Aşdod Limanı’nda yakalanan kaçakçılık çetesi Netanyahu'yu utandırdı

Çetenin içine sızan polis memuruna Karayip Korsanları filminden bir karakterin adı verildi

Kaçakçıların ve yolsuzluk yapan görevlilerin yakalanmasını denetleyen müfettiş ekibi. (Polis Sözcüsü)
Kaçakçıların ve yolsuzluk yapan görevlilerin yakalanmasını denetleyen müfettiş ekibi. (Polis Sözcüsü)
TT

Aşdod Limanı’nda yakalanan kaçakçılık çetesi Netanyahu'yu utandırdı

Kaçakçıların ve yolsuzluk yapan görevlilerin yakalanmasını denetleyen müfettiş ekibi. (Polis Sözcüsü)
Kaçakçıların ve yolsuzluk yapan görevlilerin yakalanmasını denetleyen müfettiş ekibi. (Polis Sözcüsü)

Tel Aviv'de, istihbarat, polis ve ordu müfettişleri tarafından yürütülen ve silah, uyuşturucu ve diğer malların kaçakçılığını yapan bir çeteye dahil olan onlarca İsrailli ve Filistinlinin tutuklandığı geniş çaplı bir tutuklama kampanyası gerçekleşti. Baskın, dört buçuk yıl süren en uzun gözetim operasyonundan sonra gerçekleştirilen en büyük polis operasyonlarından biri oldu.

Geçtiğimiz hafta salı günü başlayan ve hafta sonu boyunca devam eden baskın sırasında İsrail ve Batı Şeria'dan çok sayıda Yahudi ve Arap ithalatçının yanı sıra Gazze Şeridi yakınlarındaki Aşdod Limanı’nda çalışan bir dizi gümrük memuru ve müfettiş de tutuklandı. Bir polis sözcüsüne göre bu hamle, limana yerleştirilen ve son dört buçuk yılda İsrail'in ana giriş noktalarından birinde rüşvet, vergi suçları ve kara para aklama karşılığında on milyonlarca dolar değerinde kaçak mal ortaya çıkaran bir ajanın faaliyetleri sayesinde mümkün oldu.

xs
El konulan mallardan bazıları (Polis Sözcüsü)

Donanmadaki faaliyetlerinden dolayı Karayip Korsanları filmindeki bir karakterden esinlenilerek ‘Jack Sparrow’ adı verilen polis memuru, kendisini limandaki müfettişler sistemine sokan gizli bir hikayeyle sızmayı başardı. Burada dört yıldan fazla bir süre çalışarak ülkenin dört bir yanından gelen ithalatçılarla ve gümrük memurlarıyla ilişkiler kurdu; kaçakçılığa karıştığı tespit edilen kilit hedefler de buna dahildi. Hatta bazıları kendisinden ülkeye mal, ekipman ve araç sokmasını isteyen suç örgütleriyle bağlantılıydı.

x c
Aşdod Limanı (limanın internet sitesi)

Bu görevde başarılı olduktan sonra, kaçakçılar kendisinden konteynırlarla gelen malları Aşdod Limanı’na kaçırmalarına yardımcı olmasını istemeye başladılar ve bunu da konteynırları usulüne uygun bir şekilde denetlemek bahanesiyle yaptılar. Yeminli ifadeye göre bu, müfettişlere verilen on ve yüz binlerce dolar tutarındaki mali rüşvet karşılığında gerçekleşti. Aynı yetkililerin, aralarında Aşdod Limanı’ndaki gümrük departmanının bir çalışanı ve Ulaştırma Bakanlığı'nın bir çalışanının da bulunduğu diğer yetkililere de rüşvet verdiğinden şüpheleniliyor.

Yıllar boyunca görevinin bir parçası olarak İsrail'e gelen yüzlerce konteyneri denetleyen ajan, bunların birçoğunda yaratıcı yollarla gizledikleri mallara ‘göz yumması’ karşılığında şüphelilerden rüşvet aldı. Örneğin, manken parçalarının içine gizlenmiş tütün ürünleri, görünüşte ucuz giysiler içeren bir konteynerin içine gizlenmiş, bazılarının sahte olduğundan şüphelenilen lüks markalara ait giysi ve ayakkabılar ve özellikle lüks araçlara ve genel olarak Ulaştırma Bakanlığı tarafından onaylanmamış araçlara ait yedek parçalar.

