistan'daki bir toplantıda Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar'la Rus mevkidaşı Sergey Lavrov'un mühimmat meselesini görüştüğünü de aktarıyor. 

Kaynaklar, Lavrov'un bazıları Hindistan devletine ait firmalar tarafından üretilen mühimmatların Ukrayna cephesinde kullanılmasından rahatsızlık duyduklarını dile getirdiğini söylüyor. Diğer yandan Jaishankar'ın Lavrov'a ne yanıt verdiğine dair bilgi paylaşılmıyor.

Reuters, Rusya ve Hindistan yönetimlerinin yorum taleplerini reddettiğini aktarıyor. Aynı şekilde Ukrayna, İspanya, İtalya ve Çekya da yorum yapmayı reddediyor.

Soğuk Savaş boyunca Hindistan'la Sovyetler Birliği arasında güçlü bir stratejik, askeri, ekonomik ve diplomatik ilişki sürdürülmüştü. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra da iki ülke arasındaki yakın bağlar korundu. 

BRICS'in ortak kurucu üyelerinden Rusya ve Hindistan, "özel ve ayrıcalıklı bir stratejik ortaklığa" sahip. Ayrıca Hindistan; Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan'ın 1996'da kurduğu Şanghay İşbirliği Örgütü'ne de 2017'de katılmıştı.

Independent Türkçe, Reuters, Hindustan Times