Ayrıca ajan, halıların içine gizlenmiş silah ve mühimmat, vida içerdiği iddia edilen kutulardaki küçük silah parçaları, turşu fıçılarının içine gizlenmiş Sağlık Bakanlığı onayı olmayan büyük miktarlarda Kamagra jel, makinelerin içine kaynaklanmış silah parçaları, büyük miktarlarda tehlikeli ilaçlar ve ülke genelinde ve Batı Şeria'da dağıtılmak üzere İsrail'e girmesi amaçlanan onlarca diğer çeşitli ürün gibi yasaklı ve yasadışı mallar içeren büyük konteynırlara el koydu ve el konulmasına katıldı.

Yamar Lachish Polis Departmanı, Yoav Birimi, Saher Tugayı, Askeri Polis Taktik Birimi, Köpek Birimi ve İsrail ordusu da dahil olmak üzere çok sayıda polis memurunun katıldığı gizli soruşturma, dört yıldan fazla süren kanıt ve bulgu toplama sürecinin ardından sonuçlandı.

Tel Aviv Gümrüğü ve Aşdod Gümrüğü Narkotik Birimi ile iş birliği içinde İsrail ve Batı Şeria'da onlarca şüphelinin evine baskın düzenleyen polis, bir milyon şekelden fazla nakit para, döviz ve çek, sekiz lüks araç, belgeler, dizüstü bilgisayarlar, mali suçlardan elde edildiğinden şüphelenilen mülk ve varlıklara el konulmasının ardından bu kişileri gözaltına aldı.

Şüpheliler şu anda kara para aklama, devlet görevlisine rüşvet verme, mal kaçakçılığı ve diğer suçlar nedeniyle Yimar Lakhish polis bölge ofislerinde sorgulanıyor. Daha sonra davalarının duruşması için Sulh Ceza Mahkemesi hakimlerinin karşısına çıkacaklar.

Söz konusu operasyon, Gazze Şeridi'ne ulaşan silahların Mısır'ın Sina bölgesinden tüneller aracılığıyla kaçırıldığını iddia eden İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yu utandırdı.



Dünyada ilk kez bir böcek türüne yasal hak tanındı

Yerli halklar, Meliponini arılarının kendilerine gıda ve ilaç sağladığını söylüyor (Wikimedia Commons)
Yerli halklar, Meliponini arılarının kendilerine gıda ve ilaç sağladığını söylüyor (Wikimedia Commons)
TT

Dünyada ilk kez bir böcek türüne yasal hak tanındı

Yerli halklar, Meliponini arılarının kendilerine gıda ve ilaç sağladığını söylüyor (Wikimedia Commons)
Yerli halklar, Meliponini arılarının kendilerine gıda ve ilaç sağladığını söylüyor (Wikimedia Commons)

Dünyada ilk kez bir böcek türüne yasal haklar tanındı. Peru'da yaşayan bir arı grubunu kapsayan gelişme, koruma çalışmalarında önemli bir adıma işaret ediyor.

Amazon Ormanları'nda yaşayan Meliponini arı sınıfı, bal arısı (Apis mellifera) kuzenlerinden farklı olarak iğne taşımaz. 

Peru'nun yerli halkları tarafından Kolomb öncesi dönemden beri yetiştirilen bu arılar, yağmur ormanlarında polen taşıyıcı rolü üstlenerek biyoçeşitliliği ve ekosistemi korumada kilit rol oynuyor. 

Grubun bilinen 500 türünün yaklaşık yarısı Amazon'da yaşıyor ve kakao, kahve ve avokado gibi bitkileri de içeren floranın yüzde 80'inden fazlasının tozlaşmasında rol oynuyor.

Ancak Meliponini arıları iklim krizi, ormansızlaşma, pestisit kullanımı ve  diğer arı türleriyle rekabet yüzünden ciddi bir yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. 

Peru'nun iki belediyesinde kabul edilen yasalar artık bu böceklerin sağlıklı ekosistemlerde yaşama, üreme ve gelişme haklarını garanti altına alıyor.

Bu iğnesiz arıların yasal haklar elde etmesi, kimyasal biyolog Rosa Vásquez Espinoza'nın yerli halklarla birlikte yıllar süren çalışmaları sayesinde mümkün oldu.

Kovid-19 pandemisinde yerli halklar ilaç bulamadıklarında bu arıların balını kullanıyordu. Bir meslektaşının ricası üzerine 2020'de balı inceleyen Espinoza çarpıcı sonuçlarla karşılaştı.

Guardian'a konuşan bilim insanı "Yüzlerce tıbbi molekül gördüm, tedavi potansiyeli taşıdığı bilinen moleküller" diyerek ekliyor: 

 Üstelik çeşitlilik de gerçekten çok fazlaydı. Bu moleküllerin antiinflamatuvar, antiviral, antibakteriyel, antioksidan, hatta kanser önleyici etkileri olduğu biliniyor.

Bu nedenle saha çalışmalarını genişleten araştırmacı, yerli halktan uzmanlarla birlikte ormanın derinlerine keşif gezileri düzenledi. Nesillerdir devam eden geleneksel arıcılık yöntemlerini kaydettiler.

Ancak kısa süre sonra ciddi bir sorun olduğu fark edildi: Arıcılar, eskiden arı kolonilerini yarım saatte bulurken, artık saatler sürüyordu.

Espinoza, "Farklı topluluk üyeleriyle konuşuyorduk ve ilk söyledikleri 'Artık arılarımı göremiyorum' oldu" diye anlatıyor.

Biyoloğun yaptığı çalışmada, endüstriyel çiftliklerden uzak bölgelerdeki arıların bile balında pestisit izlerine rastlandı.

Meliponini arılarının korumaya ihtiyaç duyduğuna karar veren Espinoza ve meslektaşları, ilk olarak bu hayvanların tanınması için çaba gösterdi.

Araştırmaları sayesinde 2024'te, Meliponini arılarını Peru'ya özgü yerli türler olarak resmen tanıyan bir yasa kabul edildi. Peru yasaları yerli türlerin korunmasını gerektirdiği için bu kritik bir adımdı.

Daha sonra bu yıl ekimde Satipo, 22 Aralık Pazartesi de Nauta belediyeleri dünyada bir ilke imza atarak bu böcekleri yasal hak sahibi olarak tanımladı. 

Earth Law Center'ın Latin Amerika direktörü ve kampanyanın parçası olan Constanza Prieto gelişmeyi şöyle değerlendiriyor: 

Bu yönetmelik, doğayla ilişkimizde bir dönüm noktası: Meliponini arılarını görünür kılıyor, onları hak sahibi özneler olarak tanıyor ve ekosistemlerin korunmasında temel rol oynadıklarını onaylıyor.

Hukuk uzmanları yeni yasaların habitat restorasyonunu, daha sıkı pestisit kontrollerini ve genişletilmiş araştırmaları zorunlu kılabileceğini söylüyor.

Düzenlemeyi Peru genelinde uygulamaya koymak için bir imza kampanyası düzenlenirken, Bolivya, Hollanda ve ABD gibi ülkelerdeki koruma grupları da kendi bölgelerindeki arılar için benzer yasal yaklaşımları inceliyor.

Independent Türkçe, Guardian, Interesting Engineering


Trump'la Musk nasıl barıştırıldı?

Elon Musk, Trump'ın seçim kampanyasına verdiği destekle gündem olmuştu (Reuters)
Elon Musk, Trump'ın seçim kampanyasına verdiği destekle gündem olmuştu (Reuters)
TT

Trump'la Musk nasıl barıştırıldı?

Elon Musk, Trump'ın seçim kampanyasına verdiği destekle gündem olmuştu (Reuters)
Elon Musk, Trump'ın seçim kampanyasına verdiği destekle gündem olmuştu (Reuters)

ABD Başkan Yardımcısı JD Vance'in Donald Trump ve Elon Musk arasında arabuluculuk yaptığı ortaya çıktı.

Dünyanın en zengin kişisi, yeni Donald Trump yönetiminin ilk aylarında Hükümet Verimliliği Bakanlığı'nın (DOGE) başına getirilince manşetlerden düşmemişti. 

Ancak Musk'ın, Trump'ın Büyük Güzel Yasa Tasarısı'nı sert bir dille eleştirmesinin ardından ikili arasındaki ipler haziranda kopmuştu. 

Trump, elektrikli otomobil teşviklerini kestiği için Musk'ın "çıldırdığını" söylemişti. 

Amerika Partisi'ni kuracağını öne süren Musk "Büyük bombayı patlatmanın zamanı geldi" diyerek Trump'ın Jeffrey Epstein dosyasında adının geçtiğini iddia etmişti.

İkili suikastla öldürülen sağcı aktivist Charlie Kirk'ün eylüldeki cenaze töreninde bir araya gelerek buzları eritmişti. 

Washington Post, ABD Başkan Yardımcısı JD Vance'in perde arkasında ikiliyi nasıl yumuşattığını dünkü haberinde işledi. 

41 yaşındaki Cumhuriyetçi'nin ekibiyle birlikte büyük çaba göstererek Amerika Partisi'nin kurulmasını engellediği bildirildi. 

Vance'in bunun için hem Musk'a hem de çevresine baskı yaptığı ifade edildi.

Washington Post, Musk-Trump ilişkisinin yumuşamasıyla birlikte teknoloji milyarderinin 2026'daki ara seçimlerde yarışacak Cumhuriyetçi adaylara bağış yapmaya başladığını belirtti. 

Aylar boyunca uğraşan Vance'in de 2028'de başkan adayı olup Musk'tan destek görmeyi planladığı öne sürüldü. 

Musk'ın kasımda Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman şerefine Beyaz Saray'da verilen akşam yemeğine katıldığı hatırlatıldı. 

Musk-Trump ilişkisinin hâlâ hassas bir dengede durduğu aktarılan haberde Jared Isaacman'ın NASA Direktörlüğü'ne atanmasının önüne engeller çıkarılmasının teknoloji milyarderini kızdırdığı da ifade edildi. 

ABD Başkanı Donald Trump, "geçmişteki bağlantılarını yeniden değerlendirdikten sonra" adaylığını haziranda geri çektiği milyarder iş insanı Isaacman'ı, NASA Direktörlüğü görevine yeniden aday gösterdiğini kasımda açıklamıştı.

Musk'ın iyi ilişkilere sahip olduğu bilinen Isaacman, önceki haftalarda resmen bu göreve getirilmişti. 

Isaacman, 2021 ve 2024'te Musk'ın SpaceX roketleriyle uzaya çıkmıştı.

Independent Türkçe, Washington Post, Daily Beast, Gizmodo


ABD, Venezuela topraklarını vursa da Maduro dans ediyor

Maduro, başkent Karakas'taki bir etkinlikte Bobby McFerrin'in meşhur Don't Worry Be Happy şarkısının sözlerine eşlik ederek "Endişelenme, mutlu ol" dedi (AP)
Maduro, başkent Karakas'taki bir etkinlikte Bobby McFerrin'in meşhur Don't Worry Be Happy şarkısının sözlerine eşlik ederek "Endişelenme, mutlu ol" dedi (AP)
TT

ABD, Venezuela topraklarını vursa da Maduro dans ediyor

Maduro, başkent Karakas'taki bir etkinlikte Bobby McFerrin'in meşhur Don't Worry Be Happy şarkısının sözlerine eşlik ederek "Endişelenme, mutlu ol" dedi (AP)
Maduro, başkent Karakas'taki bir etkinlikte Bobby McFerrin'in meşhur Don't Worry Be Happy şarkısının sözlerine eşlik ederek "Endişelenme, mutlu ol" dedi (AP)

ABD tehdidi altındaki Nicolás Maduro denizdeki ablukanın ardından ülkesinin topraklarına saldırı düzenlenmesine rağmen görevden ayrılacağına dair herhangi bir sinyal vermiyor.

Donald Trump, Venezuela liderinin zamanının dolduğunu öne sürerken 63 yaşındaki siyasetçi son haftalarda katıldığı etkinliklerde dans ederken görülüyor. 

Wall Street Journal (WSJ), ABD'nin askeri yığınağı ve petrol gemilerine uygulanan ablukayla karşı karşıya olan Maduro'nun kendine güvenini hem ülkesine hem de dünyaya göstermeye çalıştığını bildiriyor. 

Amerikan gazetesi, ekonominin büyük ölçüde devlet kontrolüne alındığı Venezuela'da Maduro'nun ihaleleri yandaşlarına vererek kendi konumunu güçlendirdiğini iddia ediyor. 

13 yılı aşkın süredir iktidarda olan lider, ülkeden kaçacağı iddialarına rağmen mitinglerde "Bizi devrim yolunda asla çıkaramayacaklar. Sonsuza kadar zafer!" diyor. 

Geçmişte ABD adına Venezuela'yla pek çok müzakere yapan eski diplomat Thomas A. Shannon Jr., 14 yıllık iktidarın ardından 2013'te ölen Hugo Chávez'in ülkeyi devrime ve anti emperyalizme inandırdığını söylüyor:

Chavezciler ne kadar yoz, zalim ve suçlu olursa olsun Latin Amerika'da onlardan başka anti emperyalist solcu kaldığına inanmıyor. Bu pozisyonlarından vazgeçmek istediklerini sanmıyorum.

Önceki haftalarda Nobel Barış Ödülü'nü almak için gizli bir operasyonla Venezuela'dan Norveç'e giden María Corina Machado ise Oslo'da yaptığı konuşmada "Müzakereyle ya da değil Maduro iktidardan düşecek" dedi. 

Geçmişte Chávez'e danışmanlık yapan Amerikalı avukat Eva Golinger, Maduro için şu yorumu yaptı:

Trump'ın Kim Jong-un'u övdüğünü, eski El Kaide liderini Beyaz Saray'a çağırdığını görünce 'Neden onunla müzakere edemeyim ki?' diye düşünüyor. Kanımca ülkeyi terk edeceğine orada ölmeyi tercih eder.

Diğer yandan Donald Trump, Venezuela'nın topraklarına ilk kez saldırı düzenlediklerini duyurdu. 

Cuma günü yaptığı açıklamada saldırının geçen hafta düzenlendiği dışında pek bir bilgi vermeyen ABD Başkanı teknelere uyuşturucu yüklenen bir limanı vurduklarını dün söyledi. 

CNN de kaynaklarına dayandırdığı haberde saldırıda drone kullanıldığını bildirdi. 

Karakas yönetimi hâlâ konuya dair sessizliğini koruyor. 

İnsan hakları ihlalleri ve siyasi mahkumlara işkenceyle suçlanan Maduro yönetimi, kendi doğal kaynaklarına göz diken ABD'nin bu iddiaları kullandığını savunuyor. 

ABD, Karakas yönetiminin kartellerle işbirliği yaptığını da iddia ediyor. Venezuela ise Washington'ın ülkede darbe planladığını öne sürüyor. 

ABD eylülden beri Karayipler ve Pasifik Okyanusu'ndaki teknelere uyuşturucu ticaretiyle mücadele iddiasıyla saldırılar düzenliyor.

En az 105 kişinin öldürüldüğü operasyonlar, yargısız infaz eleştirilerinin hedefi oluyor. 

"Uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele" gerekçesiyle Güney Mızrağı Operasyonu'nu geçen ay başlattığını duyuran ABD'nin Venezuela'ya askeri hareket düzenlemesi ihtimali haftalardır dünya gündeminde.

Amerikan ordusu, dünyanın en büyük uçak gemisi USS Gerald R. Ford'un da aralarında bulunduğu çok sayıda savaş gemisiyle birlikte 15 bin askerini bölgeye sevk etti.

Trump, iki hafta önce Venezuela limanlarında yaptırıma tabi tankerlere "tam abluka" uygulanması talimatını verdi.

Washington, geçen ay yabancı terör örgütü olarak ilan ettiği Güneşler Karteli'nin (Cartel de los Soles) liderinin Maduro olduğunu savunuyor. 

Beyaz Saray, Maduro'nun tutuklanması veya mahkum edilmesine ilişkin bilgi sağlanması karşılığında verilecek ödülü iki katına çıkararak 50 milyon dolara yükselttiğini 8 Ağustos'ta duyurmuştu.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, CNN, Reuters